Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνός: Ἅγιοι μάρτυρες Λαυρέντιος Ἀρχιδιάκονος Ξύστος Πάπας Ρώμης καί Ἱππόλυτος, 10 Αὐγούστου

Οἱ τρεῖς αὐτοί Ἅγιοι ἔζησαν τόν 3ο αἰώνα μ.Χ. Ὁ Ἀρχιδιάκονος Λαυρέντιος ἦταν ἀπό τούς πιό γνωστούς Κληρικούς τῆς Ἐκκλησίας τῆς παλαιᾶς Ρώμης. Ἦταν ἄνθρωπος μέ πολλά καί ποικίλα χαρίσματα, τά ὁποῖα ἀξιοποίησε γιά τήν δόξα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας. Μεταξύ ἄλλων ἀνέλαβε καί τό ὑπεύθυνο διακόνημα τῆς διαχειρίσεως τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας. Ὅταν ξέσπασε σκληρός διωγμός ἐναντίον τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλη¬σίας, στά χρόνια τοῦ βασιλέως Δεκίου, ὁ Πάπας Ρώμης Ξύστος ἤ Σίξστος ὁ Β΄, ὡς γνήσιος μιμητής τοῦ Ἀρχιποίμενος Χριστοῦ, ἡγήθηκε τοῦ ποιμνίου του καί πρῶτος πρόσφερε θυσία τόν ἑαυτό του. Ὁμολόγησε τήν πίστη του στόν Χριστό μέ περισσή ἀν¬δρεία καί μετά ἀπό σκληρά βασανιστήρια ἀποκεφαλίστηκε. Ὁ Ἀρχιδιάκονος Λαυρέντιος συνελήφθη καί αὐτός στήν συνέχεια, καί ὁμολόγησε τήν πίστη του στόν Χριστό μέ θάρρος καί παρρησία. Ἀξίζει νά σημειωθῆ ὅτι, ὅταν τόν συνέλαβαν, πρίν τόν βασανίσουν, ἐπειδή ἔμαθαν ὅτι διαχειριζόταν τήν ἐκκλησιαστική περιουσία, τόν διέταξαν νά τούς τήν παραδώση. Αὐτός δέχθηκε καί πῆγε νά τήν φέρη. Μετά ἀπό κάποιο χρονικό διάστημα ἐπέστρεψε μέ μιά μεγάλη φάλαγγα ἁμαξῶν, οἱ ὁποῖες ἅμαξες ἦταν γεμάτες μέ φτωχούς, χῆρες, ὀρφανά καί ἀναπήρους. Καί στήν ἐρώτηση τοῦ ἡγεμόνα γιατί τούς ἔφερε ὅλους αὐτούς μπροστά του, ἀπάντησε ὅτι σέ αὐτούς εἶναι ἀποταμιευμένοι ὅλοι οἱ θησαυροί τῆς Ἐκκλησίας. Τότε ἐξαγριω¬μένοι οἱ εἰδω¬λο¬λάτρες ὅρμησαν ἐναντίον του καί τόν ἔψησαν ζωντανό πάνω σέ μία μεγάλη σχάρα. Ὅ,τι ἀπέμεινε ἀπό τό μαρτυρικό σῶμα του περισυνελέγη ἀπό ἕναν εὐσεβῆ Χριστιανό, ὁ ὁποῖος ὀνομαζόταν Ἱππόλυτος, καί ἐτάφη μέ τήν πρέπουσα εὐλάβεια καί τιμή. Ὅταν ἔγινε γνωστό τό γεγονός αὐτό, ὁ ἡγεμόνας διέταξε νά συλληφθῆ καί ὁ Ἱππόλυτος καί νά βασανισθῆ σκληρά. Τόν ἔδεσαν σέ ἄγρια ἄλογα, τά ὁποῖα τόν ἔσυραν πάνω σέ πέτρες καί ἀγκάθια καί ἔτσι τελείωσε καί αὐτός μαρτυρικά τόν ἐπίγειο βίο του.

Ὁ βίος τους καί ἡ πολιτεία τους μᾶς δίνουν τήν ἀφορμή νά τονίσουμε τά ἀκόλουθα.

Πρῶτον. Ὁ πολυτιμότερος θησαυρός τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι ὁ ὑλικός πλοῦτος, ὁ ὁποῖος εὔκολα ἐξανεμίζεται καί χάνεται, ἀλλά εἶναι αὐτός πού πρέπει νά ὑπάρχη μέσα στό βάθος τῆς ὑπάρξεώς του. Καί ὄντως ὑπάρχει μέσα στήν καρδιά τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται νά ζοῦν σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί προσπαθοῦν, μέ τήν ἐν Χάριτι ἄσκηση, τήν μυστηριακή ζωή καί τήν προσευχή, νά μεταμορφώσουν τά πάθη τους, ὥστε νά «μορφωθῆ μέσα τους ὁ Χριστός» καί νά γίνουν «ναός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».

Καί τόν ἐσωτερικό αὐτόν θησαυρό τόν βλέπουν καί τόν καταλαβαίνουν μόνον ἐκεῖνοι πού ἔχουν πνευματικούς ὀφθαλμούς καί τήν δυνατότητα νά διεισδύουν στό βάθος τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου καί νά βλέπουν τά μή φαινόμενα. Δηλαδή, ὅσοι ἔχουν καθαρό καί φωτισμένο νοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ ὀφθαλμός τῆς ψυχῆς, καί ὁ ὁποῖος εἶναι τό ὄργανο ἐκεῖνο διά τοῦ ὁποίου «ὁ Θεός καθορᾶται καί τό αὐτοῦ φῶς καταλαμβάνεται», αὐτοί βλέπουν τήν δόξα τοῦ Θεοῦ καί διά τῆς θείας Χάριτος βλέπουν καί τόν ἔσω ἄνθρωπον, ὅπως τόν ὀνομάζει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὁ ὁποῖος ἔσω ἄνθρωπος εἶναι κρυμμένος ἀπό τά βλέμματα τῶν ἀμυήτων, τῶν σαρκικῶν ἀνθρώπων. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος τόν ὀνομάζει «κρυπτόν τῆς καρδίας ἄνθρωπον». Δηλαδή, ὅπως ἀνεφέρθη πιό πάνω, ἐκτός ἀπό τά ἐξωτερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα ἑνός ἀνθρώπου, πού φαίνονται, ὑπάρχει καί μιά ἀόρατη ἐσωτερική ζωή, ἕνας πνευματικός κρυμμένος θησαυρός, «ὁ κρυπτός τῆς καρδίας ἄνθρωπος ἐν τῷ ἀφθάρτῳ τοῦ πραέος καί ἡσυχίου πνεύματος, ὅ ἐστιν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ πολυτελές».

Ὁ πολυτελής αὐτός θησαυρός εἶναι στήν πραγματικότητα ἡ ἄκτιστη Χάρη τοῦ Θεοῦ, πού κατοικεῖ καί παραμένει μέσα στήν καθαρή καρδιά καί πλημμυρίζει τόν ἄνθρωπο μέ ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη, ἡ ὁποία προσφέρει καί προσφέρεται χωρίς νά περιμένη ἀνταλλάγματα. Καί τότε ὁ ἄνθρωπος μέ τήν φιλανθρωπία, τήν ἐλεημοσύνη, τήν διακονία τοῦ πλησίον θησαυρίζει «θησαυρούς ἐν οὐρανῷ». Καί αὐτοί οἱ οὐράνιοι θησαυροί εἶναι αἰώνιοι, ἀλλά καί ἀσφαλισμένοι ἀπό κάθε φθορά, καί ἀπό τούς κλέπτες, ἐπειδή τούς οὐράνιους αὐτούς θησαυρούς «οὔτε σής οὔτε βρῶσις ἀφανίζει», καί «κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσιν». Καί στήν κατάσταση αὐτήν ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὅλος δοσμένος μέ τήν καρδιά του στόν Θεό, ἐπειδή, ὅπως λέγει ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός «ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρός ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία ὑμῶν».

Ἑπομένως, αὐτόν τό πολυτελῆ καί ἄφθαρτο θησαυρό νά ἀγαπήσουμε, καί κυρίως τήν πηγή του, πού εἶναι ὁ Τριαδικός Θεός.

Δεύτερον. Πραγματικός ἡγέτης εἶναι ἐκεῖνος πού ἡγεῖται, πού προπορεύεται τοῦ λαοῦ του, πού νοιάζεται γι’ αὐτόν καί τόν φροντίζει, καί κυρίως ἐκεῖνος πού εἶναι ἕτοιμος νά θυσιασθῆ γι’ αὐτόν. Συνήθως, οἱ κοσμικοί ἡγέτες θεωροῦνται κυρίαρχοι τοῦ λαοῦ καί ὄχι διάκονοι καί ὑπηρέτες του, σύμφωνα μέ τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος θέλοντας νά διδάξη τούς μαθητές Του γιά τό πῶς πρέπει νά συμπεριφέρονται, τούς εἶπε ὅτι πρέπει νά εἶναι ὄχι κυρίαρχοι τῶν ἄλλων, ἀλλά διάκονοί τους. Μέ ἀφορμή τήν ἀπαίτηση δύο Μαθητῶν Του, τῶν ἀδελφῶν Ζεβεδαίου, πού ζήτησαν νά καθίσουν ὁ ἕνας στά δεξιά Του καί ὁ ἄλλος στά ἀριστερά Του, «ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ» Του (στήν πραγματικότητα ζητοῦσαν πρωτοκαθεδρία, δηλαδή ἤθελαν νά εἶναι ἀνώτεροι ἀπό τούς ἄλλους δέκα), ἀναφέρθηκε στούς κοσμικούς ἄρχοντες, καί στήν συνέχεια ὑπέδειξε στούς μαθητές Του τόν σωστό τρόπο ἀσκήσεως τῆς ἐξουσίας. Τούς εἶπε: «Οἴδατε ὅτι οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καί οἱ μεγάλοι κατεξου¬σιάζουσιν αὐτῶν». Καί στήν συνέχεια τόνισε: «Οὐχ οὕτως ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ᾿ ὅς ἐάν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι, ἔσται ὑμῶν διάκονος, καί ὅς ἐάν θέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι πρῶτος, ἔσται ὑμῶν δοῦλος. ὥσπερ ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλά διακονῆσαι καί δοῦναι τήν ψυχήν αὐτοῦ λύτρον ἀντί πολλῶν».

Ἑπομένως, ἔργο τοῦ πραγματικοῦ ἡγέτη, καί κυρίως τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἡγέτη εἶναι ἡ διακονία τοῦ πλησίον κατά τό πρότυπο τοῦ Χριστοῦ, τό νά ἡγεῖται τοῦ ποιμνίου του καί νά εἶναι ἕτοιμος νά θυσιασθῆ γι’ αὐτό. Ἐπίσης, τό νά καθοδηγῆ καί νά ἐμπνέη τό ποίμνιό του στήν διάπραξη ἀγαθῶν ἔργων, καί κυρίως νά τό ὁδηγήση στήν ὁδό τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ, στήν εὕρεση νοήματος ζωῆς, καί τέλος στήν σωτηρία, ἤτοι στήν ἀπόλαυση τῆς αἰωνίου θείας ζωῆς.

Τό θησαυροφυλάκιο τῆς καρδιᾶς συνδέεται στενά μέ τό θησαυροφυλάκιο τοῦ Οὐρανοῦ, καί ἡ ἐλπίδα τῶν μελλόντων ἀγαθῶν μέ τήν ἀγάπη καί τήν διακονία τοῦ πλησίον. Κυρίως μέ τήν ἀγάπη καί τήν διακονία τῶν «ἐλαχίστων ἀδελφῶν τοῦ Χριστοῦ».