Skip to main content

Χρυσούλας Εὐθυμιοπούλου: «Ἑλληνικὴ ὥρα»

Χρυσούλας Εὐθυμιοπούλου,

Δασκάλας 4ου Δήμοτικοῦ Σχολείου. (Πανηγυρικὸς λόγος στὴν 28η Ὀκτωβρίου, ἐνώπιον τῶν ἀρχῶν καὶ τῶν πολιτῶν τῆς πόλεως Ναυπάκτου, 28-10-2005).

***

Σεβασμιώτατε, κ. ἐκπρόσωπε τῆς Κυβέρνησης, κ. ἐκπρόσωπε τοῦ Νομάρχη, κ. Δήμαρχε, κυρίες καὶ κύριοι ἐκπρόσωποι τῶν πολιτικῶν, στρατιωτικῶν καὶ δικαστικῶν ἀρχῶν, τῶν συλλόγων καὶ σωματείων.

Κυρίες καὶ κύριοι συνάδελφοι, ἐκλεκτοὶ παρευρισκόμενοι, ἀγαπητοὶ μαθητὲς καὶ μαθήτριες

Σήμερα μᾶς δίνεται ἡ εὐκαιρία νὰ ζωντανέψουμε στὴ μνήμη μας καὶ στὴν καρδιά μας ἕνα πρόσφατο, ἀπίστευτης γενναιότητας καὶ ὁμοψυχίας γεγονός, ποὺ μᾶς βοηθᾶ νὰ συλλογιστοῦμε τὸ σήμερα καὶ νὰ στοχοθετήσουμε τὸ αὔριο. Νὰ σκεφτοῦμε μαζὶ μὲ τὸν Μυριβήλη «ἀπὸ ποὺ ἤρθαμε, ποιὲς στράτες περάσαμε, σὲ ποιό ριζικὸ τραβᾶμε».

Ὅλοι θυμόμαστε τὸ ἱστορικὸ τῆς ἐπετείου, ἀλλὰ καὶ κάθε ἕνας ἀπο ἐμᾶς γνωρίζει μία τοὐλάχιστον ξεχωριστὴ ἱστορία ἀπὸ τὶς μαρτυρίες καὶ τὶς ἀφηγήσεις τῶν γονιῶν καὶ τῶν παππούδων του ἡ ἀπὸ ἀνάγνωση καταγεγραμμένων προσωπικῶν μαρτυριῶν, Ἑλλήνων καὶ ξένων.

Ἐνδεικτικά, τὸ κλίμα τῶν ἡμερῶν μὲ μεστότητα, πληρότητα καὶ σαφήνεια ἀποτυπώθηκε σὲ ἔγγραφο τῶν Ἑλλήνων διανοουμένων ἐκείνης τῆς ἐποχῆς ὡς ἑξῆς: «Ἕνα τελεσίγραφο μοναδικὸ στὰ διπλωματικὰ χρονικὰ τῶν Ἀθηνῶν γιὰ τὸ περιεχόμενον, τὴν ὥρα καὶ τὸν τρόπο ποὺ τὸ παρουσίασεν, ἡ Ἰταλία κάλεσε τὴν Ἑλλάδα νὰ τῆς παραδώση τὰ ἐδάφη της, νὰ ἀρνηθῇ τὴν ἐλευθερία της καὶ νὰ κατασπιλώση τὴν τιμή της. Οἱ Ἕλληνες δώσαμε στὴν ἰταμὴ αὐτὴ ἀξίωση τῆς φασιστικῆς βίας τὴν ἀπάντηση ποὺ ἐπέβαλαν τριῶν χιλιάδων ἐτῶν καὶ πλέον παραδόσεις, χαραγμένες βαθιὰ στὴν ψυχή μας, ἀλλὰ γραμμένες στὴν τελευταία γωνιὰ τῆς ἱερῆς γῆς μὲ τὸ αἷμα τῶν μεγαλυτέρων ἡρώων τῆς ἀνθρωπίνης ἱστορίας. Καὶ αὐτὴ τὴ στιγμὴ κοντὰ στὸ ρεῦμα τοῦ Θυάμιδος καὶ στὶς χιονισμένες πλαγιὲς τῆς Πίνδου πολεμοῦμε, τὶς περισσότερες φορὲς μὲ τὴ λόγχη, ἀποφασισμένοι νὰ νικήσουμε ἡ νὰ ἀποθάνουμε μέχρις ἑνός». Καὶ ὁ Ἄγγλος ἀνταποκριτὴς David Walker προσθέτει: «Ὁ Ἑλληνικὸς στρατὸς πολέμησε μὲ τὴν ξιφολόγχη. Τοῦτο προκάλεσε τὴν ὀργὴ τοῦ ἰταλικοῦ τύπου ποὺ τὴ χαρακτήρισε «βάρβαρο ὅπλο». Ἦταν ὅμως σχεδὸν τὸ μόνο ὅπλο ποὺ εἶχαν οἱ Ἕλληνες».

Ἡ ξιφολόγχη, περισσότερο ἀπὸ ὁτιδήποτε ἄλλο, τσάκισε τὸ ἰταλικὸ ἠθικό. Ἡ ξιφολόγχη, σύμβολο τῆς ἀναπόφευκτης προσωπικῆς ἀναμέτρησης, τῆς ἐκβιασμένης λύσης. Θέλει νὰ πιστεύης ἀκλόνητα στὴ μάχη ποὺ πολεμᾶς ἡ ξιφολόγχη. Τοὐλάχιστον ὅσο κι ἐκεῖνος ποὺ κρατοῦσε τὸ δόρυ καὶ τὴν σπαρτιατικὴ ξυάλη, τὸ ἀνήμερο κοντὸ ξίφος μὲ τὴ διπλῆ κόψη. Οἱ Ἰταλοὶ συνῆλθαν ἀπὸ τὴν ὅποια πίστη τοὺς σὲ ἐκείνη τὴ γελοία κατακτητική τους ἐξόρμηση, ὅταν ἀντίκρυσαν τὴν ξιφολόγχη καὶ ἐκείνους ποὺ τὴν κρατοῦσαν. Καὶ ποιοὶ ἦταν αὐτοί; Πεζοναῦτες; Εἰδικὲς δυνάμεις; Κομάντος; Ὄχι. Ἦταν φοιτητὲς καὶ ἔμποροι, γιατροὶ καὶ ἐργάτες, δικηγόροι, ψαρᾶδες, ὑπάλληλοι, ἀγρότες, δάσκαλοι καὶ οἱ «Κατελάνοι» του Καραγάτση. Οἱ Ἕλληνες ἄντρες. Ποὺ μύριζαν ταμπάκο καὶ μονοφορεμένο ροῦχο. Ποὺ δὲν φοβόντουσαν. Κι ὅσοι φοβόντουσαν δὲν τὸ δείχνανε. Κι ἀνάμεσα στοὺς στρατιῶτες μας οἱ γυναῖκες τῆς Πίνδου, χωρὶς τὶς ὁποῖες ὁ ἀνεφοδιασμὸς θὰ εἶχε διαταραχθῇ νωρίς.

Κυρίες καὶ κύριοι,

Τὰ ἱστορικὰ γεγονότα ὅμως δὲν ἔχουν ἀκαδημαϊκὴ καὶ μόνο σημασία. Ἀπὸ αὐτὰ δὲν ἀντλοῦμε ἁπλὰ καὶ μονοσήμαντα ἐγκυκλοπαιδικὲς γνώσεις, ἀλλὰ παίρνουμε διδάγματα καὶ χρεωνόμαστε παρακαταθῆκες. Ἀπὸ αὐτὰ πηγάζει τὸ θάρρος, ποὺ μᾶς εἶναι ἀπαραίτητο στοὺς σύγχρονους ἀγῶνες. Ἡ 28η Ὀκτωβρίου μας ἄφησε κληρονομιὰ τὴν ψυχικὴ δύναμη καὶ τὸν ἀέρα τῆς ἐλευθερίας, γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουμε ὁμόθυμα τὶς μεγάλες προκλήσεις τῆς ἐποχῆς μας.

Ὁ κυρίαρχος συμβολισμὸς τῆς ἐπετείου ἂς εἶναι ἡ ἐθνικὴ ἀλληλεγγύη ἐκδηλωμένη γύρω ἀπὸ ἕναν γενικότερα ἑνωτικὸ σκοπό. Ζοῦμε σὲ μιὰ ἐποχῇ κριτικῆς τῶν ἐξουσιαστικῶν δομῶν. Ἡ κριτικὴ αὐτὴ ἀμφισβητεῖ παραδοσιακὲς πεποιθήσεις, ἐπίσημες διακηρύξεις καλῶν προθέσεων καὶ ἐξαγγελίες γιὰ τὸ κοινὸ καλό. Ὑπὸ τὶς συνθῆκες αὐτὲς ὁ δρόμος τῆς ἱστορικῆς μνήμης ἔγινε δύσβατος. Ἡ 28η Ὀκτωβρίου ὡς ὁδοδείκτης ἔχει ζωντανὸ μήνυμα καὶ ἑρμηνεύεται σύγχρονα. Τότε ἡ ἀντίδραση τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ ἦταν ἐκπληκτική! Ἐπρόκειτο γιὰ μιὰ ἔκρηξη συλλογικότητας ἐναντίον τοῦ ἀτομικισμοῦ, τῶν προσωπικῶν σχεδίων καὶ διαγκωνισμῶν ἀνέλιξης. Δὲν ἦταν συμπτωματικὴ καὶ στιγμιαία ἐκδήλωση περιστάσεων, ἀλλὰ συνειδητὴ ἔκφραση πεποιθήσεων. Μονομιᾶς ἐνεργοποιήθηκαν, ἀλλάζοντας ρότα, οἱ πιὸ διαφορετικὲς κοινωνικές, οἰκονομικὲς καὶ πολιτικὲς δυνάμεις.

Σήμερα, πόσα κοινὰ σημεῖα ἔχουμε ὡς συλλογικὴ ψυχοσύνθεση ἐμεῖς μὲ τοὺς Ἕλληνες τοῦ '40; Πόσο πορευόμαστε ὅλοι μαζί; Ἡ ἐπέτειος τοῦ «ΟΧΙ» ἐπαναφέρει στὴ μνήμη μιὰ παράδοση ψυχικῆς καὶ κοινωνικῆς ἑνότητας, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀντλοῦμε δυνάμεις, γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουμε τὰ προβλήματα τοῦ παρόντος σὲ μιὰ ἐποχῇ ποὺ οἱ ἔννοιες τῆς προσφορᾶς, τῆς προσωπικῆς εὐθύνης, τῆς ἐθνικῆς ἀξιοπρέπειας, ἀκόμη καὶ τῆς ἠθικῆς δέσμευσης, γίνονται διφορούμενες ἡ ὑπηρετοῦν ἰδιοτέλειες καὶ συνεπῶς ἀλλάζουν παντελῶς νόημα. Γυρίζουμε λοιπὸν σ' αὐτὴν τὴ θαυμάσια ἑλληνικὴ ὥρα μόνο γιὰ νὰ δοξολογήσουμε κατορθώματα καὶ θυσίες, μόνο γιὰ νὰ ἐκτελέσουμε ἕνα χρέος πρὸς ὅσους ἔγιναν μικροὶ ἡ μεγάλοι ἥρωες ἡ γιὰ νὰ κάνουμε μιὰ σωτήρια ἀνανέωση;

Πόσα ὁμόφωνα «ΟΧΙ» θὰ εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ ποῦμε στὶς ποικιλόμορφες προκλήσεις ποὺ ὑψώνονται γύρω μας, ὅταν προσπαθοῦμε νὰ ἀνταποκριθοῦμε σὲ ἀπαιτήσεις καὶ ἐπιταγὲς μιᾶς ἐποχῆς, ποὺ δοκιμάζεται ἀπὸ εὐτελῆ συμφέροντα καὶ ἀνώφελες ἐπιρροές, ἀπὸ τὴν περιστολὴ τῆς ἀειφόρου ἀνάπτυξης, ἀπὸ τὴν κυριαρχία τῆς παραπληροφόρησης, τοῦ ἠλεκτρονικοῦ ἐπικοινωνιακοῦ ἰλίγγου, τὴν ἄσκοπη καταλάνωση καὶ τὸν κοινωνικὸ ἀποκλεισμὸ εὐαίσθητων ὁμάδων;

Ἡ ἀπάντηση ἐπαφίεται στὸν Πατριωτισμὸ τῶν Ἑλλήνων.

  • Προβολές: 2391