Βιβλιοπαρουσίαση - Ναυπάκτου Ἱεροθέου: «Θρησκεία και Εκκλησία στην κοινωνία»
Εξεδόθη το νέο βιβλίο του Σεβασμιωτάτου υπό τον τίτλο «Θρησκεία και Εκκλησία στην κοινωνία».
Αντί άλλης παρουσιάσεως, δημοσιεύουμε τον πρόλογο του Σεβασμιωτάτου συγγραφέως και τα περιεχόμενα του βιβλίου, το οποίο είναι αφιερωμένο: «Τη Α.Θ.Π. τω Αρχιεπισκόπω Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης και Οικουμενικώ Πατριάρχη Κυρίω Κυρίω Βαρθολομαίω ταπεινόν αντιπελάργημα». Σε άλλο φύλλο θα δημοσιεύσουμε περίληψη των κεφαλαίων του.
Εἰσαγωγὴ
Το παρόν βιβλίο αποτελείται από κείμενα που εκφωνήθηκαν σε διάφορα Συνέδρια και ακροατήρια και έχουν μια διήκουσα έννοια η οποία χρησιμοποιήθηκε ως τίτλος «Θρησκεία και Εκκλησία στην κοινωνία».
Ο Χριστιανισμός εμφανίσθηκε στην ιστορία με την ενανθρώπηση του Χριστού, την Ανάστασή Του και την έλευση του Παναγίου Πνεύματος την ημέρα της Πεντηκοστής, ως η νέα ζωή, ως Ευαγγέλιο της Βασιλείας, ως κάτι το νέο, το καινούριο, που δεν αποβλέπει στην συντήρηση του παλαιού, αλλά στην μεταμόρφωση και την ανακαίνιση του ανθρώπου και του κόσμου.
Με αυτήν την έννοια ο Χριστός έφερε στον κόσμο το «πυρ» που άναψε, είναι η είσδυση του έσχατου μέσα στην ιστορία, που όμως δημιουργεί αφόρητη δίψα αναζητήσεώς του, που είναι ο ακόρεστος χορτασμός του θείου ελέους. Ο Χριστός, που είναι η αρχή και το τέλος, το Α και το Ω, έγινε άνθρωπος για να οδηγήση τον άνθρωπο στην θέωση και να του δώση την δυνατότητα να εισέλθη στην ουράνια πόλη της Αποκαλύψεως. Ο άνθρωπος αρχίζει την πνευματική του ζωή από το Ευαγγέλιο –πίστη εξ ακοής– και φθάνει στην Αποκάλυψη–πίστη εκ θεωρίας. Έτσι ο Χριστιανός, που είναι ενωμένος με τον Χριστό, δεν είναι «πολίτης» μιας εγκοσμιοκρατικής κοινωνίας, αλλά «οδίτης»• όπως έλεγε ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, και το πολίτευμά του δεν βρίσκεται ενταύθα, αλλά άνω• «το γαρ πολίτευμα ημών εν ουρανοίς υπάρχει» (Φιλ.γ ,20).
Μερικές από αυτές τις απόψεις εκτίθενται στο πρώτο μέρος του βιβλίου αυτού. Αφού καθορίζεται τι είναι ο Χριστιανισμός, ότι, δηλαδή, δεν είναι θρησκεία με την έννοια που έχουμε σχηματίσει εμείς περί της θρησκείας, αλλά είναι Εκκλησία, στην συνέχεια περιγράφονται μερικές πλευρές της ουσίας του εκκλησιαστικού βίου. Στο δεύτερο μέρος εκτίθενται μερικές πτυχές της συναντήσεως του Χριστιανισμού με το ενταύθα στην πορεία του προς το επέκεινα.
Αν με την ανάγνωση του βιβλίου αυτού δοθή μια άλλη αίσθηση του Χριστιανισμού-Εκκλησίας από εκείνη την συμβατική, που έχουμε προσλάβει από τις στοιχειώδεις γνώσεις μας, και βιώσουμε αυτήν την πραγματικότητα, τότε θα είναι μια αφορμή δοξολογίας του Θεού.
Έγραφα στο Επισκοπείο της Ναυπάκτου,
την 8η Μαΐου 2006,
εορτή του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου
† Ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εισαγωγή
Α Θρησκευτικά - Εκκλησιαστικά
1. Θρησκεία και Εκκλησία
- Ο ορισμός της θρησκείας
- Η ψυχολογία της θρησκείας
- Η κοινωνιολογία της θρησκείας
- Η ορθόδοξη θεολογία και η θρησκεία
- Οι Τρεις Ιεράρχες για την Εκκλησία
- Συμπέρασμα
2. Θρησκεία και Εκκλησία κατά τον π. Ιωάννη Ρωμανίδη
- Η ψυχολογική έννοια της θρησκείας
- Η μεταφυσική και δεισιδαιμονία της θρησκείας
- Η νόσος της θρησκείας και η θεραπεία της νόσου
- Η διαφορά θρησκείας και Εκκλησίας
- Η Ορθοδοξία ως ιατρική επιστήμη
- Ο Ορθόδοξος ως θρησκευόμενος
- Η Ορθοδοξία είναι μέθεξη του δοξασμού-θεώσεως
3. Το Ευαγγέλιο της Βασιλείας
- Ευαγγέλιον
- Βασιλεία
- Εκκλησία
- Στρατεία
4. Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία
- Ορολογία
- Σύντομες αναγκαίες διευκρινίσεις
- Ασθένεια και θεραπεία κατά την Ορθόδοξη Παράδοση
- Κοινή Ορθόδοξη Παράδοση
5. Ο θείος έρως
- Η άπτωτη αγάπη
- Το «Άσμα Ασμάτων», επιθαλάμιος ύμνος
- Η θεία αγάπη «μέθη ψυχής», «πηγή πυρός», «μακαρία μανία»
- Πορεία προς τον θείο έρωτα
- α) «Την πρώτην αγάπην αφήκας»
- β) Δούλοι, μισθωτοί, υιοί
- γ) Φόβος και αγάπη
- δ) Νους, λόγος, έρως, κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά
- Συμπέρασμα
6. Ντετερμινισμός και ορθόδοξη συνέργεια
- Ντετερμινισμός και ιντετερμινισμός
- Ο θρησκευτικός και θεολογικός ντετερμινισμός
- Η ορθόδοξη θεολογία για τον ντετερμινισμό
- α) Το κτιστό και το άκτιστο
- β) Ηθική και οντολογική ελευθερία
- γ) Αυτεξούσιο του ανθρώπου και ενέργεια του Θεού-πρόγνωση του Θεού
- δ) Η θεολογία της συνέργειας
- ε) Το παθητό και θνητό της φύσεως
- Συμπέρασμα
7. Χριστολογία και μονοφυσιτισμός
- Η θεωρία του νεοχαλκηδονισμού
- Οι βασικές Χριστολογικές διαφορές
- α) «Μία φύσις του Λόγου σεσαρκωμένη»
- β) «Δύο φύσεις τη θεωρία μόνη»
- γ) «Σύνθετος φύσις», «σύνθετος υπόστασις»
- δ) «Εκ δύο φύσεων», «εν δύο φύσεσιν»
- Εμπειρική δογματική
- Τρία κείμενα
8. Η Θεοτόκος ως πρότυπο ζωής
- Το θεολογικό ερώτημα
- Το εκκλησιολογικό θέμα
- Το ανθρωπολογικό πρόβλημα
- Η ζωη της Ρωμηοσύνης
- Τα Μοναστήρια μας
9. Η Ιερωσύνη κατά τον ιερό Χρυσόστομο
- «Ότε πρεσβύτερος προεχειρίσθη»
- «Λόγοι περί Ιερωσύνης»
- α) Η αξία της Ιερωσύνης
- β) Οι προϋποθέσεις για την Ιερωσύνη
- γ) Η εξάσκηση του ποιμαντικού έργου
- δ) Οι κίνδυνοι του ποιμαντικού έργου
- Ενδιαφέροντα χωρία
- Συμπέρασμα
10. Εκλογή Αρχιερέων
- «Ψήφω και δοκιμασία»
- Η διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου για την εκλογή Επισκόπου
- Εκλογή Επισκόπου στα σύγχρονα δεδομένα
- α) Τροποποίηση του νόμου για την εκλογή Επισκόπων
- β) Εκλογή Επισκόπου με την ισχύουσα νομοθεσία
- Συνοπτικό διάγραμμα
- Η διαδικασία της ψηφοφορίας
11. Ο Μεγας Βασίλειος και ο αι-Βασίλης
- Η προσωπικότητα του Μ. Βασιλείου
- Η μορφή του αι-Βασίλη
12. Ο Νεομάρτυς Ιωάννης ο εν Βραχωρίω αθλήσας
- Προσωπική μου σχέση με το θέμα
- Ο βίος και η πολιτεία του
- Μηνύματα από τον βίο του
- α) Οι άγιοι Νεομάρτυρες
- β) Ορθόδοξη πίστη και Μουσουλμανισμός
- γ) Η οικουμενικότητα του Χριστιανισμού
- Συμπέρασμα
13. «Το άρωμα της παρουσίας»
- Το «κόσμημα της Εκκλησίας»
- Οι ποιμαντορικές Εγκύκλιοι
- Ο Συνοδικός Ιεράρχης της Εκκλησίας
- Επίλογος
14. «Χαριστήριος Τόμος»
- Προσωπικές μου αναμνήσεις για τον π. Αυγουστίνο
- Ανάλυση του «Χαριστηρίου Τομου»
- Προσωπική μου εκτίμηση
Β Πολιτιστικά – Κοινωνικά
1. Συνάντηση Ελληνισμού και Χριστιανισμού στην Ανατολή και την Δύση
- Διασαφήνιση των όρων Ελληνισμός και Χριστιανισμός
- Συνάντηση του Ελληνισμού και του Χριστιανισμού στην Ανατολή
- Συνάντηση Ελληνισμού και Χριστιανισμού στην Δύση
- Το κρίσιμο ερώτημα
2. Οι Τρεις Ιεράρχες και η ταυτότητα του Ελληνισμού
- Η εορτή των Τριών Ιεραρχών
- Η πορεία και η ανάπτυξη της ελληνικής σκέψης
- Η συνάντηση του Ελληνισμού με τον Χριστιανισμό
- Η σύγχρονη έκφραση του Ελληνισμού
3. Ρωμηοί και Άραβες σε σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο
- Ρωμηοί και Άραβες
- Οι Ρωμηοί από την πλευρά των Αράβων
- Το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε σχέση με τους Άραβες και τους αραβόφωνους Ρωμηούς
4. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η θεσμική μεταρρύθμισή της
- Ευρώπη και Αμερική
- Η ιστορία της ενοποίησης της Ευρώπης
- Συγχρονη προσπάθεια ενοποίησης της Ευρώπης
- Τα θεσμικά όργανα και η δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- Οι θέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Εκκλησίας της Ελλάδος για την Ορθοδοξία στην Ευρωπαϊκή Ένωση
- Το πολιτισμικό μας πρότυπο
5. Η ποιμαντική της πολυπολιτισμικότητας
- Η πολυπολιτισμική κοινωνία
- α) Ο όρος «πολυπολιτισμός»
- β) Πολιτισμός και κουλτούρα
- γ) Από την παγκοσμιοποίηση στην πολυπολιτισμικότητα
- δ) Πολιτισμός και θρησκεία
- ε) Αμιγείς και πολυπολιτισμικές κοινωνίες
- Οικουμενικότητα και πλουραλισμός
- α) Οικουμενικότητα και παγκοσμιοποίηση
- β) Αφομοίωση και επίδραση των πολιτισμών
- γ) Τα ψυχολογικά στοιχεία της πολιτισμικής ομάδας
- δ) Τρόποι συνύπαρξης των πολιτισμών
- Η ποιμαντική της Εκκλησίας στην πολυπολιτισμική κοινωνία
- α) Η ορθόδοξη ποιμαντική
- β) Οι τρόποι της ποιμαντικής
- I. Η βίωση της αποκαλυπτικής αλήθειας
- II. Η ομολογία της αληθείας
- III. Η φιλανθρωπική διακονία
- IV. Ο τρόπος τής ποιμαντικής διακονίας
- Συμπέρασμα
6. Η Εκκλησία και η νεανική παραβατικότητα
- Υπάρχει κρίση στον θεσμό της Εκκλησίας;
- Υπάρχουν επιπτώσεις στους νέους από την κρίση των προσώπων της Εκκλησίας και της διοικητικής της οργανώσεως;
- Πως αντιμετωπίζεται αυτή η κατάσταση;
7. Πολεμος και φτώχεια
- Προπτωτικός, μεταπτωτικός και εσχατολογικός κόσμος
- Η τραγωδία του πολέμου
- Η φτώχεια
Το βιβλίο «Θρησκεία και Εκκλησία στην κοινωνία» διακινείται από την Ιερά Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου (Πελαγίας) Τ.Θ. 107, 321 00 Λεβαδειά, (http://www.pelagia.org, e-mail:
- Προβολές: 3140