Skip to main content

Γραπτὰ Κηρύγματα: Κυριακή 26 Αυγούστου - Ο άγιος Θεός

Οι στίχοι της Δοξολογίας, που είναι προσευχή και απαρτίζεται από πολλούς στίχους της Αγίας Γραφής, και τους οποίους αναλύσαμε στα ευχαριστιακά κηρύγματα των Κυριακών του Καλοκαιριού, είναι σημαντικοί και προσανατολίζουν την σκέψη των Χριστιανών προς τον Τριαδικό Θεό, την ενανθρώπηση του Δευτέρου Προσώπου της Αγίας Τριάδος, του Υιού και Λόγου του Θεού, αλλά και την απόλυτη πίστη που πρέπει να έχη κάθε Χριστιανός στην προστασία του Θεού. Έτσι, η Δοξολογία δείχνει και το κεφάλαιο της πίστεώς μας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να ζούμε, αν θέλουμε να είμαστε πραγματικά μέλη της Εκκλησίας του Χριστού.

Το κείμενο της Δοξολογίας, με μια άλλη μορφή, που δεν αφίσταται πολύ από αυτήν που αναλύσαμε, διαβάζεται και κατά την ακολουθία του Αποδείπνου και αυτό δείχνει την αξία του και την σπουδαιότητά του.

Όπως είδαμε στην αρχή της Δοξολογίας δοξάζεται το Όνομα του Τριαδικού Θεού, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος που έδωσε το φως. Αυτό αναφέρεται στην αρχή της δημιουργίας. Στην συνέχεια της Δοξολογίας γίνεται λόγος για την αναδημιουργία του ανθρώπου από τον Χριστό και τελειώνει με τον ύμνο στον Τριαδικό Θεό. Έτσι, η Δοξολογία αρχίζει με την δοξολογία στο Φως και τελειώνει με τον ύμνο στον Τριαδικό Θεό, που δημιούργησε το φως και όλον τον κόσμο.

Έτσι, στο τέλος της Δοξολογίας ψάλλουμε:

«Άγιος ο Θεός, άγιος ισχυρός, άγιος αθάνατος, ελέησον ημάς». Δηλαδή, «Εσύ ο άγιος Θεός, ο άγιος ισχυρός και ο άγιος αθάνατος. Σε παρακαλούμε, ελεησέ μας».

Σύμφωνα με την παράδοση ο ύμνος αυτός αποκαλύφθηκε σε ένα παιδί από τον άγγελο, κατά την διάρκεια μίας λιτανείας, που γινόταν στην Κωνσταντινούπολη για την απειλή του σεισμού και το παιδί το φανέρωσε στον άγιο Πρόκλο, Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως και εκείνος το καθιέρωσε να ψάλλεται στην Εκκλησία. Η Βασίλισσα Πουλχερία και ο αδελφός της Θεοδόσιος καθόρισαν να ψάλλεται ο ύμνος αυτός σε ολόκληρη την τότε γνωστή οικουμένη. Μάλιστα αυτόν τον ύμνον έψαλλαν και οι Πατέρες της Δ’ Οικουμενικής Συνόδου στην Χαλκηδόνα, όπως φαίνεται στα Πρακτικά της Συνόδου αυτής.

Ο τρισάγιος αυτός ύμνος μας υπενθυμίζει τον ύμνο των αγγέλων «άγιος, άγιος, άγιος, Κύριος Σαββαώθ» και έχει μια μεγάλη δογματική σημασία, γιατί αναφέρεται στον Τριαδικό Θεό που έχει μία ουσία και τρεις υποστάσεις. Με την λέξη Θεός χαρακτηρίζεται ο Πατήρ, με την λέξη ισχυρός χαρακτηρίζεται ο Υιός και με την λέξη αθάνατος χαρακτηρίζεται το Άγιον Πνεύμα. Αυτό το συναντούμε σε δοξαστικό της Πεντηκοστής. Και τα τρία πρόσωπα έχουν διαφορετική υπόσταση-πρόσωπο, αλλά έχουν κοινή ουσία και ενέργεια, γι’ αυτό και τα τρία Πρόσωπα είναι άγια, και στέλλουν το έλεος και την Χάρη τους και έτσι δεν λέμε ελεήσατε ημάς, αλλά ελέησον ημάς, για το ενιαίο της θεότητος.

Αυτός ο ύμνος, πέρα από την δογματική του σημασία, έχει και σωτηριολογική. Με τον ύμνο αυτό είναι σαν να λέμε. «Θεέ μου εσύ είσαι άγιος και Θεός, είσαι άγιος και ισχυρός, είσαι άγιος και αθάνατος. Και εμείς που είμαστε αμαρτωλοί, άνθρωποι, αδύνατοι και θνητοί, σε παρακαλούμε να μας ελεήσης».

Όπως γνωρίζουμε, αυτόν τον τρισάγιο ύμνο τον ψάλλουμε και στην θεία Λειτουργία δύο φορές. Πρώτα στην λεγομένη λειτουργία των κατηχουμένων, μετά την μικρά Είσοδο, και έπειτα στην θεία Λειτουργία των πιστών, στην θέση της αναφοράς, όταν ψάλλουμε το «άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαββαώθ πλήρης ο ουρανός και η γη της δόξης σου, ωσαννά εν τοις υψίστοις, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ωσαννά ο εν τοις υψίστοις».

Νομίζω, αν δούμε προσεκτικότερα την Δοξολογία που ερμηνεύσαμε στα κηρύγματα αυτά των δύο αυτών μηνών, θα δούμε ότι αρχίζει με την δημιουργία του κόσμου και τελειώνει με την ζωή της Βασιλείας των ουρανών. Δηλαδή, αρχίζει με την δοξολογία των αγγέλων και του πρώτου ανθρώπου προς τον φωτοδότη Θεό, ακολουθεί η προσευχή των ανθρώπων μετά την πτώση για την εκζήτηση της δυνάμεως του Θεού, για να ζήσουν σύμφωνα με το θέλημά Του και καταλήγει στον ύμνο των αγγέλων, αλλά και των δικαίων στον Ουρανό, στην Βασιλεία του Θεού. Αυτό σημαίνει ότι στην Δοξολογία περιγράφεται η δημιουργία, η πτώση και η ανάσταση και αποκατάσταση του ανθρώπου και κυρίως η αιώνια δόξα εκείνων που θα συνδεθούν με τον Χριστό.

Μακάρι να τελειώση η ζωή μας με μια τέτοια δοξολογία και να αξιωθούμε να συμμετάσχουμε στον χορό, την χορωδία των αγγέλων και των αγίων και να ψάλλουμε τον τρισάγιο ύμνο στον δοξαζόμενο τρισάγιο Θεό.

+ Ο ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ ΙΕΡΟΘΕΟΣ

ΓΡΑΠΤΑ ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ

  • Προβολές: 2691