Κύριο θέμα: Κοινωνική και θεολογική διάσταση των Εορτών - Χριστουγεννιάτικη Λειτουργία

Κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, 25 Δεκεμβρίου, το φως νικά το σκοτάδι σε μια συμβολική μάχη ημέρας και νύκτας. Την ημέρα αυτή οι ειδωλολάτρες και παγανιστές γιόρταζαν τον θεό ήλιο που νικούσε το σκοτάδι. Μετά την Γέννηση του Χριστού, οι μύθοι και οι σκιές παρήλθαν, και οι Χριστιανοί γιορτάζουν τον Ήλιο της Δικαιοσύνης, το Φως εκ του Φωτός που έγινε άνθρωπος, πραγματικά και όχι κατά δόκηση η κατά φαντασία-ιδεολογία.

Φυσικό ήταν και όλα τα λαϊκά έθιμα που συνδέονταν με τις ημέρες αυτές άλλα μεν να σβήσουν και άλλα να αλλάξουν περιεχόμενο και προοπτική και να γίνουν χριστιανικά, όπως είναι τα κάλαντα, το χριστουγεννιάτικο δένδρο, η βασιλόπιττα κλπ.

Ωστόσο δεν έπαψαν ποτέ, και τελευταία ίσως αυξάνονται, αυτοί που δίνουν και πάλι μια εγκοσμιοκρατική, μαγική και κενή έννοια στα έθιμα αυτά, ώστε να μη αναφέρονται στον κενωθέντα Κύριο, τον Εμμανουήλ, στον Θεάνθρωπο Χριστό, αλλά στην «φύση», στις απρόσωπες δυνάμεις, σε αφηρημένες ιδέες και καταστάσεις, σε παρερχόμενα σχήματα του κόσμου, σε «τύχη», «ευτυχία» κλπ., εν τέλει αναφέρονται στον ανθρωποθεό. Και κατά κάποιο τρόπο η μάχη μεταξύ φωτός και σκότους συνεχίζεται, όχι βεβαίως σε οντολογικό επίπεδο, δηλαδή σε επίπεδο επικράτησης μεταξύ του Θεού και του διαβόλου, αλλά σε επίπεδο προαιρέσεων, δηλαδή προσέγγισης η απομακρύνσεως των ανθρώπων από τον Χριστό.

Πάντως, το σίγουρο είναι ότι η Εκκλησία, είτε την δέχονται ορισμένοι είτε όχι, έχει σημαδεύσει με την διδασκαλία της την κοινωνία σε δύο τουλάχιστον σημεία. Και αυτά τα δύο σημεία είναι η κοινωνική ευαισθησία προς τους πάσχοντας και τους πτωχούς και η βοήθεια για την αντιμετώπιση του θανάτου και του χωρισμού που αυτός προξενεί.

Αντίθετα, ένα στοιχείο που δεν οφείλεται στην Εκκλησία αλλά αντιτίθεται στην διδασκαλία της είναι η κατανάλωση και η αναλγησία έναντι των κοινωνικών προβλημάτων.

Η ευεργετική αυτή επίδραση της Εκκλησία στην κοινωνία γίνεται εντονώτερα φανερή τις ημέρες του αγίου Δωδεκαημέρου σε όλους τους ανθρώπους, και σε αυτούς που γιορτάζουν Χριστούγεννα και σε αυτούς που γιορτάζουν …διακοπές.

Πέρα όμως από τις κοινωνικές αυτές παραμέτρους, τα Χριστούγεννα παραμένουν πάντοτε μια κατ' εξοχήν θεολογική εορτή και οι Χριστιανοί χαίρονται και εορτάζουν για την έλευση στην γη του Μεγάλου Αρχιερέως Χριστού που μας άφησε ανάμεσα στα τόσα δώρα Του και το σωτήριο χάρισμα της Ιερωσύνης Του. Γι' αυτό και το κέντρο της Εορτής είναι η Χριστουγεννιάτικη θεία Λειτουργία, μέσα στην παγωμένη, χειμωνιάτικη σκοτεινή νύκτα –φυσική και συμβολική– μέσα στους λαμπρούς χριστιανικούς Ναούς. Και από την θεία Λειτουργία των Χριστουγέννων διαποτίζονται και εμπνέονται όλες οι υπόλοιπες εκδηλώσεις των εορτινών αυτών ημερών.

Περισσότερα, όμως, θα διαβάσετε στις σελίδες του τεύχους αυτού.

Σας ευχόμαστε χρόνια πολλά, λειτουργημένα, και σωτήριον το νέον έτος.