Skip to main content

Γεγονότα καὶ Σχόλια: Ο εθνικός πειρασμός - Μέριμνα για όλους

Ο εθνικός πειρασμός

Τα εθνικά θέματα είναι ένας μόνιμος πειρασμός της εν Ελλάδι Ορθόδοξης Εκκλησίας. Είναι ένας ισχυρός πειρασμός, γιατί αφενός μεν η Εκκλησία δεν μπορεί να αγνοήση τις ευαισθησίες του λαού της, τους ανθρώπινους καημούς και τους πόθους του, αφετέρου δε γιατί δεν είναι δυνατόν να εγκλωβίση την οικουμενική αποστολή της στα στενά πλαίσια ορισμένων εθνικών σκοπιμοτήτων.

Το πρόβλημα με τα Σκόπια και η συμμετοχή η όχι της Εκκλησίας σε αγώνες για την αποτροπή της αναγνώρισης του κρατικού μορφώματος των Σκοπίων με το όνομα Μακεδονία, έδειξετό πόσο ισχυρός είναι ο «εθνικός πειρασμός» για την Εκκλησία.

Αυτόν τον πειρασμό τον κάνει ακόμη βαρύτερο η ιστορία μας, κυρίως η συμμετοχή του Κλήρου στον αγώνα του 1821 και ο εθναρχικός ρόλος της Εκκλησίας κατά την Τουρκοκρατία. Έχουμε, δηλαδή, ιστορικά πρότυπα εμπλοκής της Εκκλησίας σε θέματα κοσμικής διοίκησης, σε θέματα «εσωτερικής» και «εξωτερικής πολιτικής». Και τα πρότυπα αυτά λειτουργούν συνήθως στην καθ’ ημάς ελλαδική ανατολή ως κανόνες. Είναι, όμως, κανονικές εκτροπές.

Πράγμα που σημαίνει, ότι οι «κατ’ οικονομίαν» εκτροπές από την κανονική τάξη της Εκκλησίας, που επιβλήθηκαν από αδήριτες ανάγκες διοίκησης του χειμαζόμενου λαού, δεν πρέπει να εκλαμβάνονται από εμάς ως κανόνες εκκλησιαστικής δράσεως, oύτε να αποτελούν κριτήρια του Καλού Ποιμένα.

Τα «κατ’ οικονομίαν» χρειάζονται πολλή διάκριση, ώστε να μην αποβαίνουν εις βάρος του πνευματικού και σωστικού έργου της Εκκλησίας.

Μέριμνα για όλους

Η Εκκλησία από την φύση της δεν μπορεί να ασκήση πολιτική εξουσία η να εμπλακή σε κοινωνικές και εθνικές διενέξεις, ως μέρος του προβλήματος, συντασσόμενη με μια πλευρά, χωρίς να αρνηθή τον εαυτό της.

Η Εκκλησία έχει χρέος –για να πούμε κάτι «καθ’ υπερβολήν»– να έλθη σε αντίθεση με την Πολιτική εξουσία, όταν για την ωφέλεια των πολιτών της αδική τον λαό κάποιου άλλου κράτους. Στις ανθρώπινες κοινωνίες και σχέσεις την ενδιαφέρει να επικρατή δικαιοσύνη και ειρήνη, ώστε να είναι δυνατή παντού η απρόσκοπτη λατρεία του Θεού.

Η Εκκλησία θεωρεί παιδιά του Θεού όλους τους λαούς της γης ανεξάρτητα από την εθνότητα, ακόμη κι από την θρησκεία τους. Όλοι οι άνθρωποι είναι «κατ’ εικόνα Θεού». Ακόμη κι αυτοί που δεν έχουν δεχθή την πίστη και το Βάπτισμά της δεν είναι έξω από την μέριμνά της, δεν είναι εχθροί της. Είναι μάλιστα αντικείμενο της ιδιαίτερης προσευχής της, σύμφωνα με το πνεύμα της λειτουργικής εκφώνησης «υπέρ ειρήνης του σύμπαντος κόσμου».

Αυτή η οικουμενική αγάπη της Εκκλησίας δεν αδυνατίζει, βέβαια, την αγάπη του έθνους μέσα στο οποίο ζουν τα μέλη της. Για την Εκκλησία τρόπος ζωής είναι το «κλαίειν μετά κλαιόντων και χαίρειν μετά χαιρόντων», είναι το «συγκακουχείσθαι τω λαώ του Θεού», αλλά με θεμέλιο την ανατροπή όλων των εθνικών και κοινωνικών διαχωρισμών, που βιώνεται μέσω του «εις Χριστόν» Βαπτίσματος, κατά το «ουκ ένι Ιουδαίος η Έλλην, ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ».

π. Θ.Α.Β.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ

  • Προβολές: 2968