Ποιμαντορικὴ Ἐγκύκλιος Πάσχα 1997

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ὅλη τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή, τήν ὁποία περάσαμε, ἡ Ἐκκλησία μᾶς προετοίμασε γιά νά ἑορτάσουμε, κατά τό δυνατόν καλύτερα, τά Πάθη, τόν Σταυρό καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, στήν πραγματικότητα νά ἀγαπήσουμε περισσότερο τόν Παθόντα, Σταυρωθέντα καί Ἀναστάντα Θεάνθρωπο Χριστό.

Ἀπό τό μέσον της Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τα ἀποστολικά ἀναγνώσματα τῶν Κυριακῶν προέρχονταν ἀπό τήν πρός Ἑβραίους Ἐπιστολή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καί ἀναφέρονταν στήν ἀρχιερατική ἰδιότητα τοῦ Χριστοῦ. Πράγματι, ὁ Χριστός, ὡς Ἀρχιερεύς τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἐτέλεσε τήν μεγάλη θυσία στόν Γολγοθά καί ἀναστήθηκε ἐκ νεκρῶν. Μέ αὐτό τόν τρόπο θεράπευσε τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἁμαρτία, πού εἶναι παρέμβλητη στήν φύση τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ ὁποία προκάλεσε τήν φθορά καί τόν θάνατο, ὄχι μόνο στόν ἄνθρωπο, ἀλλά καί σέ ὁλόκληρη τήν κτίση. Μέ τόν Σταυρό καί τήν Ἀνάστασή Του ὁ Χριστός “ἐγένετο τοῖς ὑπακούουσιν αὐτῶ πάσιν αἴτιος σωτηρίας αἰωνίου, προσαγορευθεῖς ὑπό τοῦ Θεοῦ ἀρχιερεύς κατά τήν τάξιν Μελχισεδέκ” (Ἑβρ. ε’, 8-10).

Σταυρός καί Ἀνάσταση συνδέονται στενώτατα μεταξύ τους. Ὁ Σταυρός εἶναι τό θυσιαστήριο τοῦ Ἀρχιερέως Χριστοῦ πάνω στό ὁποῖο ἐτέλεσε τήν μεγάλη θυσία, δηλαδή νίκησε τίς δυνάμεις τοῦ σκότους, καί ἡ Ἀνάσταση εἶναι ὁ θρίαμβος τῆς δόξης τοῦ Σταυροῦ. Ἄλλωστε, αὐτός ὁ σύνδεσμος φαίνεται καθαρά στήν ἱερά ὑμνογραφία καί τήν ἱερά ἁγιογραφία τῆς Ἐκκλησίας μας. Τά τροπάρια τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς κάνουν λόγο γιά τήν δόξα καί τόν θρίαμβο τοῦ Χριστοῦ, καθώς ἐπίσης καί τά τροπάρια τῆς Ἀναστάσεως, ὁμιλοῦν γιά τήν δόξα τῆς σταυρικῆς θυσίας, διά τῆς ὁποίας ἔγινε ἡ καταλλαγή τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό. Ἡ εἰκονογραφία τοῦ Σταυροῦ παρουσιάζει τόσο τό πάθος τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, ὅσο καί τό ἀπαθές της θεότητος, καθώς ἐπίσης ἡ εἰκόνα τῆς Ἀναστάσεως παρουσιάζει τόν Χριστό νά συντρίβη τό κράτος τοῦ διαβόλου μέ τόν Σταυρό. “Ιδού γάρ διά τοῦ Σταυροῦ χαρά ἐν ὄλω τῷ κόσμω”.

Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας κάνουν λόγο στά ἔργα τους γιά τήν ἀρχιερωσύνη τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἅγιος Ἐπιφάνιος Κύπρου γράφει: “αὐτός ἱερεῖον, αὐτός θύμα, αὐτός ἱερεύς, αὐτός θυσιαστήριον, αὐτός Θεός, αὐτός ἄνθρωπος, αὐτός βασιλεύς, αὐτός ἀρχιερεύς, αὐτός πρόβατον, αὐτός ἀρνίον, τά πάντα ἐν πάσιν ὑπέρ ἠμῶν γενόμενος”. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος γράφει ὅτι ὁ Χριστός λέγεται “πρόβατον μέν ὡς σφάγιον, ἀρχιερεύς δέ ὡς προσαγωγεύς”. Καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος διδάσκει ὅτι ὁ Χριστός μᾶς ἐλέησε ὄχι ἁπλῶς μέ τό νά μᾶς δώση ἕναν ἀρχιερέα, ὅπως γινόταν στήν Παλαιά Διαθήκη, “ἀλλ’ αὐτός γενόμενος ἀρχιερεύς πιστός”.

Ὁ Μέγας Ἀρχιερεύς Χριστός εἶναι ἡ ἐλπίδα τοῦ ἀνθρώπου, ἀκριβῶς ἐπειδή εἶναι Θεάνθρωπος. Ὡς τέλειος ἄνθρωπος εἶχε παθητή καί θνητή φύση, ἦταν “πεπειρασμένος κατά πάντα καθ’ ὁμοιότητα, χωρίς ἁμαρτίας” (Ἑβρ. δ’, 15) γι’ αὐτό καί μπορεῖ νά μᾶς καταλάβη ἀποτελεσματικά στά τόσα προβλήματα καί τίς τόσες ταλαιπωρίες, πού ἔχουμε, λόγω τῆς θνητῆς ἀνθρωπίνης φύσεως. Ἑπομένως, δέν ἔχουμε “ἀρχιερέα μή δυνάμενον συμπαθῆσαι ταῖς ἀσθενείαις ἠμών” (Ἑβρ. δ’, 15). Ὡς τέλειος ὅμως Θεός καί ἀναστᾶς ἐκ νεκρῶν, ἀφοῦ γεννήθηκε πρό πάντων των αἰώνων ἀπό τόν Πατέρα μπορεῖ νά μᾶς ἐλεήση καί νά μᾶς σώση, ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: “προσερχώμεθα οὔν μετά παρρησίας τῷ θρόνω τῆς χάριτος, ἴνα λάβωμεν ἔλεον καί χάριν εὔρωμεν εἰς εὔκαιρον βοήθειαν” (Ἑβρ. δ’, 16).

Αὐτός ὁ συνδυασμός συμπαθείας καί σωτηρίας εἶναι ἀποτελεσματικός. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού μποροῦν νά δείξουν συμπάθεια, ἀλλά δέν ἔχουν τήν δυνατότητα νά μᾶς σώσουν, νά μᾶς ἀπαλλάξουν ἀπό τά δεινά της ἁμαρτίας, τοῦ θανάτου, τῆς φθορᾶς, καί αὐτό προξενεῖ μεγαλύτερη ἀπογοήτευση. Ἡ πραγματική συμπάθεια δέν εἶναι μιά ἐξωτερική παρηγοριά, δέν εἶναι ἕνας παρηγορητικός λόγος, ἀλλά εἶναι ἡ σωτηρία, ἡ ὑπέρβαση τοῦ θανάτου, ἡ ἀπελευθέρωση ἀπό τήν φυλακή τῶν αἰσθήσεων καί τῶν αἰσθητῶν. Αὐτό πού δέν μποροῦν νά ἐπιτύχουν ἄνθρωποι, συστήματα, ἰδεολογίες, θρησκεῖες κ.λ.π ἐπιτυγχάνει ὁ Χριστός, ἀκριβῶς ἐπειδή ὡς Θεάνθρωπος εἶναι ὁ μοναδικός Ἀρχιερεύς τῶν ἀνθρώπων, καί προσφέρει τήν σωτηρία σέ ὅσους τόν ὑπακούουν.

Ὁ Μέγας Ἀρχιερεύς Χριστός ἐξακολουθεῖ καί σήμερα νά ἔχη τό δικό Του ποίμνιο καί νά τό ὁδηγῆ στήν σωτηρία καί τόν ἁγιασμό. Τήν ἀρχιερωσύνη, ὅμως, τοῦ Χριστοῦ πρέπει νά τήν ἐννοοῦμε μέ ὀρθόδοξο τρόπο καί ὄχι μέ προτεσταντικό. Δηλαδή, ὁ Χριστός δέν εἶναι κάποιος πού κάποτε σταυρώθηκε καί ἀναστήθηκε καί τώρα κατοικεῖ στούς οὐρανούς καί ἔχει συναισθηματική σχέση μέ τούς ἀνθρώπους, ἀλλά ἐνεργεῖ μέσα στήν Ἐκκλησία καί μέ τό πρόσωπο τοῦ κάθε Ἀρχιερέως της. Κάθε κανονικός Ἐπίσκοπος δέν εἶναι ὁ ἀντιπρόσωπος τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά τό μυστήριο τῆς αἰσθητής παρουσίας τοῦ Χριστοῦ στήν γῆ. Ἑπομένως, λαμβάνουμε τήν Χάρη τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως Χριστοῦ, ζωντας μέσα στήν Ἐκκλησία, μετέχοντας τῶν μυστηρίων καί καθοδηγούμενοι ἀπό τούς Κανονικούς Ποιμένας τῆς Ἐκκλησίας.

Ὅλοι ζητοῦμε συμπάθεια, παρηγοριά, ἀγάπη, σωτηρία, ἐλευθερία. Αὐτά μπορεῖ νά μᾶς τά δώση μόνο ὁ Μέγας Ἀρχιερεύς Χριστός, ὁ Ὁποῖος νίκησε τόν θάνατο καί προσφέρει τό φάρμακο τῆς ἀθανασίας μέσα στήν Ἐκκλησία σέ ὅσους εἶναι τέκνα Του καί καθοδηγοῦνται ἀπό Αὐτόν στήν σωτηρία.

Ἀγαπητοί ἀδελφοί,

“Έχοντες οὖν Ἀρχιερέα μέγαν διεληλυθότα τούς οὐρανούς, Ἰησοῦν τόν υἱόν τοῦ Θεοῦ, κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας” (Ἑβρ. δ’, 14).
Εὔχομαι ἡ Χάρη τοῦ ἀναστάντος Μεγάλου Ἀρχιερέως Χριστοῦ νά εἶναι πάντοτε μαζί σας, ὡς συμπάθεια, ἔλεος, Χάρη καί ἀποτελεσματική βοήθεια.

Μέ θερμές ἀναστάσιμες εὐχές

† Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ