Skip to main content

Αναμνήσεις από τον Ιεροκύρηκα της Ναυπάκτου: Για τον π. Χαράλαμπο Δέδε (Β')

τού Σεβ. Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμία (Φούντα)

(συνέχεια από τό προηγούμενο)

Η προσωπικότης του

... Θυμάμαι ότι στό Ιερό τού Αγίου Δημητρίου ήθελε νά πατάη σέ χαλάκι. Παρέκβαση στό λόγο είναι αυτό πού θά πώ τώρα, αλλά είχε καί έχει ακόμη ένα ωραίο καί δυνατό δίδαγμα τό περιστατικό, γι’ αυτό επιτρέψτε μου νά τό αναφέρω. Στό Ιερό λοιπόν τού Αγίου Δημητρίου, όπου διακονούσα ως παιδί, μαζί μέ άλλα παιδιά, μέ εκάλεσε ο πατήρ Χαράλαμπος μέ νόημα κοντά του, στήν δεξιά πλευρά πού καθόταν, καί μέ τό δεξί του χέρι μού έδειξε ένα χαλάκι, πού ήταν παραπέρα καί μέ τό χέρι του πάλι μού έδειξε τά πόδια του. Εγώ δέν κατάλαβα τί ήθελε. Μού επανέλαβε τήν ίδια κίνηση, αλλά καί πάλι δέν κατάλαβα. Μετά μού λέει σιγανά: «Οι καλόγεροι, γιά νά μή μιλάνε στήν Εκκλησία, συνεννοούνται μέ νοήματα»! Ήθελε νά μέ διδάξη ότι κατά τή θεία Λειτουργία, καί μάλιστα στό Ιερό, δέν πρέπει νά μιλάμε.

Αναμνήσεις από τον Ιεροκύρηκα της Ναυπάκτου,  π. Χαράλαμπο ΔέδεΆλλοτε θυμάμαι ότι τήν ώρα τού Εξάψαλμου -νομίζω αυτό έγινε στόν Προφήτη Ηλία στό Τζαμί- καθόταν κι εγώ μικρός ήμουν δίπλα του. Αλλά τόν βλέπω απότομα νά εγείρεται καί μού λέει: «Ο Εξάψαλμος θυμίζει τήν Δεύτερη Παρουσία τού Χριστού καί όταν τόν διαβάζουν πρέπει νά είμαστε όρθιοι καί ακίνητοι»! Πόσο πάλι μέ ωφέλησε ο λόγος αυτός τού αειμνήστου πατρός, αλλά καί πόσο μέ «άναβε» νά φωνάζω καί νά διαμαρτύρομαι, όταν ελεήθηκα νά γίνω κι εγώ ιεροκήρυκας... Νά διαμαρτύρομαι γιά τίς συνομιλίες καί τά πέρα-δώθε τών επιτρόπων καί τών νεωκόρων καί τών ιεροψαλτών, ακόμη κατά τήν ώρα τής αναγνώσεως τού Εξάψαλμου. Τό έμαθα κι αυτό από μικρός, από παιδί τού Ιερού, από τόν αείμνηστο Ιεροκήρυκα, πάτερ Χαράλαμπο.

Ως Ιεροκήρυκας

… Κάποτε θυμάμαι σέ εσπερινό κήρυγμα τής Κυριακής-πρέπει νά πήγαινα τότε Δευτέρα ή Τρίτη Γυμνασίου καί ήμουν στό δεξιό Ψαλτήρι, όπου στό παραθρόνιο καθόταν εκείνη τήν ώρα ο καθηγητής μου Νικόλαος Βούλγαρης- ήλεγξε από τόν άμβωνα τού Αγίου Δημητρίου τήν περίφημη μάγισσα τής πόλης μας Ναούμινα, στήν οποία έρχονταν πολλοί από μακρινά μέρη. Ήταν μεγάλη η τόλμη αυτή τού πατρός Χαραλάμπους, πού τόν απέδειξε ιεροκήρυκα πιστό στήν αποστολή του. Γιατί πάνω απ' όλα -καί από τή ζωή του ακόμα- τόν ενδιέφερε η καθαρή πίστη τού λαού στόν Θεό. Θυμάμαι δέ τότε ότι έλεγαν- εγώ δέν τό είχα δεί- ότι τήν άλλη Κυριακή ήρθαν στό κήρυγμα οι συγγενείς τής μάγισσας γιά νά χτυπήσουν τόν ιεροκήρυκα.

Θυμούμαι ακόμη ότι στά χρόνια εκείνα κυκλοφόρησε ένα αισχρό περιοδικό γιά τήν νεολαία, πού είχε τόν τίτλο «Χτυποκάρδι». Ο πατήρ Χαράλαμπος μάς μίλησε στό Ανώτερο Κατηχητικό γιά τό περιοδικό αυτό. Μάλιστα μάς είπε ότι ζήτησε νά δή τό περιοδικό γιά νά ξέρη τί είναι αυτό πού θά ελέγξη, καί είπε στόν Κώστα τόν Φλέγκα, τό παιδί τού σπιτονοικοκύρη του, νά τού τό φέρη. Αλλά μόλις ο πατήρ είδε τό περιοδικό από τό εξώφυλλο, δέν δέχθηκε νά τό πάρη. Καί μάς είπε, θυμάμαι, στό Κατηχητικό: «Παιδιά, άν διαβάζετε τό περιοδικό αυτό, πού από τό εξώφυλλό του δείχνει τό περιεχόμενό του, πώς θά δήτε μετά τήν αδελφή σας;» Πονώντας, λοιπόν, ο πατήρ Χαράλαμπος γιατί τέτοιο περιοδικό κυκλοφόρησε στήν πόλη, περιοδικό ψυχοφθόρο γιά τήν νεολαία, πήγε προσωπικά στό βιβλιοπωλείο τού Δράκου καί τού έκανε φασαρία καί τόν ήλεγξε, γιατί τέτοιο έντυπο έφερε καί πουλάει στό βιβλιοπωλείο του. Αυτοί είναι οι πραγματικοί πατέρες, οι σωστοί ιεροκήρυκες! Τό περιστατικό αυτό τό ακουσα καί από τόν πατέρα Χαράλαμπο, αλλά καί από τόν βιβλιοπώλη Αθανάσιο Δράκο, παραπονούμενον βέβαια αυτόν εναντίον τού ιεροκήρυκος, πού τού έκανε φασαρία.

Μικρός βοηθός του

Από μικρός, μαθητής τού Δημοτικού Σχολείου, πού γνώρισα τόν ιεροκήρυκα πατέρα Χαράλαμπο, ενθουσιάσθηκα από τό έργο του καί ένοιωθα χαρά, όταν μπορούσα κάπου νά τόν βοηθώ. Δέν ζητούσε όμως καμμία άλλη βοήθεια, παρά μόνο βοήθεια σχετικά μέ τόν λόγο τού Θεού. Η βοήθειά μου σ’ αυτόν ήταν τά διακονήματα πού μού ανέθετε ο αλησμόνητος παπα-Χρήστος, ως παιδί στό Ιερό τού Αγίου Δημητρίου. Δηλαδή μέ έστελνε στό σπίτι τού πατρός Χαραλάμπους νά τού παίρνω τήν τσάντα μέ τά άμφιά του, γιά νά έλθη στόν Άγιο Δημήτριο νά λειτουργήση, ή καί τό άλλο, πού μού άρεσε ιδιαίτερα, νά διανέμω σ’ όλη τήν πόλη τής Ναυπάκτου τά μικρά φέϊγ βολάν πού τύπωνε ο Ναός τού Αγίου Δημητρίου καί καλούσε τό λαό στό κήρυγμα πού θά έκανε ο ιεροκήρυκας. Θυμάμαι ότι τά φέϊγ βολάν αυτά έγραφαν από πάνω ως τίτλο ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ.

Ο πατήρ Χαράλαμπος μού ανέθετε καί τήν άλλη διακονία νά κάνω, η οποία μέ ωφέλησε πολύ γιά τήν αγάπη μου στήν ιεραποστολή. Στόν πατέρα Χαράλαμπο ερχόταν, θυμάμαι, κατά καιρούς καί κάποιος θεολόγος, διάφορος κάθε φορά, απεσταλμένος από τήν ιεραποστολική Αδελφότητα τών Αθηνών, στήν οποία ανήκε. Τόν επισκέπτη του θεολόγο τόν έφερε καί στό μάθημα τού Ανωτέρου Κατηχητικού Σχολείου καί μάλιστα στό τέλος τόν καλούσε γιά νά ομιλήση σέ μάς. Μού άρεσε πολύ αυτό τότε, γιατί κλειστοί εμείς στήν πόλη τής Ναυπάκτου, ακούγαμε μέ τά λόγια τού θεολόγου καί από παραπέρα, από τή μεγάλη πόλη τών Αθηνών, μορφωμένους ανθρώπους νά μιλάνε γιά τόν Θεό. Μάς έκανε εντύπωση αυτό.

Οι επισκέπτες αυτοί θεολόγοι έρχονταν καί γιά τό άλλο σπουδαίο έργο, γιά νά γράψουν συνδρομητές στό περιοδικό τής Αδελφότητος. Κάποιος όμως έπρεπε νά τούς βοηθή στήν περιοδεία τους στά σπίτια, αλλά καί στά περίχωρα τής Ναυπάκτου καί ως τέτοιον ο πατήρ Χαράλαμπος χρησιμοποιούσε κάποια εποχή εμένα. Πολύ μέ ωφέλησε προσωπικά εμένα τόν νεαρό τότε η διακονία αυτή. Πρώτα-πρώτα τό θεωρούσα μεγάλη μου τιμή τό ότι νεαρός εγώ νά είμαι κοντά σέ έναν θεολόγο τού Πανεπιστημίου, κήρυκα τού λόγου τού Θεού. Ήταν δέ καί η εμφάνιση τών θεολόγων αυτών ιεροπρεπής, ώστε σού επέβαλλαν καί μέ τήν εμφάνισή τους τόν σεβασμό. Μάλιστα, άς πώ καί αυτό, ότι ήθελα νά τούς μιμούμαι καί εξωτερικά, όσο μπορούσα, καί γι’ αυτό απ' αυτή τήν ηλικία, πού γνώρισα τούς σεμνούς αυτούς καί λαϊκούς θεολόγους, τό καλοκαίρι δέν φορούσα ποτέ κοντό μανίκι.

Γιά τούς θεολόγους αυτούς, πού τούς συνόδευα στίς επισκέψεις τους στά σπίτια γιά τήν εγγραφή συνδρομητών τού θρησκευτικού περιοδικού τής Αδελφότητος, μού έκανε εντύπωση η προθυμία τους νά επισκεφθούν όλα τά σπίτια καί ο καλός τους τρόπος, μέ τόν οποίο μιλούσαν καί έπειθαν γιά νά εγγραφούν συνδρομητές τού περιοδικού. Δέν θυμάμαι ονόματα. Στό νού μου έρχεται τό όνομα Βασίλειος Ρήτης, αλλά ιδιαίτερα ως περιοδεύοντα θεολόγο θυμάμαι κάποιον Γρηγόριο Χαραλαμπίδη. Μού έκανε ιδιαίτερη εντύπωση αυτός ο θεολόγος, γιατί κάποτε περπατήσαμε πολύ γιά νά πάμε σέ ένα χωριό, -δέν θυμάμαι ποιό- έξω από τήν Ναύπακτο καί επιστρέφοντας από τό χωριό μού είπε: «Ξέρεις τί πάει νά πή, μέ αυτό πού κάνουμε εμείς, σ’ αυτό τό μικρό χωριό νά πηγαίνη κάθε εβδομάδα ο λόγος τού Θεού»!

Τόν απλό καί καρδιακό αυτό λόγο αυτού τού θεολόγου τόν θυμόμουν τακτικά, χρόνια αργότερα, όταν αξιώθηκα νά γίνω κι εγώ ιεροκήρυκας σέ χωριά. Καί ήθελα νά πηγαίνω σέ όλα τά χωριά καί στά πιό μικρά, γιατί ο θεολόγος Γρηγόριος Χαραλαμπίδης, ο απεσταλμένος βοηθός τού πατρός Χαραλάμπους, μού φύτεψε κάποια ευλογημένη μέρα αυτόν τόν πόθο στήν καρδιά μου μέ τόν λόγο του: «Ξέρεις τί πάει νά πή σ’ αυτό τό μικρό χωριό νά πηγαίνη κάθε εβδομάδα ο λόγος τού Θεού»! Ο θεολόγος αυτός είναι σήμερα ο πεφημισμένος ιεροκήρυκας τής Θεσσαλονίκης, ο εκλεκτός εργάτης τού Ευαγγελίου καί πνευματικός πατέρας πολλών ψυχών, ο Αρχιμανδρίτης πατήρ Γρηγόριος Χαραλαμπίδης. Δέν έχω επικοινωνία μαζί του, αλλά τόν ευχαριστώ τώρα, μετά από πολλά χρόνια, γιατί καταδέχθηκε τότε, κατά τήν περιοδεία του στήν πατρίδα μου, νά μέ πάρη μαζί του καί πρό παντός τόν ευχαριστώ γιά τό σεμνό του ήθος, μέ τό οποίο μέ δίδαξε κατά τήν περιοδεία του εκείνη καί γιά τόν πόθο πού μού φύτεψε στήν καρδιά μου, ώστε γιά τό λόγο τού Θεού νά είμαστε πρόθυμοι νά πηγαίνουμε μέ κόπο (γιατί περπατώντας τότε πήγαμε στό χωριό) καί στό πιό ακραίο χωριό.

.......

Τήν σημερινή εποχή αρχίζουν νά εκλείπουν τοιούτοι άρχοντες ιεροκήρυκες, γι’ αυτό καί πρέπει νά προβάλλουμε αυτούς, τούς παλαιούς εργάτες τού Ευαγγελίου, σάν τόν πατέρα Χαράλαμπο, οι οποίοι καί από τήν μορφή τους ακόμη ήταν αιδέσιμοι. Τόν παρακαλώ μέ τήν εξομολογητική μου αυτή κατάθεση νά μέ συγχωρή σέ ό,τι τόν ελύπησα, γιατί μετανοώ πραγματικά γι’ αυτό καί τόν ικετεύω νά μού δίνη τήν ευχή Του, γιά νά βιώσω τήν μετάνοια, νά λειτουργώ μέ καθαρότητα τόν Κύριο καί νά εργάζομαι μέ ζήλο, όπως αυτός, στόν θείο λόγο, στήν ερμηνεία τής Αγίας Γραφής καί τήν θεολογία τών Αγίων Πατέρων.

Ένα παλαιό άσμα τού Κατηχητικού έλεγε: «Κι ο Θεός π’ αδιάκοπα μάς βλέπ’ από ψηλά, άς μάς ενώσει κάποτε όλους μαζί ξανά»! Στήν Βασιλεία Του τήν επουράνιο, ΑΜΗΝ!

  • Προβολές: 3013