Skip to main content

Ιεραποστολή στήν φυλακή

Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου

Η φυλακή είναι μιά ιδιόρρυθμη κοινωνία μέσα στήν οποία δεσμεύεται η εξωτερική ελευθερία τού ανθρώπου, αλλά δίνεται η δυνατότητα νά αναπτυχθή μιά άλλη εσωτερική ελευθερία.

Οι φυλακισμένοι είναι άνθρωποι πού δημιουργήθηκαν από τόν Θεό, κατ' εικόνα καί καθ' ομοίωση, πού κατά διαφόρους βαθμούς δέχθηκαν κάποια αγάπη από τούς γονείς τους, αλλά συνάντησαν καί τήν ακοινώνητη κοινωνία, όπου μεγάλωσε ο καθένας.

Η Ορθόδοξη Χριστιανική Ιεραποστολή στήν κρατική  φυλακή τής Ινδιάνα (ISP) έχει αρχίσει από τό 2003 υπό τήν ηγεσία τού π. Φιλίππου Drennan και τού π. Δαυΐδ Ogan.Ο κάθε άνθρωπος, παρά τά λάθη του καί τίς αδυναμίες του, είναι κατ' εικόνα Θεού, τό οποίο είναι δεδομένο καί δέν χάνεται ποτέ. Αυτό τό κατ' εικόνα κατά τήν διδασκαλία τών αγίων Πατέρων, είναι τό νοερό καί τό αυτεξούσιο. Μπορεί μιά φωτογραφία, μιά εικόνα νά πέφτη μέσα στήν λάσπη καί νά λερώνεται, αλλά διατηρεί τά σημεία πού προσδιορίζουν καί φανερώνουν τό πρόσωπο ενός αγαπημένου μας ανθρώπου.

Μέσα στήν φυλακή υπάρχουν άνθρωποι πού διέπραξαν κάποια παράβαση καί τιμωρήθηκαν από τά Δικαστήρια. Ζούν σέ μιά ιδιότυπη κοινωνία, μέ τούς κανονισμούς της καί μέ ποικίλες δυνατότητες. Άλλοι από αυτούς απογοητεύονται, βιώνουν τήν κοινωνική μοναξιά καί άλλοι ανανήπτουν, αναζητούν κάτι καλύτερο. Αυτό εξαρτάται από τήν ελευθερία τού ανθρώπου καί από πολλούς άλλους παράγοντες.

Τό λεγόμενο σωφρονιστικό σύστημα τίς περισσότερες φορές είναι απρόσωπο, όπως άλλωστε καί τό γενικότερο νομικό πλαίσιο μιάς ευνομούμενης Πολιτείας. Πρέπει νά βρεθούν άνθρωποι νά εργασθούν προσωπικά, νά αγαπήσουν κάθε άνθρωπο, ως δημιούργημα τού Θεού, καί νά εργασθούν φιλάνθρωπα γιά τήν πνευματική τους βοήθεια καί εσωτερική ανασυγκρότηση. Γιατί κάθε παραβατική ενέργεια είναι καρπός μιάς εσωτερικής ακαταστασίας.

Μιά τέτοια ποιμαντική εργασία γίνεται από μιά ορθόδοξη «ομάδα» σέ μιά φυλακή τής Αμερικής. Εργάζεται ιεραποστολικά στήν φυλακή, όχι προσφέροντας απλώς μιά χρηματική βοήθεια καί μάλιστα μερικές φορές τόν χρόνο, αλλά βοηθώντας συνεχώς τούς φυλακισμένους γιά τήν προσωπική τους πνευματική αναγέννηση.

Η Ορθόδοξη Χριστιανική Ιεραποστολή στήν κρατική  φυλακή τής Ινδιάνα (ISP) έχει αρχίσει από τό 2003 υπό τήν ηγεσία τού π. Φιλίππου Drennan και τού π. Δαυΐδ Ogan.Επειδή τά βιβλία μου, μεταφρασμένα στήν Αγγλική γλώσσα, χρησιμοποιούνται σέ μιά τέτοια ιεραποστολική προσπάθεια σέ μιά φυλακή τής Αμερικής, η ιεραποστολική αυτή ομάδα μού έστειλε στήν Αγγλική γλώσσα ένα κείμενο μέ τό οποίο μέ ενημερώνει γιά τήν προσπάθεια αυτή. Τό θέμα είναι αρκετά ενδιαφέρον καί θά παρουσιασθή μεταφρασμένο τό κείμενο αυτό.

Εισαγωγικά πρέπει νά τονισθή ότι πρόκειται γιά μιά Ορθόδοξη Χριστιανική Κοινότητα πού δημιουργήθηκε σέ μιά τέτοια φυλακή μέ τήν επωνυμία τού αγίου Μωϋσέως τού Αιθίοπος. Νά θυμίσω ότι ο άγιος Μωϋσής ο Αιθίοπας καταγόταν από τήν Αιθιοπία καί διακρινόταν από τήν βαθύτατη ταπείνωση. Διασώζονται διάφορα περιστατικά από τόν βίο του στό Γεροντικό.

Η Ορθόδοξη Χριστιανική Κοινότητα μέσα στήν φυλακή υψίστης ασφαλείας πού φιλοξενεί βαρυποινίτες, διοργανώθηκε στόν τύπο τής μοναχικής Πολιτείας καί όχι τής Ενορίας. Θεωρήθηκε ότι τό κελί τού φυλακισμένου είναι στόν τύπο τού κελιού τού μοναχού, καί προσπαθούν νά ζήσουν αναλόγως.

Τελευταία είχαν βαπτίσεις νέων μελών, ύστερα από κατήχηση πού έγινε βάσει τού βιβλίου μου «Κατήχηση καί Βάπτιση τών ενηλίκων». Μάλιστα μού απεστάλησαν φωτογραφίες, πού ελήφθησαν μετά τήν βάπτιση τών νέων Ορθοδόξων Χριστιανών. Στήν συνέχεια θά παρουσιασθή τόσο τό κείμενο πού περιγράφει τόν τρόπο μέ τόν οποίον διοργανώθηκε αυτή η «μοναστική» Ορθόδοξη κοινότητα στήν φυλακή τών βαρυποινητών, όσο καί οι σχετικές φωτογραφίες.

Η Ορθόδοξη Χριστιανική Ιεραποστολή στήν κρατική  φυλακή τής Ινδιάνα (ISP) έχει αρχίσει από τό 2003 υπό τήν ηγεσία τού π. Φιλίππου Drennan και τού π. Δαυΐδ Ogan.Θαύμασα γιά όσα διάβασα, δόξασα τόν Θεό γιά τήν εργασία αυτή, προσευχήθηκα γιά τούς ανθρώπους πού εργάζονται μέσα στήν φυλακή, στόν τόπο τής απομονώσεως καί τής απογνώσεως, καί ήθελα νά καταστήσω κοινωνούς καί τούς αναγνώστες τής «Εκκλησιαστικής Παρέμβασης» γιά νά δοξάσουν καί αυτοί τόν Θεό καί πιθανόν σέ μερικούς νά αναπτυχθή κάποια ιδέα νά κάνουν κάτι παρόμοιο στόν τόπο μας.

Τό έργο τής Εκκλησίας πρέπει νά γίνεται κυρίως σέ αυτούς πού βρίσκονται στόν άδη τής απογνώσεως. Καί όπως ο Χριστός κατέβηκε στόν Άδη τού θανάτου γιά νά κηρύξη καί εκεί τό κήρυγμα τής Βασιλείας τού Θεού, έτσι καί καθένας μας πρέπει νά κατέρχεται στόν άδη τού κάθε πονεμένου καί απελπισμένου ανθρώπου γιά νά προσφέρη ελπίδα, παρηγοριά καί φώς.

* * *

Η επιστολή τών Ιεραποστόλων τών Φυλακών

Σεβασμιώτατε, έντιμοι ιερείς, αδελφοί καί αδελφές εν Χριστώ!

1) Η υποδομή

α) Η κρατική φυλακή τής Ινδιάνα (Indiana State Prison (ISP) βρίσκεται βορειοδυτικά (μεταξύ τού Οχάϊο καί τού Ιλινόις). Είναι φυλακή υψίστης ασφαλείας πού μπορεί νά χωρέση μέχρι 2045 κατάδικους. Ενώ κτίστηκε τό 1860, δέν διασώζεται τίποτα από τό πρωταρχικό συγκρότημα.

Είναι παλαιό καί σκοτεινό• τά κελλιά είναι μικρά. Είναι φοβερά ζεστά τό καλοκαίρι καί κρύα τόν χειμώνα. Η πτέρυγα τών κελλιών είναι ένας σκελετός αποτελούμενος από 4-5 ορόφους μέ διπλή σειρά από 40-50 κελλιά. Τό παλαιότερο οίκημα κτίστηκε τό 1906 καί τό πιό πρόσφατο συγρότημα κελλιών είναι αποθήκες πού αγοράστηκαν καί μετατράπηκαν σέ κελλιά τό 1970 δίνοντας κατοικία σέ περίπου 700 ευνομούμενους κατάδικους μέ καλύτερες συνθήκες. Η φυλακή περικυκλώνεται μέ τοίχους ύψους 9 μέτρων, κοφτερό σύρμα καί 10 πύργους.

Η Ορθόδοξη Χριστιανική Ιεραποστολή στήν κρατική  φυλακή τής Ινδιάνα (ISP) έχει αρχίσει από τό 2003 υπό τήν ηγεσία τού π. Φιλίππου Drennan και τού π. Δαυΐδ Ogan.β) Η Ορθόδοξη Χριστιανική Ιεραποστολή στήν φυλακή ISP έχει αρχίσει από τό 2003 υπό τήν ηγεσία τού πολυσέβαστου π. Φιλίππου Drennan (τώρα είναι συνταξιούχος από τό ναό τής Αναστάσεως τής Αντιοχιανής Εκκλησίας Hobart IN) κατόπιν ειδοποιήσεως τού π. Δαυΐδ Ogan τής Ορθόδοξης Χριστιανικής αποστολής στίς φυλακές, πού ήταν τότε τοποθετημένος στό Vicksburg. Κάποιος κατάδικος ζητούσε επίσκεψη από έναν ορθόδοξο Ιερέα. Γρήγορα μαθεύτηκε πώς κοντά στόν πρώτο φυλακισμένο άλλοι βαρυποινήτες ζητούσαν νά μάθουν περισσότερα γιά τήν πίστη.

Ξεπερνώντας διάφορα εμπόδια μέ τήν Χάρη τού Θεού βρέθηκαν καί δόθηκαν χώροι γιά λατρεία καί κατήχηση τό 2005.

γ) Γιά νά δοθή μιά πρόχειρη στατιστική από τούς 2045 άνδρες μόνο 671 (τό 34%) συμμετέχουν σέ κάποια θρησκευτική κίνηση. Υπάρχουν 15 θρησκευτικές κοινότητες στό συγκρότημα. Από αυτές τίς κοινότητες 432 πού είναι τό 21% συμμετέχουν σέ χριστιανικές ακολουθίες. Στίς ομάδες τών Χριστιανών τό μεγαλύτερο ποσοστό χαρακτηρίζεται σάν «κοινοί Χριστιανοί» καί είναι 298 άνδρες δηλαδή 61%. Μετά έρχονται οι Παπικοί πού είναι 89 (21%), μετά οι Ορθόδοξοι 36 (8%). Τό υπόλοιπο 2% πού είναι 9 μέλη είναι Ιεχωβάδες. Στόν όλο πληθυσμό τής φυλακής οι Ορθόδοξοι είναι λιγότεροι από 2% ή 8% από τούς λεγόμενους Χριστιανούς. Επίτηδες απέκλεισα τήν κοινότητα τών Αυτοκαλουμένων Χριστιανών γιατί δέν είναι τίποτε άλλο από μιά μισητή ομάδα.

δ) Η αποστολή στό ISP υπάγεται διοικητικά στόν Μητροπολίτη Ιωσήφ τής Ανατολικής Βουλγαρικής Επισκοπής από τό 2007. Στήν Ιεραποστολή συμμετέχουν Κληρικοί καί λαϊκοί εθελοντές καί έξω από τά σύνορα τής Επαρχίας μας, από ενορίες τής βορειοδυτικής Ινδιάνα, νοτιοδυτικό Μίτσιγκαν καί βορειοανατολικό Ιλινόις. Αυτό πού ξεκίνησε στήν αρχή μέ μιά πληροφορία είναι τώρα μιά κοινότητα 34 ανδρών μέ 22 βαπτισμένους καί 12 κατηχούμενους καί μέ περίπου 12 άλλους πού ενδιαφέρονται.

ε) Αισθανόμασταν ότι τό πρότυπο τής ενορίας δέν θά μπορούσε νά εφαρμοσθή στά πλαίσια τής φυλακής καί τό νά φέρουμε τήν Εκκλησία στούς φυλακισμένους θά μείωνε τά όρια τών δικαιοδοσιών πού αλλιώς θά παρεμπόδιζε τούς εθελοντές κληρικούς καί λαϊκούς.

Στό φώς, τών περιορισμών καί τών ορίων μέσα σέ μιά υψίστης ασφαλείας φυλακή, τό νά βεβαιώσουμε τήν Βασιλεία τού Θεού πάνω στήν ζωή τους, η κοινότητα έχει διαμορφωθή σάν ένα μοναστικό μοντέλο. Επικεντρωνόμαστε στήν λατρεία, στήν αδελφοσύνη καί τήν πειθαρχία πού είναι μαζί μέ τήν προσωπική μετάνοια, υπηρεσία καί θυσία. Επί πλέον, μέχρι νά δημιουργηθούν Ορθόδοξες ομάδες σέ άλλες φυλακές, τό μοναστικό μοντέλο θά μπορούσε νά γίνη πιό αποδεκτό σέ άλλα αναμορφωτικά Ιδρύματα καθώς οι κρατούμενοι μεταφέρονται.

2) Επισημάνσεις

α) Συναντήσεις

Ι) Οι Ακολουθίες στήν λατρεία μας συνίστανται από τήν ανάγνωση τών Ωρών καί άλλες Ακολουθίες (μεταξύ αυτών τόν Κανόνα τής μετανοίας, τόν Ακάθιστο στόν Ιησού, τόν Εσπερινό τής συγχωρήσεως, τόν Αγιασμό, τό Ευχέλαιο). Τελικά μιά φορά τόν μήνα, όχι καθορισμένα, έχουμε θεία Λειτουργία.

ΙΙ) Καθοδήγηση

Η κατήχηση περιλαμβάνει τό βιβλίο τού Μητροπολίτου Ιεροθέου Κατήχηση καί βάπτιση τών ενηλίκων, πού είναι βασισμένο στήν παραβολή τού Ασώτου υιού όπου αναπτύσσονται θέματα σχετικά μέ τήν μετάνοια, τήν θεραπεία καί τήν άσκηση καθώς επίσης καί τό Σύμβολο τής Πίστεως.

Στήν μελέτη τής Αγίας Γραφής τό περασμένο έτος ολοκληρώσαμε τό κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο (άρχισε τό 2007), τόν Τωβίτ καί αρχίσαμε τούς Μικρούς Προφήτες. Παρακολουθούμε τά αναγνώσματα τών Κυριακών, τούς βίους τών αγίων τής ημέρας, καί έτσι η κοινότητα είναι συγχρονισμένη μέ τήν Ορθόδοξη Εκκλησία γενικά.

Αναγνώσματα, videos, καί συζητήσεις

α) Έχουμε επίσης αναγνώσματα από τούς Πατέρες τής Εκκλησίας, όπως τίς ομιλίες τού αγίου Ιωάννου τού Χρυσοστόμου καθώς καί αναγνώσματα συγχρόνων συγγραφέων όπως τού π. Παϊσίου τού Αγιορείτου καί τού Μητροπολίτου Ιεροθέου, πάντοτε ακολουθούμενα από συζήτηση.

β) Ο Τηλεοπτικός Σταθμός τών Ελληνορθοδόξων πρόσφερε στήν κοινότητα μιά ποικιλία βίντεο τά οποία αποτέλεσαν τήν βάση πολλών συζητήσεων καί μερικά προβλήθηκαν από τήν εκπαιδευτική τηλεόραση.

γ) Τό Ίδρυμα «Αγία Αικατερίνη» πρόσφερε στήν κοινότητα μιά σειρά 6 δίσκων μέ τήν εξέχουσα δυνατή παρουσίαση τού π. Μιχαήλ Courey στό πολύ γνωστό βιβλίο τού Κάλλιστου Ware Η Ορθόδοξη Εκκλησία.

δ) Άλλα βίντεο όπως Η αρχαία Εκκλησία καί Μικρό Όρος πού παρήγαγε η Σκήτη τού Τιμίου Σταυρού στήν Δυτική Βιρτζίνια είναι πολύ δημοφιλή.

β) Μυστηριακή αποστολή

Ι) Εθελοντές Κληρικοί συχνά καθοδηγούν τούς κρατουμένους καί δέχονται τίς εξομολογήσεις τους. Ο π. Παύλος Martin καί ο π. Γρηγόριος Owen έχουν δώσει τήν δυνατότητα τής θείας Κοινωνίας συχνά κάτω από δύσκολες συνθήκες.

ΙΙ) Στίς 22 Αυγούστου, 6 κρατούμενοι εισήχθησαν επίσημα στήν Εκκλησία αφού δέχθηκαν τό Βάπτισμα καί τό Χρίσμα από τόν π. Στέφανο Bauman.

ΙΙΙ) Στίς 27 Δεκεμβρίου, 12 κρατούμενοι εισήχθησαν ως κατηχούμενοι από τόν π. Φίλλιπο Drennan.

γ) Δραστηριότητες

Ι) Η κοινότητα υποστήριξε ένα ορθόδοξο ορφανοτροφείο στήν Καλκούτα τής Ινδίας μαζεύοντας καί προσφέροντας 445 δολάρια από τό κρατικό τους επίδομα.

ΙΙ) Μέ ειδική άδεια, έξι μέλη τής κοινότητας επιτράπηκε νά εξασκηθούν στίς αρχές τού 25 κεφαλαίου τού κατά Ματθαίον Ευαγγελίου μέ ένα καθοδηγητικό πιλοτικό πρόγραμμα όπου ο φυλακισμένος επισκεπτόταν κάποιον φυλακισμένο. Οι άνδρες τής κοινότητας συζήτησαν μέ φυλακισμένους πού είχαν τάση γιά αυτοκτονία. Ακόμη τούς επιτράπηκε νά επισκεφθούν τήν μονάδα Χρόνιας θεραπείας όπου ανέπτυξαν δεσμούς φιλίας. Όμως τό Μάρτιο τού 2009 τό πρόγραμμα έληξε καθώς η αρμόδια Υπηρεσία (Department of Corrections) μετέφερε τούς κρατούμενους στήν μονάδα Χρόνιας θεραπείας, νότια τής Πολιτείας σέ άλλη φυλακή. Τό σύντομο καθοδηγητικό πρόγραμμά μας όμως προκάλεσε τήν προσοχή τής Διεύθυνσης καί πιστεύω ότι μιά ευκαιρία νά υπηρετήσουμε ως καθοδητητές θά έλθη στήν επιφάνεια.

ΙΙΙ) Επειδή στούς κρατούμενους επιτρέπεται μόνο ένας περιορισμένος αριθμός κειμένων στά κελλιά τους, βιβλία καί περιοδικά περιφέρονται από τόν ένα στόν άλλο. Επίσης, περισσότερα από 100 ορθόδοξα βιβλία έχουν καταχωρηθή στήν βιβλιοθήκη τής φυλακής.

δ) Ημέρες εορτών

Ι) Τό καθημερινό φαγητό τής φυλακής κάνει τό φαγητό πού έρχεται από έξω κάτι τό εκλεκτό. Σέ δύο γιορτινές μέρες η αρμόδια Υπηρεσία (Department of Corrections) επέτρεψε αυτήν τήν προσφορά πού χρηματοδοτήθηκε στό μεγαλύτερο μέρος της από δύο ευεργέτες.

1) Στίς 23 Αυγούστου η εορτή τού αγίου Μωυσέως τού Αιθίοπος εορτάσθηκε σέ συνδυασμό μέ τήν Οικογενειακή εορτή τής κοινότητας μέ εκλεκτό φαγητό από έξω.

2) Στίς 27 Δεκεμβρίου εορτάσθηκε η ενσάρκωση τού Χριστού μέ προσευχή, μουσική καί μιά εκλεκτή ποικιλία εδεσμάτων καί κερασμάτων από έξω. Προσφέρθηκαν δίσκοι ειδικά στούς κρατουμένους τής μονάδας Χρόνιας θεραπείας από τούς καθοδηγητές μας.

ΙΙ) Ανήμερα τό Πάσχα ο π. Γρηγόριος Owen καί ο π. Φίλιππος Drennan προΐσταντο τής διδασκαλίας σχετικά μέ τήν θεία Λειτουργία τών Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων, τήν οποία ακολούθησε μιά θαυμάσια εορτή από αυτοσχέδια μαγειρική τής φυλακής.

ε) Στίς 27 Μαΐου ο Θεοφιλέστατος επίσκοπος Μάρκος τού Τολέδο καί Midwest τής Αντιοχιανής Χριστιανικής Επισκοπής επισκέφθηκε τήν ISP κατόπιν προσκλήσεως ενός από τούς εθελοντές, τού π. Γρηγορίου Owen. Ο Θεοφιλέστατος μίλησε στούς κρατουμένους γιά τό παρελθόν του καί τούς εξήγησε πώς η εκκλησία προσφέρει τήν θεραπεία από τήν αμαρτία. Οι φυλακισμένοι αποσύρθηκαν στά κελλιά τους γιά καταμέτρηση, ενώ ο επίσκοπος περιηγήθηκε στήν φυλακή. Μετά η κοινότητα συναθροίσθηκε πάλι γιά μιά φιλική καί ειλικρινή συζήτηση.

στ) Στίς 28 Μαΐου ο Patrick Tutella, Διευθυντής τής Ορθόδοξης Χριστιανικής Υπηρεσίας τών Φυλακών τής SCOBA επισκέφθηκε τήν ISP. Είχε τήν δυνατότητα νά συναντήση πολλούς από τούς κρατουμένους καί νά περιηγηθή στήν φυλακή.

3) Όραμα

α) Ήδη ανέφερα ότι η ISP είναι φυλακή υψίστης ασφαλείας. Κατά συνέπεια οι κρατούμενοι εκτίουν μακροχρόνιες ποινές, τυπικά 45 ή 65 χρόνια ή ισόβια. Όταν πλησιάζη η ημέρα τής απελευθέρωσης ενός φυλακισμένου, γενικά, μεταφέρεται σέ μέτριας ασφάλειας φυλακή, από τήν οποία απελευθερώνεται. Αυτές οι μεταφορές δημιουργούν τήν ευκαιρία γιά ιεραποστολή από τίς Ορθόδοξες ομάδες σέ άλλα μέρη τής πολιτείας. Πολύ πρόσφατα προσκληθήκαμε νά συναντηθούμε μέ ενορίτες τής Ορθόδοξης Εκκλησίας τού Αποστόλου Θωμά στό Kokomo IN, γιά μιά ανεπίσημη συζήτηση γιά τό «πώς δουλεύαμε στήν ISP». Μέλη τής ενορίας αυτής κάνουν τώρα ιεραποστολή στήν κοντινή φυλακή στό Miami. Δυστυχώς εμείς οι Ορθόδοξοι δέν μπορέσαμε νά εισχωρήσουμε σέ άλλες φυλακές. Τήν Άνοιξη τού 2010 θά θέλαμε νά προσφέρουμε ένα σεμινάριο, ίσως στήν Ινδιανάπολη, καλώντας τίς ενορίες τής Πολιτείας πού βρίσκονται σέ απόσταση μιάς ώρας οδικώς από οποιαδήποτε φυλακή γιά νά ξεκινήσουν από μόνοι τους μιά ιεραποστολή στίς φυλακές.

β) Είμαστε μάρτυρες προσωπικής μεταμόρφωσης, οικογενειακής συμφιλίωσης, φαινόμενα καί προστασίες πού μπορούν νά εξηγηθούν καί νά αποδοθούν στήν Χάρη τού Θεού. Θά συνεχίσουμε νά μοιραζόμαστε τήν αγάπη τού Χριστού μέ τούς κρατουμένους τής ISP. Ο Κύριος μας είπε «εν φυλακή ήμην καί ήλθετε πρός με». Στήν φυλακή συναντήσαμε τόν Κύριό μας Ιησού Χριστό. Μάς προσκάλεσε διά μέσου αυτών πού διψούν, πεινούν, χρειάζονται ρούχα, καί ναί αυτούς πού είναι στήν φυλακή. Καί στήν συνέχεια θά δούμε τόν Χριστό νά απλώνη τό χέρι Του σέ μάς μέσα από αυτούς.–

  • Προβολές: 2874