Γράφτηκε στις .

Συνέντευξη μέ τόν Πρωτοπρεσβύτερο π. Μάξιμο Chanturia: Μέ έναν Γεωργιανό Ιερέα (Β')

(συνέχεια από τό προηγούμενο)

Ερώτηση: Σχετικά μέ τόν Μοναχισμό στήν Γεωργία. Υπάρχουν Μοναστήρια ανδρικά γυναικεία καί είναι αυτά τά μοναστήρια, άν υπάρχουν, κοινωνικού χαρακτήρα, μέ προσφορά στήν κοινωνία, νοσοκομεία κλπ, ή είναι ησυχαστικού χαρακτήρα, πού είναι η προσευχή γιά όλον τόν κόσμο; Καί άν, όπως παρατηρείται προσέλευση στήν Ιερωσύνη, υπάρχη προσέλευση καί στόν Μοναχισμό.

Γεωργία. Ὀρθόδοξος ΝαόςΑπάντηση: Θέλω νά σάς πώ ότι υπάρχουν τρία είδη Μοναχισμού. Τό Κοινοβιακό, τού ησυχαστικού τύπου καί μοναχοί πού ασχολούνται μέ κοινωνικά προβλήματα, μέ φιλανθρωπία κ.ά. Επειδή στήν Ορθοδοξία ο Μοναχισμός θεωρείται σάν πυλώνας τής Εκκλησίας, γι' αυτό καί οι Ιεράρχες τής Εκκλησίας μας τό λαμβάνουν υπόψη αυτό καί θέλουν νά αναπτύξουν τόν Μοναχισμό στήν Γεωργία. Επειδή καί οι Ιεράρχες μας στήν πλειοψηφία τους έχουν γίνει Επίσκοποι από τόν Μοναχισμό. Αυτό τώρα αναπτύσσεται στήν χώρα μας, επειδή, όπως είπαμε υπήρχε ο Κομμουνισμός. Ο Μοναχισμός είναι καινούριος στήν Γεωργία. Τό πιό παλιό Μοναστήρι, καί δέν εννοώ τά κτίρια, αλλά τούς Μοναχούς, δέν υπερβαίνει τά 20 χρόνια λειτουργίας. Ήταν κλειστά όλα τά μοναστήρια κατά τό κομμουνιστικό καθεστώς. Γι' αυτό όπως καταλαβαίνετε δέν έχουν μεγάλη εμπειρία μοναχικής ζωής. Καί πρέπει νά περάσουν πολλούς πειρασμούς γιά νά γίνουν πνευματικοί άνθρωποι. Εγώ θυμάμαι ότι υπήρχε πολύ μεγάλη προσέλευση γιά νά γίνουν μοναχοί, όμως από τούς γονείς υπήρχε μεγάλη αντίδραση, επειδή ήταν άθεοι οι περισσότεροι από αυτούς λόγω τού Κομμουνισμού ή επειδή ήταν ολιγόπιστοι. Τώρα είναι σέ ένα μέτριο επίπεδο η επιθυμία γιά τόν Μοναχισμό, ούτε πολύ μεγάλη ούτε μικρή. Τά μοναστήρια σέ μάς είναι μικρά μέ 10-12 άτομα. Δέν έχουμε τού Αθωνικού τύπου πού μπορεί νά έχουν 100 μοναχούς, σάν τό Βατοπέδι ή τήν Σιμωνόπετρα ή τήν Γρηγορίου. Είναι λίγα γυναικεία μοναστήρια πού έχουν 30-40 μοναχές.

 

Ερώτηση: Στήν Ελλάδα τά τελευταία χρόνια αναδείχθηκαν κάποιοι Γεροντάδες, αγιασμένοι άνθρωποι, οι οποίοι αναπτέρωσαν τήν πίστη τού λαού καί ήταν μιά φανέρωση τής δόξης τού Θεού στήν σύγχρονη εποχή. Υπάρχουν τέτοιες μορφές στήν Γεωργία πού στήριξαν τόν λαό τά τελευταία χρόνια καί ήταν κι αυτοί φανερώσεις τής δόξης τού Θεού στά χρόνια σας;

Απάντηση: Νομίζω ότι υπάρχουν, επειδή χωρίς αυτό δέν θά μπορούσε ο λαός νά επιζήση.

 

Ερώτηση: Αυτοί ήταν όσιοι Γέροντες ή ήταν μάρτυρες;

Απάντηση: Μερικοί από αυτούς έχουν κοιμηθή ήδη καί μερικοί από αυτούς ζούν ακόμα, αλλά αυτοί δέν είχαν παγκόσμια αναγνώριση, όπως οι Έλληνες Πατέρες. Μερικούς από αυτούς είδα κι εγώ προσωπικά. Ο π. Γαβριήλ ήταν ένας Ιερομόναχος ο οποίος ήταν κατά τό κομμουνιστικό καθεστώς καί έχει κάψει εικόνα τού Λένιν στήν κεντρική πλατεία τής Τιφλίδας καί τόν έστειλαν στήν Κακεμπέ. Μπορώ νά σάς πώ γιά τόν π. Κωνσταντίνο Γκβαράϊα, ο οποίος έχει κοιμηθή, καί ο οποίος ήταν πνευματικό παιδί ενός μεγάλου Πατέρα, πού λεγόταν π. Αλέξιος Σουσάνι. Μιά τέτοια μορφή μπορεί νά είναι καί ο Πατριάρχης τής Γεωργίας. Ο π. Ραφαήλ, ο οποίος ζή ακόμα, Αρχιμανδρίτης...

Εσείς όταν λέτε τελευταία εννοείτε καί τούς Πατέρες, όταν ζούσε ο Ιωσήφ ο Ησυχαστής;

 

Πρωτοπρεσβύτερος π. Μάξιμος Chanturia στὸν Ἅγιο Ἀνδρέα Πάτρα.Ερώτηση:. Ναί. Στόν 20ό αιώνα.

Απάντηση: Υπήρχαν καί μάρτυρες οι οποίοι σκοτώθηκαν. Ο Αμβρόσιος, επίσης Πατριάρχης, ο οποίος βασανίσθηκε από τούς κομμουνιστές καί πέθανε. Αυτούς τούς έχουμε ανακηρύξει Αγίους στήν Εκκλησία τής Γεωργίας. Επίσης Γεωργιανοί Πατέρες πού ζούσαν στό Άγιον Όρος. Ο π. Ιωάννης καί ο π. Γεώργιος. Ο Ιωάννης ζούσε στό Άγιον Όρος καί μετά γύρισε στήν Γεωργία. Ο π. Ιωακείμ καί ο π. Αλέξανδρος. Υπάρχουν πολλοί Πατέρες οι οποίοι έσωσαν τόν Χριστιανισμό αυτά τά δύσκολα χρόνια. Ο π. Αλέξιος, ο Μητροπολίτης Νάζαρος, ο οποίος μαζί μέ τόν Κλήρο του θάφτηκε μέ τό τρένο μέ τό οποίο έφυγαν. Τούς συνέλαβαν μέσα στό τρένο οι κομμουνιστές, στήν συμπρωτεύουσα τής Γεωργίας, καί τούς έθαψαν ζωντανούς. Αυτοί είναι μάρτυρες. Επίσης ένας συγγενής μου, ξάδελφος τού παππού μου, ήταν Αγιορείτης μοναχός. Τόν βίο του τώρα τόν ερευνώ καί θά τόν εκδώσουμε. Ήταν πολύ κοντά στήν οικογένειά μας. Εγώ δέν ήμουνα τότε, μιλάμε γιά τήν οικογένεια τού παππού μου. Επίσης πολλοί μάρτυρες πού μαρτύρησαν από τούς κομμουνιστές. Μερικοί από αυτούς έφυγαν από τήν Γεωργία. Όταν εγώ ήμουν στό στρατό 20-21 ένας από αυτούς πού τόν έχουν αναγνωρίσει καί Άγιο, ο Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος (Περάτζε). Ήταν καθηγητής (Κι εγώ Περάτζε είμαι, είχαμε κάποια συγγένεια μάλλον). Ήταν καθηγητής στήν Γερμανία στήν Βόννη καί στήν Βαρσοβία μετά. Επίσης η Γεωργία ήταν η χώρα στήν οποία προσήλθαν πολλοί μοναχοί από τήν Ρωσία, οι οποίοι διώχθηκαν από τούς κομμουνιστές καί βρήκαν καταφύγιο στήν Γεωργία. Μεταξύ τους ήταν καί ένας Μητροπολίτης Ζηνόβιος, ο οποίος ήταν πνευματικό παιδί τών Πατέρων τής Όπτινα.

 

Ερώτηση: Είπατε προηγουμένως ότι ο Πατριάρχης χρειάζεται μία ώρα γιά νά δώση τήν ευχή του στόν κόσμο πού περιμένει μετά τήν λειτουργία. Ήρθαμε εκεί καί είδαμε τόν περίλαμπρο ναό τής Αγίας Τριάδος, ο οποίος χωράει χιλιάδες κόσμου καί ο οποίος είναι τό σύμβολο, τό κέντρο αναφοράς, τό κέντρο τής Τιφλίδας. Καί παρατηρήσαμε ότι δέν υπάρχει ούτε μία καρέκλα μέσα στό ναό. Θά θέλαμε νά μάς πείτε κάτι. Τί σημαίνει ο ναός τής Αγίας Τριάδος γιά τόν Γεωργιανό λαό καί πόσο φιλακόλουθος είναι, πόσο αγαπά τήν λατρεία τής Εκκλησίας;

Απάντηση: Θέλω νά ξεκινήσω από τήν ανοικοδόμηση τού Ναού τής Αγίας Τριάδος. Η αφορμή νά κτίσουν αυτόν τόν ναό ήταν τά 2000 χρόνια από τήν Γέννηση τού Χριστού. Όπως είδατε κι εσείς είναι αρκετά μεγάλη εκκλησία, ένα μεγάλο οικοδόμημα. Καί αποτελεί μιά σύνοψη τής γεωργιανής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, ένα δείγμα αυτής. Είναι κτισμένη σέ ένα υπερυψωμένο μέρος στήν Τιφλίδα. Στό βουνό τού Ηλία. Γι' αυτό θά πώ μέ τά λόγια τού Πατριάρχη: "Αυτή η εκκλησία, λέει ο Πατριάρχης, είναι σάν αυτοπροσωπογραφία τού γεωργιανού λαού". Καί λέει ότι, "όπως ο γεωργιανός λαός έκτισε τήν εκκλησία τής Αγίας Τριάδος, έτσι καί η Αγία Τριάδα θά οικοδομήση τήν χώρα τής Γεωργίας".

Δέν μπορώ νά σάς πώ ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι πού πηγαίνουν σήμερα στήν εκκλησία, στίς ακολουθίες, πηγαίνουν γνωρίζοντας τό βάθος τών πραγμάτων τής λειτουργίας, άν ξέρουν θεολογικά τί σημαίνει λειτουργία κλπ, αλλά όμως, πράγματι, πάρα πολλοί άνθρωποι πάνε στήν εκκλησία, στίς ακολουθίες. Καί όταν ήρθα από τήν Μόσχα στήν Τιφλίδα, παρατήρησα ότι είτε γίνεται κήρυγμα στήν εκκλησία είτε όχι ο λαός πηγαίνει στήν εκκλησία. Καί άν υπάρχη ένας πνευματικός, ένας ιεροκήρυκας, πού κάνει καλό κήρυγμα, εκεί πηγαίνουν πιό πολλοί γιά νά ακούσουν.

 

Ερώτηση: Π. Μάξιμε, διδάσκετε Ασκητική. Εδώ στήν Ελλάδα, στίς Θεολογικές Σχολές, δέν έχουμε τέτοιο μάθημα, έχουμε κάποιο παραπλήσιο πού λέγεται Ηθική. Ποιό ακριβώς είναι τό αντικείμενο τού μαθήματός σας; Τά κοινωνικά προβλήματα πού αντιμετωπίζετε εκεί, η κοινωνική συμπεριφορά τού ανθρώπου, οι αρετές, τί ακριβώς;

Απάντηση: Πρώτα απ' όλα θέλω νά ευχαριστήσω τόν Θεό πού μού έδωσε τήν ευκαιρία νά διδάσκω αυτό τό μάθημα, τό οποίο δέν διδασκόταν σωστά πρίν από μένα. Αυτοί πού δίδασκαν δέν είχαν τήν σωστή κατεύθυνση. Κι εγώ διδάχθηκα τό μάθημα από αυτούς πού δίδασκαν τότε. Ένας από αυτούς ήταν ο Αρχιμανδρίτης Ραφαήλ, ο οποίος δίδασκε τότε, καί τό μάθημά του είχε τήν μορφή τών ερωτήσεων καί απαντήσεων. Απαντούσε στίς ερωτήσεις τών φοιτητών πάνω σέ θέματα τής πνευματικής ζωής τού Χριστιανού. Καί αυτό δέν ήταν συστηματική μορφή διδασκαλίας. Μπορεί νά ήταν καλός τρόπος νά διδάσκη κανείς μέ τή μορφή αυτή τά πνευματικά θέματα, όμως δέν ήταν καλή γιά τήν Ακαδημία, τά Σεμινάρια καί τήν Θεολογική Σχολή. Νομίζω ότι έπρεπε νά υπάρχη συστηματική μορφή διδασκαλίας, μιά πιό επιστημονική προσέγγιση. Μετά τόν Αρχιμανδρίτη Ραφαήλ δίδασκαν κάποιοι άλλοι πού απομακρύνθηκαν πιό πολύ από τόν σκοπό τού μαθήματος αυτού.

Όταν γύρισα από τήν Μόσχα στήν Τιφλίδα μού είπαν νά διδάξω στήν Εκκλησιαστική Σχολή καί στήν Θεολογική Σχολή καί μέ ρώτησαν ποιό μάθημα θά ήθελα νά διδάξω. Εγώ τούς είπα ότι προτιμώ νά διδάξω αυτό τό μάθημα (τήν Ασκητική). Είναι η πρώτη χρονιά πού τό διδάσκω καί προσπαθώ νά τό βάλω σέ μιά συστηματική καί επιστημονική βάση. Τό μεγάλο αυτό θέμα τής Ασκητικής μέ ενδιέφερε από τήν ημέρα πού μπήκα στήν Εκκλησία, επειδή ο Χριστιανισμός δέν είναι μόνον θεωρία, αλλά είναι πρώτα από όλα πράξη. Σκοπός τού μαθήματος αυτού είναι η ορθόδοξη πνευματικότητα τήν οποία αποκτούμε είτε μέ τόν ησυχασμό, είτε μέ τήν κάθαρση από τά πάθη. Σκοπός λοιπόν τού μαθήματος είναι νά μάθουμε πώς θά τό καταφέρουμε αυτό. Όλοι οι Χριστιανοί είναι ασκητές. Η άσκηση είναι η βάση τής σωστής χριστιανικής ζωής. Εκτός από τήν Φιλοκαλία υπάρχουν καί άλλα πολλά έργα πάνω σέ αυτό τό θέμα.

Τά θέματα αυτά γιά τούς σημερινούς αναγνώστες είναι λίγο δυσνόητα. Όμως εγώ πήρα θάρρος από τήν επιθυμία μου αυτή καί ανέλαβα αυτό τό δύσκολο έργο, γιά τό οποίο βέβαια έργο μου στηρίζομαι στούς Πνευματικούς Γέροντές μου, μέ τούς οποίους έχω επαφή. Καί βλέπω ότι όσο πιό βαθιά πάω σέ αυτό τό μάθημα πλουτίζω από τόν πνευματικό αυτόν πλούτο. Επίσης χάρηκα πολύ, όταν είδα τόν ενθουσιασμό καί τό ενδιαφέρον τών φοιτητών νά μέ ακούν κατά τήν διδασκαλία, γιά νά μάθουν.

Έχω χωρίσει σέ δύο μέρη τό μάθημα αυτό. Στήν Ασκητική ιστορία (Εισαγωγή στήν Ασκητική, Βασικά θέματα τής Ασκητικής) καί στό δεύτερο μέρος παρουσιάζω ασκητικά κείμενα αγίων Πατέρων καί τούς τά σχολιάζω. Επίσης απαντώ στίς ερωτήσεις τους.

 

Ερώτηση: Ποιό ήταν τό θέμα μέ τό οποίο ασχοληθήκατε στήν διδακτορική σας διατριβή;

Απάντηση: Έχω τελειώσει στήν Αγία Πετρούπολη στήν Ρωσία στήν Θεολογική Ακαδημία τής Εκκλησίας καί τό έργο τής διατριβής μου ήταν μέ τόν τίτλο "Μονοθελητισμός καί μάχη τής Εκκλησίας εναντίον του". Ήταν θέματα Πατρολογίας. Εγώ είχα πάει μέ άλλον τίτλο, αλλά εκεί οι Ρώσοι καθηγητές μού τόν άλλαξαν. Τό θέμα ήταν Πατρολογικό, όμως στό τέλος μού βγήκε σάν Εκκλησιαστική ιστορία καί έγινε σάν βάση τής Ασκητικής. Στήν ιστορία τού Μονοθελητισμού βρήκα πολλά στοιχεία τής Ασκητικής.

 

Ερώτηση: Τό όνομα Μάξιμος είναι τό βαπτιστικό σας ή τό ιερατικό σας;

Απάντηση: Είναι τό ιερατικό μου. Δέν ήξερε ο Πατριάρχης άν ήθελα εγώ αυτό τό όνομα. Αυτός μού τό έδωσε χωρίς νά μέ ρωτήση. Ήμουν από τούς πρώτους πού πήρε αυτό τό όνομα τότε, τώρα υπάρχουν καί άλλοι μέ τό όνομα αυτό. Η ενθρόνιση τού Πατριάρχη έγινε τήν ημέρα τού Αγίου Μαξίμου τού Ομολογητού καί όταν τό έμαθα ένιωσα κάποια πνευματική συγκίνηση.

 

Ερώτηση: Στήν Ελλάδα όταν λέμε Ασκητική πολλοί τό συνδέουν μέ τόν Μοναχισμό. Εσείς έχετε καί φοιτητές πού δέν θά γίνουν μοναχοί, αλλά θά παραμείνουν λαϊκοί. Υπάρχει τό ίδιο πρόβλημα στήν Γεωργία ή τό βλέπουν σάν χριστιανική ζωή στήν τελειότητά της, σάν ευαγγελική ζωή;

Απάντηση: Είναι πολύ καλή η ερώτησή σας. Μερικές φορές εμείς οι άνθρωποι κάποια πράγματα τά βάζουμε τόσο ψηλά καί λέμε ότι δέν είναι δυνατόν νά τά φτάσουμε. Είναι πολύ ψηλά γιά μένα λέμε. Γι' αυτό τό λόγο κατεύθυνση τού μαθήματός μου είναι νά δείξω ότι τό μάθημα τής ασκητικής δέν είναι μόνο γιά τούς μοναχούς, αλλά είναι πολύ χρήσιμο γιά όλους τούς Χριστιανούς, καί τούς λαϊκούς καί τούς μοναχούς. Κυρίως όμως γιά τούς μοναχούς. Οι μοναχοί είναι πιό σοβαροί εκτελεστές τής ασκητικής διδαχής, αλλά αυτό δέν αποκλείει καί τούς λαϊκούς νά κάνουν ό,τι μπορούν. Εμείς λέμε ότι τήν τελειότητα μπορεί κανείς νά τήν βρή καί στόν μοναχισμό καί στούς λαϊκούς. Γι' αυτό χρειάζεται αγώνας.

 

Ερώτηση: Ποιό κεντρικό μήνυμα θέλετε νά περάσετε στούς φοιτητές σας μέ τό μάθημα αυτό; Δεδομένου ότι έλεγε κάποιος σύγχρονος θεολόγος –ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης– ότι η ασκητική μαθαίνεται κυρίως στά μοναστήρια καί μέ πνευματικό πατέρα πού γνωρίζει αυτήν τήν παράδοση. Εσείς τό παρουσιάζετε μέ έναν συστηματικό τρόπο. Τό μήνυμα είναι: εγώ σάς τά λέω αυτά καί βρήτε έναν πνευματικό νά σάς τά μάθη ή κάτι άλλο; Επειδή μιλήσατε γιά πράξη.

Απάντηση: Τό κύριο μήνυμά μας είναι ότι η Ασκητική είναι γιά όλους τούς ανθρώπους. Είναι γνώση καί παράδοση τής Ορθόδοξης Εκκλησίας γιά τόν δρόμο τής σωτηρίας καί τής τελειότητας τού ανθρώπου. Καί επιτελείται μέ τήν χάρη τού Αγίου Πνεύματος. Είναι πνευματική επιστήμη. Βέβαια εμείς δέν μπορούμε νά τό διδάξουμε αυτό σέ 2-3 χρόνια. Αυτό πού εμείς διδάσκουμε είναι νά παρακινήσουμε τούς φοιτητές, νά τούς εντυπωσιάσουμε. Είναι ένα κίνητρο γιά τόν φοιτητή γιά νά ψάξη βαθύτερα στό μέλλον. Αλλά πρέπει πρώτα νά μάθη τί είναι αυτό τό πράγμα. Θέλουμε νά δείξουμε στούς φοιτητές ότι υπάρχει αυτό τό μεγαλείο, αυτή η επιστήμη πού μπορεί νά τήν αποκτήσουν. Τούς δίνουμε ένα κλειδί γιά τήν γνωριμία αυτή.

 

Ερώτηση: Θά ήθελα νά μού πήτε πώς βλέπετε μέσα από τά δικά σας μάτια ή μέσα από τά μάτια τού Γεωργιανού λαού τόν Δυτικό πολιτισμό καί πώς βλέπετε τήν Ελλάδα. Σάς τό ρωτάω αυτό ειδικά όσον αφορά τήν Ελλάδα, γιατί στήν Ελλάδα υπάρχει γενικά μιά κρίση ταυτότητος. Ποιοί είμαστε. Πολλές φορές όταν κάποιος δέν ξέρη τί είναι μιά εξωτερική ματιά τόν διευκολύνει καί τόν βοηθάει στήν αυτοσυνειδησία του.

Απάντηση: Κατ' αρχάς θέλω νά σάς πώ ότι εμείς δέν τοποθετούμε τήν Ελλάδα στόν Δυτικό πολιτισμό. Πιό πολύ αντιλαμβανόμαστε τήν Ελλάδα σάν τό σύνορο (μεθόριο) μεταξύ τού Δυτικού καί τού Ανατολικού πολιτισμού. Σάν συνάντηση τής ανατολικής καί δυτικής πολιτισμικότητας. Έλεγαν γιά ανατολικό καί δυτικό πολιτισμό, τώρα λένε καί γιά βόρειο καί νότιο πολιτισμό.

Καί εμείς οι Γεωργιανοί πιστεύουμε, όπως καί η Ελλάδα, ότι δέν ανήκουμε ούτε στόν δυτικό ούτε στόν ανατολικό πολιτισμό, είμαστε κάπου στήν μέση. Από τήν άλλη μεριά τού Εύξεινου Πόντου. Μέ τήν διαφορά ότι αντί στά Βαλκάνια είμαστε στόν Καύκασο. Γι' αυτό εμάς μάς ενδιαφέρουν όλα τά γεγονότα πού συμβαίνουν στήν Ελλάδα. Μερικοί συμπατριώτες μας στήν σύγχρονη ιστορία τής Ελλάδος βλέπουν τό μέλλον τής Γεωργίας. Τί θά συμβή δηλαδή καί σέ μάς. Επειδή οι ιστορίες μας μοιάζουν πάρα πολύ καί κυρίως μετά τήν εμφάνιση τής Τουρκίας. Μπορεί κι εμείς νά αντιμετωπίσουμε αυτά τά αρνητικά πού έχετε κι εσείς στήν Ελλάδα.

Δέν συμφωνώ ότι υπάρχει μία συνωμοσία όλων εναντίον τών Ορθοδόξων. Επειδή πιστεύω ότι ο μεγαλύτερος εχθρός μας είμαστε εμείς οι ίδιοι. Έχουμε τόσα καλά πράγματα στήν χώρα μας καί δέν τά αξιοποιούμε ή δέν τά πολλαπλασιάζουμε.

Πρώτα νά μιλήσω γιά τά θετικά πράγματα. Μπορεί νά μήν ξέρω πολλά πράγματα επί τής ουσίας, μέ τό τί συμβαίνει δηλαδή εδώ, αλλά ξέρω ότι η Ελλάδα γιά μάς τούς Γεωργιανούς είναι μία πολύ σημαντική χώρα, επειδή έχει τήν Πατερική Παράδοση, τήν Θεολογία τής Ορθοδοξίας, καί έχει πολύ μεγάλη ιστορία. Όπως έχει πλούσια εθνική ιστορία έτσι έχει καί πλούσια εκκλησιαστική ιστορία. Ήταν πάντα τό κέντρο τού Οικουμενικού Χριστιανισμού, επί Βυζαντινής εποχής, καί ό,τι έχουν πάρει οι ορθόδοξες χώρες τά περισσότερα τά έχουν διδάξει οι Έλληνες Πατέρες.

Γιά μένα πού ασχολούμαι μέ τήν Εκκλησιαστική Ιστορία πολλές φορές ενθουσιάζομαι, όταν διαβάζω γιά τίς Οικουμενικές Συνόδους, γιά τούς αγώνες τών Ελλήνων Πατέρων τότε νά κάνουν τήν Εκκλησία μέ τήν μορφή πού είναι σήμερα, γιά τίς μάχες πού έδωσαν γιά τήν Ορθοδοξία, γιά τήν δογματική τής Εκκλησίας, γιά τόν μοναχισμό. Επίσης γιά τήν εκκλησιαστική αρχιτεκτονική, καί γενικά γιά τήν εκκλησιαστική τέχνη, τήν αγιογραφία, τήν υμνογραφία, τήν εκκλησιαστική μουσική κλπ. Εκτιμούμε ότι αυτό κρατάει μέχρι σήμερα τήν Ελλάδα, είναι η πηγή τής Παραδόσεως. Μπορώ νά φέρω παραδείγματα από σύγχρονους αγιορείτες Πατέρες καί τό ίδιο μπορώ νά πώ καί γιά τόν Γέροντα Ιερόθεο.

Αλλά νά αναφέρω καί τίς αρνητικές πλευρές. Βέβαια αυτά δέν αφορούν μόνον τήν Ελλάδα, αλλά είναι παγκόσμιας σημασίας. Πρώτα θά ήθελα νά αναφέρω τήν εκκοσμίκευση τής Εκκλησίας γενικά σέ κάθε Εκκλησία στόν κόσμο. Γιά τήν Ελλάδα μπορώ νά πώ ένα αρνητικό, γιά τήν νεολαία πού δέν συμμετέχει στήν εκκλησιαστική ζωή. Αυτό μάς τρομάζει μήπως συμβή κάτι τέτοιο καί σέ μάς. Γι' αυτό από τώρα προβληματιζόμαστε γιά τό τί μπορούμε νά κάνουμε γιά νά τό προλάβουμε. Δυστυχώς οι καθημερινές μέριμνες δέν μάς αφήνουν περιθώρια νά ασχοληθούμε μέ τά παιδιά. Εκτός από τήν μόρφωση καί τήν απόκτηση γνώσεων. Μάλλον φταίνε οι γονείς πού δέν είναι ειλικρινείς απέναντι στά παιδιά. Καί σάν άνθρωποι πολλές φορές βάζουμε τά κοσμικά πράγματα πάνω από τά πνευματικά. Καί επειδή δέν έχουμε χρόνο γιά τά παιδιά μας, αυτά καταλήγουν εκεί πού δέν πρέπει. Κουράζονται οι γονείς από τά καθημερινά προβλήματα καί δέν μπορούν νά ασχοληθούν μέ τά παιδιά μέ αποτέλεσμα ούτε νά εκκλησιάζωνται σωστά.

Νομίζω ότι γιά νά αποκτήσης τήν αγάπη στόν Θεό καί τόν άνθρωπο χρειάζεται πολύς χρόνος καί δύναμη γιά νά καλλιεργήσης τόν εαυτό σου. Δέν ξέρω άν αυτά είναι ασθένειες τού Καπιταλισμού ή τού Κομμουνισμού, όμως δέν πιστεύω ότι δέν μπορούν νά αντιμετωπισθούν τά προβλήματα αυτά. Καί βλέπω ως πρόβλημα τήν τεμπελιά. Μαζί μέ τούς γονείς καί οι Ιερείς δέν αγωνίζονται τόσο πολύ. Οι Ιερείς δέν ασχολούνται όσο πρέπει μέ τήν Ενορία γιά νά καλυτερεύσουν τήν κατάσταση τής νεολαίας.

Πίστευα ότι μέ τόση εμπειρία πού υπάρχει σέ αυτήν τήν χώρα καί μέ τόσα βιβλία, μέ τόση γνώση, άν τά είχαμε εμείς θά είμασταν καλύτερα, αλλά βλέποντας τό παράδειγμα τό δικό σας δέν είμαι σίγουρος ότι θά καταφέρναμε εμείς νά κάνουμε κάτι καλύτερο.

 

Ερώτηση: Θά ήθελα νά πήτε έναν τελευταίο λόγο πρός τούς αναγνώστες τής εφημερίδας μας, πού είναι οι Χριστιανοί τής Μητροπόλεως Ναυπάκτου, αλλά είναι καί αναγνώστες μέσω τού Διαδικτύου.

Απάντηση: Τελειώνοντας θά ήθελα νά εκφράσω τίς ευχαριστίες μου στόν Σεβασμιώτατο κ. Ιερόθεο, σέ σάς π. Καλλίνικε καί στούς άλλους Πατέρες πού είναι εδώ στήν Μητρόπολη, οι οποίοι μέ πολλή αγάπη μάς δεχθήκατε εδώ καί μάς φιλοξενήσατε. Καί εμείς μέ πολλή αγάπη θέλουμε νά σάς προσκαλέσουμε στήν Γεωργία. Εγώ άκουσα από σάς ότι η Μητρόπολη Ναυπάκτου είναι πολύ μικρή, όμως τό έργο τού Σεβασμιωτάτου Ιεροθέου, η ζωή του καί τά βιβλία πού γράφει, οι θεολογικές του γνώσεις καί η εμπειρία του κάνουν τά σύνορα τής Ναυπάκτου πολύ μεγαλύτερα καί μακρύτερα από τά σύνορα τής Μητρόπολης. Πιστεύω ότι πολλοί άνθρωποι πού δέν γνωρίζουν αυτήν τήν Μητρόπολη διαβάζοντας τά έργα τού Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιεροθέου αγαπούν τήν Μητρόπολη καί τήν Επαρχία από τόν συγγραφέα.

Επίσης θέλω νά σημειώσω καί τό εξής: Μπορεί κάποιος Ναυπάκτιος νά ζή εδώ στήν Μητρόπολη αλλά δέν ξέρει τί μαργαριτάρια προσφέρει ο Μητροπολίτης Ιερόθεος μέ τίς θεολογικές του γνώσεις, σάν πνευματικός ηγέτης. Όμως εμείς πού είμαστε μακριά καταλαβαίνουμε πιό πολύ τήν αξία τού Μητροπολίτη σας.

Όταν ήμουν στήν Θεσσαλονίκη θυμάμαι μιά μεγάλη εκκλησία πού ήταν κλειστή λόγω ανακαίνισης καί όπως υπάρχουν καί σέ άλλες εκκλησίες εκεί, έξω ήταν ένα Παρεκκλήσιο πού μπορείς νά ανάψης τό κερί. Θυμάμαι τήν εικόνα τής Παναγίας. Ήταν μιά τοιχογραφία καί μπροστά της ήταν αναμμένη μιά κανδήλα. Μού έκανε μεγάλη εντύπωση αυτή η τοιχογραφία. Ήταν τόσο όμορφο τό βλέμμα τής Παναγίας πού σού προκαλούσε κατάνυξη, ταπεινοφροσύνη, σεβασμό, μετάνοια. Δέν ξαναείδα τέτοιο πρόσωπο τής Παναγίας. Εντυπωσιάσθηκα τόσο πού έχω τήν επιθυμία νά ξαναπάω νά δώ αυτήν τήν εικόνα. Μέσα σέ αυτήν τήν εικόνα εγώ είδα όλη τήν ιστορία τής Ελλάδος. Τήν δόξα αυτής τής χώρας, τό βάθος αλλά καί τήν τραγωδία της, τήν μετάνοια αλλά καί τό μέλλον της, δηλαδή ένα μέλλον μέ καλή προοπτική, τό οποίο μέ τήν βοήθεια τού Θεού είναι καί στά χέρια μας.

Θά ήθελα νά ευχηθώ σέ όλους τούς αναγνώστες τής Εφημερίδος σας νά έχουν υγεία καί τήν ευλογία τού Θεού. Ιδιαιτέρως ευχαριστώ τόν π. Καλλίνικο γιά τήν ευκαιρία πού μού έδωσε νά μιλήσω μέσω τής Εφημερίδος μέ τούς αναγνώστες τής Μητροπόλεως Ναυπάκτου καί Αγίου Βλασίου. Ελπίζω καί σέ άλλες μελλοντικές μας συναντήσεις. Αμήν.

–Αμήν!