Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ Μηνός: Ἁγία Σαλώμη ἡ Μυροφόρος 3 Αὐγούστου

Πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Ἡ ἁγία Σαλώμη ἦταν σύζυγος τοῦ Ζεβεδαίου καὶ μητέρα τῶν Ἀποστόλων Ἰακώβου καὶ Ἰωάννου, καθὼς καὶ πρώτη ἐξαδέλφη τῆς Παναγίας. Μαζὶ μὲ ἄλλες γυναῖκες ἀκολουθοῦσε τὸν Χριστὸ καὶ ἦταν παροῦσα καὶ στὸ σταυρικὸ Του μαρτύριο ἐπάνω στὸν Γολγοθᾶ. Ἐπίσης, μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες Μυροφόρες γυναῖκες πῆγε στὸ μνῆμα τοῦ Χριστοῦ, γιὰ νὰ ἀλείψη τὸ Σῶμα Του μὲ ἀρώματα καὶ μύρα καὶ ἀξιώθηκε νὰ ἀκούση ἀπὸ τὸν Ἄγγελο τὸ χαρμόσυνο ἄγγελμα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου.

Ἡ ἁγία Σαλώμη, ὅπως ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, παρακινημένη ἀπὸ τὴν μητρική της ἀγάπη πῆγε κάποια στιγμή, μαζὶ μὲ τοὺς γιούς της, στὸν Χριστὸ καὶ τὸν παρακάλεσε νὰ τοὺς τιμήση μὲ ἀξιώματα. «Τότε προσῆλθεν αὐτῷ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου μετὰ τῶν υἱῶν αὐτῆς προσκυνοῦσα καὶ αἰτοῦσὰ τι παρ αὐτοῦ. ὁ δὲ εἶπεν αὐτὴ τί θέλεις; λέγει αὐτῷ εἰπὲ ἵνα καθίσωσιν οὗτοι οἱ δύο υἱοί μου εἷς ἐκ δεξιῶν σου καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων σοῦ ἐν τῇ βασιλεία σου» (Μάτθ. κ', 20-21). Καὶ τότε ὁ Χριστός, ἀφοῦ τοὺς εἶπε ὅτι δὲν γνωρίζουν τί ζητοῦν, ἔκανε λόγο γιὰ τὸ «ποτήριό» Του. Δηλαδή, αὐτοὶ ζητοῦσαν ἀξιώματα καὶ ὁ Χριστὸς τοὺς μίλησε γιὰ τὸν μαρτυρικὸ θάνατό Του. «Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ μέλλω πίνειν, ἢ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆναι;» (Μάτθ. κ', 22).

Ἀργότερα, ἡ ἁγία Σαλώμη, ὅπως ἄλλωστε καὶ οἱ δύο γιοί της, ἤπιε τὸ ποτήριο τοῦ Χριστοῦ, γιατί στὸν Γολγοθᾶ, ἔγινε κοινωνὸς τοῦ σταυρικοῦ Τοῦ θανάτου, ἀλλὰ καὶ ἐπειδὴ βίωσε τὸν βαθὺ πόνο τῆς μητέρας ποῦ ἀντίκρυσε τὸ σῶμα τοῦ παιδιοῦ της ἄψυχο καὶ τὸ συνόδευσε στὸν τάφο, ὅταν ὁ «ληρώδης» Ἡρώδης ἀποκεφάλισε τὸν πρωτότοκο γιό της, τὸν Ἀπόστολο Ἰάκωβο. Ἡ ἐλπίδα της, ὅμως, στὸν Χριστό, καθὼς καὶ ἡ προσδοκία τῶν μελλόντων ἀγαθῶν, τὴν ἐνίχυσαν καὶ ἐνστάλαξαν μέσα στὴν καρδιά της οὐράνια γλυκύτητα καὶ παρηγοριὰ καὶ ἔτσι τὴν ἐμπόδισαν νὰ ὁδηγηθῇ στὴν ἀπελπισία.

Τὰ τέλη τῆς ζωῆς της ἦσαν εἰρηνικά.

Ὁ βίος καὶ ἡ πολιτεία της μᾶς δίνουν τὴν ἀφορμὴ νὰ τονίσουμε τὰ ἀκόλουθα:

Ὅλα τὰ δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ ἔχουν ἀρχὴ καὶ τέλος, ἑπομένως καὶ ὁ βίος τοῦ ἀνθρώπου πάνω στὴν γῆ. Ἡ ἀνθρώπινη ζωὴ ὅμως δὲν ἔχει τέλος, ἐπειδὴ ἔτσι τὸ θέλει ὁ Θεός. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι σὲ κάποια δεδομένη στιγμὴ τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου διαλύεται εἰς τὰ ἐξ ὧν συνετέθη, ἀλλὰ ἡ ψυχή του εἶναι κατὰ Χάριν ἀθάνατη καὶ θὰ ἑνωθῇ καὶ πάλι μὲ τὸ σῶμα, ὅταν ἐκεῖνο ἀναστηθῇ κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ.

Βέβαια, καλὸν εἶναι νὰ φεύγουν ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωὴ πρῶτα οἱ γονεῖς, ὅταν εἶναι σὲ προχωρημένη ἡλικία, καὶ μετὰ τὰ παιδιά. Ὅταν, ὅμως, κατὰ παραχώρηση Θεοῦ συμβαίνη τὸ ἀντίθετο, τότε ὁ πόνος τῶν γονέων εἶναι πολὺ μεγάλος καὶ χωρὶς τὴν δύναμη τοῦ Θεοῦ πραγματικὰ ἀβάστακτος. Εἶναι σὰν νὰ διαπερνᾶ τὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου δίκοπο μαχαίρι, ὅπως τὸ εἶπε στὴν Παναγία ὁ ἅγιος Συμεὼν ὁ Θεοδόχος, προβλέποντας τὸν σταυρικὸ θάνατο τοῦ Υἱοῦ της: «καὶ σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διελεύσεται ρομφαία». Πρόκειται οὐσιαστικὰ γιὰ μαρτύριο, τὸ ὁποῖο εἶναι ἀδύνατον νὰ τὸ ὑπομείνη ὁ ἄνθρωπος χωρὶς τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ.

Ἡ λαϊκὴ σοφία τονίζει ὅτι «γιὰ τοῦ χάρου τὶς πληγές, ἡ γῆ βοτάνια δὲν ἔχει». Καὶ αὐτὸ εἶναι πέρα γιὰ πέρα ἀληθινό, ἐπειδὴ ὁ ἀνθρώπινος λόγος, ὅσο σπλαχνικὸς καὶ συμπονετικὸς καὶ ἂν εἶναι, ἀδυνατεῖ νὰ προσφέρη οὐσιαστικὴ παρηγοριὰ καὶ πολὺ περισσότερο δὲν ἔχει τὴν δύναμη νὰ γιατρέψη τὶς πληγὲς καὶ νὰ ἀπαλύνη τὸν πόνο, ὁ ὁποῖος προξενεῖται ἐξ αἰτίας τῆς «ἀπώλειας» προσφιλῶν προσώπων. Ἀντίθετα, τὰ βοτάνια τοῦ οὐρανοῦ, -ἡ ἄκτιστη Χάρη τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ καὶ ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν Ἁγίων- μεταγγίζουν δύναμη καὶ ἐλπίδα καὶ ἔχουν τὴν δυνατότητα νὰ γλυκάνουν τὸν πόνο, νὰ ἐπουλώσουν τὶς πληγές, καὶ νὰ παρηγορήσουν ἀληθινὰ τὸν ἄνθρωπο.

Τὴν ἀλήθεια αὐτὴ τονίζει καὶ ὁ Μέγας Βασίλειος σὲ ἐπιστολὴ του τὴν ὁποῖα ἀπέστειλε στὴν σύζυγο τοῦ Νεκταρίου, παράλληλα μὲ τὴν ἐπιστολὴ ποῦ ἀπέστειλε στὸν ἴδιο, προκειμένου νὰ τὴν παρηγορήση γιὰ τὴν ἀπώλεια τοῦ νεαροῦ γιοῦ της. Ὁ Νεκτάριος εἶναι πιθανότατα ὁ μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, ὁ ὁποῖος διαδέχθηκε τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Θεολόγο. Γράφει, λοιπόν, μεταξὺ τῶν ἄλλων, τὰ παρακάτω: «Ἔχασες υἱό, τὸν ὁποῖο ἐμακάριζαν ὅλες οἱ μητέρες ὅσο ζοῦσε καὶ εὔχονταν τέτοιοι νὰ εἶναι καὶ οἱ δικοί τους. Ἀλλά, ὅπως ἐδιδαχθήκαμε ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο, τὰ ὅσα μᾶς συμβαίνουν δὲν εἶναι χωρὶς καθοδήγηση τῆς πρόνοιας τοῦ Θεοῦ, διότι οὔτε σπουργίτης δὲν πίπτει χωρὶς τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μας. Ποιός μπορεῖ νὰ ἀντισταθῇ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ; Ἅς δεχθοῦμε, λοιπόν, τὸ συμβὰν διότι μὲ τὴν δυσανασχέτηση οὔτε αὐτὸ ποῦ ἔγινε διορθώνουμε καὶ ἐπὶ πλέον καταστρέφουμε καὶ τοὺς ἑαυτούς μας. Ἅς μὴ κατηγορήσουμε τὴν δικαία κρίση τοῦ Θεοῦ, διότι εἴμεθα πολὺ ἀμαθεῖς, γιὰ νὰ ἐλέγχουμε τὶς ἀνέκφραστες κρίσεις Του. Τώρα ὁ Κύριος δοκιμάζει τὴν πρὸς Αὐτὸν ἀγάπη σου. Τώρα ἔχεις τὴν εὐκαιρία νὰ λάβης διὰ τῆς ὑπομονῆς τὴν μερίδα τῶν μαρτύρων. Ὅταν ἔγινες μητέρα καὶ εἶδες τὸ παιδί σου καὶ εὐχαρίστησες τὸν Θεό, ἐγνώριζες πάντως ὅτι εἶσαι θνητὴ καὶ ἐγέννησες θνητόν. Τί τὸ παράδοξο, λοιπόν, ποῦ ὁ θνητὸς ἀπέθανε; Λυπήσου τὸν σύζυγο νὰ γίνετε παραμυθία ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλο μὴ τοῦ κάνης πιὸ σκληρὴ τὴν συμφορὰ μὲ τὸ νὰ διαλύης τὸν ἑαυτό σου στὸ πένθος.. Εὔχομαι, λοιπόν, ὁ ἴδιος ὁ Κύριος νὰ ἀγγίξη τὴν καρδιά σου καὶ κατὰ τὴν ἀνέκφραστη δύναμή Του νὰ ἀνάψη φῶς στὴν ψυχή σου διὰ τῶν ἀγαθῶν λογισμῶν, ὥστε νὰ ἔχης ἀπὸ μέσα σου τὶς πηγὲς τῆς παρηγοριᾶς».

Νὰ ἀγωνιζόμαστε νὰ ζοῦμε σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, οὕτως ὥστε ἡ ἄκτιστη θεία Χάρη νὰ ἀγγίξη τὴν καρδιά μας καὶ τότε, κατὰ τὴν διάρκεια τῶν λυπηρῶν γεγονότων ποῦ συμβαίνουν στὴν ζωή μας, δὲν θὰ ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ ἐξωτερικὴ παρηγοριά, ἐπειδὴ ἡ γνήσια καὶ ἀληθινὴ παρηγοριὰ θὰ ἀναβλύζη ἀπὸ μέσα μας.–