Skip to main content

Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνός: Ἀπόστολος Κοδρᾶτος ὁ ἐν Μαγνησία, 21 Σεπτεμβρίου

Πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Απόστολος Κοδράτος ο εν Μαγνησία 21 Σεπτεμβρίου

Ὁ Ἀπόστολος Κοδρᾶτος περιγράφεται στὰ Συναξάρια ὡς μέγας ἀπολογητὴς τοῦ Χριστιανισμοῦ, ζηλωτής, σοφὸς καὶ ρήτορας μὲ ἄριστη διαλεκτικὴ ἱκανότητα. Ὡς Ἐπίσκοπος Ἀθηνῶν -μιᾶς πόλεως στὴν ὁποία ἀνθοῦσαν ἀκόμη οἱ διάφορες φιλοσοφικὲς Σχολὲς καὶ γι’ αὐτὸ ἦταν ἀπαραίτητη ἡ παρουσία Ἐπισκόπου μὲ τὰ παραπάνω προσόντα- ἤλεξγε τὴν ἀθεότητα τῶν εἰδωλολατρῶν φιλοσόφων καὶ ὁδήγησε πολλοὺς καλοπροαιρέτους στὴν ἀλήθεια. Ἐκεῖνοι, ἐπειδὴ ἀδυνατοῦσαν νὰ τὸν ἀντιμετωπίσουν τὸν συκοφάντησαν καὶ τὸν ἀπεμάκρυναν ἀπὸ τὸ ποίμνιό του, χωρὶς ὅμως νὰ μπορέσουν νὰ κάμψουν τὸ ἀγωνιστικό του φρόνημα. Τὸν ἐξόρισαν στὴν Μαγνησία τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖ κατάφερε μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν ἔνθεο ζῆλο του νὰ ὀδηγήση πλήθη ἀνθρώπων στὴν ὁδὸ τῆς σωτηρίας. Ἔγραψε δὲ καὶ ἀπολογία γιὰ τὴν ὀρθὴ πίστη καὶ τὴν ἀπέστειλε στὸν αὐτοκράτορα τῆς Ρώμης Ἀδριανό, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ συλληφθῇ, νὰ βασανισθῇ καὶ νὰ σφραγίση τὴν ὁμολογία τοῦ γιὰ τὸν Χριστὸ μὲ τὸ αἷμα τοῦ μαρτυρίου του.

Ὁ ἱερὸς Ὑμνογράφος τὸν ἀποκαλεῖ φωστῆρα ἀπλανῆ, ὁ ὁποῖος ἠύγασε δόγματα ζωῆς. «Σοφίας ταὶς ἀκτῖσι φαιδρύνας σοῦ τὸν βίον, εἵλκυσας τοῦ Πνεύματος μάκαρ τὴν πυρίπνοον χάριν, καὶ ἠύγασας δόγματα ζωῆς, Κοδράτε ὡς Ἀπόστολος Χριστοῦ διὰ τοῦτο ὡς φωστῆρὰ σὲ ἀπλανῆ, γεραίροντες ἐκβοῶμεν δόξα τὼ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τὼ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τὼ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα» (Ἀπολυτίκιο).

Στὴν συνέχεια θὰ τονισθοῦν τὰ ἀκόλουθα:

Πρῶτον. «Ηὔγασας δόγματα ζωῆς».

Οἱ ἱεροὶ ὑμνογράφοι τῆς Ἐκκλησίας, ὡς αὐθεντικοὶ θεολόγοι, κατάφεραν νὰ μεταφέρουν, μὲ συνοπτικὸ τρόπο, μέσα στὰ ὑμνολογικὰ κείμενα ὅλη τὴν θεολογία τῆς Ἐκκλησίας. Γι’ αὐτὸ κι ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ὅπως ἔλεγε χαρακτηριστικὰ μεγάλος σύγχρονος θεολόγος, «τὶς ἀλήθειες τῆς πίστεώς μας τὶς ψάλλουμε, τὶς τραγουδᾶμε».

Οἱ ὅσιοι καὶ θεοφόροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὡς θεόπτες καὶ θεοδίδακτοι θεολόγοι, ἀλλὰ καὶ ὡς γνήσιοι ποιμένες τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, διετύπωσαν καὶ ἐπεκύρωσαν σὲ Τοπικὲς καὶ Οἰκουμενικὲς Συνόδους τὶς ἀλήθειες τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως, ἐπειδὴ κατὰ καιροὺς αὐτὲς ἀλλοιώθηκαν ἀπὸ τοὺς αἱρετικούς. Καὶ τὸ ἔκαναν αὐτὸ γιὰ νὰ προφυλάξουν τὰ μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τὶς λοιμώδεις νόσους τῶν αἱρέσεων, οἱ ὁποῖες ὁδηγοῦν στὴν ἀσθένεια καὶ τὸν αἰώνιο θάνατο. Οἱ αἱρέσεις νοθεύουν καὶ ἀλλοιώνουν τὴν πίστη, ἡ ὁποία δὲν εἶναι ἰδεολογία, ἀλλὰ τρόπος ζωῆς. Καὶ ὅπως εἶναι γνωστόν, ὅταν ἀλλοιώνεται ἡ πίστη, τότε χάνεται ἡ μέθοδος θεραπείας τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὰ πάθη καὶ διακυβεύεται ἡ σωτηρία του. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος ἀποκαλεῖ τὶς ἀλήθειες τῆς πίστεως «δόγματα ζωῆς», ἐπειδὴ ἡ βίωσή τους ὁδηγεῖ στὴν κοινωνία μὲ τὸν Θεό, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς. Ἑπομένως, ὁ τρόπος ζωῆς τῶν ἁγίων, ἀλλὰ καὶ ὅλων ἐκείνων τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας ποὺ ἐπιθυμοῦν καὶ ἀγωνίζονται νὰ ἐπιτύχουν τὸν προσωπικό τους ἁγιασμό, συνδέεται ἄμεσα μὲ τὰ δόγματα, τὰ ὁποία ὀνομάζονται καὶ ὅροι, ἐπειδὴ ἀποτελοῦν τὰ ὅρια μεταξὺ ἀληθείας καὶ πλάνης.

Ἡ αἵρεση εἶναι ἀσθένεια τοῦ λογιστικοῦ μέρους τῆς ψυχῆς, τὸ ὁποῖο καταλαμβάνεται καὶ ὑποδουλώνεται ἀπὸ τὸ πονηρὸ πνεῦμα καὶ ἑπομένως ἡ ἀσθένεια αὐτὴ θεραπεύεται κυρίως μὲ τὴν προσευχή. Οἱ ἅγιοι, ἐπειδὴ καταυγάζονται ἀπὸ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ἔχουν τὸ χάρισμα τῆς διακρίσεως τῶν πνευμάτων καὶ γι’ αὐτὸ μποροῦν νὰ διακρίνουν τὸ θεϊκὸ ἀπὸ τὸ δαιμονικό, τὸ ἀληθινὸ ἀπὸ τὸ κίβδηλο, τὴν ἀλήθεια ἀπὸ τὴν πλάνη, καὶ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο προφυλάσσουν τοὺς πιστοὺς ἀπὸ τὶς αἱρέσεις.

Τὰ δόγματα δὲν δεσμεύουν τὴν ἀνθρώπινη ἐλευθερία, ἀλλὰ ἀντίθετα τὴν διασφαλίζουν, ἐπειδὴ βοηθοῦν τὸν ἄνθρωπο νὰ ἐλευθερωθῇ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῶν παθῶν καὶ τὴν τυραννία τοῦ διαβόλου. Ἄλλωστε, αὐτὴ εἶναι στὴν πραγματικότητα ἡ ἀληθινὴ ἐλευθερία. Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν προσωπικό του ἀγῶνα καθάρισε τὴν καρδιά του καὶ κυριάρχησε στὰ πάθη του, αὐτὸς εἶναι ἀληθινὰ ἐλεύθερος. Βέβαια, ὁ διάβολος δὲν θὰ παύση νὰ τὸν πολεμᾶ μέχρι τὸ τέλος τοῦ ἐπιγείου βίου του, εἶναι ὅμως ἀδύνατον νὰ τὸν κάνη ὑποχείριό του, ἐπειδὴ μέσα στὴν καθαρὴ ἀπὸ τὰ πάθη καρδιά του «κατοικεῖ καὶ ἐνεργεῖ ἡ ἄκτιστη Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καὶ γι’ αὐτὸ στὴν περίπτωση αὐτὴ ὁ διάβολος, ὅπως τονίζει χαρακτηριστικὰ ὁ ἅγιος Διάδοχος Φωτικής, «δὲν μπορεῖ νὰ εἰσέλθη μέσα στὴν καρδιά, ἀλλὰ ἐνεργεῖ ἐξωτερικὰ στὸ περικάρδιο».

Ἑπομένως, τὰ ὀρθόδοξα δόγματα εἶναι πνευματικὴ τροφή, ἀλλὰ καὶ τρόπος ζωῆς, ὁ ὁποῖος ὁδηγεῖ στὴν ἀπόκτηση τῆς ἐσωτερικῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς αὐθεντικῆς ἀγάπης.

Δεύτερον. «Διὰ τοῦτο ὡς φωστῆρα σὲ ἀπλανῆ».

Ὅσοι ἔχουν τὴν εὐθύνη νὰ ὁδηγήσουν καὶ νὰ κατευθύνουν στὸν προορισμό του πλοῖο ἢ ἀεροπλάνο, αὐτοὶ γνωρίζουν ὅτι γιὰ νὰ τὸ κάνουν μὲ ἀσφάλεια πρέπει ὁπωσδήποτε νὰ διαθέτουν, μεταξὺ ἄλλων, ἕνα εἰδικὸ ὄργανο ποὺ ὀνομάζεται πυξίδα. Ἐπίσης, ὅσοι ἀσχολοῦνται μὲ τὸν ἀθλητισμὸ γνωρίζουν καὶ αὐτοὶ ὅτι χωρὶς προπονητὴ δὲν μπορεῖ νὰ γίνη κανεὶς σωστὸς ἀθλητής, ὅπως ἐπίσης χωρὶς τὴν παρουσία διαιτητῆ εἶναι ἀδύνατο νὰ διεξαχθῇ ἀθλητικὸς ἀγῶνας. Τὸ ἴδιο θὰ λέγαμε ὅτι συμβαίνει κατ’ ἀναλογία καὶ στὴν πνευματικὴ ζωή. Δηλαδή, δὲν μπορεῖ κάποιος νὰ πορευθῇ τὴν «ὁδὸ τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ» καὶ νὰ φθάση μὲ ἀσφάλεια στὸν προορισμό του, χωρὶς τὸν κίνδυνο νὰ ξεστρατίση καὶ νὰ πλανηθῇ, ἐὰν δὲν καθοδηγῆται ἀπὸ πνευματικὴ πυξίδα, ἤτοι ἀπὸ ἔμπειρο πνευματικὸ ὁδηγό, ἀπὸ ἀπλανῆ «φωστῆρα». Καὶ τέτοιοι ἀπλανεῖς φωστῆρες καὶ ὁδηγοὶ τῆς πνευματικῆς ζωῆς εἶναι οἱ ἅγιοι, καθὼς ἐπίσης καὶ ἐκεῖνοι οἱ πνευματικοὶ πατέρες οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται νὰ ἐπιτύχουν τὸν προσωπικό τους ἁγιασμό, καὶ ταυτόχρονα ἐμπνέονται ἀπὸ τὴν ἁγιασμένη ζωὴ τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἀπὸ τὴν θεόπνευστη διδασκαλία τους. Αὐτοὶ μποροῦν νὰ καθοδηγοῦν ἀπλανῶς τοὺς πιστοὺς στὴν ὁδὸ τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς τελειότητος, ἐπειδὴ ἔχουν τὴν δυνατότητα νὰ εἰσέρχονται στὸ βάθος τῶν ἀνθρωπίνων προβλημάτων καὶ νὰ ἀντιλαμβάνονται τὰ βαθύτερα αἴτιά τους.

Ἡ διανοητικὴ ἐνασχόληση μὲ τὰ «δόγματα ζωῆς» δὲν ὠφελεῖ τὸν ἄνθρωπο, ἐπειδὴ δὲν μπορεῖ νὰ τὸν ἀλλοιώση ἐσωτερικά. Αὐτὸ ποὺ τὸν ὠφελεῖ καὶ τὸν σώζει εἶναι ἡ μεταβολὴ τῶν δογμάτων σὲ πνευματικὴ βρώση καὶ πόση, δηλαδὴ σὲ καθημερινὸ τρόπο ζωῆς. Καὶ αὐτὸ πραγματοποιεῖται μέσα στὴν Ἐκκλησία μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν προσωπικὸ ἀγῶνα τοῦ καθενὸς καὶ ὑπὸ τὴν καθοδήγηση «ἀπλανοῦς φωστῆρος».

ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ

  • Προβολές: 2967