Γράφτηκε στις .

Φιλολογικὸ βραδινὸ τοῦ συλλόγου Ἀγάπης Ἁγίου Δημητρίου

Ἡ ποιητικὴ ψυχὴ ἀπέναντι στὸν κόσμο καὶ τὸν Θεό

Τὴν Κυριακή, 28 Ὀκτωβρίου 2012, στὶς 7 τὸ ἀπόγευμα, στὴν αἴθουσα τοῦ Ἐνοριακοῦ Κέντρου τοῦ Ἁγίου Δημητρίου Ναυπάκτου, ὁ Σύνδεσμος Ἀγάπης τῆς Ἐνορίας πραγματοποίησε ἐκδήλωση, μὲ ἀφορμὴ τὴν ἑορτὴ τοῦ ἁγίου Δημητρίου, ποῦ εἶχε θέμα: «Ἡ ποιητικὴ ψυχὴ ἀπέναντι στὸν κόσμο καὶ τὸν Θεὸ» (μὲ ἀφορμὴ τὰ 100 χρόνια ἀπὸ τὴν γέννηση τοῦ Νικηφόρου Βρεττάκου).

Τὴν ἐκδήλωση τίμησαν μὲ τὴν παρουσία τους ὁ Μητροπολίτης μας κ. Ἱερόθεος, ὁ Ἀντιδήμαρχος κ. Κωνσταντῖνος Σταυρόπουλος, Κληρικοὶ τῆς Ναυπάκτου, μέλη τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Συμβουλίων καὶ τῶν Συνδέσμων Ἀγάπης τῆς Ναυπάκτου καὶ πολὺς κόσμος, κυρίως γυναῖκες ποῦ πλαισιώνουν τὸ ἔργο τοῦ Συνδέσμου. Τὴν ἐκδήλωση ἐπιμελήθηκαν φιλόλογοι ποῦ δραστηριοποιοῦνται στὸν Σύνδεσμο Ἀγάπης τῆς Ἐνορίας τοῦ ἁγίου Δημητρίου, οἱ ὁποῖες μὲ τὴν βοήθεια τῆς Παπαχαραλαμπείου Βιβλιοθήκης, ἀλλὰ καὶ τῆς βιβλιοθήκης τῆς Σπάρτης, συγκέντρωσαν ὑλικὸ μὲ τὸ ὁποῖο ὀργάνωσαν ἕνα ἁπλό, ἀλλὰ μὲ πολλὰ μηνύματα φιλολογικὸ βραδυνό.

Τὸ γενικὸ περίγραμμα τῆς ἐκδήλωσης περιελάμβανε ἀναφορὰ στὴν ζωὴ καὶ τὸ ἔργο τοῦ ποιητῆ Ν. Βρεττάκου, ἡ ὁποία δὲν ἦταν μόνο πεζὸς λόγος καὶ ἀπαγγελία ποιημάτων του, ἀλλὰ συνοδευόταν ἀπὸ μελοποιημένα ποιήματά του, καθὼς καὶ μὲ ἀπαγγελλίες μέσῳ βίντεο ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν ποιητή. Ἡ ἐκδήλωση ὅμως δὲν ἔμεινε μόνον στὴν ποίηση τοῦ Βρεττάκου. Παίρνοντας χαρακτηριστικὰ ποιητικὰ κείμενα ἀπὸ τὴν ἐκκλησιαστική μας παράδοση, πρόσφατη, παλαιότερη, ἀλλὰ καὶ προχριστιανική, δηλαδή, λόγους τοῦ Γέροντος Πορφυρίου, τρία ποιήματα τοῦ ἁγίου Συμεῶν τοῦ Νέου Θεολόγου καὶ ἕναν ψαλμὸ τοῦ Δαβίδ, παρουσίασε τὸ πῶς στέκεται ἀπέναντι στὸν κόσμο καὶ τὸν Θεὸ ἡ διεισδυτικὴ καὶ εὐαίσθητη ποιητικὴ ψυχή. Ποῦ μπορεῖ νὰ φθάση ὁ «κοσμικὸς» εὐαίσθητος καὶ εἰλικρινὴς ποιητὴς καὶ πῶς μεταμορφώνεται ὁ πνευματέμφορος ἄνθρωπος, κατὰ τὴν θεοκοινωνία τοῦ ὁποίου λάμπει τὸ πρόσωπο καὶ ὅλη του ἡ ὕπαρξη «ὦσπερ τοῦ ποθητοῦ» του καὶ γίνεται ποιητὴς κι’ ὅταν ἀκόμη δὲν ἔχη τὸ ὀντολογικὸ ποιητικὸ χάρισμα.

Σύντομη εἰσαγωγὴ στὴν ἐκδήλωση ἔκανε ὁ Ἐπόπτης τοῦ Συνδέσμου Ἀγάπης π. Θωμᾶς Βαμβίνης. Στὴν συνέχεια ἡ φιλόλογος κ. Θεοδώρα Σιαμπαλή-Τούρκα παρουσίασε ἕνα σύντομο βιογραφικὸ τοῦ Ν. Βρεττάκου. Ἡ φιλόλογος κ. Χριστίνα Καρανικόλα-Σχοινὰ περιέγραψε τὴν διαδρομὴ τῆς ποιητικῆς του δημιουργίας σχολιάζοντας χαρακτηριστικὰ ποιήματά του, τὰ ὁποία ἀπήγγειλαν ἡ δασκάλα κ. Ἀναστασία Σατλάνη καὶ ἡ κατηχήτρια καὶ δημοτικὴ ὑπάλληλος κ. Ἑλένη Καραγιάννη. Τὴν τεχνολογικὴ ὑποστήριξη εἶχε ὁ κ. Παντελὴς Σαμπανιώτης.

Κατόπιν ἡ φιλόλογος κ. Μαρία Κουτούση-Σύψα ξεκινῶντας ἀπὸ τὴν περίπτωση τοῦ Ν. Βρεττάκου μίλησε γιὰ τὸ πῶς τὸ ποιητικὸ χάρισμα, ὅταν ὑπάρχουν οἱ κατάλληλες προϋποθέσεις, μπορεῖ νὰ ὀδηγήση τὸν ἄνθρωπο στὸν Θεό, ὅταν ὅμως δὲν ὑπάρχουν, μὲ τὴν φαντασία καὶ τὴν ἔπαρση τὸν ὁδηγῇ, σχεδὸν πάντα, ὄχι μόνον στὴν ἄρνηση τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ στὴν ὑποκρισία καὶ τὴν ἀγνόηση τῆς ἀκαταστασίας τοῦ κρυφοῦ ἐσωτερικοῦ ἀνθρώπου, ποῦ ἄλλοτε ἐπιμελῶς ὡραιοποιεῖται καὶ ἄλλοτε δημιουργεῖ καταστροφικὲς ἀπογνώσεις.

Ὁ Μητροπολίτης μας κ. Ἰερόθεος κλείνοντας τὴν ἐκδήλωση μίλησε γιὰ τὴν γνωριμία του μὲ τὸν Νικηφόρο Βρεττάκο ὅταν ὑπηρετοῦσε στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Θηβῶν καὶ Λεβαδείας. Ἀναφέρθηκε στοὺς τρεὶς σταθμοὺς τῆς ζωῆς τοῦ ποῦ καθορίζουν τὸ ἔργο του, ἤτοι τὸ 1935 στὴν Ἀθήνα, τὸν πόλεμο τοῦ '40 καὶ τὸν ἐμφύλιο, καὶ κατὰ τὴν περίοδο τῆς Χούντας ὅταν αὐτοεξορίστηκε. Ὑπογράμμισε ὅτι τὸ ἔργο τοῦ ποιητοῦ κινεῖται μεταξὺ δύο πόλων, ὅπως ἔχουν σχολιάσει διάφοροι μελετητές του, ἤτοι τὴν ἀγάπη καὶ τὴν διαμαρτυρία ἢ τὸν μῦθο καὶ τὴν πραγματικότητα. Τόνισε ὅτι ὁ ποιητής, χωρὶς νὰ ἔχη ἰδιαίτερους τίτλους σπουδῶν, πάλεψε καὶ πολέμησε μὲ τὰ ὅπλα τῆς ποίησης γιὰ νὰ ἀντιμετωπίση τὸν πόνο ἀλλὰ καὶ τὴν ἀδικία, καὶ αὐτὸς ὁ πόλεμος μὲ τὴν πένα εἶναι ἐξίσου ἰσχυρὸς μὲ τὸν πόλεμο μὲ τὰ ὅπλα. Ἀνέφερε γιὰ παράδειγμα ἀπὸ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία τῶν Ἀπολογητῶν Πατέρων, ποῦ γιὰ πολλοὺς τὸ μελάνι ποῦ ἔχυσαν γιὰ τὰ ἀπολογητικὰ συγγράμματά τους ἰσοδυναμεῖ μὲ τὸ αἷμα τῶν Μαρτύρων. Ἐπίσης ὁ Σεβασμιώτατος μακάρισε τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανοὺς ποῦ «κολυμπᾶνε στὴν ποίηση» τῆς ὑμνογραφίας, μὲ τὰ θαυμάσια λόγια καὶ τὰ ἀκόμη θαυμασιότερα νοήματα, τὰ ὁποία ψάλλουν στὶς Ἀκολουθίες τους, ἰδιαιτέρως στὸν Ἑσπερινὸ καὶ τὸν Ὄρθρο τῶν Κυριακῶν καὶ τῶν μεγάλων Δεσποτικῶν καὶ Θεομητορικῶν Ἑορτῶν ἀπὸ μεγάλους ἐκκλησιαστικοὺς ποιητές, ὅπως τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Δαμασκηνό. Τέλος εὐχαρίστησε στοὺς συντελεστὲς τῆς ἐκδήλωσης καὶ εὐχήθηκε σὲ ὅλους «καλὴ ἔμπνευση».

Ὁ Ἀντιδήμαρχος κ. Κ. Σταυρόπουλος ἔδωσε συγχαρητήρια γιὰ τὴν ἐκδήλωση καὶ πρότεινε τέτοιες ἐκδηλώσεις, ποῦ εἶναι ὠφέλιμες γιὰ τὴν πόλη, νὰ παρουσιάζωνται σὲ ἀκόμη πιὸ εὐρὺ κοινὸ γιατί «τὸ ἔχουμε ἀνάγκη» καὶ δὲν ὑπάρχουν πολλὲς τέτοιες εὐκαιρίες. Ἡ ἐκδήλωση ἔκλεισε μὲ μιὰ μικρὴ δεξίωση ποῦ παρέθεσαν τὰ μέλη τοῦ Συνδέσμου Ἀγάπης.