Ἐκκλησιαστικός Δημοσιογραφικός “Ἐκσυγχρονισμός”

Πρόσφατα σέ μιά ἐφημερίδα δημοσιεύθηκε ἕνας δεκάλογος τοῦ καλοῦ δημοσιογράφου, πού συντάχθηκε ἀπό κάποιον ὁ ὁποῖος γιά χρόνια ἀσχολήθηκε “μέ τήν μαχόμενη δημοσιογραφία” καί εἶναι “ὀπαδός τῆς ἀπόλυτης ἀλήθειας καί τοῦ ἀντικειμενισμού”. Ἀπό τόν δεκάλογο αὐτόν θά ἤθελα νά παρουσιάσω μόνο τίς πρῶτες πέντε ἀρχές μιᾶς σωστῆς δημοσιογραφίας: “1. Νά γράφης πάντα τήν ἀλήθεια, ὅλη τήν ἀλήθεια καί μόνη τήν ἀλήθεια. 2. Νά ἐπικαλεῖσαι τίς πηγές σου. Ἐάν ἡ πηγή σου θέλει νά παραμείνει ἀνώνυμη, νά εἶσαι δύσπιστος. 3. Νά ἐπαληθεύεις αὐτά πού σου λένε. Ἄν δέν μπορεῖς νά τά ἐπαληθεύσεις νά παίρνεις ἀποστάσεις. 4. Νά μή δυσφημεῖς τό συνάνθρωπό σου καί νά ἀποφεύγεις φράσεις τοῦ τύπου: “ὁ τάδε ἔκλεψε κατά τά φαινόμενα” ἤ “λέγεται ὅτι ὁ δείνα διέπραξε τή δολοφονία”. 5. Μήν ὑποχρεώνεις τόν ἀναγνώστη σου νά διαβάζει ἕνα σωρό ἄσχετα πράγματα, πρίν ἀρχίσει νά καταλαβαίνει περί τίνος προκειται”...

Ἡ δημοσιογραφία εἶναι μιά βασική ἀρχή τῆς δημοκρατίας, ὅταν βέβαια, ἐκτελεῖ σωστά τήν δουλειά της, ἐξελίσσεται ὅμως καί σέ πληγῆ τῆς δημοκρατίας, ὅταν τήν θέτει στήν ὑπηρεσία διαφόρων σκοπιμοτήτων, ὁπότε καταστρατηγεῖται τό ἀνθρώπινο πρόσωπο στόν βωμό τῶν συμφερόντων. Καί ὑπάρχουν πολλά κρούσματα μιᾶς τέτοιας κακῆς δημοσιογραφίας, ὅπως ἐπισημαίνονται καί ἀπό αὐτούς ἀκόμη τούς δημοσιογράφους.

Ἡ καλή δημοσιογραφία εἶναι ἀπαραίτητη κυρίως σέ ἐκκλησιαστικά θέματα. Ὁ ἐκκλησιαστικός δημοσιογράφος ὅταν μεταφέρει εἰδήσεις καί πληροφορίες, ὅταν σχολιάζει γεγονότα καί ὅταν ἀναλύει διάφορες καταστάσεις, πέρα ἀπό ὅσα ἀναφέρθησαν, πρέπει νά διακρίνεται γιά ἦθος, εὐπρέπεια, ἀντικειμενικότητα, σοβαρότητα καί ὑπευθυνότητα. Καί εὐτυχῶς διαθέτει σήμερα ἡ Ἐκκλησία, ἀλλά καί διάφορα δημοσιογραφικά συγκροτήματα, ἱκανούς δημοσιογράφους οἱ ὁποῖοι μάχονται γιά τήν σωστή ἐνημέρωση τοῦ λαοῦ. Καί, βέβαια, κανείς δέν μπορεῖ νά ὑποστηρίξη ὅτι δέν γίνονται καί λάθη ἀπό τέτοιους καλούς δημοσιογράφους, ἀλλά ὅμως αὐτά τά λάθη δέν ἀμαυρώνουν τήν εἰκόνα τῆς προσωπικότητος, ἀφοῦ ἀγωνίζονται γιά τήν ἀλήθεια.

Μία πρόσφατη πείρα μου πάνω στόν τρόπο πού ἐξασκεῖται ἡ ἐκκλησιαστική δημοσιογραφία μέ ὁδήγησε σέ μεγάλο προβληματισμό. Μιά ὁμάδα δημοσιογράφων, ἡ ὁποία προσπαθεῖ νά παρουσιάση τά γεγονότα στόν ἐκκλησιαστικό χῶρο, προσανατολίζεται σέ μιά κατεύθυνση, ἔχει ἕναν ὁρισμένο σκοπό καί θυσιάζει τά πάντα στήν πραγματοποίησή του. Προσπαθεῖς νά κάνης διάλογο μαζί τους καί στό τέλος μετανοιώνεις γιατί ἔκανες συζήτηση, ἤ ἀκόμη λυπᾶσαι γιατί κατέβηκες στό ἐπίπεδό τους.

Παρατηρεῖ κανείς σέ τέτοιες δημοσιογραφικές ἐργασίες ὅτι ὑπάρχει μεγάλη ἀντιφατικότητα, ἀφοῦ ἄλλα ὑποστηρίζονται στήν μία παράγραφο καί ἄλλα στήν ἄλλη, ἐπικρατεῖ μία ὑπεροψία καί προπέτεια, μιά αὐτάρκεια, εἰρωνεία καί ἀλαζονεία, παρατηρεῖ κανείς σέ τέτοια κείμενα μιά σχιζοφρενική στάση, ἀφοῦ, ἐνῶ κατηγορεῖται μιά νοοτροπία, ἐν τούτοις αὐτή ἡ ἴδια νοοτροπία κυριαρχεῖ σέ αὐτά, καί γενικά διαστρέφονται ὅλα ὅσα ὑποστηρίζονται ἀπό τόν ἐπιστολογράφο τόν ὁποῖον κρίνουν. Ἔκανα ἕνα ψυχογράφημα ἑνός τέτοιου κειμένου, τό ὁποῖο, βέβαια, δέν ἐπιθυμῶ νά τό δημοσιεύσω. Τό γεγονός εἶναι ὅτι στό συγκεκριμένο κείμενο δέν ὑπάρχει πρόταση ἡ ὁποία νά μή διαστρεβλώνη τήν πραγματικότητα, καί αὐτό γιατί συνδέεται μέ τά λεγόμενα διαπλεκόμενα ἐκκλησιαστικά καί θεολογικά συμφέροντα.

Τό κακό εἶναι ὅτι τέτοια κείμενα βγαίνουν ἀπό ἀνθρώπους πού ἐπαγγέλλονται τόν “ἐκκλησιαστικό ἐκσυγχρονισμό” καί ἐπιθυμοῦν νά ἀλλάξουν τά δεδομένα στήν ἐκκλησιαστική ζωή. Καί διερωτᾶται κανείς: Ἄν οἱ ἐκδηλώσεις αὐτές συνιστοῦν τόν λεγόμενο “ἐκκλησιαστικό ἐκσυγχρονισμό”, τότε ἀξίζει τόν κόπο νά τόν δοκιμάσουμε;

Τελικά οἱ ἄνθρωποι αὐτοί θέτουν ἕναν στόχο, ἀλλά μέ τίς μεθόδους πού χρησιμοποιοῦν ὁδηγοῦνται στήν ἀλλοίωσή του.

Νομίζω ὅτι ὁ ἐπαγγελλόμενος “ἐκκλησιαστικός ἐκσυγχρονισμός” πρέπει νά ἐκσυγχρονισθῆ πολύ, ἀφοῦ τεθῆ μέσα στό ἐκκλησιαστικό φρόνημα τοῦ μυστηρίου τοῦ Σταυροῦ, πού εἶναι τό πραγματικό πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας.

Ν.Ι.