Κύριο ἄρθρο: «Ἑορτὴν οὔσαν διαβατήριον»

Χριστὸς Ἀνέστη!

Κάθε θεία Λειτουργία εἶναι ἀναστάσιμη, ἀλλὰ ἡ θεία Λειτουργία ποῦ τελεῖται τὸ βράδυ τῆς ἑορτῆς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, δηλαδὴ τοῦ Πάσχα, ἔχει μιὰ ἰδιαίτερη χάρη καὶ λαμπρότητα. Αὐτὸ συμβαίνει γιατί προηγήθηκε μιὰ περίοδος προετοιμασίας πενῆντα σχεδὸν ἡμερῶν, ὅλη τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα ζήσαμε στὶς ἱερὲς ἀκολουθίες τὰ Πάθη καὶ τὸν Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ, καὶ βεβαίως ἡ ἀναστάσιμη θεία Λειτουργία γίνεται τὴν νύκτα μέσα σὲ λαμπρὴ φωτοχυσία.

Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας ἑορτάζουν τὸ Πάσχα μέσα ἀπὸ τὴν προοπτικὴ τοῦ αἰωνίου Πάσχα, τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Χαίρονται καὶ σκιρτοῦν, γιατί τὴν ἡμέρα καὶ τὴν περίοδο αὐτὴ μετέχουν τοῦ Σταυροῦ καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ προγεύονται καὶ τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν. Ἡ ζωή τους ἔχει προοπτικὴ καὶ νόημα, δὲν εἶναι κλεισμένη μέσα σὲ ἕναν στενὸ χῶρο, γεμᾶτο ἀράχνες καὶ μελαγχολία.

Ὑπάρχει μιὰ καταπληκτικὴ ἐπιστολὴ τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου σὲ κάποιον γνωστό του, ἡ ὁποία δείχνει πὼς ἑόρταζε τὸ Πάσχα καὶ πῶς αἰσθανόταν κατὰ τὴν περίοδο ἐκείνη. Τὴν ἔγραψε κατὰ τὶς ἡμέρες τοῦ Πάσχα καὶ ἐκφράζει τὴν ἀναστάσιμη χαρὰ ποῦ τὸν κατέκλυζε.

Στὴν ἀρχὴ τῆς ἐπιστολῆς γράφει ὅτι, ἐπειδὴ ἔχουμε μάθει νὰ βλέπουμε ὅσα ἐλπίζουμε ἀπὸ μακρυά, γι’ αὐτὸ καὶ εὐφραινόμαστε γιὰ τὰ παρόντα. Μετὰ τὴν γενικὴ αὐτὴ τοποθέτηση γράφει: «τὴν ἁγία ἡμέρα τοῦ Πάσχα στὴν ὁποία ἔχουμε φθάσει τὴν θεωρῶ ὡς μυσταγωγία τῶν οὐρανίων ἀγαθῶν, ὡς «ἑορτὴν οὔσαν διαβατήριον». Ἡ φράση αὐτὴ εἶναι θαυμάσια καὶ δείχνει πῶς ἔβλεπαν οἱ ἅγιοι τὸ Πάσχα, δηλαδὴ θεωροῦσαν ὅτι ἡ ἑορτὴ αὐτὴ εἶναι «μυσταγωγία» τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν, καὶ «διαβατήριος» ἑορτὴ ποῦ μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἄλλη ἀνέσπερη ἡμέρα. Αὐτὸ τοὺς ἔκανε νὰ χαίρωνται καὶ ὅλα τὰ παρόντα.

Αὐτὴ ἡ ἐμπειρία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου δὲν ἦταν ἐπιπόλαιη καὶ συναισθηματική, ἀλλὰ μιὰ διαρκὴς κατάσταση. Γι’ αὐτὸ γράφει στὴν ἐπιστολή του: «Ἐγὼ δὲ πολλὰ ἤδη Πάσχα διῆλθον, καὶ τοῦτο ὠνάμην τῆς μακροτέρας ζωῆς», δηλαδὴ «ἐγὼ πέρασα πολλὰ Πάσχα ἕως τώρα καὶ αὐτὸ κέρδισα-ἀπόλαυσα ἀπὸ αὐτὴν τὴν μακρὰ ζωή μου». Ἡ ἑορτὴ τοῦ Πάσχα ἦταν πράγματι κεντρικὸ γεγονὸς τῆς ζωῆς του, ποῦ τὴν καθόριζε καὶ τὴν νοηματοδοτοῦσε καὶ αὐτὸ ἀπήλαυσε στὴν ζωή του.

Ὅμως, στὴν συνέχεια προτρέπει τὸν παραλήπτη τῆς ἐπιστολῆς του νὰ προσεύχεται γι’ αὐτὸν καὶ νὰ γίνη εὐεργέτης του μὲ τὸ νὰ ἱκανοποιηθῇ ἡ ἐπιθυμία του, τὴν ὁποία βλέπει πιὸ καθαρά, δηλαδὴ νὰ ἐξέλθη, ὅπως ἔκαναν οἱ Ἑβραῖοι, ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο αὐτῆς τῆς ζωῆς, τὴν βαριὰ καὶ σκοτεινή, καὶ ἀφοῦ ἐλευθερωθῇ ἀπὸ τὸν πηλὸ καὶ τὴν πλινθοποιΐα, μὲ τὴν ὁποία εἴμαστε συνδεδεμένοι, νὰ μεταναστεύση στὴν γῆ τῆς ἐπαγγελίας, ποῦ εἶναι τὸ αἰώνιο Πάσχα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Εἶναι σημαντικὸ τὸ νὰ βλέπουμε πῶς ζοῦσαν οἱ ἅγιοι τὶς ἑορτὲς καὶ ποιά ἦταν τὰ βαθύτερα βιώματά τους. Ἡ γνώση μας πρέπει νὰ εἶναι ἐμπειρικὴ καὶ ὄχι ἁπλῶς διανοητικὴ καὶ συναισθηματική. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὅπως τὸ εἴδαμε προηγουμένως, ἑόρταζε τὸ Πάσχα ὡς εὐφρόσυνη ζωή, ὡς ζωὴ ἐλευθερίας ἀπὸ τὰ πάθη, ὡς μυσταγωγία καὶ διαβατήριο γιὰ τὸ αἰώνιο Πάσχα, ὡς θριαμβευτικὴ νίκη ἐναντίον τοῦ θανάτου καὶ ἐναντίον τοῦ φόβου τοῦ θανάτου.

Αὐτὴ εἶναι ἡ ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἡ ἐμπειρία τῶν πραγματικῶν μελῶν της, ποῦ εἶναι οἱ ἅγιοι. Μέσα ἀπὸ τὴν προοπτικὴ αὐτὴ ξεπερνοῦσαν τοὺς πειρασμούς, τὰ βάσανα, τὶς θλίψεις, τὶς δοκιμασίες, τὶς ἀρρώστιες καὶ τὸν ἴδιο τὸν θάνατο ποῦ τὸν ἔβλεπαν νὰ ἔρχεται. Τὸ Πάσχα ἦταν τὸ κέντρο ὅλης τῆς ζωῆς τους, ἡ ἐλπίδα καὶ ἡ ἀπαντοχή τους, ἡ χαρὰ καὶ ἡ εὐφροσύνη τους, τὸ μέλλον καὶ τὸ παρόν τους. Ἔτσι, ἡ λύπη μετατρέπεται σὲ χαρά, ἡ ἀπόγνωση σὲ ἐλπίδα, τὸ σκοτάδι σὲ φῶς, τὰ πάντα φωτίζονται ἀπὸ τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ.

Κάθε ἄνθρωπος περνᾶ τὶς δικές του δοκιμασίες, ἔχει τὰ δικά του προβλήματα. Ἐρχόμαστε στὸν Ναό, ἀκόμη καὶ αὐτὴν τὴν λαμπροφόρο ἡμέρα, μὲ τοὺς λογισμούς, τοὺς ἀναστεναγμούς, τὶς ἀβεβαιότητες, τὶς ψυχικές, σωματικὲς καὶ κοινωνικὲς δυσφορίες. Πολλοὶ διερωτῶνται: «Τί θὰ γίνη μὲ μένα; Πῶς θὰ ἀντιμετωπίσω τὶς δυσκολίες μου; Πῶς θὰ ἀποκατασταθῶ; Πῶς θὰ μεγαλώσω τὰ παιδιά μου; Πῶς θὰ ξεπεράσω τὴν μοναξιά μου; Πῶς θὰ περάσω τὸ ὑπόλοιπο τῆς ζωῆς μου;». Καὶ πολλὰ ἄλλα ἐρωτήματα ἔρχονται στὸ μυαλό μας.

Ὅμως, στὴν θεία Λειτουργία, καὶ μάλιστα τὴν Ἀναστάσιμη, πρέπει νὰ τροφοδοτούμαστε ἀπὸ τὴν ζωογόνο πνοή, τὸν μυρωμένο ἀέρα τοῦ Πάσχα, τὴν χαρὰ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Νὰ αἰσθανόμαστε τὴν ἑορτὴ τοῦ Πάσχα ὡς «μυσταγωγία» καὶ ὡς «διαβατήριον» τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν. Τότε θὰ γεμίζουμε μὲ φῶς καὶ ζωή, μὲ ἐλπίδα καὶ ἀγάπη, παρὰ τὶς δυσκολίες καὶ τοὺς πειρασμοὺς ποῦ ἀντιμετωπίζουμε στὴν ζωή μας.

Μὲ αὐτὴν τὴν ἀναστάσιμη ζωὴ καὶ τὴν ἀναστάσιμη ἐλπίδα, τὴν «ἐλπίδα ζῶσαν δι ἀναστάσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐκ νεκρῶν» (Α' Πέτρ. α', 3) σᾶς ἀπευθύνω τὸν αἰώνιο χαιρετισμό:

«Χριστὸς Ἀνέστη», ἀδελφοί.

Μὲ ἀναστάσιμες εὐχές

Ὁ Μητροπολιτης

Ὁ Ναυπακτου καὶ Ἁγιου Βλασιου ΙΕΡΟΘΕΟΣ