Τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν καὶ ἡ Ἐκκλησία

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Μετά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για το μάθημα των Θρησκευτικών, γίνεται πάλι συζήτηση, η οποία βέβαια δεν είχε κλείσει από πλευράς Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, αλλά και από πλευράς πολλών θεολόγων, που διδάσκουν το μάθημα των Θρησκευτικών στα σχολεία. Το θέμα αυτό είναι πολύπλευρο. Στην παρούσα φάση τρία σημεία είναι ενδιαφέροντα. Το πρώτο σημείο, ότι, όπως έχω τονίσει επανειλημμένως, υπάρχουν δύο προγράμματα διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών. Το πρώτο, το λεγόμενο Αναλυτικό Πρόγραμμα, ίσχυε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016 και στηριζόταν στην αναλυτική μέθοδο από πλευράς μεθοδολογικής, ιστορικής και γνωσιολογικής. Το πρόγραμμα αυτό δεν ήταν κατηχητικό και ομολογιακό, όπως δυστυχώς λεγόταν, αλλά γνωσιολογικό, πολιτιστικό και θρησκειολογικό. Το δεύτερο πρόγραμμα ισχύει από τον Σεπτέμβριο του 2016 και μετά, ονομάζεται Πρόγραμμα Σπουδών και στην πραγματικότητα καταργεί την αναλυτική μέθοδο, εισάγει την θεματική και κάνει το μάθημα περισσότερο πολυθρησκειακό και συγκρητιστικό.

Το δεύτερο σημείο είναι ότι το προηγούμενο πρόγραμμα – Αναλυτικό – ήταν προσανατολισμένο στα συγκεκριμένα άρθρα του Συντάγματος και στην Σύμβαση της Ρώμης και έχουν εκδοθή δύο αποφάσεις του ΣτΕ (1995, 1998) και μία απόφαση του Εφετείου Χανίων (2012). Σύμφωνα με τις αποφάσεις αυτές των Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας μας, τα βιβλία που διδάσκονταν στα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, βάσει του Αναλυτικού Προγράμματος, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016 ήταν σύμφωνα με το Σύνταγμα και εκινούντο στην πλουραλιστική, πολυφωνική και πολυπολιτισμική προοπτική.

Το τρίτο σημείο είναι ότι η Ιεραρχία ασχολήθηκε τρεις φορές με το θέμα του μαθήματος των Θρησκευτικών.

Η πρώτη φορά, τον Μάρτιο του 2016, και αποφασίσθηκε να γίνη διάλογος με την Πολιτεία για την βελτίωση του Αναλυτικού Προγράμματος με προσθήκη περισσοτέρων θρησκειολογικών στοιχείων και χρησιμοποίηση ως εφαρμογών των καλών στοιχείων του νέου Προγράμματος Σπουδών.

Στην συνέχεια η Ιεραρχία του Μαρτίου 2017 αποφάσισε να κάνη διάλογο για το μάθημα και η Ιεραρχία του Ιουνίου 2017 κατέληξε ούτε να εγκρίνη τους φακέλους του μαθήματος ούτε να τους απορρίψη, αλλά ότι ενημερώθηκε και συνεχίζει τον διάλογο. Υστερα από όλα αυτά, η άποψή μου είναι ότι η πιο ρεαλιστική λύση είναι να ισχύση η μόνη συγκεκριμένη απόφαση της Ιεραρχίας για το θέμα του μαθήματος των Θρησκευτικών, αυτή του Μαρτίου 2016, δηλαδή να επανέλθη το προηγούμενο Πρόγραμμα, το λεγόμενο Αναλυτικό, και να βελτιωθή με προσθήκη θρησκειολογικών στοιχείων και με χρησιμοποίηση ως εφαρμογών των καλύτερων στοιχείων του νέου Προγράμματος.

Είναι μια πρόταση η οποία θα επιλύση το θέμα και από συνταγματικής πλευράς και από πρακτικής πλευράς. Τελικά πρέπει να γίνη κατανοητό ότι όπως ίσχυε μέχρι το 2016 το μάθημα δεν είναι κατηχητικό. Αυτή η άποψη ήταν παραπλανητική και δεν πρέπει να επαναλαμβάνεται.

Δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ στις 18-04-2018