Γεγονὸς καὶ Σχόλιο: Οἱ Ρωμηοί τῆς Πόλης

Μέ τήν εὐκαιρία τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας καί τοῦ Πάσχα πού περάσαμε, ἡ Μαργαρίτα Πουρνάρα (Καθημερινή 27-28/2019) παρουσίασε τήν συνάντηση πού εἶχε μέ τόν Γιῶργο Παπαλιάρη πού εἶναι Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Μεγάλου Ρεύματος Βοσπόρου στήν Κωνσταντινούπολη. Ἡ ἴδια στήν ἀρχή τοῦ κειμένου της γράφει ὅτι σέ ὅλες τίς ἐπισκέψεις της στήν Κωνσταντινούπολη «φροντίζω εὐλαβικά νά βρίσκω χρόνο γιά νά ἐπισκεφθῶ κάποια παλιά ρωμαίικη συνοικία πού δέν γνωρίζω, μέ τήν Ἐκκλησία καί τό Νεκροταφεῖο της. Νιώθω πώς εἶναι ἕνας ὀφειλόμενος φόρος τιμῆς σέ ἀνθρώπους πού ὑπάρχουν πιά μόνον στήν μνήμη μας».

Αὐτό εἶναι σημαντικό, ἀφοῦ πολλοί πού ἐπισκέπτονται τήν Κωνσταντινούπολη συνωστίζονται στά μαγαζιά γιά ψώνια καί ἐπισκέπτονται τά ἑστιατόρια γιά ἀνατολίτικο φαγητό, ἀλλά καί τούς χώρους τῆς ἀνατολίτικης ψυχαγωγίας.

Ἐφέτος λίγο πρίν τό Πάσχα ἡ δημοσιογράφος συνάντησε τόν Γιῶργο Παπαλιάρη, πού προανέφερα, καί εἶχε συζήτηση μαζί του, καί ἐκεῖνος ἐξέφρασε τίς ἀναμνήσεις του ἀπό τήν μικρή του ἡλικία. Μεταξύ τῶν ἄλλων εἶπε ὅτι «στήν Πόλη ὑπάρχουν 67 ρωμαίικες κοινότητες, βακούφια ὅπως τίς ὀνομάζει τό Κράτος». Βέβαια, τά ὅσα ἔγιναν τά τελευταῖα χρόνια συνετέλεσαν στό νά λιγοστεύσουν οἱ Ρωμηοί τῆς Πόλης.

Σέ κάποια στιγμή θυμήθηκε τά ὅσα περνοῦσαν οἱ Ρωμηοί στήν Πόλη τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα καί τό Πάσχα καί ἐξακολουθοῦν καί τώρα νά κρατοῦν ὅλες τίς παραδόσεις μέ τίς ὁποῖες μεγάλωσαν γιά νά θυμοῦνται τούς γονεῖς, τούς παπποῦδες καί τούς προπάππους τους, τούς Ρωμηούς, πού ἔζησαν στά μέρη αὐτά. Εἶπε: «Αἰσθανόμαστε δεμένοι μαζί τους σάν κρίκοι τῆς ἴδιας ἁλυσίδας. Γνωρίζουμε πώς φέρνουμε στούς ὤμους μας τήν μνήμη τους. Ξέρετε, ὅπως λέει καί ὁ Πατριάρχης μας: "Ναί εἴμαστε λίγοι πιά ἐδῶ. Ἀλλά εἴμαστε ἀμέτρητοι"».

Μάλιστα διηγήθηκε καί κάποιο γεγονός:

«Θά σᾶς πῶ καί κάτι πού θά σᾶς προκαλέση ἔκπληξη. Τήν Μεγάλη Παρασκευή καί τήν Ἀνάσταση, ἔχουμε πολλούς μουσουλμάνους ἀπό τήν γειτονιά πού ἔρχονται στήν Ἐκκλησία μας καί ἀνάβουν ἕνα κερί. Θυμοῦνται ἀκόμα πῶς ἦταν ὅταν στήν Πόλη ζοῦσαν χιλιάδες Ρωμηοί, μέ τούς ὁποίους ἦταν φίλοι καί γείτονες, μοιράζονταν τήν ἴδια καθημερινότητα. Ἐρχόμενοι οἱ ἄνθρωποι αὐτοί γιά νά γιορτάσουμε μαζί, τό ἴδιο παρελθόν νοσταλγοῦν καί ἐκεῖνοι ὅπως καί ἐμεῖς».

Οἱ Ρωμηοί τῆς Πόλης καί γενικά τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί τοῦ Πόντου κουβαλοῦν μιά παράδοση μέσα ἀπό μνῆμες καί τήν ἐκφράζουν μέ ἀγάπη καί σεβασμό. Ἀξίζει κανείς νά δῆ τόν ρωμαίϊκο αὐτόν λαό, τίς παραδόσεις του, τίς ἀναμνήσεις του, τήν ἀρχοντιά του καί τήν εὐγένειά του. Ἔτσι, θά διαπιστώση ὄχι μόνον τήν οἰκουμενική διάσταση τῆς Ρωμηοσύνης, ἀλλά καί τήν ἀλλοίωσή της ἀπό ἐμᾶς πού ζοῦμε στήν Ἑλλάδα καί ἔχουμε ἐπηρεασθῆ ἀπό ἄλλες παραδόσεις πού δέν εἶναι καλύτερες καί ἀνθρωπινότερες, ἔστω καί ἐάν εἶναι σύγχρονες.

Ἔτσι, θά τιμᾶμε τούς προγόνους μας Ρωμηούς πού κρατοῦσαν τίς παραδόσεις μέ ἀγῶνες, θυσίες καί πολλές φορές μέ τό αἷμα τους.

Ν.Ι.
Μάϊος 2019