Κυριακή, 25 Αὐγούστου. Ὁ μόνος φιλάνθρωπος

ΓΡΑΠΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ

Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ εἶναι ἕνα μεγάλο μυστήριο, τό ὁποῖο στήν θεολογική γλώσσα χαρακτηρίζεται ὡς μυστήριο τῆς θείας Οἰκονομίας.

Λέγεται μυστήριο τῆς θείας Οἰκονομίας, γιατί φαίνεται καθαρά πῶς οἰκονόμησε ὁ Θεός νά σώση τόν ἄνθρωπο. Δέν τό ἔκανε μέ τήν τιμωρία τῶν ἀνθρώπων οὔτε μέ τήν λεγομένη ἀπό τούς δυτικούς θεολόγους ἱκανοποίηση τῆς θείας δικαιοσύνης, ἀλλά μέ τήν ἀγάπη Του καί τήν φιλανθρωπία Του. Αὐτός προσέλαβε τό θνητό καί παθητό σῶμα, χωρίς τήν ἁμαρτία, καί Αὐτός ἔγινε πνευματικός ἰατρός, πνευματικό φάρμακο καί πνευματικό ἰατρεῖο.

Στό ἀναστάσιμο Ἀπολυτίκιο τοῦ πρώτου ἤχου παρουσιάζεται ἡ τριήμερη ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Γράφεται:

«Τοῦ λίθου σφραγισθέντος ὑπό τῶν Ἰουδαίων, καί στρατιωτῶν φυλασσόντων τό ἄχραντόν σου σῶμα, ἀνέστης τριήμερος Σωτήρ, δωρούμενος τῷ κόσμῳ τήν ζωήν. Διά τοῦτο αἱ Δυνάμεις τῶν οὐρανῶν ἐβόων σοι, Ζωοδότα∙ Δόξα τῇ ἀναστάσει σου Χριστέ, δόξα τῇ Βασιλείᾳ σου, δόξα τῇ οἰκονομίᾳ σου μόνε Φιλάνθρωπε».

Ἡ μετάφραση τοῦ Ἀπολυτικίου ἔχει ὡς ἑξῆς:

«’Ενῶ ὁ λίθος τοῦ τάφου ἦταν σφραγισμένος ἀπό τούς Ἰουδαίους καί οἱ στρατιῶτες ἐφύλασσαν τό ἄχραντόν σου Σῶμα, Ἐσύ Σωτήρ ἀναστήθηκες τριήμερος δωρίζοντας στόν κόσμο τήν ζωή. Γι’ αὐτό οἱ ἀγγελικές δυνάμεις τῶν οὐρανῶν δοξολογοῦσαν ἐσένα πού εἶσαι Ζωοδότης λέγοντας∙ δόξα Χριστέ, πού εἶσαι ὁ μόνος φιλάνθρωπος, στήν Ἀνάστασή σου, δόξα στήν Βασιλεία σου, δόξα στήν θεία οἰκονομία σου».

Καί τό ἀναστάσιμο αὐτό Ἀπολυτίκιο ἔχει πολλά πνευματικά νοήματα. Θά τονισθοῦν μερικά ἀπό αὐτά.

Μετά τόν θάνατο τοῦ Χριστοῦ ἐπάνω στόν Σταυρό ὁ Ἰωσήφ ὁ ἀπό Ἀριμαθείας ζήτησε ἀπό τόν Πιλάτο νά τοῦ δοθῆ τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τό ὁποῖο, μετά τήν ἀπόφαση, τύλιξε σέ καθαρό σινδόνι καί τό τοποθέτησε μέσα στό δικό του καινούργιο μνῆμα. Οἱ Ἀρχιερεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι ζήτησαν ἀπό τόν Πιλάτο νά δώση διαταγή γιά νά περιφρουρηθῆ καλά τό μνῆμα ἕως τήν τρίτη ἡμέρα, ὥστε νά μήν τό κλέψουν οἱ Μαθητές Του καί ποῦν στόν λαό ὅτι ἀναστήθηκε σέ τρεῖς ἡμέρες, ὅπως ὁ Ἴδιος εἶχε διακηρύξει. Ἔτσι, ὁ Πιλάτος τούς ἔδωσε τήν φρουρά (κουστωδία) γιά νά ἀσφαλίσουν τόν τάφο καί ἔβαλαν μεγάλη πέτρα στό μνῆμα.

Αὐτό τό περιστατικό περιγράφει τό ἀναστάσιμο Ἀπολυτίκιο πού ψάλαμε σήμερα. Ὁ τάφος σφραγίσθηκε μέ τόν λίθο καί οἱ Ρωμαῖοι στρατιῶτες φύλασσαν τό ἄχραντο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ὅμως, ὁ Χριστός ἀναστήθηκε «ἐσφραγισμένου τοῦ τάφου», ἀλλά καί εἰσῆλθε στό μέρος πού ἦταν οἱ Μαθητές «κεκλεισμένων τῶν θυρῶν». Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁμοούσιος μέ τόν Πατέρα καί τό Ἅγιον Πνεῦμα, ἀλλά καί τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, δυνάμει τῆς ὑποστατικῆς ἑνώσεως θείας καί ἀνθρωπίνης φύσεως, ἔγινε ὁμόθεο. Αὐτό εἶναι τό μεγάλο μυστήριο τῆς θείας Οἰκονομίας. Ἔτσι, ὁ Χριστός ἔδωσε ζωή στόν κόσμο, ἔδωσε ἄλλη προοπτική καί ἄλλο νόημα στήν ζωή μας.

Οἱ Ἄγγελοι θαύμασαν βλέποντες αὐτά τά γεγονότα. Ποῦ ἔγκειται ὁ θαυμασμός τους; Ἤξεραν ὅτι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι Θεός ἀληθινός πού εἶναι ἑνωμένος μέ τόν Πατέρα καί τό Ἅγιον Πνεῦμα, ἀλλά τώρα βλέπουν καί τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ νά εἶναι πηγή τῆς ἀκτίστου δόξης τοῦ Θεοῦ, ἀποβάλλοντας, βέβαια, τήν θνητότητα καί τήν φθαρτότητα.

Ἔτσι, ὑμνοῦσαν τήν δόξα τῆς Ἀναστάσεώς Του, τήν δόξα τῆς Βασιλείας Του, πού εἶναι ἡ θεότητά Του, καί τήν δόξα τῆς Οἰκονομίας Του, δηλαδή τῆς ἐνανθρωπήσεώς Του. Οἱ Ἄγγελοι οἱ ὁποῖοι δόξασαν τόν Χριστό ὅταν γεννήθηκε στήν Βηθλεέμ, τώρα δοξάζουν καί τόν Ἀναστάντα Χριστό, γιατί τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁμόθεο, ἀπέβαλε τήν θνητότητα καί τήν παθητότητά Του.

Ὅλα αὐτά δείχνουν ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ μοναδικός φιλάνθρωπος, Αὐτός ἀγαπᾶ τόν ἄνθρωπο μέ μοναδικό τρόπο. Σήμερα πολλοί ἄνθρωποι παρουσιάζονται ὡς φιλάνθρωποι, μέ ἐξωτερικές ἐκδηλώσεις ἀγάπης, ἀλλά ὅταν σέ τέτοιες ἐνέργειες κρύβωνται τά πάθη, κυρίως ὁ θάνατος, αὐτό δέν συνιστᾶ φιλανθρωπία, ἀλλά μισανθρωπία. Ὅ,τι εἶναι φιλόθεο, αὐτό εἶναι καί φιλάνθρωπο.

Αὐτήν τήν μοναδική φιλανθρωπία τοῦ Χριστοῦ μποροῦμε νά τήν ζήσουμε μέσα στήν Ἐκκλησία πού εἶναι τό ἀναστημένο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Παρά τά λάθη πού γίνονται ἀπό μέλη τῆς Ἐκκλησίας, ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό Σῶμα τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ καί μένει στούς αἰῶνες. Ὁ Χριστός ἁγίασε τήν Ἐκκλησία καί εἶναι ἄμωμη. Ἐμεῖς πού εἴμαστε ἁμαρτωλοί παραμένουμε στήν Ἐκκλησία γιά νά ἁγιασθοῦμε καί ὄχι νά τήν ἁγιάσουμε οὔτε νά τήν σώσουμε. Δέν ἔχει ἀνάγκη σωτήρων ἡ Ἐκκλησία, ἐμεῖς ἔχουμε ἀνάγκη σωτηρίας. Στόν ἀναστάντα Χριστό ἀνήκει ἡ δόξα στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων.

Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ