Γεγονός καί Σχόλιο: «Οἱ κυνηγοί τῆς ψηφιακῆς ἀθανασίας»

Ζοῦμε σέ μιά ἐποχή πού μέ τήν λεγόμενη τεχνητή νοημοσύνη ἤ τεχνητή εὐφυία οἱ εἰδικοί ἐπιστήμονες προσπαθοῦν νά ἐπιτύχουν τήν «ψηφιακή ἀθανασία».

Σέ μιά ἰδιαίτερη ἔρευνα στό Βῆμα (25-6-3023) ἔγινε ἀναφορά στό θέμα αὐτό ἀπό τόν Δημήτρη Γαλάνη. Διερωτώμενος ἄν «βρίσκεται ἡ ἀνθρωπότητα μπροστά στήν ψηφιακή "ἀθανασία"», γράφει: «Οἱ γκουρού τῆς τεχνολογίας ὑπόσχονται ἕνα ἐγγύς μέλλον ὅπου οἱ ἀγαπημένοι μας ἤ ἀκόμα καί ἐμεῖς οἱ ἴδιοι θά μπορούσαμε, μέ τήν δημιουργία ἑνός ψηφιακοῦ ἄβαταρ (σημείωση: εἶναι μιά ἔννοια στόν Ἰνδουϊσμό πού σημαίνει «κάθοδος», δηλαδή τήν ὑλική ἐμφάνιση μιᾶς θεότητας) νά συνεχίσουμε νά "ζοῦμε"» καί μετά θάνατον καί νά ἐπικοινωνοῦμε μέ τά ἀγαπημένα μας πρόσωπα». Ἐνοχλεῖ σήμερα ἡ ἀσθένεια, τό γῆρας καί ὁ θάνατος καί πρέπει νά διορθωθοῦν, διότι ἀντιμετωπίζονται σάν ἕνα «κατασκευαστικό λάθος». Γι’ αὐτό «οἱ ὀλιγάρχες τῆς τεχνολογίας» «ἀνήκουν σέ αὐτούς πού ὀνειρεύονται τήν αἰωνιότητα». Τό σύνθημά τους εἶναι «νά σκοτώσουμε τόν θάνατο».

Ἔχει λεχθῆ ὅτι ὁ «σύγχρονος πολιτισμός ὀνειρεύεται μιά ἀνθρωπότητα πού δέν πεθαίνει». Πῶς ὁρίζεται ὅμως ἡ λεγόμενη «ψηφιακή ἀθανασία;». Ὁ Πάνος Λουρίδας, ἀναπληρωτής Καθηγητής τοῦ Οἰκονομικοῦ Πανεπιστημίου, ἀπαντᾶ: «Μέ τόν ὅρο αὐτόν περιγράφεται ἡ φιλοδοξία ὅτι θά μπορεῖ κανείς νά ζεῖ γιά πάντα ἔχοντας μεταφέρει τίς σκέψεις του στόν ὑπολογιστή».

Τί σημαίνει, ὅμως, μεταφορά τῶν σκέψεων στόν ὑπολογιστή; Αὐτό «ἐννοεῖται ὡς ἕνας ἀντικατοπτρισμός στόν ὑπολογιστή τῆς σκέψης μας χωρίς νά εἶναι ἀπαραίτητο νά ὑπάρχει ἡ βιολογική βάση, ἐν προκειμένῳ ὁ ἐγκέφαλος, γιά νά παραχθεῖ ἡ σκέψη». Δηλαδή, οἱ σκέψεις «ἀντί νά εἶναι τό ἀποτέλεσμα τῆς λειτουργίας τῶν νευρικῶν κυττάρων τοῦ ἐγκεφάλου», «θά δημουργοῦνται στόν ὑπολογιστή, σέ κυκλώματα πυριτίου», πού εἶναι ἕνα χημικό στοιχεῖο. Ὅπως λέγει, «στόχος εἶναι νά ἐξομοιώσουμε στόν ὑπολογιστή τίς λειτουργίες ὅλων τῶν νευρώνων τοῦ ἐγκεφάλου, αὐτοῦ πού θέλει νά ἀποκτήσει τέτοιου εἴδους ἀθανασία». Στήν ἐρώτηση πῶς θά μποροῦσε νά ἐπιτευχθῆ αὐτή ἡ ἐξομοίωση, ἀπάντησε: Ἄν καί αὐτές ἀκόμη εἶναι ἰδέες ἐν τούτοις «θά μποροῦσε μετά τόν βιολογικό θάνατο νά γίνη σάρωση τοῦ ἐγκεφάλου καί νά ἀποτυπώνονται ὅλες οἱ διασυνδέσεις, ὅλες οἱ συνάψεις τῶν νευρώνων».

Εἶναι φανερό ὅτι μέ τήν τεχνητή νοημοσύνη ἤ εὐφυία, ἐπιδιώκεται μιά «ψηφιακή ἀθανασία» χωρίς σῶμα, χωρίς ψυχή, χωρίς Θεό, ἐπιχειρεῖται μιά ἀναδημιουργία τοῦ κόσμου μέ ἄλλες βάσεις. Αὐτή εἶναι μιά πρόκληση σοβαρή γιά τήν ὀρθόδοξη θεολογία καί τήν ἴδια τήν Ἐκκλησία, ἀλλά, βεβαίως, καί γιά τόν ἄνθρωπο, σάν νά θέλουμε τίς σκέψεις ἑνός ἀνθρώπου μέσα σέ ἕνα ρομπότ, χωρίς νά ἔχη πραγματικό σῶμα.

Ἄλλωστε, ἀκόμη καί αὐτός ὁ ἐγκέφαλος τοῦ ἀνθρώπου δέν μπορεῖ νά ταυτισθῆ ἀπόλυτα μέ ἕναν ὑπολογιστή, ἀφοῦ ὁ ὑπολογιστής λειτουργεῖ βάσει δεδομένων πού τοῦ ἔβαλαν, ἐνῶ ὁ ἐγκέφαλος πού λειτουργεῖ μέ τίς ψυχικές ἐνέργειες ἔχει τήν δυνατότητα νά ἀποφασίζη καί μέ ἄλλα δεδομένα, ἀκόμη καί ἀνατρεπτικά.

Τελικά, εἶναι βαθύτατο πρόβλημα ἡ λεγόμενη «ἄϋλη πραγματικότητα, χωρίς ψυχή, χωρίς σῶμα, χωρίς Θεό.

Ν. Ι.