Skip to main content

Ἀνακοίνωση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Προκειμένου νά καθορισθοῦν, μέ βάση τό Κανονικό καί Ἐκκλησιαστικό δίκαιο, οἱ σχέσεις τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Σκάλας πρός τήν Ἱερά Μητρόπολη, ὁ  Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος, μέσα στό πλαίσιο τῆς ποιμαντικῆς καί διοικητικῆς του εὐθύνης, μέ ἀφορμή προβλήματα πού ἐντόπισε, ἔθεσε μέ τό 335/9-6-1998 ἔγγραφό του πρός τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, κανονικά καί νομικά ζητήματα.

Τά ζητήματα πού ἐτέθησαν ἀπό τόν Σεβασμιώτατο, διαρθρωμένα σέ δέκα ἐρωτήματα, ἀφοροῦσαν τήν σύσταση Σωματείου καί Ἐμπορικῆς Ἑταιρείας ἀπό Ἱερομονάχους καί Μοναχούς, δηλαδή γιά τό ἄν οἱ Μοναχοί ἔχουν δικαιοπρακτικές ἱκανότητες καί τό δικαίωμα τοῦ συνεταιρίζεσθαι, τήν ἀνέγερση Ἱερῶν Ναῶν χωρίς δημοπρασίες, ἐγκεκριμένες ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη, τήν ὕπαρξη δραστηριοτήτων χωρίς νά ἐνημερώνεται ἡ Ἱερά Μητρόπολη (Συνέδρια, ραδιοφωνικός Σταθμός κ.λ.π.), τίς κρατικές ἐπιχορηγήσεις ἄνευ γνώσεως τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί χωρίς νά ἐγγράφονται στόν προϋπολογισμό, τόν τρόπο συντάξεως τοῦ προϋπολογισμοῦ, τήν ὕπαρξη συλλόγων πέριξ της Ἱερᾶς Μονῆς πού δροῦν προστατευτικῶς, τά σχετικά μέ τό κτηματολόγιο τῆς Μονῆς.

Ὁ Σεβασμιώτατος κατέληγε τό ἔγγραφό του γράφοντας:

“Ταύτα πρός τό παρόν θέτοντες μετά σεβασμοῦ πρός τήν Ἁγίαν καί Ἱεράν Σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας παρακαλοῦμεν ὅπως λάβωμεν τάς δεούσας ὁδηγίας, ὥστε νά μή ἔχωμεν κανονικᾶς καί νομικᾶς εὐθύνας ἐν τῇ ἐπιτελέσει τῶν Ἀρχιερατικῶν ἠμῶν καθηκόντων.

Γίνεται δέ ἀντιληπτόν ὅτι τά τεθέντα ἐρωτήματα διαγράφουν ἕν πρόβλημα κατ’ ἐξοχήν ἐκκλησιολογικόν, κανονικόν, θεολογικόν, νομικόν καί οὐχί προσωπικόν”.

Η Δ.Ι.Σ. τοῦ Σεπτεμβρίου παρέπεμψε τό ἔγγραφο στήν Ἐπιτροπή Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν ζητημάτων, τῆς ὁποίας πρόεδρος εἶναι ὁ Σέβ. Μητροπολίτης Πατρών κ. Νικόδημος. Ὁ Σέβ. κ. Ἱερόθεος ἐνημέρωσε σχετικά τήν Ἐπιτροπή μέ τό ἔγγραφο 552/10-9-1998, ἐνῶ προηγούμενως μέ ἄλλο ἔγγραφό του, τό 451/10-8-1998, ἐπεσήμανε στήν Δ.Ι.Σ. τό ἐπεῖγον τῆς ἀπαντήσεώς της στά ζητήματα πού ἔθεσε. Μετά ἀπό διεξοδική μελέτη ὅλων των ζητημάτων πού ἐτέθησαν ἀπό τόν Μητροπολίτη κ. Ἱερόθεο, ἡ Ἐπιτροπή Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν Ζητημάτων ἀπέστειλε στήν Διαρκῆ Ἱερά Σύνοδο πρός ἔγκριση τήν ἀκόλουθη εἰσήγηση:

“Προς
Τήν Ἱεράν Σύνοδον
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
Ἐνταύθα

Εἰς ἀπάντησιν τοῦ ὑπ’ ἀριθμ. 2442/3720/1281/7-9-1998 Συνοδικοῦ ἐγγράφου πρός τήν καθ’ ἠμᾶς Ἐπιτροπήν Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν Ζητημάτων, διαβιβαστικοῦ πρός ἠμᾶς τῶν ὑπ’ ἀριθμ. 335/9-6-1998, 451/10-8-1998 καί 522/10-9-1998 ἐγγράφων τοῦ Σέβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἄγ. Βλασίου κ. Ἱεροθέου καί τῶν ἐπισυναπτομένων εἰς ταῦτα, διά τῶν ὁποίων αἰτεῖται ἀπόφασις τῆς ἡμετέρας Ἐπιτροπῆς ἐπί ζητημάτων λειτουργίας, διοικήσεως καί διαχειρίσεως Ἱερῶν Μονῶν (συγκεκριμένως δέ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος - Ναυπάκτου) ἀναφέρομεν ὅτι διεξελθοῦσα ἡ Ἐπιτροπή τόν φάκελλον τῆς ὑποθέσεως παρατηρεῖ τά κάτωθι: ἀπό τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνος, ἔχει ἀποφασισθῆ ἡ πλήρης ὑπαγωγή τῆς Μοναχικῆς Τάξεως ὑπό τήν Κανονικήν ρύθμισιν τῶν κατ’ αὐτήν, τόσον τοῦ δικαιώματος τῆς ἐπιλογῆς τοῦ Μοναχικοῦ βίου, ὅσον καί τοῦ τρόπου τῆς προσκτήσεως τῆς μοναχικῆς ἰδιότητος καί τῆς ἀσκήσεως τοῦ μοναχικοῦ βίου, ὑπό τήν Ἐπισκοπικήν πάντοτε ἐξουσίαν ὑπαγομένης τῆς μοναχικῆς ἀδελφότητος. (Καν. Γ’, Δ’, Ζ’, Η’, ΙΣΤ’, ΙΗ’ τῆς Χαλκηδόνος) πρβλ. Πάν. Παναγιωτάκου. Ἡ ἐν Χαλκηδόνι Δ’ Οἰκουμ. Σύνοδος, ἐν Α.Ε.Κ.Δ. Τ. ΣΤ’, 1951, σέλ. 187 ἐπ.

Παραλλήλως δέ καί διά τῶν ὁριζομένων ὑπό τῶν ἄρθρων 3 πάρ. 1 καί 13 τοῦ ἰσχύοντος Συντάγματος 1975/1986, (τά ὁποῖα ἐναρμονίζονται πρός τούς Ἱερούς Κανόνας), εἰς τάς Κανονικᾶς δικαιοδοσίας τοῦ Ἐπισκόπου ἀνήκει ἡ ἐποπτεία ἐπί τοῦ μοναχικοῦ βίου καθόλου (βλ. ἄρθρον 39 πάρ. 6 τοῦ Ν. 590/1977 “Περί τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος”. Τήν ἀνωτέρω Κανονικήν δικαιοδοσίαν τῶν Ἐπισκόπων δέν δύναται νά φαλκιδεύση ὁ κοινός νομοθέτης χωρίς νά παραβιάση τό Σύνταγμα. Ὁ Ἐπισκοποκεντρικός χαρακτήρ τῆς Ὀρθοδόξου κατ’ Ἀνατολᾶς Ἐκκλησίας ἀνάγεται εἰς τό δόγμα καί κατοχυροῦται διά τοῦ Συντάγματος.

Ἀντιθέτως πρός τά ἀνωτέρω πληθύνεται συνεχῶς ἡ παραγνώρισις τῶν Ἐπισκόπων, εἰς τάς Μητροπόλεις τῶν ὁποίων λειτουργοῦν αὐθαιρετοῦντα τινά Μοναστήρια, κατά παράβασιν τῶν Ἱερῶν Κανόνων καί τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως. Οὕτως παραβιάζεται ἡ κανονική διάταξις, καθ’ ἥν: “Τούς καθ’ ἑκάστην πόλιν καί χῶραν μονάζοντας, ὑποτετάχθαι τῷ Ἐπισκόπω, καί τήν ἡσυχίαν ἀσπάζεσθαι, καί προσέχειν μόνη τή νηστεία, καί τή προσευχή ἐν οἶς τόποις ἀπετάξαντο, προσκαρτεροῦντες, μήτε δέ ἐκκλησιαστικοῖς, μήτε βιωτικοῖς παρενοχλεῖν πράγμασιν, ἤ ἐπικοινωνεῖν, καταλιμπάνοντες τά ἴδια μοναστήρια” καί “Τόν Ἐπίσκοπον ἐξουσίαν ἔχειν τῶν τῆς Ἐκκλησίας πραγμάτων... ὥστε κατά τήν αὐτοῦ ἐξουσίαν πάντα διακεῖσθαι... μετά φόβου Θεοῦ καί πάσης εὐλαβείας” (Κανόνες Δ’τῆς ἐν Χαλκηδόνι Δ• Οἰκουμ. Συνόδου καί ΜΑ’ τῶν Ἄγ. Ἀποστόλων, Ράλλη - Ποτλῆ. Σύνταγμα Ἱερῶν Κανόνων, Τόμος Β’ σέλ. 57 καί 225 ἄπ.).

Συγκεκριμένως εἰς τήν κρινομένην ὑπόθεσιν, ὁ Ἡγούμενος καί ἡ μοναστική ἀδελφότης τῆς διαληφθείσης Ἱερᾶς Μονῆς, καταγγέλλονται ὑπό τοῦ οἰκείου Μητροπολίτου ὡς ἀθετοῦντες τήν Κανονικήν αὐτοῦ ἁρμοδιότητα καί ἐξουσίαν, καί ἐνεργοῦντες αὐτοδικαίως (ἀκριβέστερον εἰπεῖν αὐθαιρέτως) εἰς πλείστας περιπτώσεις. Τά ἔγγραφά του Σέβ. Μητροπολίτου ἀναφέρονται ἐνδεικτικῶς εἰς δέκα (10) τοιαύτας περιπτώσεις καταφρονήσεως τῆς ἐπισκοπικῆς ἐξουσίας, ἐκ τῶν ὁποίων προκύπτει τάσις καί διάθεσις χειραφετήσεως τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καί ἀποστασιοποιήσεως ἐκ τοῦ οἰκείου ἐπισκόπου (βλ. ἔγγραφον αὐτοῦ ὑπ’ ἀριθμ. 335/9-6-1998). Αἵ τάσεις αὗται δέν εὐνοοῦνται ὑπό τῶν Ἱερῶν Κανόνων. Ἡ δέ ἐπίκλησις παρερμηνευομένων νομικῶν διατάξεων, πρός στήριξιν τῶν ἐν λόγω αὐτοβούλων ἐνεργειῶν τῶν διοικούντων τήν Ἱεράν Μονήν, ἐλέγχεται ἀβάσιμος, καθ’ ὅσον καί εἰς περιπτώσεις διαφοροποιήσεως τυχόν τῶν νόμων ἔναντί των Ἱερῶν Κανόνων, κατισχύουσιν καί συνταγματικῶς οἱ Ἱεροί Κανόνες.

Κατά ταῦτα, ἡ Ἐπιτροπή ἠμῶν ἀποφαίνεται ὅτι αἵ ἁρμοδιότητες τοῦ οἰκείου Ἐπισκόπου τυγχάνουσιν ἀδιαμφισβητήτως ἰσχυραί κατά πάντα. Ἐνέργειαι δέ τῆς μοναστικῆς Ἀδελφότητος γενόμεναι ἐν ἀγνοία, καί ἔτι μᾶλλον ἐπί ἀγνοήσει, τοῦ οἰκείου Ἐπισκόπου, εἶναι κανονικῶς ἀθεμελίωτοι καί ἐκκλησιαστικῶς ἀπαράδεκτοι καί κατακριτέαι. Ὅθεν ἀποκεῖται εἰς τόν οἰκεῖον Μητροπολίτην, ὅπως παραγγείλη τοῖς παραβάταις πλήρη συμμόρφωσιν πρός τάς ἐντολᾶς καί ἀποφάσεις αὐτοῦ ἐπί τῶν ὑπό κρίσιν ζητημάτων ἐν παρακοή δέ τῶν ἐπί κεφαλῆς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, ἀνακαλέση τούτους εἰς τήν κανονικήν τάξιν καί ἀσκήση κατ’ αὐτῶν τήν κατά νόμον πειθαρχικήν ἐξουσίαν.

Πρός δέ τούτοις, ἡ Ἐπιτροπή ἠμῶν εὐλαβῶς εἰσηγεῖται τή Ἱερά Συνόδω, ὅπως δί’ ἐγκυκλίου Αὐτῆς πρός ἀποφυγήν παρομοίων περιστατικῶν ἐν τῷ μέλλοντι, γνωρίση εἰς τάς Ἱερᾶς Μητροπόλεις, καί δί’ αὐτῶν εἰς τά ἁρμόδια Ἡγουμενοσυμβούλια τῶν Ἱερῶν Μονῶν, τήν κανονικήν ταύτην, διά τοῦ οἰκείου Ἐπισκόπου, ἔγκρισιν τῶν πράξεων καί τῶν ἐκτελουμένων ἐκκλησιαστικῶν ἔργων, ὡς καί πάσα ἄλλην δραστηριότητα τῶν ἀποφασιζομένων ὑπό τῶν Ἡγουμενοσυμβουλίων.

Ἐλάχιστος ἐν Χριστῷ ἀδελφός

Ὁ Πρόεδρος
† Ο ΠΑΤΡΩΝ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ”

Η Δ.Ι.Σ. τοῦ Νοεμβρίου ἀπεδέχθη ὁμοφώνως τήν εἰσήγηση τῆς Ἐπιτροπῆς Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν Ζητημάτων καί ὅρισε τριμελῆ ἐπιτροπή Ἀρχιερέων μέ σκοπό νά βοηθήση στήν ἐφαρμογή τῶν ἀποφάσεών της καί, ὡς ἐκ τούτου, στήν ἐπίλυση τοῦ ζητήματος πού προέκυψε. Ἡ ἀπόφαση τῆς Δ.Ι.Σ. γνωστοποιήθηκε στό Σέβ. Μητροπολίτη κ. Ἱερόθεο μέ τό ἔγγραφο 2442/3720/4052/19-11-1998:

“Πρός
κ. Ἱερόθεον.
Εἰς Ναύπακτον
Σεβασμιώτατε ἐν Χριστῷ ἀδελφέ,

Συνοδική ἀποφάσει, ληφθείσης ἐν τῇ Συνεδρεία τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς 5ης μηνός Νοεμβρίου ἐ.ε., καί εἰς ἀπάντησιν τῶν ὑπ’ ἀριθμ. πρώτ. 335/9-6-1998, 451/10-8-1998 καί 522/10-9-1998 ὑμετέρων ἐγγράφων δί’ ὧν αἰτεῖσθε τήν γνώμην καί τάς ὁδηγίας τῆς Δ.Ι.Σ. ἐπί ζητημάτων λειτουργίας, διοικήσεως καί διαχειρίσεως Ἱερῶν Μονῶν, καί συγκεκριμένως ἐπί θεμάτων ἀφορώντων εἰς τήν λειτουργίαν καί διαχείρισιν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Ναυπάκτου, τῆς ὑμετέρας Μητροπολιτικῆς περιφερείας, γνωρίζομεν ὑμίν ὅτι ἡ Δ.Ι.Σ. ἐν τῇ προμνησθείση Συνεδρία Αὐτῆς, ἀπεδέξατο τάς διά τοῦ ὑπ’ ἀριθμ. 2442,3720/1281/16-10-1998 Γνωμοδοτικοῦ Σημειώματος ὑποβληθείσας ἀπόψεις ἐπί τῶν τιθεμένων θεμάτων τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν Ζητημάτων, τοῦ ὁποίου φωτοστατικόν ἀντίγραφον διαπέμπομεν ὑμίν συνημμένως ὧδε καί παρακαλοῦμεν διά τά καθ’ ὑμᾶς.

Πρός δέ τούτοις, Συνοδική ἀποφάσει συνεκροτήθη Τριμελής ἐξ Ἀρχιερέων Ἐπιτροπή, ἀποτελουμένη ἐκ τῶν Σέβ. Μητροπολιτῶν, Σταγών καί Μετεώρων κ. Σεραφείμ, Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής καί Κονίτσης κ. Ἀνδρέου, Ξάνθης καί Περιθεωρίου κ. Παντελεήμονος, Συνοδικῶν Συνέδρων, ἡ ὁποία ἐξουσιοδοτήθη ὅπως συνδράμη εἰς τήν ἐπίλυσιν καί διευθέτησιν τοῦ ἀναφυέντος προβλήματος.

Ἐπί δέ τούτοις, κατασπαζόμενοι τήν ὑμετέραν Σεβασμιότητα ἐν Κυρίω διατελοῦμεν μετ’ ἀγάπης.

† Ὁ Ἀθηνῶν Χριστόδουλος, Πρόεδρος.
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς, Ἀρχιμ. Δανιήλ Πουρτσουκλής.”.

ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ

ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ - ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

  • Προβολές: 3112