Γραπτὰ Κυρήγματα: 15 Αὐγούστου, Ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως, Ἡ Μητέρα Παναγία

Μετά τόν Χριστό μεγάλη τιμή καί δόξα ἔχει ἡ Παναγία, γιατί, ὅπως λένε οἱ ἅγιοι Πατέρες μας, ἡ Παναγία εἶναι τό μεθόριο μεταξύ της ἀκτίστου καί τῆς κτιστῆς φύσεως, δηλαδή εἶναι τό σύνορο μεταξύ του Θεοῦ πού εἶναι ἄκτιστος καί ὅλης της δημιουργίας πού εἶναι κτιστή. Ἡ Παναγία εἶναι τό ὡραιότερο δῶρο πού ἔδωσε ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο, ἀλλά καί ὁ καλύτερος καρπός τῆς δημιουργίας, πού δόθηκε ἀπό τήν κτίση στόν Θεό.

Αὐτή τήν δόξα τῆς Παναγίας μᾶς τήν βλέπουμε σέ ὅλα τα τροπάρια πού ψάλλουμε αὐτές τίς ἡμέρες στήν Ἐκκλησία, ἰδιαίτερα ὅμως σήμερα, ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου. Ἀλλά βέβαια, τήν δόξα καί τήν τιμή τῆς Παναγίας μᾶς τήν βλέπουμε κάθε φορᾶ πού τελεῖται ἡ θεία Λειτουργία. Γιατί ἀμέσως μετά τήν μεταβολή τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ, μνημονεύουμε ὅλους τους Ἁγίους, γιά τούς ὁποίους προσφέρουμε τήν θυσία καί τέλος ὁ λειτουργός ἐκφώνως λέγει: “ἑξαιρέτως τῆς Παναγίας, ἀχράντου, ὑπερευλογημένης, ἐνδόξου, Δεσποίνης ἠμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας.” Δηλαδή, ἐάν προσφέρουμε τήν θεία Λειτουργία γιά νά τιμήσουμε τούς Ἁγίους αὐτό τό κάνουμε “ἑξαιρέτως”, δηλαδή ἑξαιρετικῶς, ἰδιαιτέρως γιά τήν Παναγία μας, πού εἶναι ἄχραντη, ὑπερευλογημένη, ἔνδοξη, Δέσποινα Θεοτόκος καί ἀειπάρθενος Μαρία. Καί ἀμέσως μετά ὁ ψάλτης ψάλλει τό “Ἄξιον ἐστίν”, πού ἀναφέρεται στήν Παναγία ἤ κάποιο ἄλλο Θεομητορικό ὕμνο, ὅπως σήμερα ψάλαμε τό “αἵ γενεαί πᾶσαι μακαρίζομέν σε τήν μόνην Θεοτόκον”.

Ὅλοι οἱ Ἅγιοι ἔχουν δόξα καί τιμή, ἀλλά ἡ δόξα καί ἡ τιμή τῆς Παναγίας ὑπερέχει ἀπό ὅλους τους Ἁγίους - Προφήτας, Ἀποστόλους, Μάρτυρας, Ὁσίους, Ὁμολογητᾶς. Καί αὐτό γιατί ἡ Παναγία εἶναι τό πρόσωπο ἐκεῖνο πού ἔδωσε τήν ἀνθρώπινη φύση στόν Χριστό. Ὁ Χριστός συνελήφθη μέσα στήν κοιλία τῆς Θεοτόκου, τράφηκε μέ τό δικό της γάλα, δέχθηκε τό δικό της χάδι καί φίλημα, διδάχθηκε νά περπατάη καί δέχθηκε τίς δικές της φροντίδες ὅσο ἦταν στήν μικρή του ἡλικία. Γιατί ὁ Χριστός ἦταν μέν Θεός ἀληθινός, ἀλλά ταυτόχρονα καί ἀληθινός καί τέλειος ἄνθρωπος καί ἔτσι τό σῶμα Τοῦ ἀναπτύχθηκε ὅπως ἀκριβῶς τό δικό μας, χωρίς ὅμως τήν ἁμαρτία.

Στήν θεία Λειτουργία βλέπουμε τό μεγαλεῖο της Παναγίας μας. Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας λέγει ὅτι ὁ Χριστός στήν θεία Λειτουργία εἶναι νυμφίος καί πανηγυριάρχης. Αὐτός εἶναι Ἐκεῖνος πού νυμφεύεται μέ τόν ἄνθρωπο καί Ἐκεῖνος πού εἶναι ὁ ἀρχηγός τῆς πανηγύρεως, ἀλλά ὅμως ἡ Παναγία εἶναι ἐκείνη πού παρεσκεύασε αὐτήν τήν τροφή καί εἶναι ἑστιάτωρ καί τροφός τῶν καλεσμένων. Δηλαδή ἐμεῖς κοινωνοῦμε στήν θεία Λειτουργία τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά αὐτό τό Σῶμα τό ἔδωσε ἡ Παναγία στόν Χριστό καί ὁ Χριστός τό ἐθέωσε. Γι’ αὐτόν ἀκριβῶς τόν λόγο ὁ ἅγιος Συμεών ὁ νέος Θεολόγος λέγει ὅτι ἐκεῖνος πού κοινωνεῖ τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, κοινωνεῖ καί τῆς σαρκός τῆς Παναγίας μας.

Ἔπειτα, κατά μία ἑρμηνεία, τό ἀντίδωρο, τό ὁποῖο λαμβάνουμε μετά τό τέλος τῆς θείας Λειτουργίας, εἶναι μία εὐλογία τῆς Παναγίας μας, γιατί τό ἀντίδωρο προέρχεται ἀπό τό πρόσφορο, ἀπό τό ὁποῖο ἐξῆλθεν ὁ ἄρτος πού ἔγινε Σῶμα Χριστοῦ. Δηλαδή, ὅπως ὁ Χριστός γεννήθηκε καί προῆλθε ἀπό τήν Παναγία, ἔτσι καί ὁ ἄρτος πού ἔγινε Σῶμα Χριστοῦ προῆλθε ἀπό τό πρόσφορο, πού συμβολίζει τήν Παναγία μας. Καί ἐμεῖς ὅταν τό λαμβάνουμε μετέχουμε τῶν δωρεῶν καί τῶν εὐλογιῶν της.

Μέσα στήν Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἔχουμε Πατέρα, τόν ἐπουράνιο Πατέρα, ἔχουμε ἀδελφό καί φίλο, τόν Χριστό, ὅπως ὁ Ἴδιος μας ἀποκάλεσε καί ἀδελφούς καί φίλους Του, ἔχουμε μητέρα πνευματική πού εἶναι ἡ Παναγία, ἔχουμε ἀδέλφια πού εἶναι ὅμοιοι μέ μας, καί αὐτοί εἶναι οἱ Ἅγιοι. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι μιά πνευματική οἰκογένεια καί βέβαια σημαντική θέση σέ αὐτήν τήν οἰκογένεια κατέχει ἡ Παναγία, πού μᾶς δείχνει ἀγάπη, στοργή καί καλωσύνη. Καί ὅταν ἐμεῖς ἁμαρτάνουμε ἐκείνη μᾶς παρηγορεῖ, μᾶς ἐνισχύει, μᾶς προτρέπει μέ καλωσύνη καί ἀγάπη γιά νά μετανοήσουμε. Ὅποια θέση ἔχει στήν ζωή μας ἡ βιολογική μας μητέρα, τέτοια θέση ἔχει στήν Ἐκκλησία καί ἡ πνευματική μας μητέρα. Ποιός ἀπό μᾶς δέν ἔχει γευθῆ τήν Θεομητορική της στοργή; Ποιός δέν αἰσθάνθηκε τό πνευματικό της χάδι καί τήν τρυφερή της ἀγάπη; Ποιός δέν δέχθηκε τόν γλυκό τῆς λόγο, τήν παρθενική της εὐαισθησία καί τήν μητρόθεη χάρη; Γι’ αὐτό καί ἐμεῖς, ἰδίως αὐτήν τήν ἡμέρα, τρέχουμε στούς Ναούς, μάλιστα δέ σέ Ναούς πού τιμῶνται στό ὄνομά της.Μᾶς προσελκύει σάν μαγνήτης ἡ ἀγάπη της, ἡ στοργή της καί ἡ προσευχή της.
Καί αἰσθανόμαστε σήμερα τήν ἀνάγκη νά ψάλουμε: “σώζοις ἀεί Θεοτόκε τήν κληρονομίαν σού”. Παναγία μας, εἴμαστε ἡ κληρονομία σου, γι’ αὐτό σε παρακαλοῦμε νά μᾶς σώζης μέ τήν ἀγάπη σου καί τήν Θεομητορική σου στοργή.

† Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ