Γράφτηκε στις .

Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνός: Ἅγιοι Σαράντα-δύο Μάρτυρες ἀπὸ τὸ Ἀμόριο, 6 Μαρτίου

Πρωτοπρεσβύτερου π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

 Ἅγιοι Σαράντα-δύο Μάρτυρες ἀπὸ τὸ Ἀμόριο, 6 Μαρτίου

Οἱ Μάρτυρες τοῦ Χριστοῦ εἶναι οἱ μεγαλύτεροι ἀντιστασιακοὶ στὴν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος. Ἀντιστάθηκαν στὴν βία, τὸν αὐταρχισμὸ καὶ τὴν πλάνη μὲ τὴν δύναμη τῆς θυσιαστικῆς ἀγάπης, ποὺ ζωοποιεῖ καὶ ὄχι μὲ τὴν δύναμη ἢ μᾶλλον τὴν ἀδυναμία τοῦ μίσους, ποὺ σκοτώνει. Οἱ ἅγιοι Μάρτυρες, ἐλεύθεροι ἀπὸ τὴν τυραννία τῶν παθῶν καὶ τῆς δαιμονικῆς ἀπάτης ("τὰ εἴδωλα τῶν ἐθνῶν δαιμόνια"), βίωναν τὴν ἀλήθεια ὡς ὑπόσταση στὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ Λόγου ("Ἐγὼ εἰμὶ ἡ Ἀλήθεια") καὶ τὴν ἐλευθερία ὡς ὑποδούλωση τῆς σάρκας, ἤτοι τοῦ σαρκικοῦ φρονήματος, στὸ πνεῦμα. Ἐπειδὴ βίωναν τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ αἰσθητὰ μέσα στὴν ἀναγεννημένη ἀπὸ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ὕπαρξή τους, γι' αὐτὸ καὶ ἄντεξαν μέχρι τέλους χωρὶς νὰ λυγίσουν καὶ στὰ πιὸ ἀπάνθρωπα βασανιστήρια. Θυσίασαν τὸν ἑαυτό τους, ὅπως ὁ Χριστός, γιὰ νὰ ζήσουν οἱ ἄλλοι καὶ ὄχι τοὺς ἄλλους γιὰ νὰ ζήσουν αὐτοί. Οἱ διάφορες ἰδεολογίες ὡς κατασκευάσματα ἐμπαθῶν ἀνθρώπων, ἀδυνατοῦν νὰ προσφέρουν ζωή. Ἀντίθετα, μάλιστα, προξενοῦν τὸν θάνατο, τὸν πόνο καὶ τὴν ὀδύνη. Στὸ ὄνομα μιᾶς φαρισαϊκῆς ἢ μᾶλλον μιᾶς δαιμονικῆς δικαιοσύνης ἀφαιροῦν ἀνθρώπινες ζωὲς γιὰ νὰ καλυτερεύσουν, ὅπως ἰσχυρίζονται, τὶς ἀνθρώπινες κοινωνίες, ἀπαλλάσσοντάς τες ἀπὸ τὰ στοιχεῖα ἐκεῖνα, ποὺ κατὰ τὴν γνώμη τους τὴν ἐμποδίζουν νὰ προοδεύση. Δηλαδή, προσπαθοῦν μὲ τὴν βία καὶ τοὺς φόνους νὰ ἀναγεννήσουν τὴν ἀνθρωπότητα καὶ σκοτώνουν τοὺς ἄλλους γιὰ νὰ ζήσουν αὐτοί.

Ἡ Ἐκκλησία ἔχει νὰ ἐπιδείξη ἀναρίθμητα πλήθη μαρτύρων ὄχι μόνον τοὺς τρεῖς πρώτους αἰῶνες μετὰ τὴν γέννηση τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας, ὅπως καὶ πρὶν τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Τὴν περίοδο πρὶν τὴν ἅλωση, Τοῦρκοι καὶ Ἄραβες ἔκαναν κατακτητικοὺς πολέμους ἐναντίον τῆς Ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας (Βυζαντίου) καὶ κατὰ καιροὺς κυρίευσαν διάφορες πόλεις. Τὸ 838 οἱ Ἄραβες κατέλαβαν τὸ Ἀμόριο, πόλη τῆς Φρυγίας κοντὰ στὸν ποταμὸ Σαγγάριο, ποὺ ἀπὸ τὸν 6ο μ. Χ. αἰῶνα ἦταν ἐπίσημο στρατιωτικὸ κέντρο τῆς αὐτοκρατορίας στὴν κεντρικὴ Ἀσία καὶ τὸ κατέστρεψαν ὁλοσχερῶς. Σήμερα δὲν σώζονται οὔτε τὰ θεμέλια τῆς πόλεως αὐτῆς.

Μὲ ἐπί κεφαλῆς τον Χαλίφη Μουτασὶμ οἱ Ἄραβες μουσουλμᾶνοι σκότωσαν καὶ αἰχμαλώτισαν ἑβδομῆντα χιλιάδες ἀνθρώπους. Μεταξὺ τῶν αἰχμαλώτων ἦσαν σαρανταδύο διαπρεπέστατοι πολιτικοὶ καὶ στρατιωτικοί, τοὺς ὁποίους ἔσυραν στὴν Βαγδάτη καὶ τοὺς ἔριξαν ἁλυσοδεμένους σὲ ἕνα ἀνήλιαγο μπουντρούμι, ἀληθινὸ κολαστήριο. Μέσα ἐκεῖ τοὺς ἄφησαν γιὰ μεγάλο χρονικὸ διάστημα καὶ τοὺς ἔδιναν μόνον ψωμὶ καὶ νερὸ καὶ αὐτὰ σὲ μικρὴ ποσότητα. Ὅταν ἔφθασαν στὸ σημεῖο τῆς πλήρους ἐξαντλήσεως τοὺς ἐζήτησαν νὰ ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους καὶ νὰ γίνουν μουσουλμᾶνοι. Στὴν ἀρχὴ προσπαθοῦσαν νὰ τοὺς καλοπιάσουν καὶ τοὺς ἔταξαν χρήματα καὶ ἀξιώματα. Ὅταν ἐκεῖνοι ἀρνήθηκαν συνεχίσθηκε τὸ μαρτύριο. Ὑπέφεραν τὰ πάνδεινα, ἀλλὰ ἔμειναν ἀκλόνητοι στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ. Μετὰ τὰ ἀπάνθρωπα βασανιστήρια τοὺς ἀποκεφάλισαν καὶ ἔτσι ἐσφράγισαν τὴν ὁμολογία τους γιὰ τὸν Χριστὸ μὲ τὸ αἷμα τους.

Τὸ μαρτύριο, ὅπως συχνὰ τονίζει καὶ γράφει ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μᾶς κ. Ἰερόθεος, δὲν εἶναι ἀποτελέσμα ἰσχυροῦ χαρακτῆρα καὶ δυνατῆς θελήσεως, ἀλλὰ τῆς καθάρσεως τῆς καρδιᾶς ἀπὸ τὰ πάθη, τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοῦ ἀπὸ τὴν ἄκτιστη Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς θεωρίας τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὴν κάθαρση, τὸν φωτισμὸ καὶ τὴν θέωση δέχεται κανεὶς τὸ πλήρωμα τῆς ἀκτίστου Θείας Χάριτος αἰσθητὰ στὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα του καὶ γι' αὐτὸ ὁ θάνατος δὲν τὸν φοβίζει, ἀντίθετα ἐπιθυμεῖ τὸ μαρτύριο. Καὶ ὅταν ὁμολογῇ τὴν πίστη του στὸν Χριστὸ οὐσιαστικὰ ἐξιστορεῖ ὅλα ὅσα ἄκουσε καὶ εἶδε, ἀφοῦ γνωρίζει ὑπαρξιακὰ τὸν Θεό, ὁ Ὁποῖος ἀποκαλύπτεται στοὺς "κεκαθαρμένους τὴ καρδία". Γιατί ἄλλο πρᾶγμα εἶναι το νὰ πιστεύη κανεὶς στὸν Θεὸ καὶ ἄλλο το νὰ ἔχη ἰδῇ Τὸν Θεό. Ἄλλο ἡ ἐγκεφαλικὴ ἢ διανοητικὴ γνώση καὶ ἄλλο ἡ ὑπαρξιακὴ γνώση, ἡ Θεοκοινωνία. Ἡ προσωπικὴ γνώση τοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ τῆς Ἐκκλησίας, ὀνομάζεται πίστη ἐκ θεωρίας καὶ συνδέεται μὲ τὴν ὑπέρβαση τοῦ θανάτου στὰ ὅρια τῆς προσωπικῆς ζωῆς. Οἱ μάρτυρες ἀντέχουν τὰ βασανιστήρια καὶ δὲν λυγίζουν μπροστὰ στὸν θάνατο, ἐπειδὴ εἶναι στὴν πραγματικότητα πεθαμένοι καὶ ἀναστημένοι. Διαθέτουν μιὰ ἐκπληκτικὴ ἀνδρεία ποὺ δὲν εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου, ἀλλὰ εἶναι καρπὸς τῆς σχέσεώς τους μὲ τὸν παντοδύναμο Θεό, τὸν ἐξουσιαστὴ τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου.

Οἱ σαρανταδύο Μάρτυρες ἀπὸ τὸ Ἀμόριο μέσα στὴν φυλακὴ ἦσαν ἐλεύθεροι, γιατί ἡ ψυχὴ δὲν αἰχμαλωτίζεται ἀπὸ τοὺς τοίχους καὶ τὰ σίδερα. Στὶς πιὸ ἀντίξοες συνθῆκες διατηροῦσαν ἐσωτερικὴ γαλήνη, ποὺ τὴν ἀντλοῦσαν ἀπὸ τὴν ἀδιάλειπτη προσευχή. Παρὰ τὸ ὅτι ὑπέφεραν, ἐν τούτοις δὲν μισοῦσαν τοὺς βασανιστές τους, ἀλλὰ προσεύχονταν γι' αὐτοὺς μὲ ἀγάπη. Δὲν τὸ συναντᾶ κανεὶς αὐτὸ στὶς διάφορες ἰδεολογίες. Ἐκεῖ δὲν ἐπικρατεῖ ἡ ἀγάπη γιὰ τοὺς ἐχθρούς, ἢ τοὺς θεωρουμένους ὡς ἐχθρούς, τοὺς ὁποίους, κάποιες φορές, οἱ φορεῖς τῆς ἰδεολογίας δὲν διστάζουν νὰ σκοτώσουν γιὰ νὰ ἐξυγιάνουν, ὅπως νομίζουν, τὴν κοινωνία. Ἡ ἰδεολογία εἶναι μεταπτωτικὸ φαινόμενο, κατασκεύασμα ἐμπαθῶν ἀνθρώπων. Ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι ἀνθρώπινο δημιούργημα, ἀλλὰ ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ. Ἡ Ἐκκλησία, ποὺ ὑπῆρχε ἀνέκαθεν στὴν προαιώνια βουλὴ τοῦ Θεοῦ, φανεροῦται καὶ πραγματώνεται ὡς Σῶμα Χριστοῦ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς. Ἀποκαλεῖται καὶ θρησκεία, στὴν πραγματικότητα ὅμως εἶναι ἀποκάλυψη τοῦ Ἰδίου τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι ἀνακάλυψη τοῦ ἀνθρώπου.

Ἡ Ἐκκλησία, ὡς τὸ πραγματικὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, μὲ τὴν ἀποκεκαλυμμένη ἀλήθεια ποὺ κατέχει, βοηθᾶ τὸν ἄνθρωπο νὰ θεραπευθῇ ἀπὸ τὴν ἰδεολογία, ἡ ὁποία γεννᾶ τὴν ἐπιθετικότητα, τὸ μῖσος καὶ τὴν τρομοκρατία, καὶ νὰ βιώση τὴν ἀληθινὴ ἀγάπη, ἡ ὁποία εἶναι πραγματικὴ ὡρολογιακὴ βόμβα, ποὺ ὅμως ζωοποιεῖ, ζωογονεῖ, ἀναγεννᾶ καὶ ἐξανθρωπίζει τὶς ἀνθρώπινες κοινωνίες.

ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ