ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΣΚΑΛΑΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΜΕΛΩΝ ΑΥΤΗΣ
ΕΠΙΣΗΜΗ, ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ, ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΚΗ, ΥΠΕΥΘΥΝΗ, ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΣΚΑΛΑΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ
(1998-2012)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως ιδρύθηκε το 1978 από τον τότε Ιεροκήρυκα της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου π. Σπυρίδωνα Λογοθέτη. Η δομή της, ο τρόπος λειτουργίας της, ο μοναχισμός και η εκκλησιολογία που πρεσβεύει, όπως φαίνεται και από τις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου, διαφοροποιούνται από την ορθόδοξη μοναχική παράδοση, από την οποία έχει πάρει μόνον εξωτερικά στοιχεία.
Αυτή η διαφοροποίηση θα μπορούσε σε κάποιο πρώτο στάδιο να δικαιολογηθή κάπως λόγω απειρίας και έλλειψης μαθητείας στην ορθόδοξη μοναχική παράδοση. Ωστόσο, η Ιερά Μονή προσπάθησε να θεσμοποιήση την διαφοροποίησή της, λαμβάνοντας σε πρώτη φάση (ήδη από τον Μάϊο του 1998) γνωμοδοτήσεις, προφανώς επ' αμοιβή, από Καθηγητές Πανεπιστημίου για να στηρίξη τις απόψεις της. Συγχρόνως προέβαινε σε μια σειρά ενεργειών που εξέφραζαν την πάγια τακτική και επιθυμία της να αυτονομηθή όχι μόνον από την Εκκλησία (ανατρέποντας τους ιερούς Κανόνες) αλλά και από την Πολιτεία (μή εφαρμόζοντας τον νόμο). Αυτή η προσπάθεια αυτονόμησης έχει εκφρασθή ποικιλοτρόπως και έχει καταγραφή σε επίσημα γραπτά κείμενά της. Ο μοναχισμός τον οποίον εκφράζει η Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως κινείται σε εντελώς διαφορετική προοπτική από την ορθόδοξη παραδοσιακή μοναχική οδό, αφού οι μοναχοί της έχουν ιδρύσει εμπορικές εταιρείες, σωματεία, συλλόγους, προβαίνουν σε συμπροσευχές με αιρετικούς και τελούν σε μια συνεχή ένταση από την ίδρυσή της με τους εκάστοτε Μητροπολίτες.
Συνεπώς, στην Ιερά Μητρόπολή μας υφίσταται από τριακονταετίας ένα εκκλησιολογικό πρόβλημα εξαιτίας των αντικανονικών και αντιμοναχικών ενεργειών της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναυπάκτου, το οποίο ταλαιπώρησε όλους τους Μητροπολίτες που αρχιεράτευσαν στην Ναύπακτο από την ίδρυση της Μονής μέχρι σήμερα: τον αείμνηστο Δαμασκηνό, τον νύν Μητροπολίτη Μαντινείας κ. Αλέξανδρο, τον αείμνηστο Νικόδημο, έστω και αν αρχιεράτευσε λίγες μόνον ημέρες, και τον νύν Μητροπολίτη Ιερόθεο.
Μέ την έλευσή του στην Ναύπακτο, το 1995, ο νύν Μητροπολίτης συνάντησε μια έκρυθμη κατάσταση, την οποία προσπάθησε με διαφόρους τρόπους, κυρίως με την αγάπη και την συζήτηση, να αντιμετωπίση. Και τα πρώτα τρία χρόνια, παρά την διαφορετική υφιστάμενη αντίληψη, υπήρχε μια ειρηνική κατάσταση. Άλλωστε, είναι τοίς πάσι γνωστόν ότι ο νέος Μητροπολίτης αγαπά τον ορθόδοξο μοναχισμό και η αγάπη του αυτή εκφράζεται ποικιλοτρόπως, με τον λόγο του, με τα βιβλία τα οποία έχει εκδώσει –ενδεικτικά αναφέρονται: «Μιά βραδυά στην έρημο του Αγίου Όρους», «Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ως Αγιορείτης», «Ορθόδοξος Μοναχισμός», «Ησυχία και Θεολογία», η σειρά της Ορθοδόξου Ψυχοθεραπείας κ.π.ά.– με την ίδρυση και παρακολούθηση Ιεράς Μονής κλπ.
Έτσι, όταν τρία χρόνια μετά την ενθρόνισή του άρχισαν να οξύνωνται τα προβλήματα, ήταν υποχρεωμένος λόγω της σοβαρότητας των παρεκτροπών να τα αναφέρη στην Ιερά Σύνοδο και να λάβη από εκείνη κατευθύνσεις. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με συγκεκριμένες αποφάσεις έλαβε σαφή θέση και με τα κείμενά της προς την Ιερά Μονή εντόπισε το πρόβλημα, το οποίο υφίσταται.
Από το 1998 μέχρι σήμερα έχουν εκδοθή πάνω από πενήντα Συνοδικές Αποφάσεις.
Θα πρέπει να σημειωθή ότι οι Αποφάσεις αυτές εκδόθηκαν μετά από προκλήσεις της Ιεράς Μονής. Δηλαδή, η Ιερά Μονή κατήγγελλε τον Μητροπολίτη ότι ενεργούσε αντικανονικά ή μη σύννομα και προς απόδειξη προκαλούσε γνωμοδοτήσεις, όπως προαναφέρθηκε, ή τον κατήγγελλε στην Ιερά Σύνοδο. Ο Μητροπολίτης ήταν υποχρεωμένος, βάσει του άρθρου 55 του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος, να διαβιβάση την καταγγελία της Ιεράς Μονής ή μελών αυτής με δικές του παρατηρήσεις. Καθώς επίσης ο Μητροπολίτης ήταν υποχρεωμένος εκ του νόμου, βάσει του άρθρου 39, παρ. 6 του Καταστατικού Χάρτη, να ασκή τον έλεγχο της νομιμότητος της διαχειρίσεως της Ιεράς Μονής.
Το χαρακτηριστικό των Συνοδικών Αποφάσεων είναι η φιλανθρωπία, η διάκριση και η οικονομία, αφού οι πρώτες ήταν πιο γενικές και συμβουλευτικές και σταδιακά γίνονταν πιο συγκεκριμένες και πιο αυστηρές. Είναι ευνόητον ότι, αν η Ιερά Μονή συμμορφωνόταν στις πρώτες αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου, θα αποφεύγονταν οι μετέπειτα δυσμενείς εξελίξεις.
Λέγοντας δυσμενείς εξελίξεις εννοούμε:
– την επιβολή της ποινής της ακοινωνησίας στο τότε Ηγούμενο της Μονής από την Διαρκή Ιερά Σύνοδο που απεστάλη στην Ιεραρχία για επικύρωση, η οποία απεφεύχθη την τελευταία στιγμή με Δήλωση συγγνώμης (2002),
– την διαγραφή του πρ. Ηγουμένου από τον κατάλογο των προς αρχιερατεία εκλογίμων, με αφορμή απαράδεκτη αναφορά της Μονής στην Ιερά Σύνοδο, ύστερα από πρόταση του Μακ. Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Χριστοδούλου και έρευνα του Σεβ. Μητροπολίτου Καισαριανής κ. Δανιήλ (2004),
– την απόφαση του Δευτεροβαθμίου Συνοδικού Δικαστηρίου με την οποία επιβλήθηκε στον π. Σπυρίδωνα Λογοθέτη η έκπτωση εκ της θέσεως του Ηγουμένου (2006),
– την επιβολή του επιτιμίου της ακοινωνησίας στα μέλη του Ηγουμενοσυμβουλίου και τον Γραμματέα (2007) για την μη εφαρμογή της αποφάσεως του Συνοδικού Δικαστηρίου,
– την επέκταση του επιτιμίου της ακοινωνησίας σε όλα τα μέλη της Μονής (μέ μεταγενέστερη απόφασή Της και για να δοθή μια τελευταία ευκαιρία διόρθωσης ανεστάλη το επιτίμιο σε τρεις Ιερομονάχους),
– την διάλυση του νομικού προσώπου της Μονής και την υπαγωγή της ως μετόχι σε άλλη Ιερά Μονή της Μητροπόλεως.
Μετά από τις διαρκείς προκλήσεις και την απίστευτη διαστρέβλωση των πραγμάτων που επιχειρείται σε μόνιμη πλέον βάση από τα μέλη της Μονής Μεταμορφώσεως, η Ιερά Μητρόπολη αποφάσισε την ανάρτηση όλων των μέχρι σήμερα Συνοδικών Αποφάσεων στο διαδίκτυο, ώστε δια μέσου των επισήμων και ατράνταχτων αυτών στοιχείων να ενημερωθή το πλήρωμα της Εκκλησίας για το μεγάλο αυτό εκκλησιολογικό πρόβλημα που ακούει στο όνομα «Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Σκάλας Ναυπάκτου».
Σημειωτέον ότι οι Συνοδικές Αποφάσεις εκδόθηκαν μέσα σε ένα διάστημα δεκατεσσάρων ετών (1998-2012), επί της Αρχιεπισκοπείας του αειμνήστου Χριστοδούλου και του νύν Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου Β', και ασχολήθηκαν με το πρόβλημα της Μονής ΟΛΟΙ οι Αρχιερείς της Εκκλησίας της Ελλάδος τουλάχιστον δύο φορές κατά τις Συνοδικές τους θητείες στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο αλλά και συνολικά στην Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας.
Στις Συνοδικές αυτές Αποφάσεις αποτυπώνεται με τον πλέον επίσημο τρόπο η πορεία του προβλήματος και αποδεικνύεται η αποκλειστική ευθύνη των υπευθύνων της Ιεράς Μονής.–