Η Ιερά Μητρόπολη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου με την ευκαιρία της ετήσιας εορτής των Τριών Ιεραρχών, των προστατών της παιδείας μας, προκηρύσσει και εφέτος Μαθητικό Λογοτεχνικό Διαγωνισμό (Διηγήματος και Ποιήματος), για τους μαθητές των Γυμνασίων και των Λυκείων της περιφερείας της, σε συνεργασία με την Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αιτωλοακαρνανίας.
Θέμα του εφετινού διαγωνισμού
Το Γενικό θέμα του εφετινού διαγωνισμού είναι: «Ο άνθρωπος του Θεού και ο μετάνθρωπος της τεχνητής νοημοσύνης».
Εννοιολογικοί προσδιορισμοί:
1) «Ο άνθρωπος του Θεού» είναι για την Ἐκκλησία ο άγιος, είναι αυτός που διαφύλαξε το «κατ’ εικόνα» και πορεύεται στο «καθ’ ομοίωσιν». Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσίν Του» (Γεν. 1, 26-27), με σκοπό, μετά την δοκιμασία του αυτεξουσίου του και την τήρηση της εντολής που του έδωσε, να αποκτήσει μόνιμα ως δώρο την μακαριότητα και την δόξα του Θεού. «Άνθρωπος του Θεού» είναι ο άνθρωπος που αγαπά τον Θεό και ο Θεός τον αγαπά σαν παιδί του, γιατί ομοιάζει με τον Χριστό. Οι «άνθρωποι του Θεού» είναι οι ζωντανές εικόνες του Χριστού, με απλότητα και καθαρότητα καρδιάς, με ταπεινό φρόνημα και ανιδιοτελή αγάπη, που φθάνει μέχρι την θυσία για την πίστη του Χριστού αλλά και για τους άλλους ανθρώπους. Τηρούν τις εντολές του Χριστού γιατί τις αγαπούν, όπως αγαπούν και τον Χριστό που τις έδωσε. Δεν τις τηρούν από φόβο, ούτε από συμφέρον. Γνωρίζουν ότι οι εντολές του Χριστού δείχνουν το πώς σκέφτεται και πώς ενεργεί ο άνθρωπος, που έμεινε όπως τον έπλασε ο Θεός, χωρίς την διαφθορά από ποικίλα πάθη. Η έννοια «ο άνθρωπος του Θεού» συναντάται συχνά τον τελευταίο καιρό στο διαδίκτυο. Πρόκειται για τον τίτλο της βιογραφικής δραματικής αγγλόφωνης ταινίας (μεταφρασμένης στα Ελληνικά) που αναφέρεται σε ένα τμήμα της ζωής του αγίου Νεκταρίου. Στην ταινία προβάλλονται οι αρετές του αγίου Νεκταρίου, που αποδεικνύουν ότι ήταν «άνθρωπος του Θεού».
2) Νοημοσύνη: Στην σύγχρονη ορολογία είναι η ευφυΐα, η φυσική ικανότητα του ανθρώπου να σκέπτεται, να αντιλαμβάνεται, να έχει αίσθημα ευθύνης, να έχει ανώτερες πνευματικές λειτουργίες, να συνειδητοποιεί και να επεξεργάζεται τα δεδομένα του περιβάλλοντός του, με τη δύναμη του εγκεφάλου και όχι των ενστίκτων ή των μηχανών. Στην παράδοση των Πατέρων της Εκκλησίας, αλλά και στον Αριστοτέλη ο νους διακρίνεται από την λογική, η οποία έχει όργανο τον εγκέφαλο. Ο νους είναι αυτοτελής δύναμη της ψυχής που δεν έχει σωματικό όργανο. Η νοημοσύνη ως λέξη συνδέεται με το νου.
3) Τεχνητή νοημοσύνη (Τ.Ν), σωστότερα Τεχνητή ευφυΐα: Είναι η μη φυσική νοημοσύνη (ευφυΐα). Αυτή που έχει κατασκευαστεί ως απομίμηση της φυσικής και πραγματικής ευφυΐας. Είναι κλάδος της Επιστήμης της Πληροφορικής, που στοχεύει στην κατασκευή μηχανών (Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Ρομπότ, κ.α.) οι οποίες μπορούν να μιμηθούν την συμπεριφορά του ανθρώπου, τον τρόπο σκέψης, την διαδικασία αντίληψης και απόκτησης γνώσεων. Γι’ αυτή τη μη φυσική νοημοσύνη, αντί του επικρατήσαντος όρου «τεχνητή νοημοσύνη» πιο δόκιμος όρος, όπως ήδη σημειώσαμε, είναι ο όρος «τεχνητή ευφυΐα». (βλέπε σχετικά στο άρθρο: «Οἱ κυνηγοί τῆς ψηφιακῆς ἀθανασίας» του Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ιερόθέου, Εκκλ. Παρέμβαση, τεύχος 325).
4) Μετάνθρωπος: Η λέξη έχει πολλές έννοιες, άλλες έχουν σχέση με την πραγματικότητα και άλλες με την επιστημονική φαντασία, και είναι οι παρακάτω:
α) Ρομπότ με ελεύθερη βούληση, ενσυναίσθηση και πλήρη πολιτικά δικαιώματα και υποχρεώσεις.
β ) Πλήρως ρομποτικός άνθρωπος.
γ) Άνθρωπος με βιολογικό σώμα με πλήρως ψηφιακό εγκέφαλο (συνειδησιακά πλήρως βιονικός-ψηφιακός).
δ) Βιολογικός άνθρωπος με μερικώς ψηφιακό εγκέφαλο, άνθρωπος που ζει και σκέφτεται μέσω συνεργαζόμενων βιολογικών και ψηφιακών εγκεφαλικών συστατικών.
ε) Βιονικός άνθρωπος, βιολογικός άνθρωπος με τεχνολογικά εξαρτήματα ως σωματικά μέλη.
Η βιονική είναι η επιστήμη που αναζητά σε φυτά και ζώα πρότυπα για ηλεκτρονικές εφαρμογές. Βασίζεται στη μελέτη βιολογικών συστημάτων για την ανάπτυξη μη βιολογικών συστημάτων.
Στόχος του εφετινού διαγωνισμού
Με το θέμα του εφετινού διαγωνισμού η Ιερά Μητρόπολη θέλει οι μαθητές :
Α) Να μελετήσουν τις παραπάνω έννοιες του θέματος, με τη βοήθεια των υποστηρικτικών κειμένων που θα αποσταλούν αλλά και άλλων πρόσφορων και έγκυρων πηγών.
Β) Να συνειδητοποιήσουν ότι σκοπός της ζωής των Χριστιανών (και των ανθρώπων γενικά) είναι να γίνουν «άνθρωποι του Θεού», ζωντανές εικόνες του Χριστού, με απλότητα και καθαρότητα καρδιάς, με ταπεινό φρόνημα και ανιδιοτελή αγάπη. Να διασώσουν το «κατ’ εικόνα» και να οδηγηθούν στο «καθ’ ομοίωσιν Θεού».
Γ) Να αναλογιστούν οι νέοι, ως μαθητές σήμερα και ως πολίτες αύριο, τη σπουδαιότητα του τεχνικού πολιτισμού. Παράλληλα να δουν τα όρια και τη σωστή χρήση των τεχνολογικών επιτευγμάτων στη μάθηση και στη ζωή τους. Να αναλογιστούν τα θετικά και τα αρνητικά της λεγόμενης Τεχνητής Νοημοσύνης. Ήδη η Ενωμένη Ευρώπη πρόκειται να βάλει αυστηρούς κανόνες στη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στους διάφορους τομείς της ζωής των Ευρωπαίων πολιτών (υγεία, οικονομία, Κυβερνοασφάλεια, κ.α.).
Δ) Να προβληματιστούν για τον κίνδυνο να προχωρήσουν στο μέλλον οι Κοινωνίες στη δημιουργία του «Μετανθρώπου», του ρομποτοποιημένου ανθρώπου, που θα λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Είναι δύσκολο έως αδύνατο ένας ρομποτοποιημένος άνθρωπος να διαθέτει νου, αίσθημα ευθύνης, ανώτερη πνευματική και ψυχική λειτουργία, ελευθερία σκέψης, όπως ο φυσικός άνθρωπος που δημιουργήθηκε από το Θεό. Επομένως, ελλοχεύει ο κίνδυνος μετάλλαξης του ανθρώπου και αλλοτρίωσής του.
Ε) Να εμπνευστούν από όλα τα παραπάνω και όσοι επιθυμούν να αποτυπώσουν την έμπνευσή τους γραπτώς, μετέχοντας στον παρόντα διαγωνισμό.
Όροι συμμετοχής στον Διαγωνισμό
Στον Διαγωνισμό μπορούν να συμμετάσχουν μαθητές και μαθήτριες όλων των τάξεων των Γυμνασίων και Λυκείων (δημόσιων και ιδιωτικών) που βρίσκονται εντός των ορίων της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, αλλά και των μαθητών και μαθητριών που κατοικούν εντός των ορίων της Μητροπόλεώς μας, αλλά το σχολείο στο οποίο φοιτούν βρίσκεται έξω από αυτά.
Το θέμα του Διαγωνισμού είναι κοινό, αλλά οι μαθητές του Γυμνασίου θα αξιολογηθούν ξεχωριστά από τους μαθητές του Λυκείου και βεβαίως θα υπάρχουν ξεχωριστά βραβεία για κάθε βαθμίδα (Γυμνάσιο-Λύκειο).
Ο κάθε διαγωνιζόμενος μπορεί να συμμετάσχει στον Διαγωνισμό
–με ένα ΔΙΗΓΗΜΑ ή
–με ένα ΠΟΙΗΜΑ (σε παραδοσιακό ή ελεύθερο στίχο) ή
–με ένα ΔΙΗΓΗΜΑ και ένα ΠΟΙΗΜΑ (σε παραδοσιακό ή ελεύθερο στίχο).
Τα έργα πρέπει να είναι αδημοσίευτα, δακτυλογραφημένα ή χειρόγραφα. Τα χειρόγραφα θα πρέπει να είναι καθαρογραμμένα και ευανάγνωστα.
Οι διαγωνιζόμενοι είναι ελεύθεροι να χρησιμοποιήσουν και οποιαδήποτε άλλη πηγή, την οποία θα βρουν είτε σε βιβλιοθήκες είτε στο διαδίκτυο.
Τα έργα θα παραδοθούν στην Ιερά Μητρόπολη δια μέσου της Διεύθυνσης του Σχολείου τους ή απευθείας στα Γραφεία της Ιεράς Μητροπόλεως, το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα 22 Ιανουαρίου 2024.
Οι διαγωνιζόμενοι θα αναγράφουν ευκρινώς τα εξής απαραίτητα στοιχεία τους: Ονοματεπώνυμο, Όνομα Πατέρα, Σχολείο, τάξη και τηλέφωνο επικοινωνίας. Προαιρετικά ταχυδρομική Διεύθυνση και ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail).
Τα γραπτά έργα των διαγωνιζομένων θα τα αξιολογήσει ειδική επταμελής Επιτροπή, που έχει ορίσει η Ιερά Μητρόπολη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, αποτελούμενη από φιλόλογους και θεολόγους και έναν εκπρόσωπο της Ιεράς Μητροπόλεως.
Οι αξιολογητές, κατά την αξιολόγηση, δεν θα γνωρίζουν τα στοιχεία των διαγωνιζομένων.
Συνολικά θα δοθούν τα εξής βραβεία:
Για το διαγωνισμό Διηγήματος:
1 βραβείο, για μαθητή ή μαθήτρια του Γυμνασίου και
1 βραβείο, για μαθητή ή μαθήτρια του Λυκείου.
Για το διαγωνισμό ποιήματος:
1 βραβείο, για μαθητή ή μαθήτρια του Γυμνασίου και
1 βραβείο, για μαθητή ή μαθήτρια του Λυκείου
Τα βραβεία θα συνοδεύονται από ένα βιβλίο και χρηματικό ποσό.
Κατά την κρίση της Επιτροπής, θα δοθούν έπαινοι και σε άλλα έργα που θα διακριθούν, ενώ και σε κάθε διαγωνιζόμενο, ανεξάρτητα από την επίδοσή του, θα δοθεί αναμνηστικό δίπλωμα συμμετοχής.
Η βράβευση θα γίνει στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Δημητρίου Ναυπάκτου, την παραμονή της Εορτής των Τριών Ιεραρχών (Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 2023) μετά τον Πανηγυρικό Εσπερινό της Εορτής (ο Εσπερινός αρχίζει στις 5:00 μ.μ. και τελειώνει στις 6:30 μ.μ.).
Τα έργα των μαθητών που θα βραβευθούν θα δημοσιευθούν στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου (http://parembasis.gr).
Στοιχεία επικοινωνίας:
Για κάθε πρόσθετη πληροφορία οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στα Γραφεία της Ιεράς Μητροπόλεως: Γ.Αθανασιάδη-Νόβα 1, πλατεία Λιμένος, Ναύπακτος (τηλ: 2634027207, υπόψη π. Θωμά Βαμβίνη, Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου, ηλεκτρονική διεύθυνση:
Από την Ιερά Μητρόπολη