Γεγονότα καὶ Σχόλια: Ἡ ἀληθινή πρόοδος - Οἱ συντελεστές τῆς προόδου

Ἡ ἀληθινή πρόοδος

Φαίνεται ὅτι ἡ ὑπό τόν ἥλιο κοινωνία τῶν ἀνθρώπων προοδεύει μόνο μέσα ἀπό δυσχέρειες καί φρικτούς πειρασμούς. Ἄν δέν συμβῆ κάποιο μεγάλο κοινωνικό κακό, δέν κινητοποιούμαστε. Μέ δοκιμασίες ἐξαναγκαζόμαστε νά παίρνουμε τόν δρόμο τῆς προόδου.

Τήν πρόοδο, βέβαια, τήν καταλαβαίνουν οἱ πολλοί μόνον στίς θετικές κινήσεις τῶν δεικτῶν τῆς οἰκονομίας καί κάποιοι λιγότεροι στά ἐπιτεύγματα τῆς ἐπιστήμης καί τῆς τεχνολογίας. Ὑπάρχει κοντά σ’ αὐτούς καί ἡ κατηγορία τῶν συνανθρώπων μας, πού ὡς πρόοδο ἀποδέχονται μόνον τόν σεβασμό καί τήν ἀποδοχή ὅλων τῶν ἰδιορρυθμιῶν πού ἐμφανίζουμε οἱ πεπτωκότες ἄνθρωποι καθοδηγούμενοι ἀπό τά πάθη μας, τά ὁποῖα ἰσχυροποιοῦνται ἀπό τήν φθορά τῆς φύσης μας, ἡ ὁποία (φθορά) μόνον ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ καί στήν Ἐκκλησία Του ἀναχαιτίζεται καί ἡ φύση μας ἀνακαινίζεται.

Ἡ ἀληθινή πρόοδος πάντως, πού εἶναι κατανοητή ἀκόμη καί ἀπό τούς ἀνθρώπους πού ἀγνοοῦν τήν θεολογική προοπτική τῆς ζωῆς μας, ἡ ὁποία ἔχει ἐγκατασπαρῆ στήν φύση μας ἀπό τόν Δημιουργό μας, εἶναι πρόοδος στήν ἀλληλεγγύη, ἡ εὐαισθητοποίηση στόν πόνο πασχόντων καί ἐμπεριστάτων.

Δέν μιλοῦμε γιά ἀγάπη, ἀλλά γιά ἀλληλεγγύη, ἡ ὁποία μπορεῖ νά εἶναι μιά καλή ἀντίδραση τῆς φιλαυτίας μας. Βλέπουμε εἰκόνες ἀπό τούς καταστροφικούς σεισμούς τῆς Τουρκίας. Βλέπουμε ἑκατομμύρια ἀνθρώπους χωρίς στέγη, χωρίς τήν ἀναγκαία ὑγιεινή τροφή, μέ οἰκείους νεκρούς ἤ ἀγνοούμενους καί σκεφτόμαστε τήν πιθανότητα, πού δέν εἶναι μικρή, νά βρεθοῦμε καί ἐμεῖς στήν ἴδια θέση (ἔχουμε ἄλλωστε ἐμπειρία καταστροφικῶν σεισμῶν). Αὐτή ἡ σκέψη, μέ τόν σύμφυτο φόβο, ὑπερβαίνει εὔκολα μίση, ἐχθρότητες, ἀκόμη καί ἐθνικές διαφορές (χωρίς νά τίς διαγράφη) καί ἀναπτύσσει αἰσθήματα ἀλληλεγγύης. Ἀφήνει τήν διπλωματία καί σκέφτεται τόν πάσχοντα καί ἐμπερίστατο ἄνθρωπο. Νιώθει τό τί πραγματικά ἔχουμε ἀνάγκη οἱ ἄνθρωποι, οἱ «ἐξ ἑνός αἵματος» δημιουργημένοι ἀπό τήν Ἁγία Τριάδα.

Ὁ φρικτός πειρασμός τῶν καταστροφικῶν σεισμῶν τῆς Τουρκίας ἔδειξε τό πῶς μέ δοκιμασίες ἐξαναγκαζόμαστε οἱ ἄνθρωποι νά ἐξανθρωπιζόμαστε καί νά παίρνουμε τόν δρόμο τῆς προόδου.

Οἱ συντελεστές τῆς προόδου

Οἱ ἀκούσιοι πειρασμοί, οἱ θλίψεις καί τά βάσανα τῆς ζωῆς λειτουργοῦν τίς πιό πολλές φορές ὡς ἕνα ἀντιστάθμισμα τῆς ἀμετανοησίας μας, ὡς ἕνας συγκλονισμός πού ξυπνᾶ τήν συνείδησή μας.

Ἡ μετάνοια γιά τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς εἶναι μιά διαρκής μέριμνα πού συντηρεῖται καί ἐνισχύεται ἀπό τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ καί τροφοδοτεῖται ἀπό τήν ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας.

Τήν Δευτέρα τῆς προκαθαρσίμου ἑβδομάδος τῆς Τυρινῆς ψάλλαμε στόν Ὄρθρο τό ἑξῆς κατανυκτικό τροπάριο: «Φαιδρὰ προεόρτια τῆς ἐγκρατείας, λαμπρὰ τὰ προοίμια τῆς νηστείας σήμερον· διὸ συνδράμωμεν ἐν πεποιθήσει ἀδελφοί καὶ προθυμίᾳ πολλῇ». Ἡ περίοδος τῆς ἐγκρατείας εἶναι γιορτή καί ἡ νηστεία γεμάτη λαμπρότητα, γι’ αὐτό ὅλοι μαζί μέ σταθερότητα γνώμης καί προθυμία νά τρέξουμε σ’ αὐτό τό πνευματικό στάδιο τῆς νηστείας, πού πρόκειται νά ἀνοίξη.

Σέ ἄλλο τροπάριο ψάλλαμε: «Ἀρχὴ κατανύξεως καὶ μετανοίας κακῶν ἀλλοτρίωσις καὶ παθῶν ἐγκράτεια· διὸ σπουδάσωμεν ἀποκοπὴν τῶν πονηρῶν ἔργων ποιήσασθαι». Ἡ κατάνυξη εἶναι συνοδός τῆς μετάνοιας. Γιά νά ὑπάρξουν ὅμως κατάνυξη καί μετάνοια, εἶναι ἀπαραίτητη ἡ προσπάθειά μας νά ἀλλοτριωθοῦμε, νά ἀποξενωθοῦμε ἀπό τό κακό καί νά βάλουμε χαληνό σωφροσύνης στά πάθη. Ἡ ἀλλοτρίωση ἀπό τό κακό καί ἡ ἐγκράτεια τῶν παθῶν εἶναι οἱ σημαντικότεροι συντελεστές τῆς προόδου τοῦ ἀνθρώπου στήν φυσική θεολογική του προοπτική.

π.Θ.Α.Β.