Γράφτηκε στις .

Ὁ Πατρο-Κοσμᾶς στὴν Ἀράχωβα στὰ 1762

του Γεωργίου Αν. Γαλανόπουλου, Δικηγόρου παρ' Αρείω Πάγω

Το παρακάτω κείμενο είναι η προσφώνηση του κ. Γαλανόπουλου προς τον Σεβασμιώτατο, εκ μέρους των Αραχωβιτών, κατά την ποιμαντική επίσκεψη του Σεβασμιωτάτου και την αρχιερατική θεία Λειτουργία στην Αράχωβα το περασμένο καλοκαίρι.

*

Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα μας, Μητροπολίτα της ιστορικής και λαμπροτάτης Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ.κ. Ιερόθεε, τω όντι επ’ αληθεία Πανιερώτατε και Αγιοπνευματεμφορούμενε.

Με αισθήματα χαράς, αγάπης και φιλοξενίας Σας υποδεχόμεθα στο όμορφο χωριό μας και Σας δηλούμεν τον προσήκοντα σεβασμόν και τιμήν δια της αθρόας συμμετοχής μας στην θεία Λειτουργία, που σήμερον επιτελέσατε στον ενοριακό μας Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου και Σας ευχαριστούμε θερμώς. Τα αισθήματά μου αυτά διερμηνεύουν τα αυτά συναισθήματα του τιμίου Πρεσβυτερίου και των παρισταμένων πιστών. Συνέπεσεν και αύθις η ενταύθα παρουσία Σας και με το ετήσιον μνημόσυνον των υπέρ των εκατόν πεσόντων Αραχωβιτών υπέρ πίστεως και πατρίδος, που τελεί ο Σύλλογος και με αυτό του ζεύγους του αειμνήστου Ιερέως Νικολάου και της Πρεσβυτέρας του Βασιλικής Παπακώστα και των συγγενών τους.

Στον ίδιο χώρο, δηλαδή στον περικαλλή ναό του πολιούχου μας Αγίου Νικολάου, που υπερευλαβούμεθα όλοι οι Αραχωβίτες και ως είναι στην σημερινή του μορφή συνεπλήρωσε 160 έτη, διήλθε στα 1762 ο Ιεραπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και εκήρυξε τον θείο Λόγο. Ήταν μετά την απόδοση της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και βρήκε στολισμένη την εικόνα της, αλλά τα άνθη είχαν μαραθή. Διανυκτέρευσε στο Μοναστήρι του Προφήτου Ηλιού, που τότε ήκμαζε, και ετέλεσε την θεία Λειτουργία. Την επομένη ημέρα ομού με τον Ηγούμενο και τους Πατέρες της Μονής ήλθε στην αραιοκατοικημένη τότε Αράχωβα. Όλοι οι κάτοικοι, ακόμη κι αυτοί που έμεναν στους συνοικισμούς, μία ώρα μακριά από το χωριό, ήλθαν και τον υποδέχθηκαν στην Ιτιά, όπου τοποθετήθηκε σταυρός, και συνοδεία με ύμνους τον οδήγησαν στον μικρό τότε ναΐσκο του Αγίου Νικολάου, στον ίδιο χώρο που ιστάμεθα σήμερον και έψαλαν Παράκληση. Μετά τους ομίλησε εμπνευσμένα για την θρησκεία και την πίστη μας, την πατρίδα μας και το ποθούμενο και τους ενεθάρρυνε. Προφήτευσε το γκρέμισμα του Πύργου του Σισμάνη και τον δια απαγχονισμού θάνατο του Ιερέα μας παπα-Θανάση Μάγαλου στην Καρδίτσα από τους Τούρκους, που έγιναν δέκα έτη αργότερα κατά τα Ορλωφικά, καθώς και την κατασκευή του σημερινού φράγματος στον Εύηνο ποταμό, δείχνοντας με το αγιασμένο χέρι του την ακριβή τοποθεσία, απ’ όπου θα περάση «το καράβι της ξηράς».

Οι κάτοικοι φιλόξενοι, όπως πάντα, του πρόσφεραν μεταξύ των άλλων και σταφύλια ώριμα, που τα ευλόγησε και ονομάστηκαν προς τιμήν του Κοσμάδια. Μόνο στα μέρη μας τα σταφύλια αυτά φέρουν το όνομά του. Το βράδυ έμεινε στο σπίτι του παπα-Θανάση, όπου φιλοξενήθηκε αβραμιαίως. Την επόμενη ημέρα αναχώρησε με κατεύθυνση τα βορειότερα χωριά της επαρχίας μας και στην Μανδρινή (πρώην Παλούκοβα) βρήκε ανθρώπους σε τέτοια κατάσταση, που είχαν ξεχάσει να κάνουν το σημείο του σταυρού, και τους νουθέτησε καταλλήλως.

Και Εσείς, Σεβασμιώτατε, με τον ίδιο θερμό ιεραποστολικό ζήλο τρέχετε κάθε καλοκαίρι στις εσχατιές της Ορεινής Ναυπακτίας, με αληθές ενδιαφέρον δια το ποίμνιόν Σας, δια να ιερουργήσετε, να κηρύξετε, να νουθετήσετε. Ο μεν Πατροκοσμάς εν μέσω χρόνων δουλείας εις τους αλλοπίστους δια να εμψυχώση τους Έλληνες εις τον υπέρ της ανεξαρτησίας αγώνα δια την του Γένους ελευθερίαν, Σεις δε εν μέσω χαλεπών καιρών, δουλείας των παθών και των ανθρωπίνων αδυναμιών, δια την του ποιμνίου ψυχικήν σωτηρίαν.

Και ημείς εις την εκκλησιαστικώς ζώσαν Αράχωβαν, με λατρευτικήν ζωήν προ Χριστού και δύο χιλιετιών Χριστιανισμού, μπορεί να μην ξεχάσαμε πως γίνεται το σημείον του σταυρού, όμως η ενταύθα παρουσία Σας μας υπομιμνήσκει πλείστα άλλα, και δη σημαντικά, εις τα οποία υστερούμεν. Ισαπόστολος και Σεις, θεόπνευστε Ποιμενάρχα μας, συγγράφετε, βιώνετε, ιερουργείτε, κηρύττεττε, συμβουλεύετε αεί, νύκτα και ημέρα, κοπιάζων υπερβαλλόντως. Δια δε την εις Αναγνώστην χειροθεσίαν μου ευχαριστώ θερμώς, παρακαλών άμα να εύχεσθε υπέρ εμού του αναξίου, να προσφέρω τας υπηρεσίας μου εις την Εκκλησίαν, όπως μέχρι τώρα παιδιόθεν.

Σας ευχαριστούμε και Σας ζητούμε να συγκαταβαίνετε στα λάθη μας, στις όποιες ανθρώπινες αδυναμίες μας με την ελπίδα να μας επισκεφθήτε και πάλιν και να μη μας ξεχνάτε στις Αρχιερατικές Σας προσευχές και στις ευλογίες Σας και θα βρούμε πάλιν από την πλούσια τοπική μας λατρευτική παράδοση θέμα προς ενημέρωση και πνευματικήν εποικοδομήν. Αμήν.–