Γράφτηκε στις .

Λόγιοι Μητροπολῖτες Ναυπάκτου: Μελέτιος Μήτρου (1691 - 1696)

Ἀρχιμανδρίτου π. Εἰρηναίου Κουτσογιάννη

Ὁ Μελέτιος γεννήθηκε στά Ἰωάννινα τό 1661. Ὑπῆρξε ἀπό τούς πλέον σοφούς καί λογίους ἄνδρες τῆς ἐποχῆς του, πολυγραφότατος συγγραφέας καί ἱκανός ρήτορας. Τό κοσμικό του ὄνομα ἦταν Μιχαήλ. Τά πρῶτα γράμματα διδάχτηκε στήν ἰδιαίτερη πατρίδα τοῦ (Ἰωάννινα), πλησίον του σοφοῦ διδασκάλου Βησσαρίωνος Μακρή. Χειροτονήθηκε Ἱερεύς ἀπό τόν Μητροπολίτη Ἰωαννίνων Κλήμεντα καί στή συνέχεια πῆγε στήν Ἰταλία (Βενετία καί Πατάβιο), ὅπου σπούδασε μαθηματικά, ρητορική, ἰατρική καί φιλοσοφία. Ἐπέστρεψε ἀργότερα στά Ἰωάννινα καί διορίσθηκε διδάσκαλος τοῦ Ἐπιφανείου Διδασκαλίου, ἐνῶ συγχρόνως ἔγραψε βιβλίο περί ἀστρονομίας.

Τό 1691 σέ ἡλικία 30 ἐτῶν χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἄρτης στήν Ἀνδριανούπολη, ὅπου βρισκόταν ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Καλλίνικος ὁ 2ος. Διαδέχτηκε τόν Βαρθολομαῖο καί ἐποίμανε τήν Μητρόπολή του μέχρι τό 1696, ὁπότε καθηρέθη ἀπό τό Πατριαρχεῖο, κατόπιν ἐξαναγκασμοῦ τῆς Τουρκικῆς Κυβερνήσεως. Τό ἔτος αὐτό (1696), “...τήν Ἄρταν λεηλατήσαντος τοῦ Λιμπερίου Ἱερακάρη, λαβόντος δύναμιν παρά τῶν Ἐνετῶν ἐσυκοφαντήθη (ὁ Μελέτιος) πρός τούς Τούρκους ὡς τάχα ἔχων εἴδησιν λεηλασίας”. Ἔτσι κηρύχθηκε ἔκπτωτος ἀπό τόν θρόνο του, ἀλλά παρέμεινε στή Ναύπακτο, ἡ ὁποία βρισκόταν ὑπό Ἑνετική κατοχή, γιά τρία περίπου χρόνια καί συνέγραψε ἐκεῖ τήν περίφημη Γεωγραφία του, ἡ ὁποία τυπώθηκε στήν Βενετία τό 1728.

Τό 1700 ἀνέβηκε στήν Κωνσταντινούπολη καί τό ἑπόμενο ἔτος (1701) τό Πατριαρχεῖο τόν ἔστειλε ὡς ἔξαρχο στήν Πελοπόννησο, “ἴνα συλλέξη τά ἐκκλησιαστικά δικαιώματα παρά τῶν ἐκεῖ ἀρχιερέων καί τῶν σταυροπηγιακῶν μονών”. Τό 1703 ὁ Πατριάρχης Γαβριήλ ὁ 2ος (1702-1707) τόν διώρισε Μητροπολίτη Ἀθηνῶν. Ἐκεῖ ἄρχισε τήν συγγραφή τῆς Ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας. Παρέμεινε στήν Ἀθήνα μέχρι τό 1713, ὁπότε ἀνεχώρησε γιά τήν Κωνσταντινούπολη, γιά νά μετατεθῆ στήν Μητρόπολη Ἰωαννίνων, στή θέση τοῦ Μητροπολίτη Κλήμεντα (ὁ ὁποῖος τόν εἶχε χειροτονήσει ἱερέα) πού ἀπεβίωσε. Καθ’ ὁδόν ὅμως ἀσθένησε καί παρέμεινε στήν Λάρισα γιά νά ἀναρρώση. Αὐτό εἶχε σάν ἀποτέλεσμα νά μή φθάση ἔγκαιρα στήν Πόλη, καί τό Πατριαρχεῖο ἐξέλεξε Μητροπολίτη Ἰωαννίνων τόν Ἱερόθεο. Ἀπεβίωσε στίς 12 Δεκεμβρίου 1714 στήν Κωνσταντινούπολη, σέ ἡλικία 53 ἐτῶν.

Ὁ Μελέτιος ἦταν κάτοχός της ἀρχαίας Ἑλληνικῆς, τῆς Λατινικῆς καί τῆς Ἰταλικῆς γλώσσης. Συνέγραψε πολλά συγγράματα θεολογικά, ἱστορικά, φιλοσοφικά, ἰατρικά, ρητορικούς λόγους, μαθηματικά κλπ. Τά σπουδαιότερα εἶναι τά ἀκόλουθα, τά περισσότερά των ὁποίων ἐξεδόθησαν μετά τόν θάνατό του:

Σώζονται ἐπίσης καί ἐπιστολές του ὡς Μητροπολίτου Ἀθηνῶν.