Γραπτὰ Κηρύγματα: Προσευχή γιά τό περιβάλλον

Κυριακὴ 1 Αὐγούστου

Ο άνθρωπος δέν είναι μιά αυτόνομη ύπαρξη, ένας μοναχικός άνθρωπος, ένα όν πού ζή μέσα σέ μιά απέραντη μοναξιά, αλλά γεννιέται καί ζή μέσα σέ ένα περιβάλλον, υλικό, κοινωνικό καί οικογενειακό. Αυτό τό περιβάλλον είναι ένας παγκόσμιος οίκος στόν οποίον υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος, μέ όλα τά στοιχεία του, δηλαδή τόν αέρα, τήν γή καί τήν θάλασσα. Άλλωστε, ο Θεός πρώτα δημιούργησε τόν υλικό κόσμο καί ύστερα τόν άνθρωπο, ώστε νά εισέλθη ως βασιλεύς μέσα στό βασίλειό του.

Αυτός είναι ο λόγος γιά τόν οποίο στήν μεγάλη δέηση πού απευθύνουμε στόν Θεό, τήν λεγόμενη «μεγάλη συναπτή», στήν έναρξη τής θείας Λειτουργίας, προσευχόμαστε καί γιά τόν κόσμο πού μάς περιβάλλει. «Υπέρ ευκρασίας αέρων, ευφορίας τών καρπών τής γής καί καιρών ειρηνικών τού Κυρίου δεηθώμεν». Δηλαδή, άς προσευχηθούμε στόν Κύριο γιά τίς καλές συνθήκες - ηπιότητα στόν αέρα, γιά τήν καρποφορία τής γής καί γιά χρόνους ειρηνικούς.

Η Εκκλησία διδάσκει ότι μετά τήν αμαρτία τού Αδάμ καί τής Εύας άλλαξαν οι σχέσεις τού ανθρώπου μέ τό περιβάλλον, η φύση εξαγριώθηκε καί επαναστάτησε εναντίον τού αμαρτωλού ανθρώπου. Από τότε επικρατεί άλλη κατάσταση καί ο άνθρωπος μέ πόνο καί κόπο εργάζεται στήν γή. Αλλά καί κάθε αμαρτία πού διαπράττει ο άνθρωπος έχει συνταρακτικές συνέπειες σέ όλη τήν κτίση. Ο Απόστολος Παύλος γράφει ότι «η κτίση συστενάζει καί συνωδίνει άχρι τού νύν» (Ρωμ. η', 22).

Γι’ αυτό πρέπει νά παρακαλούμε τόν Θεό νά δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες στήν φύση, νά υπάρξη ηπιότητα στό περιβάλλον, οι καιροί νά είναι ειρηνικοί, χωρίς νά γίνονται πόλεμοι, ώστε η γή νά αποδίδη τούς καρπούς καί νά τρεφόμαστε κανονικά γιά νά συντηρούμαστε στήν ζωή.

Αυτή η προσευχή πρέπει νά γίνεται ιδιαιτέρως στίς ημέρες μας, αφού από διάφορα αίτια, πού προέρχονται από τόν άνθρωπο, μολύνεται τό περιβάλλον, ο αέρας, η γή, η θάλασσα, οι πηγές, τά ποτάμια, τά δάση, ακόμη παρατηρείται καί γενετικός μολυσμός. Όταν «βιάζεται» η φύση γιά νά παράγη περισσότερα, τότε μολύνεται, καί στήν συνέχεια μολύνει καί τόν οργανισμό τού ανθρώπου.

Ιδιαιτέρως μέ τήν δέηση αυτή σκεπτόμαστε τούς γεωργούς, τούς κτηνοτρόφους, τούς ψαράδες καί όλους εκείνους τών οποίων η εργασία εξαρτάται από τίς καλές συνθήκες τού περιβάλλοντος γιά νά λάβουν τούς καρπούς τής εργασίας τους καί νά ανταμειφθούν οι κόποι τους.

Αυτό κυρίως τό καταλάβαιναν οι παλαιότερες γενιές τών ανθρώπων, πού ζούσαν σέ μιά γεωργική κοινωνία, είχαν διαρκή σχέση μέ τό περιβάλλον καί ανέμεναν τήν βοήθεια τού Θεού, είχαν στραμμένη τήν προσοχή τους σέ Αυτόν καί Τόν παρακαλούσαν άλλοτε νά στείλη βροχή, άλλοτε νά λάμπη ο ήλιος κλπ. Σήμερα, όμως, πού τά πάντα βιομηχανοποιούνται, η προσοχή τών ανθρώπων στρέφεται στά πολυκαταστήματα, στά εργοστάσια, στούς βιομηχανικούς χώρους, γι’ αυτό καί η πίστη απομακρύνεται από τόν Θεό. Αποδεσμεύουν τά προϊόντα πού αγοράζουν από τήν γή, έχουν τήν αίσθηση ότι παρήχθησαν από κάποιο εργοστάσιο καί όχι από τόν Θεό.

Όμως, η Εκκλησία μέ τήν δέηση αυτή μάς μαθαίνει νά προσευχόμαστε στόν Θεό γιά τό περιβάλλον, τόν αέρα, τήν γή, τήν θάλασσα, τίς πηγές, τά δάση, όλα αυτά πού μάς δίνουν φυσικές ενέργειες γιά τήν καρποφορία. Συγχρόνως, η Εκκλησία μάς μαθαίνει νά σεβόμαστε τό περιβάλλον, νά τό αγαπάμε, νά μή τό καταστρέφουμε, γιατί εκτός τού ότι προξενούμε κακό στήν υγεία μας καί βλάπτουμε τίς επόμενες γενιές, συγχρόνως συμπεριφερόμαστε μέ ασέβεια στό δημιούργημα, τό «κόσμημα» τού Θεού.

† Ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ