Γράφτηκε στις .

Ἀπὸ τὸ ἁγιολόγιο τοῦ Μηνός: Σύναξη Ἀρχαγγέλων Μιχαήλ, Γαβριήλ, & ἁγίων ἀσωμάτων & οὐρανίων ταγμάτων,  8 Νοεμβρίου

Πρωτοπρεσβύτερου π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Ἀρχάγγελος Μιχαήλ.Ἀρχαγγέλος Γαβριήλ

Στὸ Συναξάριο τῆς 8ης Νοεμβρίου διαβάζουμε: «Τὴ ὀγδόη τοῦ αὐτοῦ μηνός, ἡ σύναξις τῶν Ἀρχιστρατήγων Μιχαὴλ καὶ Γαβριὴλ καὶ τῶν λοιπῶν ἁγίων ἀσωμάτων καὶ οὐρανίων ταγμάτων». Αὐτὸ σημαίνει ὅτι στὶς 8 Νεομβρίου κάθε ἔτους, ὅπως καθόρισε ἡ Ἐκκλησία, ἐπιτελοῦμε οἱ πιστοὶ σύναξη «εἰς κοινὴν αὐτῶν (τῶν ἐπουρανίων δυνάμεων) ἑορτὴν καὶ ὑμνωδίαν». Δηλαδή, συναθροιζόμαστε γιὰ νὰ τιμήσουμε τοὺς Ἀρχαγγέλους Μιχαὴλ καὶ Γαβριὴλ καθὼς καὶ ὅλους τοὺς Ἀγγέλους, οἱ ὁποῖοι, κατὰ τὸν Προφήτην Δανιὴλ εἶναι «χίλιαι χιλιάδες καὶ μύριαι μυριάδες», δηλαδὴ ἀναρίθμητοι.

Γιὰ τὴν ὕπαρξη καὶ τὸ ἔργο τῶν Ἀγγέλων γράψαμε σὲ παλαιότερο ἄρθρο, ὅταν ἀναφερθήκαμε στὸν βίο καὶ τὴν πολιτεία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Πάπα Ρώμης τοῦ Διαλόγου. Ἐδῶ, θὰ τονισθῇ κυρίως ἡ ἀλήθεια γιὰ τὴν ὕπαρξη καὶ τὸ ἔργο τοῦ φύλακά μας Ἀγγέλου.

Κατ’ ἀρχάς, οἱ Ἄγγελοι εἶναι λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα, διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν (Ἐβρ. α', 14). Τοὺς κατέστησεν ὁ Θεὸς «παντὸς ἔθνους καὶ λαοῦ ἐπιστάτας, καὶ πρὸς τὸ συμφέρον ὁδηγοὺς» (Λευϊτ. λβ', 8). Δημιουργήθηκαν πρὶν ἀπὸ τὸν ὁρατὸ κόσμο καὶ τὸν ἄνθρωπο.

Οἱ Ἀρχάγγελοι Μιχαὴλ καὶ Γαβριὴλ ὑπηρετοῦν τὸ ἔργο τῆς θείας Οἰκονομίας γιὰ τὴν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων καὶ μέσα στὴν Ἁγία Γραφὴ ἀναφέρονται ἐμφανίσεις τοὺς σὲ συγκεκριμένα πρόσωπα, προκειμένου νὰ μεταφέρουν σὲ αὐτὰ κάποιο μήνυμα. Ὅπως π.χ. ὁ Ἀρχάγγελος Μιχαήλ, στὸν Κριτὴ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης Γεδεών, ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριὴλ στὴν Θεοτόκο καὶ τὸν Ἱερέα Ζαχαρία, τὸν πατέρα τοῦ Τιμίου Προδρόμου, κ.λ.π.

Ὁ Θεὸς ἀποστέλλει σὲ κάθε πιστό, κατὰ τὴν βάπτισή τοῦ, ἕναν Ἄγγελο γιὰ νὰ τὸν φυλάσση, νὰ τοῦ ὑπενθυμίζη τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ τὸν ἐλέγχη ὅταν ἀμαρτάνη, προκειμένου νὰ τὸν ὀδηγήση στὴν μετάνοια. Δηλαδή, νὰ τὸν βοηθήση νὰ ἐπανέλθη στὴν ὁδό, ποῦ ὁδηγεῖ στὴν κοινωνία μὲ τὸν Θεό, ἀπὸ τὴν ὁποία ξεστράτισε. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ προξενεῖ χαρά, ἀφοῦ ἡ μετάνοια συνδέεται μὲ τὴν αἰώνια θεία ζωή, καὶ γι’ αὐτὸ στὸν οὐρανὸ γίνεται πανηγύρι ὅταν κάποιος μετανοῇ εἰλικρινὰ (Λούκ. ἰε', 7). Ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης, ὁ συγγραφέας τῆς «Κλίμακος», στὸν λόγο του περὶ διακρίσεως, γράφοντας γιὰ τὴν συνείδηση, τονίζει χαρακτηριστικὰ ὅτι «ἡ συνείδηση εἶναι ὁ λόγος καὶ ὁ ἔλεγχος τοῦ φύλακά μας Ἀγγέλου, ὁ ὁποῖος μᾶς δόθηκε στὸ βάπτισμα». Καὶ στὴν συνέχεια λέγει ὅτι «γι’ αὐτὸν τὸν λόγο βλέπουμε ὅτι οἱ ἀβάπτιστοι δὲν αἰσθάνονται ἔντονες τύψεις γιὰ τὶς κακές τους πράξεις, ἀλλὰ πολὺ ἐλαφρές».

Ἡ ἀλήθεια γιὰ τὴν παρουσία καὶ τὸ ἔργο τοῦ φύλακα Ἀγγέλου στὴν ζωὴ τῶν πιστῶν ἀναφέρεται στὴν Ἁγία Γραφή, στοὺς ἁγίους Πατέρας, οἱ ὁποῖοι εἶναι οἱ ἀλάνθαστοι ἑρμηνευτές της καὶ στοὺς βίους τῶν Ἁγίων. Στὸ δωδέκατο κεφάλαιο τῶν «Πράξεων τῶν Ἀποστόλων», ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς διηγεῖται τὴν θαυμαστὴ διάσωση τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου, τὸν ὁποῖον ἔκλεισε στὴν φυλακὴ ὁ Ἡρώδης, μετὰ τὸ μαρτυρικὸ τέλος τοῦ Ἀποστόλου Ἰακώβου. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος βρισκόταν στὴν φυλακὴ δεμένος μὲ δύο ἁλυσίδες καὶ ξαφνικὰ φανερώθηκε μπροστά του Ἄγγελος Κυρίου, ὁ ὁποῖος τὸν ἐλευθέρωσε καὶ τὸν ὁδήγησε ἔξω ἀπὸ τὴν φυλακή. Τότε ἐκεῖνος, ὅταν συνῆλθε καὶ κατάλαβε ὅτι δὲν βλέπει ὅραμα, ἀλλὰ αὐτὰ ποῦ εἶδε συνέβησαν στὴν πραγματικότητα, πῆγε στὸ σπίτι τῆς μητέρας τοῦ Εὐαγγελιστῆ Μάρκου, ἐκεῖ ὅπου ἦσαν συναγμένοι ἀρκετοὶ πιστοί, οἱ ὁποῖοι προσεύχονταν γιὰ τὴν διάσωσή του. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἐκτύπησε τὴν πόρτα καὶ περίμενε νὰ τοῦ ἀνοίξουν. Ἡ ὑπηρέτρια, ὅμως, ποῦ ὀνομαζόταν Ρόδη, ὅταν ἄκουσε τὴν φωνὴ τοῦ Πέτρου ἀπὸ τὴν χαρά της δὲν ἄνοιξε τὴν πόρτα, ἀλλὰ ἔτρεξε νὰ ἀναγγείλη τὸ χαρμόσυνο γεγονὸς στοὺς παρισταμένους. Ἐκεῖνοι, ὅταν τὴν ἄκουσαν νὰ λέγη ὅτι κτυπᾶ τὴν πόρτα ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, τῆς εἶπαν ὅτι δὲν εἶσαι στὰ καλά σου! Στὴν συνέχεια, ὅμως, ὅταν ἐκείνη ἐπέμενε, ὅλοι μαζὶ εἶπαν ὅτι εἶναι ὁ φύλακας Ἄγγελός του: «ὁ ἄγγελος αὐτοῦ ἐστὶν» (Πρ. ἰβ', 1-16).

Ἀπὸ τὰ παραπάνω γίνεται φανερὸ ὅτι οἱ πρῶτοι Χριστιανοὶ εἶχαν προσωπικὴ ἐμπειρία τῆς ὑπάρξεως τοῦ φύλακα Ἀγγέλου τους, τοῦ ὁποίου χαίρονταν τὴν παρουσία καὶ τὴν προστασία. Τὸ ἴδιο, ὅμως, συμβαίνει καὶ σήμερα, ὅπως ἄλλωστε σὲ ὅλες τὶς ἐποχές, μὲ τοὺς Ἁγίους, καθὼς ἐπίσης καὶ μὲ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται νὰ ἐπιτύχουν τὸν προσωπικό τους ἁγιασμό. Αὐτοὶ αἰσθάνονται τὴν παρουσία τοῦ φύλακα ἀγγέλου τους καὶ ἄλλοι πάλι, ἀνάλογα μὲ τὴν ἐσωτερική τους καθαρότητα, τὸν βλέπουν καὶ συνομιλοῦν μαζί του. Βέβαια, ἡ ἐσωτερικὴ καθαρότητα δὲν κατορθώνεται αὐτόματα μὲ μαγικὸ τρόπο, ἀλλὰ προϋποθέτει ἄσκηση, προσευχὴ καὶ μυστηριακὴ ζωή. Ὅταν κανεὶς μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν προσωπικό του ἀγῶνα κυριαρχῇ πάνω στὰ πάθη του, τότε φωτίζεται ὁ νούς του, ποῦ εἶναι ὁ ὀφθαλμὸς τῆς ψυχῆς, καὶ βλέπει ἐκεῖνα τὰ ὁποία δὲν μπορεῖ νὰ δὴ μὲ τὰ μάτια τοῦ σώματος. Δηλαδή, βλέπει τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ, τοὺς Ἁγίους καὶ τοὺς Ἀγγέλους, καθὼς καὶ τὸν φύλακα Ἄγγελό του, τὸν ὁποῖο αἰσθάνεται πάντοτε δίπλα του νὰ τὸν προστατεύη.

Στὸ βιβλίο «Ὡρολόγιον τὸ Μέγα», ποῦ χρησιμοποιεῖται στὶς ἐκκλησιαστικὲς Ἀκολουθίες, ὑπάρχει ἕνας θαυμάσιος «Κανόνας» στὸν φύλακα Ἄγγελο, τὸν ὁποῖο μποροῦμε νὰ διαβάζουμε ἢ νὰ ψάλλουμε. Ἐπίσης, στὸ τέλος τῆς Ἀκολουθίας τοῦ «Μικροῦ Ἀποδείπνου» ὑπάρχει εὐχή-προσευχή, ἡ ὁποία ἀπευθύνεται στὸν φύλακα Ἄγγελό μας. Ὅταν τὴν διαβάζουμε κάθε βράδυ, μαζὶ μὲ τὸ «Μικρὸ Ἀπόδειπνο», θὰ μπορέσουμε καὶ μείς, κατὰ τὸ μετρο τῶν δυνάμεών μας, νὰ αἰσθανθοῦμε τὴν παρουσία καὶ τὴν ἀγάπη του, ἀφοῦ θὰ ἐπικαλούμαστε καθημερινὰ τὴν προστασία του.

Στὴν συνέχεια θὰ παρατεθῇ ἀπόσπασμα τῆς εὐχῆς αὐτῆς σὲ ἐλεύθερη ἀπόδοση: «... Ναὶ ἅγιε Ἄγγελε, τοῦ Θεοῦ, σὺ ποῦ εἶσαι ὁ φύλακας καὶ σκεπαστῆς τῆς ἀθλίας μου ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, συγχώρησέ μου ὅλα ἐκεῖνα τὰ ἁμαρτήματα, μὲ τὰ ὁποία σὲ ὅλη μου τὴν ζωὴ σὲ ἔκανα νὰ δοκιμάσης θλίψη, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅσες ἁμαρτίες διέπραξα σήμερα, καὶ σκέπασέ με τὴν νύκτα αὐτὴ καὶ διαφύλαξέ με ἀπὸ κάθε κακότητα τοῦ ἐχθροῦ... καὶ πρέσβευε γιὰ μένα στὸν Κύριο, νὰ μὲ στηρίζη στὸν φόβο Τοῦ καὶ νὰ μὲ ἀναδείξη ἄξιο δοῦλο τῆς ἀγαθότητάς Του. Ἀμήν».