Ἐκκλησία καί Ἐπιστήμη
Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου
Συνέντευξη (ἀπομαγνητοφωνημένη) στήν δημοσιογράφο Κατερίνα Χουζούρη,
στόν Ραδιοφωνικὸ Σταθμὸ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, 4 Ἰανουαρίου 2021
Μπορεῖτε νὰ ἀκούσετε τὴν συνέντευξη ΕΔΩ
Δημοσιογράφος ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΧΟΥΖΟΥΡΗ: Ἔχουμε τήν ἰδιαίτερη χαρά καί τιμή νά φιλοξενοῦμε τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεο. Σεβασμιώτατε, Καλή σας ἡμέρα καλή χρονιά σᾶς εὐχόμαστε
ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΣ: Καλημέρα σέ σᾶς καί στούς ἀκροατές. Νά εἶστε καλά, νά ἔχουμε δύναμη, ὑγεία καί κυρίως νά ἔχουμε ἔμπνευση. Αὐτό εἶναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί ὅλοι οἱ ἅγιοί μας μιλᾶνε γιά τήν ἔμπνευση. Δηλαδή, ὁ Χριστιανός, ὅπως ἔλεγε καί ὁ ἅγιος Πορφύριος καί ὁ ἅγιος Σωφρόνιος, ὁμοιάζει μέ τόν ποιητή. Ὅπως ὁ ποιητής καί ὁ καλλιτέχνης ἔχει ἔμπνευση ξεκινάει τό πρωΐ, ἐμπνέεται καί ἀρχίζει νά φτιάχνη τό ἔργο του, ἔτσι καί ἐμεῖς πρέπει νά ἔχουμε ἔμπνευση γιά τόν Θεό, γιά τήν ζωή, γιά τήν ἀγάπη γιά τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους κλπ. Ὁπότε, ἄν εἶναι κάτι πού θά ἤθελα νά τονίσω σήμερα στήν ἀρχή πρός τούς ἀκροατές αὐτή τήν εὐχή νά πῶ: Νά ἔχουμε πνευματική ἔμπνευση.
Κ.Χ. Εἶναι, πράγματι, πολύ ὡραία εὐχή, Σεβασμιώτατε. Νά ἔρθουμε στά θέματα τῶν ἡμερῶν, νά σᾶς εὐχαριστήσουμε καί πάλι γιά τόν χρόνο σας καί θέλω νά σᾶς ρωτήσω στό ξεκίνημα τῆς συνομιλίας μας: Πῶς ἀποφασίσατε νά ἐμβολιαστῆτε; Θέλετε νά κάνουμε μία μικρή ἀναφορά σέ αὐτό καί στήν συνέχεια ἔχουμε πολλά σημαντικά πράγματα νά συζητήσουμε μέ ἀφορμή τό ἐμβόλιο;
ΣΕΒ. Νομίζω ἕνα κείμενο τό ὁποῖο ἔγραψα «Γιατί ἐμβολιάστηκα», τό ἀναλύω ὅλο αὐτό αὐτό τό θέμα, τό πῶς προέκυψε αὐτό τό ζήτημα. Ἐσεῖς ξέρετε ἀπό παλιά, ἐπειδή γνωριζόμαστε ἐδῶ καί 30 χρόνια, ξέρετε ὅτι ἐγώ ἀσχολήθηκα μέ τό θέμα τῆς βιοηθικῆς καί τῆς βιολογίας. Δίδαξα στό πανεπιστήμιο τοῦ Λιβάνου, στήν Μπελεμέντιο Θεολογική Σχολή, κλήθηκα σέ διάφορες Ἰατρικές Σχολές νά ὁμιλήσω γιά θέματα βιοηθικά πάνω σε θέματα γενετικῆς, κλωνοποίησης καί τά λοιπά, ἔχω γράψει καί ἕνα σχετικό βιβλίο «Βιοηθική καί βιοθεολογία», καί ἀκριβῶς αὐτός ὁ λόγος ἦταν πού καί ἡ Ἰατρική Σχολή τῶν Ἰωαννίνων, ἐνῶ δέν εἶμαι γιατρός, μοῦ ἀπένειμε ὄχι τιμητικά ἁπλῶς, ἀλλά διότι διάβασαν τά βιβλία μου, κατάλαβαν τά ἐνδιαφέροντά μου καί μέ ἔκαναν ἐπίτιμο διδάκτορα τῆς Ἰατρικῆς Σχολῆς Ἰωαννίνων.
Λοιπόν, ἀσχολοῦμαι μέ τό θέμα αὐτό. Ξέρω τί θά πῆ DNA, τί θά πῆ RNA, τί θά πῆ ἀγγελιοφόρος RNA, ξέρω πῶς μεταγράφεται ἡ πληροφορία ἀπό τό DNA καί πῶς μετά μεταφράζεται σέ πρωτεΐνες. Ἄρα ξέρω τά θέματα αὐτά καί μελετῶ ὅλα αὐτά τά σχετικά κείμενα.
Κάποια δημοσιογράφος, πρίν ἀπό ἕνα μήνα περίπου, μέ ρώτησε: «Νά σᾶς ρωτήσω εὐθέως, θά κάνετε τό ἐμβόλιο;». Καί ἐγώ εἶπα εὐθέως: «Θά τό κάνω τό ἐμβόλιο, ὅταν ἐγκριθῆ ἀπό τούς Παγκόσμιους Ὀργανισμούς - δέν εἶχε ἐγκριθῆ ἀκόμη τότε - νά δοῦμε τί θά πῆ καί ἡ Ἱερά Σύνοδος», ἡ ὁποία τελικά εἶπε ὅτι εἶναι θέμα ἐλευθερίας τοῦ καθενός, δέν ὑπῆρξε ἐπίσημη ἀπόφαση, ἀλλά ἀπό τίς συζητήσεις πού ἔγιναν στήν Σύνοδο, καί βεβαίως εἶπα ὅτι «θά ρωτήσω καί τούς θεράποντες ἰατρούς μου». Τά ἔκανα ὅλα αὐτά. Ἤμουν ἕτοιμος, λοιπόν.
Καί κάποια στιγμή στήν συζήτηση πού ἔγινε μεταξύ τοῦ Ὑπουργοῦ Ὑγείας κ. Κικίλια καί τοῦ Ἀρχιεπισκόπου προέκυψε ὅτι πρέπει κάποιος νά πάη στήν σειρά τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, ἐπειδή ὁ ἴδιος δέν μπορεῖ νά κάνη τό ἐμβόλιο γιατί πέρασε τόν ἰό καί δημιούργησε ἀντισώματα, καί εἶπαν τελικά νά εἶμαι ἐγώ. Ἐγώ βέβαια δέν τό ἔκανα αὐτό ἐπειδή μοῦ τό εἶπε ὁ Ὑπουργός Ὑγείας, ἐπειδή μοῦ τό εἶπε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος, τό ἔκανα γιατί τό πίστευα.
Καί ἀπό πλευρᾶς ἰατρικῆς τό πίστευα καί πιστεύω ὅτι βρισκόμαστε σέ ἕναν πόλεμο καί στόν πόλεμο αὐτόν δέν πρέπει νά παραμένουμε ἀπαθεῖς, ὅταν πεθαίνουν τόσοι ἄνθρωποι. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι πάντοτε ἐναντίον τοῦ κάθε πολέμου, γιατί καταστρέφει τήν εἰρήνη πού πρέπει νά ὑπάρχη στίς κοινωνίες, ἀλλά ὅταν γίνεται ἕνας πόλεμος, πηγαίνει στήν πρώτη γραμμή καί εὐλογεῖ καί τά ὅπλα «ὑπέρ βωμῶν καί ἑστιῶν». Ἐδῶ ἀκριβῶς εἶναι αὐτό τό θέμα, εἶναι πόλεμος «ὑπέρ βωμῶν καί ἑστιῶν», δηλαδή γιά τίς Ἐκκλησίες, τούς Ναούς καί τά σπίτια. Κλείνουν τά σπίτια, τά καταστήματα καί τά σπίτια μέ τά οἰκονομικά αἱμορραγοῦν, κλείνουν οἱ Ναοί, ἐν πάσῃ περιπτώσει εἶναι ἕνας πόλεμος.
Στόν πόλεμο αὐτό πρέπει νά πᾶμε μπροστά καί ἡ Ἐκκλησία πρέπει νά βοηθήση καί θά ἔλεγα ἀπό ἕνα δικό της συμφέρον, νά γίνεται ἐλεύθερη ἡ λατρεία, γιά νά μήν ὑπάρχη αὐτή ἡ αἰτιολογία τοῦ συνωστισμοῦ καί νά κλείνουν οἱ Ναοί. Μέσα σέ αὐτές τίς προϋποθέσεις ἔκανα τό ἐμβόλιο. Ρώτησα βέβαια καί καθηγητές ἐδῶ στήν Ἑλλάδα καί ἔχω καί τέσσερεις γνωστούς καθηγητές στήν Ἀμερική, οἱ ὁποῖοι μοῦ εἶπαν: «Ἄφοβα νά προχωρήσετε στό νά κάνετε τό ἐμβόλιο».
Κ.Χ. Σημείωσα αὐτό πού εἴπατε καί τό τονίσατε: «Ρώτησα τόν γιατρό μου», γιατί ὁ ἐμβολιασμός εἶναι θέμα τοῦ γιατροῦ καί γιατί οἱ γονεῖς, ὅταν τό παιδί εἶναι πολύ μικρό, μέ τόν παιδίατρο συνεννοοῦνται γιά νά κάνη τό παιδί τά ἐμβόλια πού πρέπει νά κάνη καί πού εἶναι καί πάρα πολλά, ἄν θυμόμαστε ὅλοι ἀπό τήν παιδική μας ἡλικία. Εἶναι θέμα, λοιπόν, καθαρά τοῦ ἰατροῦ τό νά κάνω ἤ ὄχι τό ἐμβόλιο.
ΣΕΒ. Ὀρθῶς τό τοποθετήσατε αὐτό. Γιατί, πράγματι, ὅπως ἔχω σημειώσει στό κείμενο τό ὁποῖο ἔγραψα ὅτι σήμερα, ὅταν γεννιέται ἕνα παιδί, μέχρι τήν ἡλικία τῶν 10 ἐτῶν κάνει περίπου 16 ἐμβόλια. Τά 13 εἶναι ὑποχρεωτικά, τά τρία εἶναι προαιρετικά καί ἐπαναλαμβανόμενα πολλές φορές γι’ αὐτό καί αὐξάνεται τό προσδόκιμο ὅριο ζωῆς καί ἡλικίας στόν κάθε ἄνθρωπο. Λοιπόν, αὐτό εἶναι θέμα τοῦ γιατροῦ, εἶναι θέμα τῆς ἐπιστήμης, δέν εἶναι θέμα τοῦ πνευματικοῦ πατέρα.
Διαβάζω διάφορα κείμενα, διάβασα ἕνα κείμενο τό ὁποῖο φαινόταν σοβαρό κείμενο καί ἔλεγε ὅτι σήμερα δέν ὑπάρχουν ἅγιοι νά τούς ρωτήσουμε ἄν πρέπει νά κάνουμε τό ἐμβόλιο, παλιότερα ὑπῆρχαν ἅγιοι, σήμερα πρέπει νά ρωτήσουμε τόν πνευματικό μας, ἀλλά ἐφόσον καί οἱ πνευματικοί μας δέν τό ξέρουν τό θέμα, θά πρέπει νά δοῦμε τί λέει ἡ ἐπιστήμη. Ὅμως δέν εἶναι θέμα πνευματικῶν. Πρέπει νά κάνουμε τήν διάκριση, ἄλλο εἶναι τό ἔργο τοῦ πνευματικοῦ, ἄλλο εἶναι τό ἔργο τοῦ γιατροῦ.
Ποιό εἶναι τό ἔργο τοῦ πνευματικοῦ; Τό λέω αὐτό γιατί καλῶς τό τονίσατε, γίνεται μία σύγχυση πάνω στό θέμα αὐτό καί πρέπει νά γίνη ἕνα ξεκαθάρισμα. Ποιό εἶναι τό ἔργο τοῦ πνευματικοῦ; Σύμφωνα μέ ὅλη τήν Ὀρθόδοξη παράδοση ὁ πνευματικός βοηθάει τόν ἄνθρωπο στήν ἐσωτερική του ζωή. Δηλαδή, ἡ ψυχή μας ἔχει τήν νοερά ἐνέργεια ἡ ὁποία εἶναι πεθαμένη, ἡ ὁποία ἔχει νεκρωθῆ καί λειτουργεῖ μόνο ἡ λογική ἐνέργεια. Λοιπόν, τό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας διά τῶν πνευματικῶν εἶναι νά ἐνεργοποιήση αὐτήν τήν νοερά ἐνέργεια, νά ἀρχίση νά λειτουργῆ ἡ προσευχή, νά λειτουργῆ ἡ ἀγάπη γιά τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους, νά βγοῦμε ἀπό τήν φιλαυτία καί νά ἀποκτήσουμε φιλοθεΐα καί φιλανθρωπία, ὅπως λέει ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, νά περάσουμε ἀπό τήν κάθαρση, στόν φωτισμό, στήν θέωση. Αὐτό εἶναι τό ἔργο τοῦ πνευματικοῦ. Τό ἔργο τοῦ γιατροῦ, καί τῆς ἐπιστήμης γενικότερα, εἶναι νά βοηθᾶ στήν ὑγεία τοῦ σώματος.
Δέν πρέπει νά μπλέκουμε τά θέματα. Οὔτε ὁ ἰατρός πρέπει νά μπαίνη μέσα στήν πνευματική ζωή τοῦ ἀνθρώπου, οὔτε ὁ πνευματικός πατέρας πρέπει νά μπαίνη μέσα στό ἔργο τῆς ἐπιστήμης. Ἔλεγε ὁ πατήρ Ἰωάννης Ρωμανίδης οὔτε ὁ θεολόγος πρέπει νά εἰσέρχεται μέσα στήν ἐπιστήμη, παρά μόνο ἄν εἶναι συγχρόνως καί ἐπιστήμονας καί ξέρει τήν ἐπιστήμη, οὔτε ὁ ἐπιστήμονας πρέπει νά εἰσέρχεται μέσα στήν θεολογία, ἄν συγχρόνως δέν εἶναι καί θεολόγος. Εἶναι σαφέστατα τά ὅρια. Ἄλλος ὁ σκοπός τῆς ἐπιστήμης, ἄλλος ὁ σκοπός τῆς θεολογίας. Ἄλλος ὁ σκοπός τοῦ ἰατροῦ, ἄλλος ὁ σκοπός τοῦ πνευματικοῦ πατρός. Δέν πρέπει νά γίνεται αὐτή ἡ σύγχυση. Ὅπως ἄλλος εἶναι ὁ σκοπός τῆς Πολιτείας, ἄλλος ὁ σκοπός τῆς Ἐκκλησίας. Δέν μπορεῖ νά γίνεται ἡ σύγχυση καί νά ταυτίζονται οἱ ὅροι ἤ νά γίνεται ἀντικατάσταση, δηλαδή ἡ Πολιτεία νά κάνη τό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας καί ἡ Ἐκκλησία νά ἐνεργῆ καί νά κάνη τό ἔργο τῆς Πολιτείας. Δέν γίνεται αὐτό.
Ζοῦμε σέ μία ἐποχή κατά τήν ὁποία ὄντως ἐπικρατεῖ σύγχυση καί πρέπει νά βροῦμε τά ὅρια καί αὐτά τά ὅρια τά βλέπουμε τά ἔκαναν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὁ Μέγας Βασίλειος, γιά παράδειγμα, ἦρθε στήν Ἀθήνα, σέ μία εἰδωλολατρική Ἀθήνα, καί πῆγε στίς Φιλοσοφικές Σχολές, στά Πανεπιστήμια πού διδάσκονταν τότε 9 μέ 10 ἐπιστῆμες. Ἡ μητέρα τῶν ἐπιστημῶν ἦταν ἡ ρητορική, ἔπειτα ἦταν ἡ φιλολογία, ἡ φιλοσοφία, ἡ ἱστορία, ἡ γεωμετρία, ἡ ἀριθμητική, ἡ ἀστρονομία, ἡ ἰατρική. Τά ἔμαθε αὐτά ἀπό εἰδωλολάτρες, 4 μέ 5 χρόνια, καί φαίνεται στό ἑρμηνευτικό ἔργο του, ὅπως ἑρμήνευσε τήν Ἑξαήμερο, τήν δημιουργία τοῦ κόσμου σέ ἕξι μέρες. Χρησιμοποιεῖ πάρα πολύ ὑλικό ἀπό τίς σπουδές του γιά νά ἑρμηνεύση τήν δημιουργία τοῦ κόσμου. Λοιπόν, ἄλλο αὐτό ἄλλο ὅτι ὁ Θεός ἔκανε τόν κόσμο. Ποιός ἔκανε τόν κόσμο; Ὁ Θεός. Τό πῶς λειτουργεῖ ὁ κόσμος, αὐτό εἶναι ἔργο τῆς ἐπιστήμης. Τί γίνεται μέ τά κύτταρα, τί γίνεται μέ τό DNA, τί γίνεται μέ τό RNA, δέν εἶναι ἔργο τῆς θεολογίας αὐτό.
Κ.Χ. Ἄρα καταλαβαίνουμε, Σεβασμιώτατε, μέ αὐτά πού μᾶς λέτε ὅτι πέρα ἀπό τό γεγονός τῆς πανδημίας, τοῦ ἐμβολίου, τοῦ lockdown, ὅλων αὐτῶν τῶν καταστάσεων πού ζοῦμε ὑποβόσκουν μία σειρά ἀπό ἄλλα θέματα πού ἔχουν νά κάνουν μέ τίς σχέσεις θεολογίας καί ἐπιστήμης καί τίς σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας.
ΣΕΒ. Θέλετε νά σᾶς τό πῶ λίγο ὠμά; Δέν ξέρω ἄν προκαλέσω. Ἐπικρατεῖ μία δεισιδαιμονία σέ ἕναν μεγάλο βαθμό. Ὅταν λέμε δεισιδαιμονία, τί ἐννοοῦμε; Ἄν ἀνοίξετε τό λεξικό τοῦ Μπαμπινιώτη θά τό δῆτε, ὅτι δεισιδαιμονία εἶναι ἡ παράλογη πίστη σέ ὑπερφυσικές καί μυστηριώδεις δυνάμεις πού διευθύνουν τόν κόσμο καί ἐπηρεάζουν τήν ζωή μας. Αὐτή εἶναι ἡ δεισιδαιμονία, πού δέν πιστεύουν στόν πραγματικό Θεό, ὅτι ὁ Θεός διευθύνει τόν κόσμο, ἀλλά διευθύνουν κάποιες ἀόρατες δυνάμεις. Καί αὐτό εἶναι μία ἔκφραση τῆς θρησκείας. Ἡ θρησκεία, ἔλεγε ὁ πατήρ Ἰωάννης Ρωμανίδης, ἔχει τό στοιχεῖο τοῦ μυστικισμοῦ, τῆς δεισιδαιμονίας καί τῆς μαγείας. Γιατί; Διότι, ὅταν πιστεύη κανείς ὅτι ὑπάρχουν ὑπερφυσικές δυνάμεις, μυστηριώδεις, ἀπρόσωπες δυνάμεις οἱ ὁποῖες διευθύνουν τόν κόσμο καί ἐπηρεάζουν τούς ἀνθρώπους, τά UFO καί δέν ξέρω καί τί ἄλλο, τότε ἀμέσως ἀκολουθεῖ καί ἡ μαγεία.
Τί εἶναι ἡ μαγεία; Νά κάνουμε διάφορες ἐνέργειες γιά νά ἐξιλεωθοῦμε καί νά ἐξευμενίσουμε αὐτές τίς ὑπερφυσικές, τίς ἀόρατες, τίς μυστηριώδεις δυνάμεις. Αὐτό τό πράγμα εἶναι ὁ συνδυασμός μεταξύ δεισιδαιμονίας καί μαγείας.
Ποιός ἀποδιώκει τήν δεισιδαιμονία; Ἡ Ὀρθόδοξη θεολογία. Τί πιστεύει; Πιστεύει ὅτι ὁ Θεός εἶναι ἐκεῖνος πού διευθύνει τόν κόσμο, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ δημιούργησε τόν ἄνθρωπο καί τόν κόσμο καί τόν διευθύνει. Οἱ ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ εἶναι σέ ὅλη τήν κτίση. Δέν ὑπάρχουν μυστηριώδεις, ὑπερφυσικές, ἀόρατες καί ἀπρόσωπες δυνάμεις. Ἡ ἄκτιστη ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ ἤ ζωοποιός ἤ σοφοποιός, ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ διευθύνει τόν κόσμο.
Καί νά σᾶς τό πῶ καλύτερα. Δέν εἶναι οἱ τροφές, οἱ βιταμίνες, οἱ θερμίδες, τά φάρμακα καί τά ἐμβόλια τά ὁποῖα μᾶς συντηροῦν στήν ζωή, ἀλλά εἶναι ὁ Θεός μέ τίς ἄκτιστες ἐνέργειές Του πού μᾶς συντηρεῖ διά τῶν τροφῶν, διά τῶν βιταμινῶν, διά τῶν θερμίδων, διά τῶν φαρμάκων, διά τῶν ἐμβολίων. Αὐτή εἶναι ἡ θεολογική τοποθέτηση. Γιατί τό λέω αὐτό; Ὅταν ὁ Θεός ἀποφασίση νά τελειώση ἡ ζωή καί νά φύγη ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, τότε ὅσες βιταμίνες καί ὅσα ἐμβόλια νά πάρουμε καί ὅσες τροφές νά φᾶμε δέν πρόκειται νά ζήσουμε. Ἑπομένως, ἡ ὀρθόδοξη θεολογία ἐκδιώκει κάθε δεισιδαιμονία, κάθε μαγεία γι’ αὐτό καί λέμε ὅτι δέν ἔχει στοιχεῖα θρησκείας, εἰδωλολατρικῆς θρησκείας.
Καί ἡ ἀληθινή ἐπιστήμη εἶναι αὐτή πού ἐκδιώκει τήν δεισιδαιμονία. Μελετᾶ τόν ὀργανισμό τοῦ ἀνθρώπου, βλέπει πῶς μεταγράφεται ἡ πληροφορία ἀπό τό DNA στό mRNA καί πῶς μετά τό mRNA μεταφέρει αὐτήν τήν πληροφορία στά ριβοσωμάτια στό κυτταρόπλασμα, ὥστε νά παραχθοῦν οἱ πρωτεΐνες. Αὐτά ποιός τά ἀνέλυσε; Τά ἀνέλυσε καθαρότατα ἡ ἐπιστήμη, ὅταν βρέθηκε τό μικροσκόπιο καί μάλιστα σήμερα, ὅταν βρέθηκε τό ἠλεκτρονικό μικροσκόπιο.
Καί στό θέμα αὐτό ἔχουμε φέτος πολύ μεγάλη πρόοδο τῆς ἐπιστήμης. Διότι πρῶτα-πρῶτα ὅταν ἐμφανίστηκε ὁ ἰός, ὁ συγκεκριμένος κορωνοϊός, οἱ ἐπιστήμονες εἶναι αὐτοί οἱ ὁποῖοι ἀπομόνωσαν τόν ἰό, διάβασαν τήν γενετική ἀλληλουχία τοῦ ἰοῦ καί ἔτσι δημιουργήθηκαν τά τέστ. Σήμερα λέμε πᾶμε νά κάνουμε ἕνα τέστ γιά νά δοῦμε ἄν εἴμαστε ἀρνητικοί ἤ θετικοί στόν ἰό. Ὅλοι το κάνουν καί οἱ Χριστιανοί τό κάνουν. Αὐτό εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἐπιστήμης, γιατί διάβασαν τήν γενετική ἀλληλουχία τοῦ συγκεκριμένου ἰοῦ. Στήν συνέχεια μετά οἱ ἴδιοι οἱ ἐπιστήμονας μέ τά ἠλεκτρονικά μικροσκόπια εἶδαν καθαρά τήν τρισδιάστατη δομή τῆς πρωτεΐνης, πρωτεΐνη- ἀκίδα, πού χρησιμοποιεῖ αὐτός ὁ ἰός γιά νά εἰσέλθη μέσα στό κύτταρο καί νά χρησιμοποιήση τό κύτταρο ὡς πειρατής γιά νά ἀναπαραχθῆ. Καί ἐπί τῇ βάσει αὐτῶν βγῆκαν τά ἐμβόλια. Ἑπομένως, θέλω νά πῶ ὅτι ἡ ἐπιστήμη ἡ ὁποία δέν ἔχει δεισιδαιμονία βλέπει μέ τό μικροσκόπιο τί γίνεται στό ἐσωτερικό κάθε ὀργανισμοῦ, κάθε ἐμβίου ὄντος καί τά λοιπά.
Ἄρα πρέπει νά ἔχουμε ἐμπιστοσύνη καί στήν ὀρθόδοξη θεολογία καί στήν ἀληθινή ἐπιστήμη πού δέν ἀναμειγνύεται μέ φιλοσοφίες καί ἀνατολικές θρησκεῖες κλπ. Ἐν πάσῃ περιπτώσει κάθε μία ἀπό αὐτές εἶναι στά ὅριά της καί δέν πρέπει νά γίνεται σύγχυση.
Κ.Χ. Ὅπως, δηλαδή, δέν θά μιλήσουμε γιά τήν νοερά προσευχή μέ τόν οἰκογενειακό γιατρό, ἔτσι δέν μποροῦμε νά ρωτήσουμε τόν Ἱερέα γιά τό ἐμβόλιο.
ΣΕΒ. Σωστά. Ἔτσι εἶναι ἀκριβῶς. Δηλαδή γιά θέματα τῆς ἐνεργοποίησης τῆς νοερᾶς ἐνέργειας, πού γιά μᾶς σέ πολλούς εἶναι ἀδρανοποιημένη, αὐτό ἕνας καλός πνευματικός πατέρας θά τό ἀντιμετωπίση. Αὐτό εἶναι τό ἔργο τοῦ καλοῦ πνευματικοῦ πατέρα, νά μᾶς δημιουργήση μετάνοια, γιά νά τό πῶ ἁπλά, γιά νά μετανοήσουμε, γιά νά ἀποβάλουμε τήν φιλαυτία καί νά ἀποκτήσουμε ἀγάπη γιά τό Θεό καί τούς ἀνθρώπους. Αὐτό εἶναι ἔργο τοῦ πνευματικοῦ πατρός. Ἔργο τοῦ πνευματικοῦ πατρός δέν εἶναι νά λέη στό πνευματικό του παιδί τί ροῦχα νά φορέση, τί αὐτοκίνητο θά ἀγοράση, πῶς θά φτιάξη τά μαλλιά του, ἐάν θά πάη στό κομμωτήριο ἤ δέν θά πάη στό κομμωτήριο. Αὐτά τά πράγματα εἶναι ἀπαράδεκτα. Δέν εἶναι ἔργο τοῦ πνευματικοῦ πατρός αὐτό. Δέν εἶναι ἔργο τοῦ πνευματικοῦ πατρός νά ἀναλύη θέματα τά ὁποῖα εἶναι ἄλλων ἐπιστημῶν. Τό νά προσπαθῆ νά βρῆ τόν σκοπό γιά τόν ὁποῖο ὁ Χριστιανός ζῆ καί ἐργάζεται, κάνει διάφορες ἐπιλογές, αὐτό εἶναι. Γιατί τό κάνει; Τό κάνει αὐτό γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ, τό κάνει γιά τήν φιλαυτία του, τό κάνει ἀπό ἀγάπη γιά τούς ἀνθρώπους;
Θέλω νά πῶ ὅτι πρέπει νά μάθουμε τελικά ὅτι ἕνα βασικό στοιχεῖο πού ἔχει σχέση μέ τήν πνευματική μας ζωή εἶναι νά ἀποκτήσουμε μία ἐλευθερία. Ὁ Ντοστογιέφσκι τό ἔχει ἀναλύσει στούς Ἀδελφούς Καραμάζωφ, ὅπου θέτει βασικά τό ἐρώτημα: «Εὐτυχία ἡ ἐλευθερία;». Τί εἶναι; Καί καταλήγει ὅτι εἶναι ἐλευθερία. Ἐλευθερία τί; Ἡ ἐλευθερία ἔχει δύο ἔννοιες, εἶναι ἐλευθερία ἀπό κάτι, ἀπό μία δουλεία, εἴμαστε δοῦλοι ἰδεολογιῶν, πραγμάτων, καί ἡ ἐλευθερία πρός κάτι ὡς ἀγάπη. Ἄρα ἡ ἐλευθερία ἔχει δύο ἔννοιες, νά ἐλευθερωθῶ ἀπό κάτι πού μέ κρατᾶ στήν δουλεία, εἶμαι δοῦλος, καί νά ἀποκτήσω δύναμη νά ἀγαπῶ. Αὐτό εἶναι ἔργο τοῦ πνευματικοῦ πατρός. Τό τί θά φᾶμε, ποιά εἶναι ἡ ὑγιεινή τοῦ σώματος, τί φάρμακα θά πάρουμε, ἄν ἀρρωστήσουμε, τί πρέπει νά κάνουμε, εἶναι ἔργο τοῦ δικοῦ μας προσωπικοῦ γιατροῦ.
Κ.Χ. Σεβασμιώτατε, ἀφοῦ ὁ Θεός, λοιπόν, μᾶς ἔχει δώσει αὐτό τό χάρισμα τῆς ἐλευθερίας, -διορθῶστε με ὅπου κάνω λάθος- καί κάθε ἄνθρωπος εἶναι ἐλεύθερος νά ἀποφασίση τί θά κάνη στήν ζωή του, ὅταν ἐμεῖς ἀπό μόνοι μας ὑποδουλωνόμαστε καί θέλουμε νά μᾶς πῆ ὁ πνευματικός, παραδείγματος χάρη, ἄν πρέπει, ἄν μποροῦμε νά κάνουμε τό ἐμβόλιο ἤ ὄχι καί ὄχι ὁ γιατρός πού εἶναι ἁρμοδιότητά του, αὐτό τήν ἴδια στιγμή σημαίνει ὅτι ἔχουμε ἐμεῖς ἕνα πρόβλημα, καταργοῦμε τήν ἐλευθερία μας, θέλουμε νά μᾶς ἐπιβάλη κάποιος ἄλλος, αὐτό γιατί γίνεται, πῶς ἐξηγεῖται;
ΣΕΒ. Πολύ ὡραῖα τό τοποθετεῖτε. Αὐτό ἐξηγεῖται ἀπό τήν ὡριμότητα ἤ ἀνωριμότητα τοῦ πνευματικοῦ παιδιοῦ καί τήν ὡριμότητα ἤ τήν ἀνωριμότητα τοῦ πνευματικοῦ πατρός. Νά τό ποῦμε καί εὐρύτερα. Τί θά πῆ πνευματικός πατέρας; Ὁ πνευματικός πατέρας ἔχει δικά του πνευματικά παιδιά καί τά κάνει ὅ,τι θέλει; Ὄχι. Εἶναι παιδιά τοῦ Θεοῦ, ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε τό χάρισμα, τήν δωρεά, ἕναν ἄνθρωπο νά τόν βγάλη μέσα ἀπό τήν δουλεία, νά τόν βοηθήση νά βγῆ ἀπό τήν δουλεία, νά ἀναπτυχθῆ τό φυσικό θέλημα, νά πάψη νά λειτουργῆ μέ τό γνωμικό θέλημα, τό γνωμικό θέλημα μέ τίς ἐπιλογές νά γίνη φυσικό θέλημα καί νά ὁδηγῆται πρός τόν Θεό. Στήν οὐσία δέν εἶναι δικό του πνευματικό παιδί, εἶναι παιδί τοῦ Θεοῦ.
Γι’ αὐτό καί ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, ἄν διαβάσετε τά κείμενα, στίς ὁμιλίες πού κάνει στούς μοναχούς ἀρχίζει: «Πατέρες καί ἀδελφοί». Δέν τούς λέει τέκνα, ἐκτός ἀπό μερικές φορές λέει καί τέκνα, δηλαδή, ἡ ἐν Χριστῷ πατρότητα δέν καταργεῖ τήν ἐν Χριστῷ ἀδελφότητα, εἴμαστε ἀδέρφια μεταξύ μας. Εἶμαι Ἐπίσκοπος, ἔχω ἕνα χάρισμα καί κάποιος ἄλλος Ἱερεύς ἔχει ἕνα ἄλλο χάρισμα, αὐτό δέν καταργεῖ τήν ἀδελφότητα. Εἴμαστε μέ τούς ἀνθρώπους, θέλουμε νά βοηθήσουμε, εἴμαστε καί ἀδελφοί ἐν Χριστῷ. Δέν ἔχει κάνει ὁ Θεός κυρίους καί δούλους. Εἶναι ὁ πνευματικός πατέρας πού ἔχει τήν αὐθεντία καί εἶναι τό πνευματικό παιδί πού εἶναι δοῦλος στόν πνευματικό πατέρα. Αὐτά εἶναι λαθεμένες καταστάσεις καί θά ἔλεγα δείχνουν τήν ἀνωριμότητα καί τῶν δύο.
Νά πῶ ἕνα παράδειγμα. Εἶναι ὅπως τό ἀεροπλάνο πού χρησιμοποιεῖ τίς ρόδες προκειμένου νά ἀναπτύξη μία ταχύτητα καί νά πετάξη καί ὅταν πετάη, μαζεύει τίς ρόδες, δέν τίς χρειάζεται. Ὅταν θά προσγειωθῆ πάλι, θά χρειαστῆ τίς ρόδες. Ἡ ὑπακοή στόν πνευματικό πατέρα εἶναι αὐτές οἱ ρόδες πού θά ἀναπτύξη ταχύτητα, ὥστε νά πετάξη καί ὅταν θά πετάξη, μαζεύει τίς ρόδες. Καί θά κάνη σέ ὅλη τήν ζωή του κάποιος ὑπακοή σέ ἕναν πνευματικό πατέρα ὡς δοῦλος;
Ὁ κατ’ ἐξοχήν πατέρας μας εἶναι ὁ Θεός. Οἱ Ἐπίσκοποι καί οἱ Ἱερεῖς πού ἐργάζονται μέ τήν εὐλογία τῶν Ἐπισκόπων εἶναι ἀδελφοί καί ἐπειδή ἔχουν πείρα μεγαλύτερη βοηθοῦν στό νά ἀναπτυχθῆ μέσα τους ἡ ἐλευθερία ὡς ἀποδέσμευση ἀπό κάτι δουλικό καί μετά νά ἀναπτυχθῆ ἡ ἐλευθερία ὡς ἀγάπη. Δέν μποροῦμε στήν ζωή μας εἴτε εἴμαστε Ἐπίσκοποι, εἴτε εἴμαστε Ἱερεῖς νά κρατᾶμε ὑπό τήν ἐξουσία μας σέ ὅλη τήν ζωή τούς ἀνθρώπους νά τούς ἔχουμε ὡς δούλους, νά κάνουμε δηλαδή ὀπαδούς, ἀλλά νά κάνουμε μαθητές καί οἱ μαθητές πολλές φορές ἀναδεικνύονται ἀνώτεροι καί ἀπό ἐμᾶς. Καί πρέπει νά τό ἀγαπᾶμε αὐτό, νά τό θέλουμε αὐτό, καί νά ρωτᾶμε καί τά πνευματικά μας παιδιά γιά θέματα τά ὁποῖα ἔχουμε καί ἐμεῖς ἀνάγκη.
Νά πῶ κάτι. Ὁ ἅγιος Παΐσιος, γιά παράδειγμα, ἔκανε τήν διάκριση. Ἐγώ ἔχω ζήσει τόν ἅγιο Παΐσιο. Τό τί λένε οἱ ἄλλοι δέν ξέρω, ἐγώ ἔχω ζήσει πολύ κοντά τόν ἅγιο Παΐσιο καί κοιμήθηκα ἕνα βράδυ πού μέ κράτησε στό Κάθισμά του. Λοιπόν, ἔκανε διάκριση, καί ὅταν πήγαινε κάποιος- δέν ἤτανε πνευματικός ὁ ἴδιος- , ἔλεγε, «Παιδάκι μου, αὐτό εἶναι ὁ λογισμός σου, βγάλε τόν λογισμό καί θά θεραπευθῆς», καί θεραπευόταν. Ἄλλες φορές τούς ἔστελνε στούς πνευματικούς. «Πήγαινε στόν τάδε πνευματικό, αὐτό τό θέμα θέλει ἐξομολόγηση». Ἄλλες φορές, -συνεργαζόταν μέ τόν καθηγητή Μπαλογιάννη- ἔλεγε «Αὐτό τό θέμα εἶναι νευρολογικό, πήγαινε στό Μπαλογιάννη ἤ σέ κάποιον γιατρό». Καί ἄλλες φορές διέκρινε ὅτι αὐτό ἦταν δαιμονική ἐπίδραση καί ἔλεγε: «Παιδί μου, αὐτό εἶναι δαιμονικό, πήγαινε στόν ἅγιο Γεράσιμο στήν Κεφαλονιά ἤ στόν ἅγιο Νεκτάριο νά σέ διαβάσουν, εἶναι δαιμονικό αὐτό». Αὐτός εἶναι ὁ ἀληθινός πνευματικός πατέρας.
Κ.Χ. Σεβασμιώτατε, ἐπιτρέψτε μου κλείνοντας ἔτσι τήν συνομιλία μας νά δανειστῶ τήν κατάληξη τοῦ κειμένου σας τῆς ἐπιστολῆς πού στείλατε στόν Μακαριώτατο, ἀφοῦ ἔχει δοθῆ στήν δημοσιότητα, καταλήγετε, λοιπόν: «Ἀφοῦ ἡ ἀνθρώπινη ζωή εἶναι εὐλογία τοῦ Θεοῦ καί δίνεται γιά νά δοξάζεται ὁ Θεός, νά ὑπηρετῆται ὁ συνάνθρωπος καί νά σωθῆ ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος αἰωνίως».
ΣΕΒ. Ναί, νομίζω αὐτό εἶναι. Ἡ ζωή μας εἶναι δωρεά τοῦ Θεοῦ, εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ σέ μᾶς γιά νά ζήσουμε. Γιατί; Γιά νά ἀγαποῦμε τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους καί τελικά νά εἰσέλθουμε στήν Οὐράνια Θεία Λειτουργία. Αὐτό εἶναι, γι’ αὐτό ζῶ. Ἡ ζωή μου δέν εἶναι αὐτοσκοπός. Καί ὅταν χρησιμοποιῶ καί τούς γιατρούς, παίρνω τά φάρμακα καί τό ἐμβόλιο, δέν τά χρησιμοποιῶ γιατί ἔχω μία ὑπεραξία τῆς ζωῆς καί τήν ζωή τήν αὐτοθεοποιῶ, δέν γίνεται αὐτοθεοποίηση τῆς ζωῆς γιά νά ζήσουμε πολλά χρόνια. Πόσα χρόνια θά ζήσουμε; Ἐγώ θεωρῶ ὅτι ἔκανα τό ἐμβόλιο διότι, ἄν μοῦ δώση ὁ Θεός δυνατότητα νά ζήσω λίγο παραπάνω, νά ὠφελήσω μερικούς ἀνθρώπους καί τελικά νά μετανοήσω κιόλας καί νά προετοιμαστῶ κατάλληλα γιά τήν συνάντησή μου μέ τόν Χριστό. Δέν παίρνω τά φάρμακα οὔτε τά ἐμβόλια γιά νά ζήσω 200 χρόνια, ἀλλά γιά νά μοῦ δοθῆ χρόνος μετανοίας ἤ θά τό ἔλεγα προετοιμασίας γιά τήν μεγάλη συνάντηση μέ τόν Χριστό, πού θά εἶναι καί ἡ κρίση, ἡ πρώτη κρίση.
Κ.Χ. Σεβασμιώτατε, σᾶς εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τόν χρόνο πού διαθέσατε καί κυρίως γιά ὅλα ὅσα μᾶς εἴπατε σήμερα.
ΣΕΒ. Νά εἶστε καλά. Καί ἐγώ εὐχαριστῶ.
Κ.Χ. Καλή χρονιά σᾶς εὐχόμαστε, Σεβασμιώτατε μέ ὑγεία. Καλημέρα
ΣΕΒ. Εὐχαριστῶ ἐπίσης. Νά εἶστε καλά.
- Προβολές: 1859