Γράφτηκε στις .

Κύριο ἄρθρο: Ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης Βαρθολομαῖος στὴν Ἑλλάδα

Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Δημοσιεύθηκε στήν “Καθημερινή” τῆς Κυριακῆς 13-6-99

 

Κύριο ἄρθρο: Ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης Βαρθολομαῖος στὴν ἙλλάδαἩ Ἑλλάδα κατά τόν μήνα Μάϊο σημαδεύθηκε ἀπό τήν ἐπίσκεψη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου τοῦ Ἅ’, ὁ ὁποῖος ἐπισκέφθηκε, γιά πρώτη φορά μετά τήν ἐκλογή του, τήν Ἀθήνα, τήν πρωτεύουσα τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους. Μέ τήν εὐκαιρία αὐτή ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἦλθε σέ ἐπικοινωνία μέ τόν Ἀρχιεπίσκοπο, τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, μέ τόν Πρόεδρο τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, τό Ἑλληνικό Κοινοβούλιο, τόν Πρωθυπουργό καί τήν Κυβέρνηση, μέ τούς πολιτικούς, μέ τά ἀνώτατα Πνευματικά Ἱδρύματα τῆς Ἀθήνας καί γενικά της χώρας μας, μέ Σωματεῖα καί Συλλόγους, μέ δημοσιογράφους καί πολύ λαό. Συγχρόνως περιόδευσε στίς Νέες Χῶρες, δηλαδή τίς Μητροπόλεις οἱ ὁποῖες ἐδόθησαν ἐπιτροπικῶς στήν Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἤτοι τίς Μητροπόλεις Ἠπείρου καί Μακεδονίας, ἤδη δέ εἶχε ἐπισκεφθῆ μερικές ἀπό τίς Μητροπόλεις τῆς Θράκης.

Μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἐπισκέψεως τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου στήν Ἑλλάδα θά ἤθελα νά ἐκφράσω μερικές σκέψεις πού μου δημιουργήθηκαν αὐτόν τόν καιρό, πού ἔχουν σχέση τόσο μέ τόν θεσμό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ὅσο καί μέ τήν παρουσία τῶν Οἰκουμενικῶν Πατριαρχῶν τῶν τελευταίων ἐτῶν, ἰδίως δέ τοῦ τωρινοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου.

1. Ὁ θεσμός τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἔχει μεγάλη ἀξία, περιβάλλεται μέ δόξα πολύ, ἀφοῦ πέρασε ἡμέρες δόξης καί ἡμέρες ταπεινώσεως, ἀνῆλθε στόν σταυρό τοῦ Γολγοθά, ἀλλά ἔζησε καί τήν δόξα τῆς ἀναστάσεως. Αὐτό λέγεται βέβαια μέ μιά προσοχή, γιατί ὑπάρχει στενή σχέση μεταξύ του σταυροῦ καί τῆς ἀναστάσεως, ἀφοῦ σταυρός εἶναι ἡ δόξα τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ἀνάσταση εἶναι ἡ βίωση τοῦ μυστηρίου τοῦ σταυροῦ. Μέ αὐτήν τήν προοπτική ἀντιλαμβάνεται κανείς ὅτι πολλές φορές ὁ διωγμός καί τό μαρτύριο ἔχει μεγαλύτερη δόξα ἀπό μιά ἐξωτερική φαινομενική ἐπιτυχία, πού μπορεῖ νά εἶναι ἐκκοσμικευμένη ζωή.

Γιά τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἰσχύει ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: “ἔχομεν δέ τόν θησαυρόν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἴνα ἡ ὑπερβολή τῆς δυνάμεως ἤ τοῦ Θεοῦ καί μή ἐξ ἠμῶν, ἐν παντί θλιβόμενοι ἀλλ’ οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ’ οὐκ ἑξαπορούμενοι, διωκόμενοι ἀλλ’ οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ’ οὐκ ἀπολλύμενοι” (Β' Κορ. δ', 7-10). Παράλληλος εἶναι καί ὁ ἄλλος λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: “ἐν παντί συνιστῶντες ἑαυτούς ὡς Θεοῦ διάκονοι... διά δόξης καί ἀτιμίας, διά δυσφημίας καί εὐφημίας, ὡς πλάνοι καί ἀληθεῖς, ὡς ἀγνοούμενοι καί ἐπιγινωσκόμενοι, ὡς ἀποθνήσκοντες καί ἰδού ζῶμεν, ὡς παιδευόμενοι καί μή θανατούμενοι, ὡς λυπούμενοι ἀεί δέ χαίροντες, ὡς πτωχοί πολλούς δέ πλουτίζοντες, ὡς μηδέν ἔχοντες καί πάντα κατέχοντες” (Β' Κορ. στ', 4-10).

Πράγματι, τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο πέρασε ὅλες τίς φάσεις τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, ἀφοῦ ἄλλωστε ὑπῆρξε ἡ πρωτεύουσά της. Ἔζησε τήν δοξασμένη ἀλλά καί τήν πονεμένη Ρωμηοσύνη, πέρασε ἀπό τήν δόξα τῆς Ρωμανίας - Βυζαντίου, ἀλλά καί τίς ταπεινώσεις της, δηλαδή τήν Φραγκοκρατία καί τήν Τουρκοκρατία. Πολλοί ἐχθροί της Ρωμηοσύνης θά ἤθελαν νά πεθάνη τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἀλλά αὐτό ζῆ καί δοξάζεται.

2. Κάνοντας λόγο γιά τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἐννοοῦμε τόσο τόν θεσμό ὅσο καί τούς ἁγίους πού ἐκλέϊσαν καί δόξασαν αὐτόν τόν θεσμό, πού ἐξέφρασαν τήν ἀποκαλυπτική ἀλήθεια τῆς πίστεως μέ μαρτυρία καί μαρτύριο.

Πράγματι, ὡς θεσμός τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἀπαιτεῖ ἰδιαίτερο σεβασμό, γιατί καθιερώθηκε ἀπό ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Νά σημειώσουμε τόν γ' Κανόνα τῆς Β' Οἰκουμενικῆς Συνόδου ὁ ὁποῖος λέγει: “Τόν μέντοι Κωνσταντινουπόλεως ἐπίσκοπον ἔχειν τά πρεσβεία τῆς τιμῆς μετά τόν τῆς Ρώμης ἐπίσκοπον, διά τό εἶναι αὐτήν νέαν Ρώμην”. Σημαντικός εἶναι καί ὁ κή' Κανόνας τῆς Δ' Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ ὁποῖος ἀφοῦ ἀποδέχεται τόν Κανόνα τῆς Β' Οἰκουμενικῆς, λέγει: “Καί τῷ αὐτῶ σκοπῶ κινούμενοι οἱ ἑκατόν πεντήκοντα θεοφιλέστατοι ἐπίσκοποι, τά ἴσα ἀπένειμαν τῷ τῆς Νέας Ρώμης ἁγιωτάτω θρόνω, εὐλόγως κρίναντες τήν Βασιλεία καί Συγκλήτω τιμηθεῖσαν πόλιν, καί τῶν ἴσων ἀπολαύουσαν πρεσβείων τή πρεσβυτέρα βασιλίδι Ρώμη, καί ἐν τοῖς ἐκκλησιαστικοῖς ὡς ἐκείνην μεγαλύνεσθαι πράγμασι, δευτέραν μετ’ ἐκείνην ὑπάρχουσαν”.

Μέ τούς δύο αὐτούς σημαντικούς κανόνας, ἀλλά καί τήν γενικότερη ἐκκλησιαστική ζωή, ὁ Θρόνος τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀπέκτησε μεγάλη δόξα καί αἴγλη, ἔχοντας τά ἴδια πρεσβεία τιμῆς μέ τήν πρεσβυτέρα Ρώμη “δευτέραν μετ’ ἐκείνην ὑπάρχουσαν”, ἐννοεῖται τήν Νέα Ρώμη. Βεβαίως, ὅταν ἀργότερα ἡ πρεσβυτέρα Ρώμη ἔπεσε σέ αἵρεση καί ἀποστάτησε ἀπό τήν ἀποκαλυπτική ἀλήθεια, ὁ Θρόνος τῆς Κωνσταντινουπόλεως πού ἀπό τόν Στ' αἰώνα ἐπισήμως καθιερώθηκε νά ὀνομάζεται Οἰκουμενικός, ἀπέκτησε τήν πρωτοκαθεδρία σέ ὅλες τίς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες. Ἔτσι, τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἀπέκτησε δόξα μεγάλη, διότι παρέμεινε πιστό στήν Ὀρθόδοξη Παράδοση καί διότι ἡ Λατινική Ἐκκλησία ἀπομακρύνθηκε ἀπό τήν ὀρθόδοξη πίστη.

Ἐπίσης, τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἔχει μεγάλη δόξα γιατί, ἐκτός του ὅτι εἶναι ἕνας θεσμός πού θεσπίσθηκε ἀπό Οἰκουμενικές Συνόδους, ταυτοχρόνως δοξάστηκε ἀπό τήν ὕπαρξη καί παρουσία ἁγιασμένων μορφῶν, ἁγιωτάτων Πατριαρχῶν πού δόξασαν τήν Ἐκκλησία καί δοξάστηκαν ἀπό αὐτήν. Νά θυμηθοῦμε ἁπλῶς τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο, τόν Μέγα Φώτιο, τόν ἅγιο Γερμανό, τόν ἅγιο Φιλόθεο τόν Κόκκινο, τόν ἅγιο Γεννάδιο, τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Ε' καί μεγάλη χορεία ἁγιωτάτων Πατριαρχῶν, οἱ ὁποῖοι ἔδωσαν τήν μαρτυρία τῆς πίστεως καί πολλοί ἀπό αὐτούς δέχθηκαν τό μαρτύριο τοῦ αἵματος. Καί βέβαια, νά προστεθῆ σέ αὐτούς καί ὁλόκληρη χορεία ἱεραρχῶν πού περιέβαλαν τούς Πατριάρχας καί ἔζησαν μέ ὁσιότητα βίου καί ἀληθινή πίστη. Ὁ Οἰκουμενικός Θρόνος κράτησε τήν ἀποκαλυπτική ἀλήθεια καί τήν πέρασε μέσα σέ Κανόνας καί διατάξεις, σέ ἐγκυκλίους καί ἱεραποστολές, σέ ὁμιλίες καί πράξεις. Πῶς νά μήν σεβαστῆ κανείς ἕναν τέτοιο ἐξαγιασμένο θρόνο;

3. Γνωρίζουμε, ὅμως, τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ὄχι μόνο μέσα ἀπό τήν ἱστορία καί τά βιβλία, ἀλλά καί ἀπό τήν ἐπικοινωνία πού ἔχουμε μέ τούς Πατριάρχες τῶν ἡμερῶν μας. Γνώρισα προσωπικά καί τούς τρεῖς τελευταίους Πατριάρχες, ὅπως τόν ἀείμνηστο Ἀθηναγόρα, τόν μακαριστό Δημήτριο καί τόν νῦν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο. Ὁ κάθε ἕνας ἀπό αὐτούς εἶχε τά ἰδιαίτερα προσωπικά χαρίσματα καί βέβαια καί οἱ τρεῖς ζοῦν κάτω ἀπό τήν βαρειά κληρονομιά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, πού ἐξαγιάσθηκε ἀπό ἁγίους ἐπισκόπους καί ὁμολογητᾶς τῆς πίστεως.

Τόν ἀείμνηστο Πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν γνώρισα κατά τίς περιοδεῖες του στήν Ἑλλάδα τό ἔτος 1963, μέ τήν εὐκαιρία τῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων γιά τήν χιλιετηρίδα τοῦ Ἁγίου Ὅρους. Τόν ἐνθυμοῦμαι νά ἐπισκέπτεται τά Ἰωάννινα καί νά λειτουργῆ στόν Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου. Ἦταν μεγαλοπρεπής, ἐπιβλητικός, ἁπλός, εὐγενής, ἱεροπρεπής. Ἕνας Πατριάρχης πού θύμιζε ἐξωτερικά τους Πατριάρχας τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Γιά μένα, πού ἤμουν τότε ὑποψήφιος φοιτητής, τήν ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας μου φαινόταν ἕνας “μύθος”.

Τόν μακαριστό Πατριάρχη Δημήτριο τόν γνώρισα δύο φορές. Πρῶτα, ἀπό μία ἐπίσκεψη πού ἔκανα στήν Κωνσταντινούπολη, καί εἶχα ἰδιαίτερη χαρά, διότι τοῦ ἐπανέφερα στήν μνήμη τοῦ τίς στιγμές ἐκεῖνες πού ἦταν διάκονος - Ἱεροκήρυκας στήν Ἔδεσσα, ὅπου καί ἐγώ ἐκεῖνον τόν καιρό ὑπηρετοῦσα, καί τοῦ μετέφερα τούς χαιρετισμούς τῶν συγγενῶν του πού ἔμεναν στήν περιοχή Γιαννιτσῶν. Πολλοί Ἐδεσσαῖοι τόν ἐνθυμοῦνται ἀκόμη ἀπό τήν διακονία του στήν Ἔδεσσα. Καί στήν συνέχεια τόν ἐνθυμοῦμαι ἀπό τήν ἐπίσκεψή του στήν Ἀθήνα τό 1987. Ἦταν ἕνας Πατριάρχης ὅσιος, εὐλογημένος καί ταπεινός, καί ἔκρυβε μέσα του τόν πόνο τῆς Ρωμηοσύνης. Αὐτός ὁ ἄνθρωπος μετέδιδε μιά κατανυκτική ἀτμόσφαιρα. Ἔβλεπες ἕναν σταυρωμένο Ἐπίσκοπο. Τό πρόσωπό του, ἡ γλυκύτητά του, ἡ φωνή τοῦ μετέδιδαν ἕναν πλούσιο ἐσωτερικό κόσμο.

Τόν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο τόν γνωρίζω ἀπό παλαιά, καί ὡς Μητροπολίτη ἀλλά καί τώρα ὡς Πατριάρχη. Ἔχει ἔντονα διοργανωτικά χαρίσματα. Ἡ μεγάλη πείρα τήν ὁποία ἀπέκτησε πολλά χρόνια, εὑρισκόμενος κάτω ἀπό τήν σκιά μεγάλων μορφῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί ἐργαζόμενος ἐν ἀφανεία κάτω ἀπό τό ἔργο τοῦ ἀειμνήστου πατριάρχου Δημητρίου, τόν κάνουν νά εἶναι πράγματι ὁ ἀκοίμητος ὀφθαλμός τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πού ἐπιβλέπει καί παρακολουθεῖ διακριτικά ὅλα ὅσα συμβαίνουν στόν κόσμο. Δέν γνωρίζω ἄν εἶναι ἄστοχο νά χρησιμοποιήσω μιά εἰκόνα, ἀλλά θά τό τολμήσω. Βλέποντας τήν μορφή τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου, αἰσθάνομαι ἀφ’ ἑνός μέν τήν δύναμη τοῦ μυαλοῦ του, ἀφοῦ ὁλόκληρό το πρόσωπό του δίδει τήν ἔκφραση ὅτι εἶναι ἕνας ὁλόκληρος ἐγκέφαλος μέ γνώση καί λύσεις, ἀφ’ ἑτέρου δέ τήν γλυκύτητα τῆς καρδιᾶς του πού ἐξέρχεται ἀπό τά χείλη του.

Δέν θά γράψω περισσότερα γιά τά θέματα αὐτά, ἀλλά θά ὑπογραμμίσω ὅτι τά ἰδιαίτερα χαρίσματα τῶν τριῶν αὐτῶν μορφῶν τῆς ἐποχῆς μας, ἡ μεγαλοπρέπεια, ἡ ταπείνωση καί τό ὀργανωτικό πνεῦμα, τά ὁποῖα ἀλληλοπεριχωροῦνται, μαζί μέ πολλά ἄλλα, εἶναι ἡ πεμπτουσία τοῦ τρόπου ζωῆς τῶν Πατριαρχῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως.

4. Ἡ παρουσία τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου στήν Ἑλλάδα ἔδωσε ἀφορμή γιά πολλές συζητήσεις μεταξύ των Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν. Οἱ λόγοι καί ἡ ἀναστροφή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, ἀλλά καί τῶν Ἀρχιερέων πού τόν συνόδευαν, ὑπῆρξε εὐκαιρία νά ἔρχονται στήν ἐπιφάνεια πολλές ἀλήθειες. Θά ἤθελα μερικές ἀπό αὐτές νά ὑπογραμμίσω. Τί εἶναι Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί ποιές οἱ διαφορές της μέ τίς ἄλλες Ἐκκλησίες. Ποιός εἶναι ὁ ρόλος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Τί εἶναι αὐτοκέφαλη καί αὐτόνομη Ἐκκλησία. Ποιές εἶναι οἱ διαφορές μεταξύ αὐτῶν, καί ποιά ἡ σχέση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πρός τίς αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες. Πῶς χορηγεῖται τό αὐτοκέφαλο σέ κάποια Ἐκκλησία κλπ.

Συζήτησα μέ πολλούς ἀνθρώπους πάνω στά θέματα αὐτά, οἱ ὁποῖοι μέ ἐρώτησαν σχετικά. Κυρίως θά ἤθελα νά ὑπογραμμίσω τρεῖς βασικές θέσεις.

Τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο εἶναι Οἰκουμενικό καί ἔχει τά πρεσβεία τῆς τιμῆς καί πρωτόθρονης Ἐκκλησίας, μέ ὅλα τα καθήκοντα καί τά δικαιώματα τά ὁποῖα ἀπορρέουν ἀπό αὐτήν τήν παρουσία. Ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός Πατριάρχης Κ. Βαρθολομαῖος στόν λόγο τοῦ κατά τήν ἐπίσημη συνεδρία τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μᾶς ἔδωσε ἁπτά δείγματα αὐτῆς τῆς ἀληθείας. Τόνισε τά δύο γνωρίσματα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ἤτοι τήν διακονία τῆς ἀγάπης καί τήν “μέριμναν πασῶν των Ἐκκλησιών”. Ἐπίσης πρέπει νά τονισθῆ ὅτι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο δέν χρειάζεται νά ἀποτελῆται ἀπό ἀντιπροσώπους ὅλων των Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν γιά νά εἶναι καί νά θεωρῆται Οἰκουμενικό, ἀλλά εἶναι Οἰκουμενικό γιά τήν καθέδρα τοῦ Ἐπισκόπου της Νέας Ρώμης, μέ τό συγκεκριμένο ποίμνιο τῆς Νέας Ρώμης. Ἐπειδή ὑπάρχουν μερικοί πού συγχέουν τήν Οἰκουμενική Σύνοδο μέ τήν Σύνοδο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ὑπογραμμίζουμε ὅτι ἄλλο εἶναι ἡ Οἰκουμενική Σύνοδος, πού ἀπαρτίζεται ἀπό ἀντιπροσώπους ὅλων των κατά τόπους Ἐκκλησιῶν, καί ἄλλο εἶναι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, πού ἀποτελεῖται ἀπό Σύνοδο τῶν Ἱεραρχῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, μέ τήν οἰκουμενική του διάσταση σέ σχέση μέ τίς πανορθοδόξους Συνόδους.

Ἔπειτα, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος εἶναι αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία, ἀλλά αὐτή ἡ αὐτοκεφαλία εἶναι καρπός καί ἀποτέλεσμα ἀφ’ ἑνός μέν μιᾶς ἀνταρσίας ἐκ μέρους τῶν διαφωτιστῶν τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ἔναντί του Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀφ’ ἑτέρου δέ μιᾶς διακριτικῆς καί συνετούς ἀντιμετωπίσεως τῆς καταστάσεως ἐκ μέρους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Γιατί μετά τήν ἀπελευθέρωση τῆς Ἑλλάδος ἀπό τόν τουρκικό ζυγό, μέ τήν ἐπίδραση διαφόρων διαφωτιστῶν πού ἀπέβλεπαν στήν δημιουργία ἐθνικῶν Ἐκκλησιῶν, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἔζησε ἀπό τό 1833 - 1850 μιά κατάσταση σχισματική. Δυστυχῶς, αὐτή ἡ νοοτροπία τῶν διαφωτιστῶν συνετέλεσε στήν δημιουργία ἄλλων ἐθνικῶν καί ἐν πολλοῖς ἐθνικιστικῶν Ἐκκλησιῶν στά Βαλκάνια μέ πολλές καί φοβερές συνέπειες. Ἡ κατάσταση πού ἐπικρατεῖ στά Βαλκάνια στίς ἡμέρες μας δέν εἶναι ἀνεξάρτητη ἀπό αὐτήν τήν νοοτροπία. Ἀλλά καί οἱ τρικυμίες πού πέρασε ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἀπό τό 1850 ἕως σήμερα δέν εἶναι ἄσχετες ἀπό αὐτόν τόν βίαιο ἀπογαλακτισμό της ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Ἄν ἐπωφελεῖτο ἀπό τήν σύνεση, τήν σοφία, τήν πείρα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, θά εἶχε ἀποφύγει πολλές ἐκκλησιαστικές σεισμικές δονήσεις πού δημιούργησαν πολλά προβλήματα.

Ἀκόμη τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο δέν εἶναι ἄσχετο μέ τήν Ἑλλάδα, ἀφοῦ ἐξακολουθεῖ νά ἔχει δεσμούς μέ τόν Ἑλλαδικό χῶρο. Καί αὐτό γίνεται διότι ἡ ἡμιαυτόνομη Ἐκκλησία τῆς Κρήτης ἔχει σχέσεις μέ τό Πατριαρχεῖο, καθώς ἐπίσης τό Ἅγιον Ὅρος καί τά Δωδεκάνησα ὑπάγονται στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, καί βέβαια ὑπάρχουν καί Σταυροπηγιακές Πατριαρχικές Μονές πού ἔχουν ἐξάρτηση ἀπό τό Πατριαρχεῖο. Ἐπίσης, οἱ “Νέες Χώρες” πού δόθηκαν ἐπιτροπικῶς στήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος μέ τήν πατριαρχική Πράξη τοῦ 1928, μνημονεύουν τοῦ ὀνόματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, πέρα ἀπό τά ἄλλα πού περιγράφονται στήν Πράξη πού ἀναφέραμε. Ἔτσι, ὑπάρχει στενή σχέση μεταξύ του Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ἑλλάδος.

5. Ὁ ρόλος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στήν σύγχρονη ἀνθρωπότητα εἶναι μεγάλος, καί φαίνεται ὅτι αὐτό συνέχει καί τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαῖο. Στίς ὁμιλίες του, κατά τήν διάρκεια τῆς περιοδείας του στήν Ἑλλάδα, πολλές φορές ἀναφέρθηκε στά θέματα πού τόν διακατέχουν. Θά μπορούσαμε νά τονίσουμε μερικούς ἀπό τούς σκοπούς πού ἔχει σήμερα τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἤτοι ἡ προβολή τῆς ὀρθόδοξης Παράδοσης, πού τήν ἔχει ἀνάγκη ὁ σύγχρονος πονεμένος ἄνθρωπος, ὁ συντονισμός καί ἡ διακονία τῶν ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, ὁ διάλογος μεταξύ της Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί ἄλλων Ὁμολογιῶν, πού πρέπει νά κινῆται μέσα στήν πλούσια παράδοση τοῦ Πατριαρχείου, ἡ ἀντιμετώπιση πολλῶν σύγχρονων προβλημάτων, ὅπως οἱ πόλεμοι, οἱ διενέξεις, οἱ καταστροφές σέ παγκόσμιο ἐπίπεδο, ὁ τονισμός τῆς ὑπερεθνικῆς ἀποστολῆς τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως κλπ.

Πρός τόν σκοπό αὐτό ὅλοι μας προσευχόμαστε νά δίδη ὁ Θεός δύναμη καί κουράγιο στόν Πατριάρχη καί βοηθοῦμε ὅσο μποροῦμε ὁ καθένας μας ἀπό τήν δική του θέση τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο στήν πραγματοποίηση αὐτῶν τῶν ὑψηλῶν στόχων.

6. Πρέπει ὅμως νά σημειώσουμε ὅτι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο εἶναι ἕνας ὁλόκληρος ὀργανισμός μέ μιά ὁλόκληρη ἱστορία καί παράδοση. Ὁ ἑκάστοτε Πατριάρχης ὄχι μόνον δίνει τό στίγμα τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀλλά καί τό ἐκφράζει. Στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ὑπάρχει μιά ὁλόκληρη χορεία Ἱεραρχῶν, Πρεσβυτέρων, Διακόνων καί λαϊκῶν πού τό περιβάλλουν μέ σεβασμό καί ἐργάζονται νυχθημερόν γιά τήν εὐόδωση τῶν σκοπῶν του. Οἱ Ἱεράρχες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου πού ζοῦν στήν Κωνσταντινούπολη διακρίνονται ἀπό ἐκκλησιαστική συνείδηση, ἀφοῦ σέβονται τόν Πατριάρχη, τόν προβάλλουν, τόν τιμοῦν, ἔχουν εὐγένεια καί θά ἔλεγα ἔχουν μιά κοσμοπολίτικη συμπεριφορά καί σαφῆ γνώση τῶν ὅσων γίνονται στήν Οἰκουμένη. Διακρίνονται ἀπό σύνεση καί διάκριση καί γνωρίζουν πότε νά ὁμιλοῦν καί πότε νά σιωποῦν, ὡς ἐσταυρωμένοι, γνωρίζουν πῶς νά ἀντιμετωπίζουν διάφορες ἐπιπόλαιες ἐνέργεις μερικῶν πού δέν μποροῦν νά ἀντιληφθοῦν τόν τρόπο τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως, καθώς ἐπίσης ἔχουν τήν δύναμη καί τήν γνώση νά ἀπομονώνουν, μέ τήν ἀρχοντιά πού διαθέτουν, μερικούς πού μεταφέρουν, γιά ἰδιοτελεῖς σκοπούς, ἀνυπόστατες ἤ παραλλαγμένες πληροφορίες. Τιμοῦμε τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη, ἀλλά σεβόμαστε καί αὐτούς πού εἶναι ἀφανεῖς διάκονοι τῆς Ἐκκλησίας, πού ἐπεξεργάζονται τά θέματα, εἰσηγοῦνται, ὑλοποιοῦν τίς ἀποφάσεις, οἱ ὁποῖοι κρατοῦν ἀναμμένη τήν δάδα τῆς πίστεως καί τῆς ζωῆς.

Γιά νά περατώσω αὐτές τίς ἁπλές καί λίγες σκέψεις μου καταλήγω μέ τήν διαβεβαίωση ὅτι σεβόμαστε τόν Οἰκουμενικό Θρόνο, τόν θεσμό πού εἶναι ἔκφραση μιᾶς ὁλοκλήρου παραδόσεως, τιμοῦμε καί σεβόμαστε τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαῖο καί εὐχόμαστε μέ ὅλη μας τήν καρδιά ὁ Θεός νά τοῦ δίδη δύναμη καί σοφία νά ἀντιμετωπίζη μέ εὐτολμία καί διάκριση ὅλα τα ἐσωτερικά καί ἐξωτερικά προβλήματα, τούς ἔξωθεν λύκους καί τούς ἔσωθεν λαλοῦντας διεστραμμένα καί πονηρά, εὐχόμαστε ὁ Θεός νά τόν χαρίζη στήν Ἐκκλησία “σῶον, ἔντιμον, ὑγιά, μακροημερεύοντα καί ὀρθοτομοῦντα τόν λόγον τῆς ἀληθείάς” Του.

ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ