Γράφτηκε στις .

Ἐπίκαιροι Σχολιασμοί: Συμπτώματα ρατσισμοῦ

τοῦ Πρωτοπρεσβύτερου Θωμᾶ Βαμβίνη

Τόν τελευταῖο καιρό ἔγινε πολύς λόγος στὸν τύπο γιά τό φαινόμενο τοῦ ρατσισμοῦ, τό ὁποῖο αὐξάνει ἀνησυχητικά σέ χῶρες τῆς Ἐνωμένης Εὐρώπης, ἀλλά καί µέσα στήν ἑλληνική κοινωνία. Δημοσιεύτηκαν στατιστικές μελέτες πού ἀποδεικνύουν αὐτήν τήν ἀλήθεια. Τό πιό ἀνησυχητικό ὅμως εἶναι ὅτι ὁ ἰός τοῦ ρατσισμοῦ ἔχει προσβάλλει καί τίς µικρές ἠλικίες, τούς µαθητές τῶν σχολείων μας, οἱ ὁποῖοι ἀπέδειξαν τόν ρατσισμό τους σέ ἔρευνα πού ἔκαναν ἐκπαιδευτικοί µέ τό ἐρώτημα: "ποιές ἀπό τὶς παρακάτω κατηγορίες παιδιῶν δέν θά ἤθελες νά εἶναι στήν τάξη σου;" Τό 63% τῶν µαθητῶν ἀπέρριψε τά Τσιγγανόπουλα, τό 56% τά ᾽Αλβανόπουλα, τό 22% τά παιδιά ἀπό τίς ἀραβικές χῶρες, τήν Ἀσία καί τήν Ἀφρική, τό 16% τά Ἑλληνόπουλα πού ἦρθαν ἀπό τήν Ἀλβανία καί τήν Σοβιετική Ἔνωση, καί τὸ 7% τά Ἑλληνόπουλα πού ἦρθαν ἀπό τήν Ἀμερική, τήν Ἀγγλία, τήν Γερμανία καὶ τήν Αὐστραλία (Καθημερινή 6-10-96). 

Τό φαινόμενο εἶναι πράγματι ἀνησυχητικό, γι αὐτό δέν πρέπει νά τὸ ἀντιµετωπίσουµε ἰδεαλιστικά. Δέν ἀρκεῖ νά μιλοῦμε γενικά καί ἀφηρημένα γιά τήν ἰσότητα τῶν ἀνθρώπων, γιά τό δικαίωµα πού ἔχουν ὅλοι στήν ἐργασία, στήν µόρφωση, στή διασκέδαση, οὔτε ἐπίσης εἶναι ἀρκετό νά κάνουμε κηρύγματα ὑπέρ μιᾶς ἀνοιχτῆς κοινωνίας πού δέχεται καί ἀνέχεται ὅλους τούς ἀνθρώπους. Στά κηρύγματα μάλιστα αὐτά δέν εἶναι καί τόσο ἐπιτυχημένο νά προβάλλουμε σὰν πρότυπο τήν ἀρχαιοελληνική κοινωνία, ἡ ὁποία κατά τούς ροµαντικούς νοσταλγούς τῆς ἀρχαιότητας ἦταν ἀνοιχτή σέ ξένες ἐπιδράσεις, ἀπό τίς ὁποῖες προσλάµβανε νέα στοιχεῖα πού ἀφομοίωνε δημιουργικά. Ἡ θέση τῶν δούλων καί τῶν γυναικῶν σ' αὐτή τήν "ἀνοιχτή" κοινωνία δέν μπορεῖ νά τήν καταστήση ἀντιρατσιστικό πρότυπο. Βάση στή µελέτη τοῦ φαινομένου µπορεῖ νὰ ἀποτελέση µόνο ἡ πείρα τῆς ἑλληνορθόδοξης παραδόσεώς µας. 

Θά πρέπη, βέβαια νὰ ποῦμε ὅτι ὁ ρατσισµός παρουσιάζει πολλές µορφές καί ἐντάσεις ἀνάλογα µέ τήν προέλευσή του καὶ τά πρόσωπα πρός τά ὁποῖα ἐκδηλώνεται. Κάποιες φορές εἶναι φανερά µαχητικός καί ἄλλοτε κρύβεται ἀκόμη καί µέσα σέ ἀντιρατσιστικές ἐκφράσεις. Ὁρισμένοι, γιά παράδειγµα, θεωροῦν ρατσισμό - καί κραυγάζουν γι αὐτό - τήν ἐμμονή στήν ὀρθόδοξη πίστη καί τήν ἀπόρριψη τῆς πλάνης, ἀγνοώντας ὅτι πραγματικά ἐλεύθερος καὶ ἀνοιχτός πρός τούς ἄλλους εἶναι ὁ ἀληθινός, δηλαδή αὐτός πού βιώνει τήν ὀρθόδοξη ἀλήθεια, ἡ ὁποία εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένη µέ τήν ἀγάπη καὶ τήν ἐλευθερία. Ὁ "ἀντιρατσιστής" συντηρεῖ τόν ρατσισµό, ὅταν ἀντιστρατεύεται στόν ἑνοποιητικό καί σωστικό ρόλο τῆς ὀρθῆς πίστεως µέσα στήν κοινωνία, ἐξισώνοντάς την µέ τήν διαλυτική αἴρεση. 

Ὁ ρατσισμός στίς συνηθισμένες του ἐκδηλώσεις εἶναι σύμπτωμα τοῦ "κοινωνικοῦ φθόνου", πού δέν θέλει νά χαίρονται οἱ ἄλλοι τά ἀγαθά πού χαιρόµαστε ἐμεῖς, γεγονός πού δημιουργεῖ φόβους καί ἀνασφάλειες. Οἱ "ξένοι" θεωροῦνται ἐπίβουλοι τῆς µοναδικότητάς µας, τῶν ἀπολαύσεών µας, τῆς ἐργασίας µας, ἀκόμη καί τῆς ἰδιοκτησίας µας. Πρέπει νά ὁμολογήσουμε ὅτι ἡ ἐγκληµατικότητα καί τά ναρκωτικά, πού συνοδεύουν τίς ἀδύνατες οἰκονομικά κοινωνικές ὁμάδες, ἡ ἀνεργία, πού σέ ἕνα ποσοστό αὐξάνει μέ τήν εἴσοδο ξένων ἐργατῶν στἡ χώρα µας, καθώς καὶ ἡ ἀρνητική προβολή τῶν ὁμάδων αὐτῶν ἀπό τά Μ.Μ.Ε., δημιουργοῦν τίς προϋποθέσεις ἐκδηλώσεως τοῦ ρατσισμοῦ. Γιά νά ὑπερβοῦμε, λοιπόν, τήν σύνθεση φόβου καί συμπλεγµάτων ὑπεροχῆς, πού εἶναι τά γενεσιουργά αἴτια τοῦ ρατσισμοῦ, χρειαζόμαστε κάτι πέρα ἀπό τίς ἰδεολογίες. Χρειαζόμαστε ἕναν τρόπο ζωῆς, πού νά εἶναι ἐλεύθερος ἀπό ἀτομικά συμφέροντα καί δικαιώµατα, καί ἀκόμη ἀπαλλαγμένος ἀπό τό ἄγχος τοῦ θανάτου. 

Ἄς εἴμαστε ρεαλιστές, ἐνόσω ὁ σταυρός, ὡς πίστη καί τρόπος ζωῆς, δέν κυριαρχεῖ στή ζωή τῶν ἀνθρώπων, ὁ ρατσισµός θά ἀποτελῆ µιά µόνιµη πληγή τῆς κοινωνίας. Ὅλοι οἱ "ἀσταύρωτοι”, παρά τίς καλές µας προθέσεις, θά εἴμαστε ἀναπόφευκτα σε κάποιο ποσοστό ρατσιστές. 

ΕΠΙΚΑΙΡΟΙ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΙ