Γράφτηκε στις .

Διαγωνισμὸς Τριῶν Ἱεραρχῶν 2021 - Ἀποσπάσματα ἀπό διδαχές τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ 2021

 

Ἀποσπάσματα ἀπό διδαχές τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Ἀγαπᾶτε τόν Θεόν

 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ 2021  -  Ἀποσπάσματα ἀπό διδαχές τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ ΑἰτωλοῦὉ πανάγαθος καί πολυέλεος Θεός, ἀδελφοί μου, ἔχει πολλά καί διάφορα ὀνόματα• λέγεται καί φῶς, καί ζωή, καί ἀνάστασις. Ὅμως τό κύριον ὄνομα τοῦ Θεοῦ μᾶς εἶνε καί λέγεται ἀγάπη. Πρέπει ἡμεῖς, ἀνίσως καί θέλωμεν νά περάσωμεν καί ἐδῶ καλά, νά πηγαίνωμεν καί εἰς τόν παράδεισον, καί νά λέγωμεν τόν Θεόν μας ἀγάπην καί πατέρα, πρέπει νά ἔχωμεν δύο ἀγάπας• ἀγάπην εἰς τόν Θεόν μας, καί εἰς τούς ἀδελφούς μας. Φυσικόν μας εἶνε νά ἔχωμεν αὐτάς τάς δύο ἀγάπας• παρά φύσιν εἶνε νά μή τάς ἔχωμεν. Καί καθώς ἕνα χελιδόνι χρειάζεται δύο πτερούγας διά νά πετᾶ εἰς τόν ἀέρα, οὕτω καί ἡμεῖς χρειαζόμεθα αὐτάς τάς δύο ἀγάπας, διότι χωρίς αὐτῶν εἶνε ἀδύνατον νά σωθῶμεν. Καί πρῶτον ἔχομεν χρέος νά ἀγαπῶμεν τόν Θεόν μας, διότι μᾶς ἐχάρισε τόσην γῆν μεγάλην ἐδῶ νά κατοικῶμεν πρόσκαιρα, τόσες χιλιάδες φυτά, βρύσες, ποταμούς, θαλάσσας, ἀέρα, ἡμέραν, νύκτα, οὐρανόν, ἥλιον κ.λπ. Ὅλα αὐτά διά ποιόν τά ἔκαμεν, εἰμή δι’ ἡμᾶς; Τί μᾶς ἐχρεώστει; Τίποτε. Ὅλα χάρισμα• μᾶς ἔκαμεν ἀνθρώπους, δέν μᾶς ἔκαμε ζῶα• μᾶς ἔκαμεν εὐσεβεῖς ὀρθοδόξους χριστιανούς, καί ὄχι ἀσεβεῖς αἱρετικούς• ἄν καί ἁμαρτάνωμεν χιλιάδες φορές τήν ὥραν, μᾶς εὐσπλαγχνίζεται ὡσάν πατέρας καί δέν μᾶς θανατώνει νά μᾶς βάλη εἰς τήν κόλασιν, ἀλλά περιμένει τήν μετάνοιάν μας μέ τάς ἀγκάλας ἀνοικτάς, πότε νά μετανοήσωμεν, νά παύσωμεν ἀπό τά κακά, καί νά κάμωμεν τά καλά, νά ἐξομολογηθῶμεν, νά διορθωθῶμεν, νά μᾶς ἐναγκαλισθῆ, νά μᾶς βάλη εἰς τόν παράδεισον νά χαιρώμεθα πάντοτε.

Τώρα λοιπόν τοιοῦτον γλυκύτατον Θεόν καί Δεσπότην δέν πρέπει καί ἡμεῖς νά τόν ἀγαπῶμεν, καί ἄν τύχη ἀνάγκη, νά χύσωμεν καί τό αἷμα μας χιλιάδες φορές διά τήν ἀγάπην του, καθώς τό ἔχυσε καί Ἐκεῖνος διά τήν ἀγάπην μας; Ἕνας ἄνθρωπος σέ κράζει εἰς τόν οἶκον του καί θέλει νά σέ φιλεύση ἕνα ποτήρι κρασί, καί πάντοτε εἰς ὅλην σου τήν ζωήν θέ νά τόν ἐντρέπεσαι καί τόν τιμᾶς• καί τόν Θεόν δέν πρέπει νά τιμᾶς καί νά ἐντρέπεσαι, ὁπού σοῦ ἐχάρισε τόσα καλά καί ἐσταυρώθηκε διά τήν ἀγάπην σου; Ποιός πατέρας ἐσταυρώθηκε διά τά παιδιά του καμμίαν φοράν; Καί ὁ γλυκύτατός μας Ἰησοῦς Χριστός ἔχυσε τό αἷμα του καί μᾶς ἐξηγόρασεν ἀπό τάς χείρας τοῦ διαβόλου. Τώρα δέν πρέπει καί ἡμεῖς νά ἀγαπῶμεν τόν Χριστόν μας; Ἡμεῖς ὄχι μόνον δέν τόν ἀγαπῶμεν, ἀλλά τόν ὑβρίζομεν καθ’ ἡμέραν μέ τάς ἁμαρτίας ὁπού κάμνομεν. Ἀμή ποιόν θέλετε νά ἀγαπῶμεν, ἀδελφοί μου; Νά ἀγαπῶμεν τόν διάβολον, ὁπού μᾶς ἔβγαλεν ἀπό τόν παράδεισον καί μᾶς ἔφερεν εἰς τόν κατηραμένον τοῦτον κόσμον καί παθαίνομεν τόσα κακά; Καί ἔχει προαίρεσιν ὁ διάβολος, ἄν ἠδύνατο αὐτήν τήν ὥραν νά μᾶς θανατώση ὅλους καί νά μᾶς βάλη εἰς τήν κόλασιν, τό ἔκαμνε. Τώρα σᾶς ἐρωτῶ, ἀδελφοί μου, νά μοῦ εἰπῆτε ποιόν πρέπει, νά μισοῦμεν τόν διάβολον, τόν ἐχθρόν μας, ἤ ν’ ἀγαπῶμεν τόν Θεόν μας, τόν ποιητήν μας, τόν πλάστην μας; - Ναί, ἅγιε τοῦ Θεοῦ. - Πολύ καλά τό λέγετε, νά ἔχω τήν εὐχήν σας, καί ἐγώ τό λέγω, μά καί ὁ Θεός χρειάζεται στρῶμα διά νά καθίση• ποιόν δέ εἶνε; Ἡ ἀγάπη. Ἄς ἔχωμεν λοιπόν καί ἡμεῖς τήν ἀγάπην εἰς τόν Θεόν καί εἰς τούς ἀδελφούς μας, καί τότε ἔρχεται ὁ Θεός μας καί μᾶς χαροποιεῖ, καί μᾶς φυτεύει εἰς τήν καρδίαν μας τήν ζωήν τήν αἰώνιον, καί περνοῦμεν καί ἐδῶ καλά καί πηγαίνομεν καί εἰς τόν παράδεισον νά εὐφραινώμεθα πάντοτε.

Ἀγαπᾶτε τόν πλησίον

Ἡμεῖς ὄχι μόνον δέν ἔχομεν τήν ἀγάπην, ἀλλά ἔχομεν τό μίσος καί τήν ἔχθραν εἰς τήν καρδίαν μας καί μισοῦμεν τούς ἀδελφούς μας• ἔρχεται ὁ πονηρός διάβολος καί μᾶς πικραίνει καί βάνει τόν θάνατον εἰς τήν ψυχήν μας καί περνοῦμεν καί ἐδῶ κακά, καί πηγαίνομεν εἰς τήν κόλασιν καί καιόμεθα πάντοτε.

Φυσικόν μας εἶνε ν’ ἀγαπῶμεν τούς ἀδελφούς μας• διότι εἴμεθα μιᾶς φύσεως, ἔχομεν ἕνα βάπτισμα, μίαν πίστιν, τά Ἄχραντα Μυστήρια μεταλαμβάνομεν, ἕνα παράδεισον ἐλπίζομεν ν’ ἀπολαύσωμεν. Καλότυχος ἐκεῖνος ὁ ἄνθρωπος ὁπού ἀξιώθηκε καί ἔλαβεν εἰς τήν καρδίαν του αὐτάς τάς δύο ἀγάπας, εἰς τόν Θεόν, καί εἰς τούς ἀδελφούς του. Διότι ὅποιος ἔχει τόν Θεόν εἰς τήν καρδίαν του, ἔχει πάντα τά ἀγαθά, καί ἁμαρτίαν δέν ὑποφέρει νά κάμη• καί ὅστις δέν ἔχει τόν Θεόν εἰς τήν καρδίαν, ἔχει τόν διάβολον, καί κάμνει πάντα τά κακά καί ὅλας τάς ἁμαρτίας. Χιλιάς χιλιάδας καλά νά κάμνωμεν, ἀδελφοί μου, νηστείας, προσευχάς, ἐλεημοσύνας, καί τό αἷμα μας νά χύσωμεν διά τόν Χριστόν μας, καί δέν ἔχωμεν αὐτάς τάς δύο ἀγάπας, ἀλλά ἔχωμεν τό μίσος καί τήν ἔχθραν εἰς τούς ἀδελφούς μας, ὅλα ἐκεῖνα τά καλά ὁπού ἐκάμαμεν εἶνε τοῦ διαβόλου καί εἰς τήν κόλασιν πηγαίνομεν. Μά καλά, λέγετε, ἐκεῖ μέ ἐκείνην τήν ὀλίγην ἔχθραν ὁπού ἔχομεν εἰς τούς ἀδελφούς μας, ἔχοντας τόσα καλά καμωμένα, εἰς τήν κόλασιν πηγαίνομεν; Ναί, ἀδελφοί μου, διότι ἐκείνη ἡ ἔχθρα εἶνε φαρμάκι τοῦ διαβόλου• καί καθώς βάνομεν μέσα εἰς ἑκατόν ὀκάδας ἀλεύρι ὀλίγον προζύμι, καί ἔχει τόσην δύναμιν καί ἀνακουφίζει ὅσον ζυμάρι καί ἄν εἶνε, ἔτσι εἶνε καί ἡ ἔχθρα• ὅλα ἐκεῖνα τά καλά ὁπού ἐκάμαμεν, τά γυρίζει καί τά κάμνει φαρμάκι τοῦ διαβόλου (20).

Ἐδῶ, χριστιανοί μου, πῶς πηγαίνετε; Ἔχετε τήν ἀγάπην ἀναμέσον σας; Ἀνίσως καί θέλετε νά σωθῆτε, κανένα ἄλλο πράγμα νά μή ζητήσετε ἐδῶ εἰς τόν κόσμον ἀπό τήν ἀγάπην. Εἶνε ἐδῶ κανένας ἀπό τήν εὐγενίαν σας ὁπού νά ἔχη αὐτήν τήν ἀγάπην εἰς τούς ἀδελφούς του; Ἄς σηκωθῆ ἐπάνω νά μοῦ τό εἰπῆ, νά τόν εὐχηθῶ καί ἐγώ, νά βάνω καί τούς χριστιανούς νά τόν συγχωρήσωσι, νά λάβη μίαν συγχώρησιν, ὁπού νά ἔδινεν χιλιάδες φλωρία δέν τήν εὕρισκεν. -Ἐγώ, ἅγιε τοῦ Θεοῦ, ἀγαπῶ τόν Θεόν καί τούς ἀδελφούς μου. -Καλά, παιδί μου, ἔχε τήν εὐχήν. Πῶς σέ λέγουν τό ὄνομά σου; -Κώστα. -Τί τέχνη κάμνεις; -Πρόβατα φυλάγω. -Τό τυρί ὅταν τό πωλῆς τό ζυγιάζεις; -Τό ζυγιάζω.

-Ἐσύ, παιδί μου, ἔμαθες νά ζυγιάζης τό τυρί, καί ἐγώ νά ζυγιάζω τήν ἀγάπην. Τό ζύγι ἐντρέπεται τόν αὐθέντην του; -Ὄχι. -Τώρα νά ζυγιάσω καί ἐγώ τήν ἀγάπην σου, καί ἄν εἶνε σωστή καί δέν εἶνε ξύγκικη, τότε νά σέ εὐχηθῶ καί ἐγώ, νά βάλω καί ὅλους τούς χριστιανούς νά σέ συγχωρήσωσι. Πῶς νά σέ καταλάβω, παιδί μου, πώς ἀγαπᾶς τούς ἀδελφούς σου; Ἐγώ τώρα ἐδῶ ὁπού περιπατῶ καί διδάσκω εἰς τόν κόσμον, λέγω πῶς τόν κύρ - Κώστα τόν ἀγαπῶ ὡσά τά μάτια μου• μά ἐσύ δέν τό πιστεύεις• θέλεις νά μέ δοκιμάσης πρῶτον, καί τότε νά μέ πιστεύσης. Ἐγώ ἔχω ψωμί νά φάγω, ἐσύ δέν ἔχεις• ἀνίσως καί σοῦ δώσω κομμάτι καί σέ, ὁπού δέν ἔχεις, τότε φανερώνω πώς σέ ἀγαπῶ. Ἀμή ἐγώ νά φάγω ὅλο τό ψωμί καί ἐσύ νά πεινᾶς, τί φανερώνω; Πώς ἡ ἀγάπη ὁπού ἔχω εἰς σέ εἶνε ψεύτικη. Ἔχω δύο ποτήρια κρασί νά πιῶ, ἐσύ δέν ἔχεις• ἀνίσως καί δώσω καί σέ ἀπ’ αὐτό καί πιῆς, τότε φανερώνω πώς σέ ἀγαπῶ. Ἀμή ἀνίσως καί δέν σοῦ δώσω, εἶνε κάλπικη ἡ ἀγάπη. Εἶσαι λυπημένος• ἀπέθανεν ἡ μήτηρ σου, ὁ πατήρ σου• ἀνίσως καί ἔλθω νά σέ παρηγορήσω, τότε εἶνε ἀληθινή ἡ ἀγάπη μου. Ἀμή ἀνίσως σύ κλαίης καί θρηνῆς καί ἐγώ τρώγω, πίνω καί χορεύω, ψεύτικη εἶνε ἡ ἀγάπη μου. Τό ἀγαπᾶς ἐκεῖνο τό φτωχό παιδί; -Τό ἀγαπῶ. -Ἄν τό ἠγάπας, τοῦ ἔπαιρνες ἕνα ὑποκάμισο ὁπού εἶνε γυμνό, νά παρακαλῆ καί ἐκεῖνο διά τήν ψυχήν σου. Δέν εἶνε ἔτσι, χριστιανοί μου; Μέ ψεύτικην ἀγάπην δέν πηγαίνομεν εἰς τόν παράδεισον. Τώρα σάν θέλης νά κάμης τήν ἀγάπην μάλαμα, πάρε καί ἔνδυσε τά φτωχά παιδιά, καί τότε νά βάλω νά σέ συγχωρήσωσι. Τό κάμνεις τοῦτο; Τό κάμνω. Χριστιανοί μου, ὁ Κώστας ἐκατάλαβε, πώς ἡ ἀγάπη πού εἶχεν ἕως τώρα ἦτο ψεύτικη, καί θέλει νά τήν κάμη μάλαμα, νά ἐνδύση τά πτωχά παιδιά. Ἐπειδή καί τόν ἐπαιδεύσαμεν, σᾶς παρακαλῶ νά εἰπῆτε διά τόν κύρ Κώστα τρεῖς φοράς: Ὁ Θεός συγχωρήσοι καί ἐλεήσοι αὐτόν.

Χριστιανικά Σχολεῖα

Ἔχετε σχολεῖον ἐδῶ εἰς τήν χώραν σας νά διαβάζουν τά παιδιά; -Δέν ἔχομεν, ἅγιε τοῦ Θεοῦ. -Νά μαζευθῆτε ὅλοι νά κάμετε ἕνα σχολεῖον καλόν, νά βάλετε καί ἐπιτρόπους νά τό κυβερνοῦν, νά βάνουν διδάσκαλον νά μανθάνουν ὅλα τά παιδιά γράμματα, πλούσια καί πτωχά. Διότι ἀπό τό σχολεῖον μανθάνομεν τί εἶνε Θεός, τί εἶνε Ἁγία Τριάς, τί εἶνε Ἄγγελοι, δαίμονες, παράδεισος, κόλασις, ἀρετή, κακία• τί εἶνε ψυχή, σῶμα κ.λπ. Διότι χωρίς τό σχολεῖον περιπατοῦμεν εἰς τό σκότος• ἀπό τό σχολεῖον ἀνοίγει τό μοναστήριον (25). Ἄν δέν ἦτο τό σχολεῖον, ποῦ ἤθελα μάθει ἐγώ νά σᾶς διδάσκω;

Κοινωνικά Καθήκοντα

Οἱ προεστοί ὁπού εἶσθε εἰς χωρία, ἄν θέλετε νά σωθῆτε, πρέπει νά ἀγαπᾶτε ὅλους τούς χριστιανούς καθώς καί τά παιδιά σας, καί νά ρίχνετε τά χρέη κατά δύναμιν ἑκάστου, καί νά μή κάμνετε φιλοπροσωπείαν. Ὁμοίως καί σεῖς οἱ κατώτεροι νά τιμᾶτε τούς μεγαλυτέρους σας. Οἱ ἄνδρες ν’ ἀγαπᾶτε τάς γυναίκας σας• καί ἄν ἡ γυναίκα σου εἶνε κακή καί τήν ὑπομένης καί τήν συμβουλεύης, ἔχεις μισθόν ἀπό τόν Θεόν. Ὁμοίως καί αἱ γυναῖκες νά ἀγαπᾶτε καί νά ὑποτάσσεσθε εἰς τούς ἄνδρας, διότι μέ τήν ὑπομονήν καί ὑπακοήν εἰς τό καλόν ἔχετε μισθόν εἰς τήν ψυχήν σας. Καί ἄν ἔχη καί κανένα σφάλμα, νά τό παραβλέπετε, διότι ὁ ἄνδρας ἔχει περισσοτέρας φροντίδας ἀπό τήν γυναίκα. Λοιπόν πρέπει ἀμφότεροι ν’ ἀγαπᾶτε ἀλλήλους. Ὁμοίως καί τά τέκνα νά τιμᾶτε καί νά σέβεσθε τούς γονεῖς σας, διότι ὅστις δέν τιμᾶ καί δέν ὑπακούει τούς γονεῖς του εἰς τό καλόν, κολάζεται.
Ὑπεράνω ὅλων ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ

Ἡ Χριστιανική Μόρφωσις τῆς Νέας Γενεᾶς

Ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεός τόν οὐρανόν καί τήν γῆν καί πάντα τά ἐν αὐτοῖς κ.λπ., λέγει ὁ προφήτης Μωϋσῆς πεφωτισμένος ἐκ Πνεύματος Ἁγίου εἰς τήν Ἁγίαν Γραφήν.

Τόν παλαιόν καιρόν, χριστιανοί μου, ἐγίνοντο καλοί ἄνθρωποι. Μεταξύ εἰς τούς πολλούς ἔχομεν καί ἕνα ὀνομαζόμενον Μωϋσῆν. Ὁ Μωϋσῆς, ἀδελφοί μου, ἀπό μικρόν παιδίον ἔλαβε δύο πράγματα εἰς τήν καρδίαν του• ἀγάπην εἰς τόν Θεόν καί εἰς τούς ἀδελφούς του. Αὐτάς τάς δύο ἀγάπας νά ἔχετε, χαράν, δόξαν, ἀγαλλίασιν, πλοῦτον, θησαυρόν• νά χαιρώμεθα μέ αὐτάς τάς δύο ἀγάπας πάντοτε. Σαράντα χρόνους ἐσπούδασεν ὁ προφήτης Μωϋσῆς νά μάθη τά γράμματα, διά νά καταλάβη ποῦ περιπατεῖ. Νά σπουδάζετε καί ἐσεῖς, ἀδελφοί μου, νά μανθάνετε γράμματα ὅσον ἠμπορεῖτε. Καί ἄν δέν ἐμάθετε οἱ πατέρες, νά σπουδάζετε τά παιδιά σας, νά μανθάνουν τά ἑλληνικά, διότι καί ἡ Ἐκκλησία μας εἶνε εἰς τήν ἑλληνικήν. Καί ἄν δέν σπουδάσης τά ἑλληνικά, ἀδελφέ μου, δέν ἠμπορεῖς νά καταλάβης ἐκεῖνα ὁπού ὁμολογεῖ ἡ Ἐκκλησία μας. Καλύτερον, ἀδελφέ μου, νά ἔχης ἑλληνικόν σχολεῖον εἰς τήν χώραν σου, παρά νά ἔχης βρύσες καί ποτάμια• καί ὡσάν μάθης τό παιδί σου γράμματα, τότε λέγεται ἄνθρωπος. Τό σχολεῖον ἀνοίγει τάς ἐκκλησίας• τό σχολεῖον ἀνοίγει τά μοναστήρια (59).

Σαράντα χρόνους παρεκάλει ὁ Μωϋσῆς τόν Θεόν διά νά ξεσκλαβώση τούς ἀδελφούς του τούς Ἑβραίους ἀπό τήν Αἴγυπτον. Πρέπει καί σύ, ἀδελφέ μου, νά παρακαλῆς τόν Θεόν ὅσον ἠμπορεῖς διά τό καλόν τοῦ ἀδελφοῦ σου• ὄχι, ἀδελφέ μου, νά τόν κλέπτης καί νά τόν φονεύης καί νά ἀγαπᾶς τό κακόν του. Σαράντα ἡμέρας καί σαράντα νύκτας ἐνήστευσεν ὁ προφήτης Μωϋσῆς, ὡσάν ὁπού ἐκαθαρίσθη ψυχικῶς καί σωματικῶς ἀπό πᾶσαν ἁμαρτίαν. Ἀκούσατε, ἀδελφοί μου, τί καλά πού ἔκαμεν ὁ προφήτης Μωϋσῆς, νά ἰδῆτε καί ὁ πανάγαθος Θεός τί μεγάλο καλόν ὁπού τοῦ ἐχάρισε. Τόν ἐχειροτόνησε βασιλέα καί ἐβασίλευσε σαράντα χρόνους• τόν ἔκαμε καί προφήτην εἰς ὅλον τόν κόσμον, νά ἠξεύρη ὅλα τά μέλλοντα καί τά παρελθόντα• τόν ἔκαμεν ὡσάν τόν ἑαυτόν του ὁ Θεός. Ἔζησεν ὁ προφήτης Μωϋσῆς ἑκατόν εἴκοσι ὀκτώ χρόνους καί ἐπέρασε καί ἐδῶ καλά καί ἐπῆγε καί εἰς τόν παράδεισον νά χαίρεται πάντοτε. Ἔτσι πρέπει, ἀδελφοί μου, νά παιδευώμεθα καί ἡμεῖς, νά πιστεύωμεν ὅσον εἶνε δυνατόν, νά καθαριζώμεθα ἀπό πᾶσαν ἁμαρτίαν ψυχικήν καί σωματικήν, καί νά γινώμεθα ὡσάν Ἄγγελοι. Καί ἄν δέν παιδευώμεθα, ἀδελφοί μου, παρά τρώγωμεν καί πίνωμεν, καί χαιρώμεθα, καί χορεύωμεν, δέν πρέπει νά λεγώμεθα ἄνθρωποι, ἀλλά ζῶα ἄλογα.

Ἡ Τέλεια Ἀγάπη

Πολλά ὀνόματα ἔχει ὁ Θεός, ἀδελφοί μου. Τό κύριον ὄνομα τοῦ Θεοῦ μας εἶνε ἡ ἀγάπη. Ἁγία Τριάς εἶνε, Πατήρ, Υἱός καί Ἅγιον Πνεῦμα, μία φύσις, μία δόξα, μία βασιλεία, ἕνας Θεός. Πρέπει πρῶτον νά ἀγαπῶμεν τόν Θεόν, ἀδελφοί μου, διατί μᾶς ἔδωσε τόσον μεγάλην γῆν καί κατοικοῦμεν τόσες χιλιάδες ἄνθρωποι, χορτάρια, βρύσες, ποταμούς, θάλασσαν, ὀψάρια, ἀέρα, νύκτα καί ἡμέραν, οὐρανόν, ἄστρα, ἥλιον, φεγγάριον. Μᾶς ἔκαμεν ἀνθρώπους καί ὄχι ζῶα• μᾶς ἔκαμεν εὐσεβεῖς χριστιανούς καί ὄχι αἱρετικούς. Τώρα σᾶς ἐρωτῶ, ἀδέλφια μου, νά μέ εἰπῆτε, ποιόν θέλετε, τόν Θεόν ἤ τόν διάβολον; Τόν Θεόν θέλομεν. Ναί, πολύ καλά τό λέγετε, παιδιά μου, φρονιμώτατα, νά ἔχω τήν εὐχήν σας, μόνον νά ἰδοῦμεν αὐτήν τήν ἀγάπην. Αὐτη ἡ ἀγάπη ἆρα νά εἶνε πίστη, νά εἶνε τελειωμένη ἤ τῆς λείπει τίποτε πουθενά (67); Πρέπει νά τό καταλάβωμεν ἀπό λόγου μας• ἐσύ, ἀδελφέ μου χριστιανέ, ἔχεις ἕνα παιδί• ἐγώ σέ τιμῶ καί λέγω καλόν εἶνε τό παιδί σου, ἀλλά τό δέρνω, τό καταφρονῶ, παίρνω τό ψωμίον του καί τό τρώγω. Τί λέγεις, ἔτσι εἶνε ἡ ἀγάπη; Ἡ ἀγάπη, μέ φαίνεται νά λέγης, ὄχι δέν εἶνε ἔτσι. Καί ἡμεῖς καθώς ἀγαποῦμεν τόν Θεόν μας νά ἀγαποῦμεν καί τόν ἀδελφόν μας, διατί εἶνε φυσικόν νά ἀγαποῦμεν τόν ἀδελφόν μας, παρά φύσιν εἶνε νά μήν τόν ἀγαπῶμεν. Πρέπει νά ἀγαπῶμεν τόν ἀδελφόν μας, ὅτι ἔχομεν μίαν Πίστιν, ἕνα Βάπτισμα, τά Πανάχραντα Μυστήρια μεταλαμβάνομεν, ἕνα παράδεισον ἐλπίζομεν νά ἀπολαύσωμεν, μίαν κεφαλήν ἔχομεν, τόν Χριστόν μας.

Ἀδέλφια μου, ἡ ἀγάπη ἔχει δύο ἰδιώματα, δύο χαρίσματα• τό ἕνα δυναμώνει τόν ἄνθρωπον εἰς τά καλά, καί τό ἄλλο ἀδυνατίζει εἰς τά κακά. Ἐγώ ἔχω ἕνα ψωμίον νά τό φάγω καί νά πιῶ, μά ἐσύ καλά δέν ἔχεις. Ἡ ἀγάπη μέ λέγει: Μή τό τρώγης μοναχός σου, ἀλλά δῶσε καί τόν ἀδελφόν σου. Ἔχω φορέματα, μά ἐσύ δέν ἔχεις. Ἡ ἀγάπη μέ λέγει: Δῶσε του ἕνα τόν ἀδελφόν σου. Ἀνοίγω τό στόμα μου νά σέ κατηγορήσω, νά σέ εἰπῶ ψεύματα, ἡ ἀγάπη ὅμως νεκρώνει τό στόμα μου, τό βουλώνει. Ἁπλώνω τό χέρι μου νά ἁρπάξω τά πράγματά σου, ἡ ἀγάπη δέν μέ ἀφήνει. Εἴδατε, ἀδελφοί μου, τί χαρίσματα ἔχει ἡ ἀγάπη;

Ὁ Προορισμός τῶν Σχολείων

Τήν ἀγάπην, ἐπειδή δέν τήν ἠξεύρετε, πρέπει, παιδιά μου, νά στερεώνετε σχολεῖα• διατί πάντα εἰς τά σχολεῖα γυμνάζονται οἱ ἄνθρωποι καί ἠξεύρουν καί μανθάνουν τό τί ἐστί ὁ Θεός, τό τί εἶνε οἱ ἅγιοι ἄγγελοι, τί εἶνε οἱ καταραμένοι δαίμονες καί τό τί εἶνε ἡ ἀρετή τῶν δικαίων. Τό σχολεῖον φωτίζει τούς ἀνθρώπους. Ἀνοίγουν τά ὀμάτια τῶν εὐσεβῶν καί ὀρθοδόξων χριστιανῶν νά μανθάνουν τά μυστήρια.

Ἡ Ἀξία τοῦ Σχολείου

Διατί, ἅγιοι ἱερεῖς καί τίμιοι προεστῶτες, δέν ἑρμηνεύετε τά εὐλογημένα μας ἀδέλφια νά στερεώνωσι καί νά βάνωσιν εἰς κάθε χωρίον σχολεῖον, νά μανθάνουν τά παιδιά γράμματα, νά γνωρίζουν τό καλόν καί τό κακόν; Ὅτι καί ἐγώ ἀπό τό σχολεῖον ἔμαθα τά εἰκοσιτέσσαρα γράμματα, μέ τήν βοήθειαν τοῦ Χριστοῦ μας.

Ἔμαθα καί πέντε ἕξ ἑλληνικά καί ἔμαθα πολλῶν λογιῶν γράμματα, ἑβραϊκά, τουρκικά, φραγκικά καί ἀπό ὅλα τά ἔθνη, μέ τήν χάριν τοῦ Χριστοῦ μας καί πολλά τά ἐδιάβασα. Καί ὅλα τά ἐθνικά κάλπικα τά ηὗρα• ὅλα εὑρέματα καί σπέρματα τοῦ διαβόλου, καί κατά ἀλήθειαν, ἀδελφοί μου, τόσον τά ἐμελέτησα τά γράμματα. Καθώς ὁ χρυσικός λαγαριάζει τό ἀσήμι καί δέν τό ἀφήνει τελείως ἀζούραν, καί τότε εἶνε λαμπρόν καί καθαρόν καί τό ἀγοράζει μέ κάθε προθυμίαν ὁ ἄνθρωπος, ἔτσι καί ἐγώ ηὗρα καθαρά, ἅγια καί ἀληθινά, λαμπρά καί ὑπερλαμπρότερα ἀπό τόν ἥλιον τά λόγια καί τά προστάγματα τοῦ Χριστοῦ. Καί ὅποιος πιστεύει τόν Χριστόν καί τόν λέγει Θεόν καί κάμνει τά πράγματά του, ὁπού λέγει τό ἅγιον Εὐαγγέλιον, ἐκεῖνος εἶνε καλότυχος καί τρισμακάριστος καί καμμίαν φοράν δέν θέλει ἐντροπιασθῆ.

Καί διά τοῦτο πρέπει νά στερεώνετε σχολεῖα ἑλληνικά, νά φωτίζωνται οἱ ἄνθρωποι• διότι διαβάζοντας τά ἑλληνικά τά ηὗρα ὁπού λαμπρύνουν καί φωτίζουν τόν νοῦν τοῦ μαθητοῦ ἀνθρώπου. Καθώς φωτίζει ὁ ἥλιος τήν γῆν, ὅταν εἶνε ξαστεριά, καί βλέπουν τά μάτια μακρυά, ἔτσι βλέπει καί ὁ νοῦς τά μέλλοντα• ἀπεικάζουν ὅλα τά καλά καί τά κακά, φυλάγονται ἀπό κάθε λογῆς κακόν καί ἁμαρτίαν• διατί τό σχολεῖον ἀνοίγει τήν ἐκκλησίαν (89), μανθάνομεν τί εἶνε Θεός, τί εἶνε ἡ Ἁγία Τριάς, τί εἶνε ὁ ἄγγελος, τί εἶνε ἡ ἀρετή, τί εἶναι οἱ δαίμονες, τί εἶνε ἡ κόλασις. Τά πάντα ἀπό τό σχολεῖον τά μανθάνομεν.

* * *