Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνός: Ἁγία Ἀμαλία, 10 Ἰουλίου

Πρωτοπρεσβύτερου Π. Γεώργιου Παπαβαρνάβα

Ἡ ἁγία Ἀμαλία εἶναι φλαμανδικῆς καταγωγῆς καί στήν φλαμανδική γλώσσα ὀνομάζεται Ἀμαλβέργη ἤ Ἀμέλια. Ἔζησε τόν 7ο αἰώνα μ.Χ. στό τότε Ὀρθόδοξο Βέλγιο, στήν ἐπαρχία τῆς Βραβάνδης, τῆς ὁποίας πρωτεύουσα σήμερα εἶναι οἱ Βρυξέλλες. Γεννήθηκε στήν περιοχή Walloon τῆς ἐπαρχίας Brabant τοῦ τότε βασιλείου τῶν Καρολίδων, τό ἐπονομαζόμενο Neustria. Καταγόταν ἀπό ἀριστοκρατική οἰκογένεια καί ἦταν ἀδελφή, ἤ κατ’ ἄλλους ἀνεψιά τοῦ Πιπίνου, τοῦ Δούκα τῆς Βραβάνδης καί Κόμη τοῦ Λάντεν. Παντρεύτηκε τόν Βιτγέρον, πού ἦταν Δούκας τῆς Λωρραίνης καί Κόμης τῆς Βραβάνδης, καί ἀπέκτησαν πέντε παιδιά, τά ὁποῖα ἀνέθρεψαν «ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου».

Ἡ ἁγία Ἀμαλία καί ὁ σύζυγός της, ὅταν τά παιδιά τους μεγάλωσαν, ἀποφάσισαν ἀπό κοινοῦ νά ζήσουν τόν ὑπόλοιπο χρόνο τῆς ζωῆς τους ὡς μοναχοί. Ἡ Ἀμαλία κατατάχθηκε στό τάγμα τῶν Βενεδικτίνων μοναχῶν, καί συγκεκριμένα στήν γυναικεία Ἱερά Μονή τοῦ Μομπέζ, στήν σημερινή Βόρεια Γαλλία κοντά στά σύνορα μέ τό Βέλγιο, ἐνῶ ὁ σύζυγός της μόνασε στήν Ἱερά Μονή τοῦ Λόμπς.

Ἀξιοσημείωτο εἶναι τό γεγονός ὅτι ὅλα τά παιδιά τους εἶναι καταχωρημένα στό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας. Δηλαδή, εἶναι γονεῖς πέντε ἁγίων, καί συγκεκριμένα τοῦ ἁγίου Ἐμβέρτου πού ἦταν Ἐπίσκοπος τοῦ Καμπραί, τῆς ὁσιομάρτυρος Ραϊνέλδης, καί τῶν ὁσίων Γουδούλης, Φαραΐλδης καί Ἐρμιλένδης.

Τά τέλη τῆς ἁγίας Ἀμαλίας ἦταν εἰρηνικά.

Ὁ βίος της καί ἡ πολιτεία της μᾶς δίνουν τήν ἀφορμή νά τονίσουμε τά ἀκόλουθα.

Πρῶτον. Ὁ γάμος στήν Ἐκκλησία εἶναι «μυστήριον μέγα», ἀλλά καί ὁ μοναχισμός εἶναι «χαρισματική κατάσταση». Κατά καιρούς κάποιοι, δυστυχῶς, περιφρονώντας τόν μοναχισμό ὑπερτονίζουν τόν γάμο, καθώς καί ἄλλοι προβάλλουν ὑπερβαλλόντως τόν μοναχισμό ὡς τρόπον ἁγιασμοῦ καί σωτηρίας, εἰς βάρος τοῦ μυστηρίου τοῦ γάμου. Ἡ Ἐκκλησία ἀντιμετώπισε καί τίς δύο αὐτές ἀκραῖες καταστάσεις, οἱ ὁποῖες εἶναι ἀντίθετες μέ τήν διδασκαλία της, καί ἔθεσε τό θέμα στήν σωστή του διάσταση. Δηλαδή, διδάσκει ὅτι ὁ μοναχισμός εἶναι ὄντως χαρισματική κατάσταση μέσα στήν Ἐκκλησία, ἀλλά καί ὁ κατά Χριστόν γάμος, ὅπως προανεφέρθη, εἶναι «μυστήριον μέγα». Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν Α΄ πρός Κορινθίους Ἐπιστολή του γράφει ὅτι θά ἤθελε ὅλα τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας νά εἶναι ὅπως ὁ ἴδιος, δηλαδή ἀφιερωμένοι ἐξ ὁλοκλήρου στόν Θεό, ἀλλά προσθέτει ὅτι ὁ καθένας ἔχει τό δικό του χάρισμα ἀπό τόν Θεό «ὅς μέν οὕτως, ὅς δέ οὕτως». Καί στό Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα πού ἀναγινώσκεται στό μυστήριο τοῦ γάμου, καί εἶναι εἰλημμένο ἀπό τήν πρός Ἐφεσίους Ἐπιστολή, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τονίζει ὅτι «τό μυστήριον τοῦτο (τοῦ γάμου) μέγα ἐστίν, ἐγώ δέ λέγω εἰς Χριστόν καί εἰς τήν ἐκκλησίαν». Ἐπίσης, στήν πρός Ἑβραίους Ἐπιστολή του γράφει ὅτι «τίμιος ὁ γάμος καί ἡ κοίτη ἀμίαντος».

Ὁ κατά Χριστόν γάμος καί ὁ ὀρθόδοξος ἡσυχαστικός μοναχισμός εἶναι δύο δρόμοι παράλληλοι, πού, ὅμως, ὁδηγοῦν στόν ἴδιο προορισμό, ἤτοι στήν ἕνωση καί κοινωνία μέ τόν Θεό, πού εἶναι ὁ σκοπός τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Ἄλλωστε, ὅλοι οἱ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ, ἔγγαμοι καί οἱ ἄγαμοι, εἶναι καρπός τοῦ κατά Χριστόν γάμου, τόν ὁποῖο ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ἀποκαλεῖ «πατέρα ἁγίων». Λέγει: «Αἰνείσθω σοι καί γάμος, πρό γάμου δ’ ἀφθορία∙ γάμος συγγνώμη πάθους, ἀγνεία δέ λαμπρότης∙ γάμος πατήρ ἁγίων».

Τά παιδιά τά ὁποῖα εἶναι καρπός τοῦ κατά Χριστόν γάμου ἔχουν τήν δυνατότητα, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν σωστή ἀγωγή καί καθοδήγηση ἐκ μέρους τῶν γονέων τους καί τῶν πνευματικῶν πατέρων καί διδασκάλων τους, νά εἰσέλθουν στήν προοπτική τῆς ἀρετῆς καί τῆς ἁγιότητος, ὅταν, βεβαίως, αὐτή ἡ ἀγωγή-καθοδήγηση συνοδεύεται ἀπό τήν προσευχή καί τό φωτεινό παράδειγμα. Στά Συναξάρια τῶν ἁγίων, τά ὁποῖα, ὅπως τονίζει ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος, εἶναι ἡ πραγματική ἐκκλησιαστική ἱστορία, διαβάζουμε ὅτι ὑπῆρξαν οἰκογένειες πού ὅλα τά μέλη τους ἁγίασαν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ἀποτελεῖ ἡ οἰκογένεια τῆς βιογραφουμένης ἁγίας, ὅπου ἀναφέρονται ὡς ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας ὅλα σχεδόν τά μέλη της. Ἐπίσης, ἡ οἰκογένεια τῶν γονέων τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ὅπως καί ἡ οἰκογένεια τῶν γονέων τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, στίς ὁποῖες οἰκογένειες ὅλα τά μέλη τους, καί οἱ γονεῖς καί τά παιδιά εἶναι ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας. Ὑπάρχουν, ἀσφαλῶς, καί ἄλλες εὐλογημένες καί ἅγιες οἰκογένειες, παλαιές καί σύγχρονες.  Βεβαίως, στό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι καταγεγραμμένοι καί ἅγιοι οἱ ὁποῖοι προέρχονται ἀπό οἰκογένειες ἀλλοθρήσκων, ἀσεβῶν καί ἀθέων, ἀλλά καί πάλι πίσω ἀπό αὐτούς εὑρίσκονται κάποιοι εὐλογημένοι ἄνθρωποι, γεμάτοι ἀπό τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, πού τούς ἐνέπνευσαν τήν ἀγάπη στόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία.

Δεύτερον. Τό Ἅγιον Πνεῦμα «ὅπου θέλει πνεῖ», γι’ αὐτό καί ἡ ἁγιότητα δέν γνωρίζει σύνορα. Στό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι καταγεγραμμένοι ἅγιοι ἀπό κάθε ἔθνος καί φυλή, καί ἀπό κάθε γωνιά τῆς γῆς. Ὅπως διαβάζουμε στίς «Πράξεις τῶν Ἀποστόλων», τά πρῶτα μέλη τῆς Ἐκκλησίας μετά τήν Πεντηκοστή, πού ἑλκύστηκαν στήν πίστη ἀπό τό κήρυγμα τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου, ἦταν ἄνθρωποι ἀπό διάφορα ἔθνη καί φυλές, ὅπως «Πάρθοι καί Μῆδοι καί Ἐλαμῖται, καί οἱ κατοικοῦντες τήν Μεσοποταμίαν, Ἰουδαίαν τε καί Καππαδοκίαν, Πόντον καί τήν Ἀσίαν, Φρυγίαν τε καί Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καί τά μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατά Κυρήνην» καί «οἱ παρεπιδημοῦντες Ρωμαῖοι, Ἰουδαῖοί τε καί προσήλυτοι, Κρῆτες καί Ἄραβες». Ἄλλωστε, ἡ προτροπή τοῦ Χριστοῦ στούς Μαθητές Του, μετά τήν Πεντηκοστή, ἦταν νά πορευθοῦν σέ ὅλα τά Ἔθνη γιά νά κηρύξουν τό Εὐαγγέλιο καί νά βαπτίσουν αὐτούς πού θά πιστεύσουν, «εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».

Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, λαμβάνοντας ἀφορμή ἀπό τήν θαυμαστή μεταστροφή τοῦ Κορνηλίου τοῦ ἑκατοντάρχου, εἶπε ὅτι ὁ Θεός δέν κάνει διακρίσεις, ἀλλά σέ κάθε ἔθνος ὅποιος σέβεται τόν Θεό καί ζῆ σύμφωνα μέ τό θέλημά Του ὁ Θεός τόν δέχεται. Ὅπως διαβάζουμε στό 10ο κεφάλαιο τῶν «Πράξεων τῶν Ἀπόστόλων», ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, μετά ἀπό θαυμαστό ὅραμα, ὁδηγήθηκε ἀπό τόν Θεό στόν Κορνήλιο, γιά νά τοῦ διδάξη τήν ὁδό τῆς Θεογνωσίας, ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος αὐτός, παρά τό ὅτι δέν ἦταν Ἰουδαῖος, ἀλλά ἐθνικός, ἐν τούτοις ἦταν ἐνάρετος καί ἐλεήμων καί ἀναζητοῦσε τόν ἀληθινό Θεό. Ἐπίσης, οἱ Ἰουδαῖοι πού συνόδευαν τόν Ἀπόστολο Πέτρο, ὅταν εἶδαν τό Ἅγιον Πνεῦμα νά κατέρχεται καί στούς ἐθνικούς, εἶπαν ὅτι «καί ἐπί τά ἔθνη ἡ δωρεά τοῦ Ἀγίου Πνεύματος ἐκκέχυται».

Ὁ Θεός βλέπει τό βάθος τῆς καρδιᾶς τοῦ κάθε ἀνθρώπου καί δέν κάνει διακρίσεις, ἀλλά δέχεται μέ ἀγάπη ὅλους ἐκείνους πού μετανοοῦν εἰλικρινά καί ἀγωνίζονται νά ζοῦν σύμφωνα μέ τό θέλημά Του.