Γραπτὸ Κήρυγμα: Κυριακή 2 Ἰουλίου. Ἡ ἀνάμνηση τῆς κατάθεσης τῆς Ἑσθῆτος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου

Ἡ ἀνάμνηση τῆς κατάθεσης τῆς Ἑσθῆτος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου

Μέ τό σημερινό κήρυγμα ἀρχίζουν τά κυριακάτικα κηρύγματα πού θά ἀναγινώσκονται στούς Ἱερούς Ναούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας στούς μῆνες Ἰούλιο καί Αὔγουστο, ἐπειδή αὐτήν τήν περίοδο τίς Ἐνορίες μας καί τά χωριά μας τά ἐπισκέπτονται πολλοί ἀπόδημοι ἀδελφοί μας ἀπό τό ἐξωτερικό, ἀλλά καί ἀπό ἄλλες πόλεις τῆς πατρίδος μας.

Σήμερα, ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τήν ἀνάμνηση τῆς καταθέσεως τῆς τιμίας Ἑσθῆτος τῆς Ὑπεραγίας ἡμῶν Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας στόν Ναό τῶν Βλαχερνῶν, πού κτίσθηκε ἐπ’ ὀνόματι τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.

Μάλιστα, ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης γράφει ὅτι ἡ τιμία Ἑσθῆτα τῆς Παναγίας μας ἦταν ὑφασμένη ἀπό μαλλί, τό ὁποῖο σέ ἕξη μῆνες διαφθείρεται ἀπό τούς σκώληκας καί τήν βότριδα. Παρά ταῦτα «ἡ τιμία αὕτη ἑσθής ἦτο ὅλη ἀδιάφθορος καί αὐτόχροος, μαρτυροῦσα διά τῆς ἀφθαρσίας τήν ἀφθορίαν καί ἀπάθειαν τοῦ παρθενικοῦ σώματος».

Ἡ Παναγία μας ἑορτάζει πολλές φορές τόν χρόνο στήν Ἐκκλησία, γιατί μετά τόν Χριστό εἶναι τό μεγαλύτερο πρόσωπο στήν ἱστορία. Ἀπό αὐτήν προσέλαβε ὁ Χριστός τήν ἀνθρώπινη φύση, μέσα στήν κοιλία της κυοφορήθηκε ἐννέα μῆνες ὁ Χριστός, ἀπό αὐτήν τρεφόταν ἀπό τό γάλα της, ἀπό αὐτήν δεχόταν ὅλες τίς ἀπαραίτητες φροντίδες κατά τήν ἐμβρυική, παιδική καί νεανική του ἡλικία.

Ἄλλωστε, ὁ Χριστός συνελήφθη ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, ὑπέρ φύσιν, ἀλλά ἀναπτύχθηκε κατά φύσιν. Ἔτσι, ἡ Παναγία ἔπαιξε σημαντικό ρόλο στήν ζωή τοῦ Χριστοῦ, γι’ αὐτό ἔλαβε μεγάλη Χάρη ἀπό τόν Χριστό, καί τιμᾶται ἀπό ὅλους τούς ἀνθρώπους, ἰδιαίτερα ἀπό τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς.

Τό σημαντικό ἐδῶ εἶναι ὅτι σήμερα θυμόμαστε τήν κατάθεση τῆς Ἑσθῆτος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, δηλαδή ἑνός μέρους τοῦ ἐνδύματός της. Καί αὐτό ἐξηγεῖται θεολογικά.

Ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα μετά τήν προπατορική ἁμαρτία ἔχασαν τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, σκοτίστηκε ὁ νοῦς τους, εἰσῆλθε ὁ θάνατος στό σῶμα τους καί ἔπειτα αὐτό τό σκοτάδι ἐπέπεσε στήν κτίση. Γι’ αὐτό ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει: «Οἴδαμεν γάρ ὅτι πᾶσα ἡ κτίσις συστενάζει καί συνωδίνει ἄχρι τοῦ νῦν», ἀφοῦ «τῇ γάρ ματαιότητι ἡ κτίσις ὑπετάγη, οὐχ ἑκοῦσα, ἀλλά διά τόν ὑποτάξαντα» (Ρωμ. η΄, 20-22). Δηλαδή, ξέρουμε ὅτι ὡς τώρα ὅλη ἡ κτίση στενάζει καί κραυγάζει ἀπό πόνο σάν τήν γυναίκα πού εἶναι ἕτοιμη νά γεννήση, ἀφοῦ ἡ κτίση ὑποτάχθηκε καί αὐτή στήν φθορά, ὄχι γιατί τό ἤθελε, ἀλλά γιατί ἔτσι θέλησε αὐτός πού τήν ὑπέταξε.

Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ κτίση δέν ἔχει ἐλευθερία, ἀλλά ὑπετάγη στήν φθορά διά τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος μέ τήν δική του προαίρεση ἀπομακρύνθηκε ἀπό τόν Θεό καί ἔχασε τήν θεοποιό ἐνέργειά Του. Ἔτσι, ὁ σκοτασμός τοῦ νοῦ τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου ἔπεσε καί στήν ἄλογη κτίση.

Ὅμως, ἡ ἀνακαίνιση τοῦ ἀνθρώπου πού ἔγινε μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ ὠφέλησε καί τήν κτίση, γι’ αὐτό γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὅτι «ἡ γάρ ἀποκαραδοκία τῆς κτίσεως τήν ἀποκάλυψιν τῶν υἱῶν τοῦ Θεοῦ ἀπεκδέχεται» (Ρωμ. η΄, 19), δηλαδή ὅλη ἡ κτίση προσμένει μέ λαχτάρα πότε θά φανερωθῆ ἡ δόξα τῶν υἱῶν τοῦ Θεοῦ. Τώρα ἄλλαξαν τά πράγματα, ἀφοῦ ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ διά τοῦ ἐξαγιασμένου ἀνθρώπου διαπορθμεύεται καί στήν ἄλογη δημιουργία.

Αὐτό τό βλέπουμε στούς ἁγίους, ἀφοῦ καί τά ἄγρια ζῶα ὑποτάσσονταν σέ αὐτούς, καί μέ αὐτό τόν τρόπο γίνεται ἡ ἀποκατάσταση τῶν σχέσεων μέ τό περιβάλλον.

Αὐτό εἶναι ἕνα τμῆμα τῆς ὀρθοδόξου θεολογία γιά τό οἰκολογικό πρόβλημα καί τήν λύση του. Δέν πρόκειται μόνον γιά τήν ρύπανση τοῦ περιβάλλοντος, πού καί αὐτό πρέπει νά ἀποφεύγεται, ἀλλά γιά τήν φθορά πού ἐπέπεσε στήν κτίση ἀπό τήν ἁμαρτία τοῦ ἀνθρώπου, καί τήν ἀνακαίνισή της μέ τήν ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρώπου. Ἄλλο εἶναι ἡ ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρώπου πού γίνεται μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ διά τῶν μυστηρίων καί τῆς ἀσκήσεως, καί ἄλλο εἶναι ἡ ἀνακαίνιση τῆς κτίσεως πού γίνεται μέσα ἀπό τόν ἀναγεννημένο ἄνθρωπο.

Αὐτό φαίνεται καί στήν ἱερά Ἑσθῆτα τῆς Παναγίας μας, ἀφοῦ ἡ ἴδια ἔγινε Μητέρα τοῦ Χριστοῦ, ἁγιάσθηκε ἀπό τόν Υἱό της καί Θεό της, καί στήν συνέχεια αὐτή ἡ Χάρη πέρασε καί στά ἐνδύματά της.

Ἔτσι, φαίνεται ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι τό κέντρο τῆς δημιουργίας, ὁ συνεκτικός σύνδεσμος μεταξύ νοερῶν καί αἰσθητῶν, εἶναι ἡ περίληψη ὅλης τῆς δημιουργίας, καί ἔτσι ἡ κτίση μολύνεται ἀπό τίς ἁμαρτίες τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά καί ἀνακαινίζεται ἀπό αὐτόν, ὅταν γίνεται υἱός τοῦ Θεοῦ κατά Χάριν.

Κάθε προσπάθεια πού καταβάλλουν οἱ ἄνθρωποι γιά τήν ἀποφυγή τῆς μόλυνσης τοῦ περιβάλλοντος εἶναι καλή καί ἐπαινετέα, ἀλλά τελικά οἱ «καινοί οὐρανοί» καί ἡ «καινή γῆ» γίνεται ἀπό τόν ἄνθρωπο πού ἁγιάζεται, καί θά γίνη μέ τήν μελλοντική ἔλευση τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος πού εἶναι ἡ χαρά ὅλων μας, ὡς Μητέρα τοῦ Χριστοῦ, νά μᾶς δείξη τήν ὁδό τῆς σωτηρίας μας πού εἶναι ὁδός ἀναγεννήσεώς μας καί ἀνακαινίσεως τῆς κτίσεως ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ.

Ὁ Μητροπολίτης

+ Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος