Γεγονότα καὶ Σχόλια: Πράκτορες αρετών - Μυστικές υπηρεσίες

Πράκτορες αρετών

Η πρωταρχική σημασία της λέξης “πράκτορας”, σύμφωνα με το λεξικό H. Liddel-R. Scott, είναι ο “πράττων” ή “εκτελών” ένα έργο, ο “εκτελεστής”, ο “κατορθωτής”. Μια δεύτερη σημασία είναι ο τιμωρός, ο εκδικητής. Οι σημασίες αυτές έχουν περιεχόμενο ευρύτερο από αυτό που τις δίνουν νεότερα λεξικά, τα οποία προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις λέξεις σύμφωνα με την σύγχρονη χρήση τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο “πράκτωρ” δεν εκτελεί μόνο “σκοτεινά έργα”. Μπορεί να εκτελή έργα ανιδιοτελή, χωρίς καμμία πληρωμή, αποβλέποντας μόνο στο κοινό καλό ή στο καλό κάποιου άλλου ανθρώπου. Κίνητρό του μπορεί να είναι η αγάπη, ή η πίστη στο Θεό και τον λόγο Του ή, ακόμη, η πίστη σε κάποια ιδεολογία, που ζητά θυσίες για την κοινωνική δικαιοσύνη. Ακόμη ο “πράκτωρ”, με την έννοια του “κατορθωτή”, μπορεί να είναι αυτός που προσπαθεί να “πράξη” τις εντολές του Θεού και να “κατορθώση” τις αρετές.Με αυτή την έννοια χρησιμοποιεί την λέξη ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής.

Στα σύγχρονα λεξικά οι ερμηνείες είναι πιο “επαγγελματικές”, “ιδιοτελείς” και “σκοτεινές”. Στο λεξικό, για παράδειγμα, Τεγόπουλου-Φυτράκη υπάρχουν δύο ερμηνείες. Σύμφωνα με την πρώτη ο “πράκτορας” “είναι πρόσωπο που αναλαμβάνει τη διεκπεραίωση ξένων υποθέσεων με αμοιβή”, ενώ, σύμφωνα με την δεύτερη ερμηνεία, είναι “πληρωμένο όργανο μυστικής υπηρεσίας που δρα σε ξένη χώρα”.

Τα χαρακτηριστικά των δύο νεότερων ερμηνειών είναι ότι ο “πράκτορας” ασχολείται, πρώτον, με ξένες υποθέσεις, “φανερών” ή “μυστικών” υπηρεσιών, και, δεύτερον, για τις δραστηριότητές του αμείβεται.

Αυτές οι σύγχρονες ερμηνείες μας κάνουν, εμάς τους νεοέλληνες, να ακούμε λίγο περίεργα τον λόγο του αγίου Μαξίμου, ο οποίος περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο “αναδεικνύμεθα πράκτορες αρετών”. Ο λόγος του ανθρώπου, μέσα από τους λόγους των όντων, γίνεται ικανός να ξεπεράση όλα τα όντα –όλα τα “μετά την [πρωταρχική] αιτία”– και να δεχθή τον Πνεύμα του Θεού, το οποίο καθιστά τον άνθρωπο ικανό να γίνη “πανδαμάτωρ” των πονηρών παθών και τον αναδεικνύει “πράκτορα” όλων των “θείων αρετών”.

Η έκφραση “πασών δε των θείων αναδεικνύμεθα πράκτορες αρετών”, δίνει ομολογουμένως μια διαφορετική πνευματική διάσταση στην λέξη, η οποία στις μέρες μας ακούστηκε πολύ στα περί διαπλοκής Εκκλησίας, Δικαιοσύνης και μυστικών υπηρεσιών.

Μυστικές υπηρεσίες

Από τις “φανερές υπηρεσίες”, που προσφέρουν τα τηλεοπτικά παράθυρα, η Μ. Τεσσαρακοστή μας καλεί να “δικτυωθούμε” με τις “μυστικές υπηρεσίες” της προσευχής και της μετάνοιας.

Η προσευχή και η μετάνοια είναι “μυστικές”, γιατί η γνησιότητά τους απαιτεί την κρυφιότητα. Και είναι “υπηρεσίες”, γιατί υπηρετούν τον σκοπό για τον οποίο μας δημιούργησε ο Θεός. Μας δικτυώνουν, μάλιστα, “μυστικώς” με τον Χριστό, την Παναγία, τους Αγίους και όλα τα προσευχόμενα μέλη της Εκκλησίας.

Δικτυωμένοι με την Κεφαλή της Εκκλησίας και όλους τους “πράκτορες” των θείων εντολών Του, μπορούμε να αποτρέψουμε όλα τα “μηχανήματα του αρχεκάκου εχθρού”.

π.Θ.Α.Β.