Στυλιανοῦ Γερασίμου: Οἱ Ἅγιοι ἐκφραστὲς τῆς Οἰκουμενικότητος τῆς Ἐκκλησίας
Στυλιανοῦ Γερασίμου, Θεολόγου-Μουσικοῦ
Οἱ ἅγιοι εἶναι οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ. Στὴν Κ.Δ. ἅγιος κατὰ πάντα, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Πατέρα, ποὺ εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ἁγιότητος (Ἠσαΐου 6,3. «Ἅγιοι ἔσεσθε, ὅτι ἐγὼ ἅγιος εἰμὶ») εἶναι καὶ ὁ Ἰησοῦς Χριστός, «ἅγιος τοῦ Θεοῦ» καὶ ἀναμάρτητος (Μάρκ. 1,24. Πρβλ.Πραξ. 3,14) καὶ τὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, τὸ Πανάγιο Πνεῦμα (Μάτθ.3,11 Πρβλ. Λούκ. 3,16).
Συνεπῶς ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ὀνομάζεται ἁγία καὶ ὅλοι οἱ πιστοί της, ὅπως τονίζει καὶ ὁ Ἀπόστολος Πέτρος: «Κατὰ τὸν καλέσαντα ὑμᾶς ἅγιον καὶ αὐτοὶ ἅγιοι ἐν πάσῃ ἀναστροφῇ ἐγενήθητε».(Α`Πέτρ. 1,15.). Ἡ ἁγιωσύνη λοιπὸν μὲ τὴν ἀναμάρτητη καὶ ἀπόλυτη μορφή της πραγματοποιεῖται στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ καὶ μὲ τὴν ἑνότητα τῆς ἀνθρωπίνης φύσεώς Τοῦ μεταδίδεται στὴν Ἐκκλησία. Αὐτὴ θεμελιώνει τὴν Ἐκκλησία ὡς τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ μὲ μέλη της τοὺς ἁγίους, ποὺ ἐκφράζουν τὴν πίστη καὶ εἶναι ἀφοσιωμένοι στὸν Θεό. Καὶ ὅπως ἔχει φανερωθῇ ἡ ἁγιότητα τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ Κεφαλὴ τῆς Ἐκκλησίας, ἔτσι πρέπει νὰ φανερώνεται καὶ αὐτὴ ἡ ἁγιότητα στὴ ζωὴ τῶν πιστῶν. (Ἐφεσ. 5, 23, Πρβλ. Ἄ`Θεσσ. 4, 1-2).
Ἡ διατήρηση ὅμως τῆς ἁγιότητας ἐξαρτᾶται πάντοτε ἀπὸ τὴν θεία Χάρη καὶ τὴν καρποφορία τῆς ἀρετῆς, ποὺ ὀφείλουν νὰ ἐπιδιώκουν ὅλοι οἱ πιστοί. Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μπορεῖ νὰ κατόρθωσαν νὰ βιώσουν τὴν ἀρετὴ καὶ νὰ πετύχουν τὴν ὑπερφυσικὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ δὲν εἶναι ἀναμάρτητοι. Διακρίθηκαν ὅμως στὸν ἀγῶνα γιὰ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔζησαν τὴν ζωὴ τοῦ Χριστοῦ. Οἱ ἅγιοι εἶναι ὁ στρατὸς τοῦ Χριστοῦ. Γιαυτὸν τὸ λόγο οἱ ἅγιοι ἐκφράζουν τὴν οἰκουμενικότητα τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὴ ἐκφράζεται ἀπὸ τοὺς ἁγίους μὲ διαφόρους τρόπους: μὲ τὴν ἄρνηση τοῦ κόσμου, μὲ τοὺς εὐαγγελικούς τους ἀγῶνες γιὰ τὴν ἑδραίωση τῆς Ἐκκλησίας καὶ σὲ τοπικὸ καὶ σὲ οἰκουμενικὸ ἐπίπεδο. Ὁ κάθε ἅγιος ἐκφράζει ὅλη τὴν Ἐκκλησία, γιατί εἶναι ἕνα φαινόμενο ἰδιαίτερα πολύτιμο γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα. (Ἀρχιμ. Σωφρονίου, Ὁ ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης, Ἔσσεξ 1990, σ. 256.)
Μέσα ἀπὸ τὸ θεῖο ἔργο τους οἱ ἅγιοι ἀναδεικνύονται ποιμένες ἀληθέστατοι, φωστῆρες τῶν Ἐκκλησιῶν καὶ προβολεῖς τῆς οἰκουμενικότητας τῆς Ἐκκλησίας. Ἄλλωστε τὸ ἔργο τῶν ἁγίων εἶναι τελικὰ ἔργο ἀληθινῆς ἀγάπης στὸ Θεό. Οἱ ἅγιοι δὲν θεῶνται τίποτα πέρα ἀπὸ τὸν ἀγαπώμενο Θεό. Ὅποιος ὅμως δὲν βλέπει καὶ τυφλώνεται «πρὸς πάντα τὰ μετὰ τὸν Θεὸν»( Μαξίμου Ὁμολογητοῦ, Κεφάλαια περὶ Θεολογίας καὶ Οἰκονομίας 2, 9, PG 90, 1128d-1129 Α)., φωτίζεται ἀπὸ τὸν Χριστὸ καὶ βλέπει τα «θειότερα». Συνεπῶς οἱ ἅγιοι, οἱ ὄντως θεοφώτιστοι ἄνθρωποι, καθιερώθηκαν ὡς οἱ ἀκράδαντοι στῦλοι τῆς Ἐκκλησίας μὲ μοναδικὸ στόχο τὴ σχέση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεό.
Πρέπει νὰ σημειώσουμε ὅτι ἡ ὁμολογία τῶν ἁγίων εἶναι ἕνα ἀκόμη χαρακτηριστικὸ ποὺ διασφαλίζει τὴν οἰκουμενικότητα τῆς Ἐκκλησίας, γιατί ὁ κάθε ἅγιος, ὁμολογῶντας τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ὁμολογεῖ τὴν ὀρθόδοξη πίστη ποὺ ἀγκαλιάζει τὰ πέρατα τῆς Οἰκουμένης. Οἱ ἅγιοι βίωσαν ἁγιοπνευματικὰ τὸν Χριστό. Μία βίωση ποὺ δὲν ἦταν θεωρητική, ἀλλὰ πραγματική. Αἰσθάνθηκαν τὴν πραγματικὴ κοινωνία μὲ τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος καὶ μέσῳ αὐτῆς τῆς βιώσεως εἶναι ἡ ὁμολογία, ποὺ δὲν εἶναι μία ἀνθρώπινη ἐνέργεια, μιὰ φυσικὴ κατάληξη τῆς «ἐν Χριστῷ ζωῆς».
Οἱ Προφῆτες ἔδωσαν τὴ μαρτυρία ὅτι θὰ ἔρθη ὁ νέος αἰῶνας τῆς σωτηρίας. Οἱ Ἀπόστολοι ἔδωσαν στὸν ταλαιπωρημένο κόσμο τὴν μαρτυρία ὅτι ὁ νέος αἰῶνας ἦρθε μὲ τὸν Χριστό. Οἱ ἅγιοι ὅλων τῶν ἐποχῶν, μάρτυρες καὶ ὅσιοι, ἔδωσαν τὴν μαρτυρία ὅτι μπορεῖ κανεὶς ζῶντας στὴν Ἐκκλησία νὰ ζήση τὸν νέο αἰῶνα.
Γιαυτὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία ἔχει οἰκουμενικὸ χαρακτῆρα γιατί ζῇ τὸν νέο αἰῶνα τῆς ἐλεύσεως τοῦ Χριστοῦ μέσῳ τοῦ μυστηριακοῦ της χαρακτῆρα, ἐκφράζοντας παντοῦ καὶ πάντοτε τὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι ἡ ἴδια ἡ ζωή της. Ἔτσι ὁ κάθε ἅγιος εἶναι ὁμολογητής, γιατί συνεχῶς δίνει στὴ ζωή του τὴ μαρτυρία γιὰ τὴν καινὴ ζωὴ ποὺ ἔφερε στὸν κόσμο ὁ Χριστός.
Ἐπίσης τὰ μαρτύρια τῶν ἁγίων σχετίζονται μὲ τὴν ὁμολογία τους γιὰ τὴν δόξα τοῦ Χριστοῦ. («Μὴ γάρ τις ὑμῶν πασχέτω ὡς φονεὺς ἡ κλέπτης ἡ κακοποιὸς ἡ ὡς ἀλλότριος ἐπίσκοπος. Εἰδὲ ὡς Χριστιανός, μὴ αἰσχυνέσθω, δοξαζέτω δὲ τὸν Θεὸν ἐν τῷ μέρει τούτῳ», Ἄ`Πέτρ. 4,15-16.)
Οἱ ἅγιοι σὲ πολλὲς περιπτώσεις ἐπεδίωξαν τὰ βασανιστήρια καὶ τὸ μαρτύριο ἀπὸ θεῖο ἔρωτα. Ἄλλοτε πάλι ἔχουμε περιπτώσεις ποὺ ἀποδέχθηκαν τὸ μαρτύριο χωρὶς νὰ τὸ ἐπιδιώξουν. Μὲ τὸ μαρτύριο τῶν ἁγίων ἡ Ἐκκλησία διασφάλισε τὴν οἰκουμενικότητά της, γιατί τὸ αἷμα τους διὰ Χριστὸν ὑπῆρξε ἡ ὀντολογικὴ καταξίωσή τους.
Ἀκόμη τὴν ἀνάδειξη τῶν ἁγίων ἀπὸ τὸν Θεὸ ὑποστηρίζει ἡ Ἁγία Γραφή: «Νῶε ἄνθρωπος δίκαιος, τέλειος ὤν ἐν τῇ γενεὰ αὐτοῦ τῷ Θεῷ εὐηρέστησε Νῶε»(Γεν.9,9). Ὁ Ἰὼβ «ἢν ἄνθρωπος ἀληθινός, ἄμεμπτος, δίκαιος, θεοσεβής...»(Ιώβ, 1,1). Μὲ τὴν ἴδια ἔννοια καὶ ὁ Σαμουὴλ «ἐμεγαλύνθη καὶ ἢν Κύριος μετ' αὐτοῦ»( Ἄ`Βασ. 3,19).
Ἀλλὰ καὶ στὴν Κ.Δ. ἡ δικαίωση τῶν ἁγίων ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι ξεκάθαρη. Σύμφωνα μὲ τὸν ἀπόστολο Παῦλο «Αὐτὸς (ὁ Θεὸς) ἔδωκε τοὺς μὲν ἀποστόλους, τοὺς δὲ προφήτας, τοὺς δ' εὐγγελιστάς, τοὺς δὲ ποιμένας καὶ διδασκάλους, πρὸς τὸν καταρτισμὸν τῶν ἁγίων»(Εφεσ. 4,11). Καὶ «οὖς προώρισεν, τούτους καὶ ἐκάλεσεν καὶ οὖς ἐκάλεσεν, τούτους καὶ ἐδικαίωσεν οὖς δὲ ἐδικαίωσεν, τούτους καὶ ἐδόξασεν»(Ρωμ. 8,30)
Συνεπῶς ἡ τιμὴ καὶ ἡ δόξα τῶν ἁγίων εἶναι φανερὴ σὲ ὅλη τὴν Ἁγία Γραφή. Ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ εἶναι μεγάλη, ὅταν μάλιστα ἀντανακλᾶται στοὺς ἁγίους Τοῦ καὶ φαίνεται τὸ ἄπειρο μεγαλεῖο Τοῦ καὶ ἡ δόξα Τοῦ μαζὶ μὲ τοὺς δοξασμένους ἁγίους Τοῦ. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ὁ Θεὸς ἀναδεικνύει τὴν οἰκουμενικότητα τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας τὸ καύχημα εἶναι οἱ ἅγιοι.–
- Προβολές: 2728