Skip to main content

Νεοκλῆ Σαρρῆ: Γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Ναυπάκτου (Β)

(απομαγνητοφωνημένη ομιλία)

(συνέχεια από το προηγούμενο)

Η απελευθέρωση της Ναυπάκτου έπεται της απελευθέρωσης του Αντιρρίου και μάλιστα κατά ένα μήνα. Επίσης την απελευθέρωση του Επάχτου ακολουθεί η απελευθέρωση της Βόνιτσας. Και βέβαια παρασύρεται το Μεσολόγγι και το Αιτωλικό. Μέχρι τις 2 Μαΐου συνεχίζεται η απελευθέρωση, προκειμένου να συμπεριληφθή αυτή όλη η περιοχή στο ελληνικό κράτος.

Προκειμένου να εξασφαλισθή και η συμμετοχή αυτού του γεωγραφικού κομματιού στον κορμό του υπό σύστασιν ελληνικού κράτους, κινητοποιούνται κατά βάσιν οι δυνάμεις όχι μόνον του στρατού, αλλά κυρίως του ναυτικού. Έχει παίξει σημαντικό ρόλο το ναυτικό, όχι μόνο το ελληνικό, αλλά βεβαίως και το αγγλικό, προκειμένου να αποκλεισθή η περιοχή.

Στην περίπτωση του Αντιρρίου, διαπιστώνεται ότι έχουν ήδη συμφωνήσει οι πολιορκούμενοι με τους πολιορκητές. Έχει συμφωνηθή η παράδοση του Αντιρρίου, αλλά επειδή φοβάται ο οθωμανός διοικητής μη τυχόν του ζητήσουνε να λογοδοτήση που παραδόθηκε άνευ μάχης, ζητεί να γίνη μία εικονική μάχη, μία πλασματική μάχη, κατόπιν της οποίας να μπορέση να δικαιολογήση την παράδοσή του. Είναι κάπως κωμικό, όπως φαίνεται από αυτά που έχουν επακολουθήσει, όπως και από την ανταλλαγή των επιστολών. Ιδίως μία επιστολή είναι λίγο αστεία. Δηλαδή ο οθωμανός διοικητής στέλνει ευχαριστίες που έφυγε από το Αντίρριο....

Θα σας διαβάσω το εξής για την παράδοση του Αντιρρίου, για την συνθήκη παράδοσης. Είχε διορισθή από τον Κυβερνήτη, τον Καποδίστρια, ο Αυγουστίνος, ο αδερφός του, ως τοποτηρητής της εξουσίας, της κεντρικής εξουσίας, προκειμένου να παραλάβη το Αντίρριο. Γίνεται μία συνθήκη εις το Καστέλι του κόλπου της Ναυπάκτου (Ρούμελη καστέλι είναι το Αντίρριο) από μέρους του φρουράρχου και των λοιπών αγάδων μεταξύ του «πληρεξουσίου τοποτηρητού της Κυβερνήσεως εις τας επαρχίας Στερεάς Ελλάδος εξοχωτάτου κ. Αυγουστίνου Καποδίστρια, γενομένου δια μέσου του Ιωάννη Παπαρηγόπουλου» (ο Παπαρηγόπουλος ήταν μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, υπήρξε διερμηνέας προξενείων στην Πάτρα):

«Αφού δια ξηράς και θαλάσσης επολεμήθημεν από τας ελληνικάς δυνάμεις (σ. αυτό είναι κωμικό βέβαια) βλέποντας ότι δεν μπορούσαμεν να βαστάξωμεν δια να μην κινδυνεύσουν με ημάς αρκετά γυναικόπαιδα, που ευρίσκοντο μέσα εις το ειρημένον κάστρον, και με μέσον του ειρημένου σιορ Τζάνε (σ. ο Παπαρηγόπουλος Ιωάννης) ως ακολουθεί εσυμφωνήσαμεν:

Να μαζευτούν καράβια καλά και σίγουρα δια να μας πάνε εις την Αυλώνα, και να πληρωθή ο ναύλος υπό τον Εξοχώτατον Πληρεξούσιον, να λάβωμεν τα άρματά μας όσα είναι ιδικά μας ομού και όλα τα κινητά πράγματα. Όσα ζώα έχομεν τα οποία δεν ημπορούμεν να πάρωμεν μαζί, να εκτιμηθούν και νας μας πληρωθή η τιμή των. Να μας δοθή γκερές (σ. γκερές σημαίνει τροφή) δια δέκα ημέρας ψωμί και ρύζι. Μέσα εις το κάστρον να μην έμπουν τα ελληνικά στρατεύματα παρά αφού εμείς εμπαρκαρισθώμεν εις τα καράβια με τις φαμελιές και τα είδη μας. Θέλουν έλθει μόνο δέκα άνθρωποι. τακτικοί, δια να βουλώσουν τους τζεπανέδες (σ. πολεμοφόδια) όπου έχουν το μπαρούτι και να στέκονται εκεί δια προφύλαξιν δια να μη ακολουθήση κανένα καταανές» (σ. να μη γίνη κανένα λάθος δηλαδή και τιναχθή στον αέρα). Και συνεχίζει η συμφωνία και βεβαίως με την αποχώρησιν των Ελλήνων… Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι το είχαν πάρει απόφαση ότι τελείωσε το παιχνίδι και πλέον ήταν θέμα τυπικόν. Η απελευθέρωση ήταν τυπική.

Αντιδιαστέλλω εδώ το εξής γεγονός: Πρώτον το 1821, τον Μάϊο μήνα, που γίνεται η πρώτη απόπειρα απελευθέρωσης της Ναυπάκτου και η οποία είχε τραγικό αποτέλεσμα. Με τον Μιαούλη. Επίσης θέλω να επιστήσω την προσοχή σας ότι η Ναύπακτος είχε απελευθερωθή στα Ορλωφικά. Και η απελευθέρωση που είχε γίνει τότε είχε ολέθριο αποτέλεσμα και κατά την καταστολή της Επανάστασης δια μέσου όχι μόνον των κομματικών στρατευμάτων αλλά και των Τουρκαλβανών τους οποίους έφεραν προκειμένου να εξοβελίσουν τον κίνδυνον της Επανάστασης. Υπήρξε τόσο τραγική η συνέπεια των Ορλωφικών, δηλαδή τόσο αιματοστάλακτη η καταστολή –δεν ξέρω αν το έχετε συνειδητοποιήσει αυτό– ένα πάρα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού είτε σφαγιάσθηκε, είτε αναγκάσθηκε σε αποχώρηση.

Και αν τυχόν δήτε γενεαλογίες ορισμένων οικογενειών από τις Κυκλάδες μέχρι την Σμύρνη η την Κωνσταντινούπολη, θα διαπιστώσετε ότι διαγενιακά ξεκινάνε από το τέλος του 18ου αιώνα, δηλαδή από τα Ορλωφικά, οι οποίοι περισώθηκαν φεύγοντας μέσω νησιών και φθάσανε στην Σμύρνη και στην Κωνσταντινούπολη και μάλιστα πολλές φορές οι οικογένειες αυτές είναι μία επαναλαμβανόμενη τραγωδία, διότι σφάζονται στον τόπο τους, αναγκάζονται πηγαίνουν κάπου αλλού, σφάζονται εκεί, πηγαίνουν παρακάτω, σφάζονται εκεί και στο τέλος καταφεύγουν το ‘64 στην Ελλάδα. Δηλαδή, αν το δήτε από μια πλευρά μικροϊστορικής είναι η βιωμένη τραγωδία του Ελληνισμού.

Μια παρένθεση. Αυτοί οι νεόκοποι ιστορικοί ελαύνονται από την εξής θεωρία: ότι η ιστορία είναι ένας ιδεολογικός μηχανισμός του κράτους (και αυτό είναι γνωστόν), αλλά και δια της ιστορίας μπορεί κανείς να κατασκευάση την εθνική ταυτότητα. Κατά την άποψη αυτών των ιστορικών –οι οποίοι πρυτανεύουν και στα σχολικά μας βιβλία σήμερα και δεν νομίζω να υπάρχη κανείς να διαφωνή σ’ αυτό– η ταυτότητα είναι κατασκευή, είναι constraction. Συνεπώς μπορούμε κατά βούλησιν και τα ιστορικά γεγονότα τα οποία θα διαμορφώσουν την εθνική συνείδηση, την εθνική ταυτότητα, να τα κατασκευάζουμε με βάση αυτή την ταυτότητα που θα θέλουμε να έχουμε. Συνεπώς τι σημαίνει αυτό; Να χάσουμε την ταυτότητά μας. Να αποκτήσουμε μια άλλη ταυτότητα. Ποιά θα είναι αυτή η ταυτότητα, αυτό είναι άλλο ζήτημα. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια θα δήτε ότι υπάρχει μία κυρίαρχη άποψη σ’ αυτούς τους κύκλους ότι και ο Ελληνισμός της Μ. Ασίας δεν ήταν Ελληνισμός παρά μόνον μετανάστες που είχαν έρθει από τον ελλαδικό χώρο στην Μ. Ασία! Βέβαια είναι ψεύδος, διότι το ισχυρότερο παράδειγμα που μπορεί κανείς να προσάγη είναι οι Πόντιοι. Δε νομίζω ότι φύγαν από την Ελλάδα το 1700 και πήγαν στον Πόντο! Μπορεί να έφυγε ένα μέρος. Ένα μέρος έφυγαν και πήγαν μέσω των Κυκλάδων και φθάσαν στη Σμύρνη η στην Κωνσταντινούπολη, όπου βέβαια εκεί υπάγεται και η περίπτωση της Ναυπακτίας, γενικότερα αν το δήτε. Έτσι κάποιες οικογένειες π.χ. από την Ναύπακτο βρεθήκανε στην Οδησσό ακριβώς με αυτήν τη λαίλαπα. Όπως ακριβώς πήγαν στην Οδησσό τότε μετά την καταστολή των Ορλωφικών. Είναι η Αικατερίνη η μεγάλη που προσέφερε εδάφη που προσέφερε ευκαιρίες για εγκατάσταση. Η Μαριούπολη είναι μία περίπτωση τιμαριούχων, δεν είναι Πόντιοι, είναι από την Πελοπόννησο και την Στερεά Ελλάδα Έλληνες που έχουν πάει. Κλείνω αυτή την παρένθεση για να τονίσω ότι μπορεί να φτάσουμε σε σουρρεαλισμό, να πούμε δηλαδή ότι δεν υπήρχε καν Ελληνισμός .

Κοιτάξτε κάτι. Δεν ξέρω αν τυχόν μπόρεσα να δώσω τις δύο συνιστώσες της τότε και της τωρινής κατάστασης. Τότε ο Στάντφορντ Κάνιγκ έλεγε ότι Έλληνες είναι μόνο αυτοί οι οποίοι είναι στην Πελοπόννησο και ένα κομμάτι στην Στερεά Ελλάδα. Οι υπόλοιποι δεν είναι Έλληνες. Θα δης ότι και σήμερα οι προοδευτικοί αυτοί ιστορικοί καταλήγουν στο ίδιο θεώρημα, όσο και να σας φανή πρωτάκουστο. Πρώτον και κύριον, όταν αναφέρονται στους Κυπρίους. Λένε, τι σχέση έχει ο Κύπριος να δακρύζη εις τον Κολοκοτρώνη; Άρα είναι κατασκευή. Εγώ έχω συνάδελφο καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο οποίος έχει γράψει μια περισπούδαστη μελέτη και λέει ότι οι Κύπριοι έγιναν Έλληνες μετά το 1912! Και όταν το έλεγα σε Τούρκους συναδέλφους γελούσαν. Και μου λεν: «Και πριν τι ήταν αυτοί;» Γελούν οι Τούρκοι δηλαδή! εννοώντας την ελληνική ταυτότητα.

Θέλω λοιπόν να σας καταστήσω κοινωνούς αυτής της ανησυχίας την οποίαν έχω και η οποία ανησυχία πηγάζει από την στρέβλωση των ιστορικών γεγονότων.

(συνεχίζεται στο επόμενο: Νεοκλῆ Σαρρῆ: Γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Ναυπάκτου (Γ))

  • Προβολές: 3148