Χαιρετισμὸς στὴν Ἡμερίδα γιὰ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἀμπελακιωτίσσης: «Τὸ σπίτι τοῦ Ἁγίου»

Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Κηρύσσοντας τὴν ἔναρξη τῆς ἐπιστημονικῆς Ἡμερίδας, τὴν ὁποῖα διοργανώνει ἡ Ἱερὰ Μητρόπολη Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου, ἐπὶ τῇ ἐλεύσει τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Πολυκάρπου στὴν Ναύπακτο, πρέπει νὰ εὐχαριστήσω ὅλους τοὺς παρευρισκομένους αὐτὴν τὴν ὥρα στὴν Αἴθουσα αὐτή, τοὺς κοπιάσαντες γιὰ τὴν διοργάνωση τῆς Ἡμερίδας καί, βεβαίως, τοὺς εἰσηγητές.

Βλέποντας κανεὶς τὸ πρόγραμμα τῆς Ἡμερίδος, θὰ μποροῦσε νὰ δώση τὸν τίτλο «Ἡ Ἱερὰ Μονὴ Ἀμπελακιωτίσσης στὸν χῶρο καὶ τὸν χρόνο», ἀφοῦ οἱ εἰσηγητὲς θὰ ἀναπτύξουν ἐπὶ μέρους θέματα ποὺ ἀναφέρονται στὴν ἱστορία, τὴν μοναστικὴ παράδοση, τὰ κειμήλια καὶ τὰ ἀρχεῖα τῆς Μονῆς, τὰ προβλήματα τὰ ὁποῖα δημιουργήθηκαν διὰ μέσου τῶν αἰώνων καὶ τὴν σύγχρονη ἀνακαίνισή της.

Εἶναι γνωστὸν ὅτι ἡ Ἱερὰ Μονὴ Ἀμπελακιώτισσας εἶναι μιὰ ἱστορικὴ Μονὴ τῆς ὀρεινῆς Ναυπακτίας καὶ ὅλης τῆς εὐρύτερης περιοχῆς ποῦ ἀποτέλεσε ἕνα ἐθνικὸ καὶ θρησκευτικὸ κέντρο σὲ ὅλους τοὺς αἰῶνες, κυρίως κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας. Τὸ Ἔθνος δὲν ἦταν χωρισμένο ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἀπὸ τὴν ἄποψη ὅτι τὸ ὑπόδουλο Γένος μας λάμβανε τὴν παρηγοριὰ καὶ οὐσιαστικὴ βοήθεια ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. Δηλαδή, ἡ Ἐκκλησία, κατὰ τὸν ἱστορικὸ Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο, εἶναι «ἑλληνοσώτειρα Ἐκκλησία». Αὐτὸ τὸ βλέπουμε, κατὰ ἀντίστροφη ἑρμηνεία, σὲ περιοχὲς ἐκτὸς Ἑλλάδος, ὅπως γιὰ παράδειγμα στὴν ἄτω Ἰταλία καὶ τὴν Σικελία, οἱ ὁποῖες ἐνῷ χαρακτηρίζονταν «Ἡ Μεγάλη Ἑλλάδα», ἐν τούτοις ὅταν ἔχασαν τὴν ὀρθόδοξη πίστη καὶ προσαρτήθηκαν στοὺς Λατίνους, ἔχασαν καὶ τὴν γλῶσσα καὶ τὴν ἐθνική τους συνείδηση.

Λέγεται αὐτὸ γιὰ νὰ φανῆ ἡ μεγάλη ἀξία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἀμπελακιώτισσας στὴν περιοχή μας καὶ ὁ ρόλος τὸν ὁποῖον διαδραμάτισε στὴν διατήρηση ὄχι μόνον τῆς πίστεως, ἀλλὰ καὶ τοῦ πολιτισμοῦ καὶ τῆς ἐθνικῆς ἰδιοπροσωπείας.

Αὐτὸ τὸ Τριήμερο ἔχουμε τὴν ἐξαιρετικὴ εὐλογία ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ φιλοξενοῦμε τὸ ἁγιασμένο χέρι τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου, ἑνὸς μεγάλου Ἀποστολικοῦ Πατρὸς τῆς Ἐκκλησίας μας, ποὺ δόξασε τὸν Θεὸ καὶ δοξάστηκε ἀπὸ Αὐτόν. Οἱ Ἅγιοι, ὅπως καὶ ὁ ἅγιος Πολύκαρπος, δὲν εἶναι νεκροί, ἀλλὰ ζωντανοί. Εἶναι τὰ πραγματικὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι οἱ Λατῖνοι θεωροῦν ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὁρατὴ καὶ ἔχει ἕνα ὁρατὸ κέντρο, τὸν Πάπα. Οἱ Προτεστάντες θεωροῦν ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἀόρατη, ὡσὰν τὰ φῶτα μιᾶς μεγαλουπόλεως, τὰ ὁποῖα τὴν ἡμέρα δὲν φαίνονται, ἀλλὰ ὅταν σκοτεινιάζη, τότε ἀνάβουν καὶ φανερώνονται. Στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία πιστεύουμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἀποτελεῖται ἀπὸ τὸ ὁρατὸ καὶ τὸ ἀόρατο τμῆμα της καὶ ὑπάρχει κοινωνία καὶ ἑνότητα μεταξύ τους. Θεωροῦμε τοὺς Ἁγίους ὡς μέλη τῆς Ἐκκλησίας καὶ αἰσθανόμαστε τὸν ἀσπασμὸ τῶν ἱερῶν λειψάνων τους καὶ τὴν εὐλογία ποῦ λαμβάνουμε ἀπὸ αὐτὰ ὡς μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ.

Ἐφέτος σκεφθήκαμε, μαζὶ μὲ τὴν ἔλευση τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου νὰ κατεβάσουμε στὴν Ναύπακτο καὶ τὸ σπίτι στὸ ὁποῖο διαμένει ὁ Ἅγιος. Καὶ ἐπειδὴ εἶναι ἀκατόρθωτο νὰ μεταφέρουμε τὰ κτήρια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, γι' αὐτὸ θὰ ὁμιλήσουμε γι' αὐτά, θὰ δοῦμε τὴν ἱστορία τους, τὸν πολιτισμό τους, τὰ ἱερὰ ἀντικείμενα ποὺ ὑπάρχουν μέσα σὲ αὐτά, τὴν φθορά τους καὶ τὴν ἀνακαίνισή τους, καὶ αὐτὸ θὰ γίνη μὲ ἀναλύσεις καὶ μὲ εἰκόνες.

Ἔτσι, μαζὶ μὲ τὸν ἅγιο Πολύκαρπο ἐφέτος ἔχουμε τὴν ἐξαιρετικὴ εὐλογία νὰ ἔχουμε καὶ τὸ περιβάλλον στὸ ὁποῖο διαμένει καὶ θαυματουργεί, ὡς μιὰ ὑπόμνηση τῆς δικῆς μας ἔμπονης ἀναβάσεως στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἀμπελακιωτίσσης καὶ κυρίως ὡς δικῆς μας ἔμπονης προσευχῆς γιὰ νὰ ἐπανδρωθῇ τὸ Μοναστήρι, ὥστε νὰ ἀποκτήση πολλοὺς μοναχοὺς οἱ ὁποῖοι μαζὶ μὲ τὸν Ἡγούμενο π. Πολύκαρπο θὰ ὑπηρετοῦν καὶ τὴν Παναγία τὴν Ἀμπελακιώτισσα καὶ τὸν ἅγιο Πολύκαρπο.

Εὔχομαι καλὴ ἐπιτυχία στὴν Ἡμερίδα αὐτή, ποὺ ἄλλωστε τὴν θεωρῶ δεδομένη.–