Γεγονότα καὶ Σχόλια: Πίστη «ἐκ λαϊκῆς παραδόσεως» - Ἑόρτιες ἀναταράξεις

Πίστη «ἐκ λαϊκῆς παραδόσεως»

Κατὰ τὴν Μ. Ἑβδομάδα, μέχρι καὶ τὸ βράδυ τῆς Ἀνάστασης, ἀπολαμβάνει ἡ Ἐκκλησία τὰ τέκνα της. Πλῆθος λαοῦ κατακλύζει τοὺς Ναούς. Ἐκκλησιάζονται καὶ αὐτοὶ ποὺ δὲν «ἐπισκέπτονται» τὸν ὑπόλοιπο χρόνο τὶς Ἐκκλησίες. Κατὰ ἕναν περίεργο τρόπο ἐνεργοποιεῖται καὶ σ’ αὐτοὺς μιὰ μορφὴ πίστεως. Δὲν μπορεῖ βέβαια νὰ μιλήση κανεὶς γιὰ Ὀρθόδοξη Χριστιανικὴ πίστη, γιὰ πίστη «ἐξ ἀκοῆς» ἢ πίστη «ἐκ θεωρίας», ἀφοῦ γιὰ τοὺς περισσότερους πρόκειται γιὰ μιὰ πίστη «ἐκ λαϊκῆς παραδόσεως», ἡ ὁποία εἶναι συνδεδεμένη μὲ κάποιες χαρακτηριστικὲς τελετὲς στὸν Ναό, ἀλλὰ καὶ μὲ πολλὰ λαϊκὰ ἔθιμα, γαστρονομικοῦ περιεχομένου τὰ περισσότερα. Ἡ «ἐκ λαϊκῆς παραδόσεως» πίστη βεβαιώνει ὅτι ἡ πίστη ποὺ μπορεῖ νὰ ἐνεργοποιήση τοὺς ἀνθρώπους εἶναι ἡ πίστη «τῶν πατέρων ἡμῶν». Δὲν εἶναι οἱ στοχασμοὶ τῶν φιλοσόφων, δὲν εἶναι οἱ ἱστορίες τῶν λογοτεχνῶν, δὲν εἶναι δυστυχῶς οὔτε τὰ κηρύγματα τῶν Κληρικῶν. Καὶ ὅταν λέμε «τῶν πατέρων ἡμῶν», δὲν ἐννοοῦμε τῶν ἁγίων Πατέρων, ἀλλὰ τῶν φυσικῶν πατέρων μας.

Ἡ πίστη, λοιπόν, ποὺ μπορεῖ νὰ ἐνεργοποιήση τοὺς ἀνθρώπους εἶναι ἡ πίστη ποὺ ζῆ στὸ σπίτι καὶ προσλαμβάνεται μὲ τὴν συμβίωση. Εἶναι ἡ πίστη τοῦ παπποῦ καὶ τῆς γιαγιᾶς, τοῦ πατέρα καὶ τῆς μητέρας, ποὺ ἐκδηλώνεται μὲ τὴν εὐχαριστιακὴ χρήση τοῦ φαγητοῦ καὶ τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, μὲ τὴν προσευχὴ στὴν θλίψη καὶ τὴν χαρά, τὴν φιλαδελφία καὶ τὴν ἀνιδιοτέλεια στὶς συμπεριφορὲς τῶν μελῶν τῆς οἰκογένειας. Αὐτὴ ἡ πίστη συνδέει τὸ σπίτι μὲ τὸ Ναὸ καὶ στὶς ὑγιεῖς περιπτώσεις εἰσάγει τὸ τυπικὸ τῆς Ἐκκλησίας, γιορτές, νηστεῖες, ἀκολουθίες στὸ σπίτι. Δυστυχῶς ἡ πίστη ποὺ ζῆ σὲ πολλὰ σπίτια εἶναι πολὺ ἀναιμική, ἴσως σὲ κάποιες περιπτώσεις περισσότερο παγανιστικὴ καὶ λιγότερο Χριστιανική. Ἔτσι ἔχει ἀποσυνδεθῇ οὐσιαστικὰ τὸ σπίτι ἀπὸ τὸ Ναό. Ἔχει ἀπομείνει μιὰ πολὺ χαλαρὴ σχέση ποὺ ἐνεργοποιεῖται κυρίως τὴν Μ. Ἑβδομάδα καὶ φθάνει μέχρι τὴν βρώση τοῦ πασχαλινοῦ ἀμνοῦ.

Ἡ «ἐκ λαϊκῆς παραδόσεως» πίστη δείχνει ὅτι ὑπάρχουν πολλὲς ἀνοιχτὲς ὑπάρξεις ποὺ μποροῦν νὰ δεχθοῦν, ὄχι χωρὶς πολλὲς ὁρμέμφυτες ἀντιστάσεις, τὸν λόγο τῆς ἀληθινῆς πίστεως, τὸν δραστικὸ λόγο περὶ τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτὸ ἡ τέλεση τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν τῆς Μ. Ἑβδομάδος εἶναι σημαντικὸ μέσο σπορᾶς σωστικοῦ λόγου, ὄχι ὑποχρεωτικὰ μὲ κηρύγματα. Ἡ κατανυκτικότητα τῶν Ἱεροψαλτῶν, τὸ ἱερατικὸ ἦθος τῶν Κληρικῶν, ἡ εἰλικρινὴς προσευχὴ τῶν ἐνεργῶν μελῶν κάθε Ἐνορίας μποροῦν νὰ ἑλκύσουν πολλοὺς ἀπὸ τοὺς δεκτικούς-ἀδιάφορους σὲ μιὰ πιὸ συνεπῆ ἐκκλησιαστικὴ ζωή.

Ἑόρτιες ἀναταράξεις

Κατὰ τὶς ἡμέρες τῶν μεγάλων ἑορτῶν, κυρίως τοῦ Πάσχα, δημιουργοῦνται πολλὲς ἀναταράξεις σὲ ἀδρανεῖς συνειδήσεις κάποιων Χριστιανῶν. Βλέπουν τὸν Θεὸ ὡς δικαστὴ καὶ ὄχι ὡς Πατέρα. Βλέπουν τὴν ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ σὰν πλαίσιο ἑνὸς τυπικοῦ, ποὺ δὲν καταλαβαίνουν. Γνωρίζουν ὅτι γιὰ νὰ κοινωνήσουν πρέπει νὰ ἐξομολογηθοῦν καὶ αὐτὸ τοὺς δημιουργεῖ ἐνοχές, ἀλλὰ καὶ ἀντιδράσεις. Γιὰ νὰ σιγάσουν τὴν συνείδησή τους, ἀμφισβητοῦν συνήθως τὴν Ἐξομολόγηση καὶ τοὺς Πνευματικούς.

Αὐτὰ συμβαίνουν γιατί δὲν ἔχουν δώσει τὴν ἄνεση στὸν ἑαυτό τους νὰ γνωρίση τὴν θεραπευτικὴ ἐνέργεια τῶν μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας, οὔτε καὶ τὴν ἐλευθερία ποὺ πηγάζει ἀπὸ αὐτά.

π.Θ.Α.Β.