Γεγονότα καὶ Σχόλια: Μῦθος βελτιστοποίησης... - Πνιγμός τῆς ἀγάπης γιὰ ἐργασία

Μῦθος βελτιστοποίησης...

Καταγράφουμε, ἐλαφρῶς διασκευασμένο, ἕναν σύγχρονο μῦθο, αἰσωπικοῦ τύπου, ποὺ μᾶς ἦλθε μέσῳ τοῦ ἠλεκτρονικοῦ ταχυδρομείου. Εἶναι πολὺ πιθανὸ νὰ τὸν ἔπλασε κάποιος ἀπολυμένος ἐργάτης, ποὺ θέλησε ἔτσι νὰ περιγράψη τὸ πρόβλημά του. Μιλᾶ γιὰ μιὰν ἀπόπειρα βελτιστοποίησης τῆς ἐργατικότητας... Ὁ χαριτωμένος μῦθος στάζει πίκρα ἀπὸ τὴν αἴσθηση τῆς ἀδικίας, τὴν ὁποία λίγο διασκεδάζει ἡ εἰρωνία γιὰ τὶς μεταρρυθμίσεις στὸ χῶρο τῆς ἐργασίας. Ἅς δοῦμε, λοιπόν, τί ἐπαθε ἕνα «μυρμῆγκι».

«Κάθε μέρα, ἕνα μικρὸ μυρμῆγκι πήγαινε στὴν δουλειά του πολὺ νωρὶς καὶ ξεκινοῦσε ἀμέσως νὰ δουλεύη. Ἦταν πολὺ παραγωγικὸ καὶ χαρούμενο. Τὸ ἀφεντικό του, τὸ λιοντάρι, παραξενεύτηκε ποὺ τὸ μυρμήγκι δούλευε χωρὶς ἐποπτεία, καὶ σκέφτηκε: Ἂν τὸ μυρμῆγκι εἶναι τόσο παραγωγικὸ χωρὶς ἐποπτεία, θὰ εἶναι ὁπωσδήποτε πιὸ παραγωγικὸ ἂν ἔχη κάποιον νὰ τὸ ἐπιβλέπη. Ἔτσι προσέλαβε μιὰ κατσαρίδα, ἡ ὁποία εἶχε μεγάλη πεῖρα σ’ αὐτὴ τὴν θέση καὶ μάλιστα ἔγραφε καταπληκτικὲς ἀναφορές. Ἡ κατσαρίδα ἀμέσως ὀργάνωσε τὴν ἐργασία της. Δημιούργησε ἕνα σύστημα ἐλέγχου τῶν ἐργαζομένων, στὸ ὁποῖο πῆρε ὑπάλληλο μιὰν ἀράχνη γιὰ νὰ δακτυλογραφῇ τὶς ἀναφορές της. Τὸ λιοντάρι εὐχαριστημένο ἀπὸ τὶς ἀναφορὲς τῆς κατσαρίδας, τῆς ζήτησε νὰ δημιουργήση γραφήματα ποῦ νὰ δείχνουν τὸν ρυθμὸ καὶ τὶς τάσεις παραγωγῆς. Ἔτσι, ἡ κατσαρίδα ἀγόρασε ὑπολογιστὴ καὶ ἐκτυπωτὴ laser, καὶ προσέλαβε μιὰ μύγα ὡς διευθύντρια στὸ τμῆμα μηχανοργάνωσης.

Τὸ μυρμῆγκι, ποὺ ἦταν παραγωγικὸ καὶ ἤρεμο, μισοῦσε τὴν γραφειοκρατία. Τὸ λιοντάρι βλέποντας τὴν δυσανασχέτηση τοῦ μυρμηγκιοῦ ἀποφάσισε νὰ ὀρίση κάποιον ὑπεύθυνο στὸ τμῆμα ποὺ ἐργαζόταν. Ὑπεύθυνος ὁρίσθηκε ὁ τζίτζικας, ὁ ὁποῖος, πρῶτον, ἀγόρασε καινούρια μοκέτα καὶ καινούρια ἐργονομικὴ πολυθρόνα γιὰ τὸ γραφεῖο του, καὶ δεύτερον, ὀργάνωσε ἠλεκρονικὰ τὸ τμῆμα του, προσλαμβάνοντας καὶ ἕναν εἰδικὸ σύμβουλο γιὰ τὸν στρατηγικὸ ἔλεγχο τοῦ προϋπολογισμοῦ.

Τὸ τμῆμα στὸ ὁποῖο δούλευε τὸ μυρμῆγκι ἦταν τώρα ἕνα θλιμμένο μέρος, ὅπου κανένας δὲν γελοῦσε, ἀφοῦ ὅλοι ἦταν ἀναστατωμένοι καὶ ἀνόρεκτοι γιὰ ἐργασία. Τὸ λιοντάρι εἶδε στὶς ἀναφορὲς γιὰ τὸ τμῆμα αὐτό, ὅτι ἡ παραγωγικότητα εἶχε πέσει. Μὲ πρόταση, λοιπόν, τοῦ τζίτζικα προσέλαβε τὴν κουκουβάγια, ἐπιφανῆ καὶ πεφωτισμένη σύμβουλο, γιὰ νὰ κάνη ἔρευνα στὸ ἐργασιακὸ περιβάλλον τοῦ τμήματος καὶ νὰ προτείνη λύσεις. Ἡ κουκουβάγια πέρασε τρεῖς μῆνες στὸ τμῆμα καὶ στὴν πολύτομη ἀναφορά της κατέληγε στὸ συμπέρασμα: τὸ τμῆμα ἔχει ὑπερβολικὸ ἀριθμὸ προσωπικοῦ. Πρέπει νὰ γίνουν ἀπολύσεις. Καὶ τὸ συνετὸ λιοντάρι τὸ τόλμησε. Ἔκανε ἀπολύσεις. Καὶ φυσικὰ πρῶτο ἀπ' ὅλους ἀπέλυσε τὸ ἐργατικὸ μυρμῆγκι, γιατί "παρουσίαζε ἔλλειψη κινήτρων καὶ εἶχε ἀρνητικὴ συμπεριφορά"».

Πνιγμὸς τῆς ἀγάπης γιὰ ἐργασία

Προφανῶς ἡ ἀξία τῶν μύθων κρίνεται ἀπὸ τὴν σχέση ποὺ ἔχουν μὲ τὴν πραγματικότητα. Φαίνεται ὅμως ὅτι ἡ πραγματικότητα εἶναι μερικὲς φορὲς πολὺ σκληρὴ γι’ αὐτοὺς ποὺ εἶναι ἐργατικοὶ καὶ ἀποδοτικοί, ἐν ὅσῳ χαίρονται τὴν ἐργασία ποὺ κάνουν, ἀλλὰ πνίγονται ἀπὸ τὶς βελτιστοποιήσεις τῶν ἐργασιακῶν διαδικασιῶν, ποὺ ἀφανίζουν τὴν ἀγάπη τους γιὰ τὴν ἐργασία.

Συνήθως τέτοιες «βελτιστοποιήσεις» ἐπιχειροῦν ὅσοι δὲν γνωρίζουν οὔτε τὴν χαρὰ οὔτε καὶ τὸν κόπο τῆς ἐργασίας. Ἁπλῶς μονάχα ξέρουν νὰ εἰσπράττουν ὑψηλὰ ποσοστὰ ἀπὸ τὰ κέρδη της.

π.Θ.Α.Β.