Κύριο θέμα: Ποιμαντικές περιοδείες τοῦ Αὐγούστου - Τὸ 6ο διάζωμα τοῦ Κάστρου τῆς Ναυπάκτου

Τὸ περίφημο κάστρο τῆς πόλης μας, τοῦ Ἐπάχτου, κτίσθηκε μὲ πέντε διαζώματα-ὀχυρώσεις, γιὰ νὰ προστατεύωνται οἱ κάτοικοί του ἀπὸ τὶς ἐχθρικὲς ἐπιθέσεις καὶ ἐπιδρομές. Ὅταν ὁ ἐχθρὸς πατοῦσε τὸ ἕνα διάζωμα, οἱ πολιορκούμενοι κλείνονταν στὰ ἑπόμενα, μέχρι τὸ τελευταῖο, τὸ πιὸ ἀπρόσιτο καὶ ἀπροσπέλαστο. Ὅταν, ὅμως, ἔπεφτε καὶ τὸ τελευταῖο, πέμπτο, διάζωμα στὰ χέρια τοῦ ἐχθροῦ, εἴτε μὲ πολιορκία –κάτι ποῦ ἀποκλείεται ἀπὸ τὴν παράδοση, ἀφοῦ «κανένας δὲν ἐπάτησεν τὸ Κάστρο τοῦ Ἐπάχτου»– εἴτε μὲ συμφωνία, τότε οἱ Ναυπάκτιοι εὕρισκαν καταφύγιο σὲ ἕνα ἄλλο, ἕκτο, φυσικὸ «καστροχτισμένο» διάζωμα, στὰ ἀπάτητα βουνὰ τῆς ὀρεινῆς Ναυπακτίας. Ἐκεῖ, κυρίως κατὰ τὴν διάρκεια τῆς τουρκοκρατίας, γέμισαν οἱ κατάφυτες πλαγιές, οἱ «ἀετοφωλιὲς» τῆς Ναυπακτίας μὲ οἰκισμοὺς καὶ χωριὰ Ἑλλήνων ποῦ ἤθελαν νὰ ζοὺν ἐλεύθεροι πολιορκημένοι μὲ τὴν Παράδοση τοῦ Γένους τους.

Τὸ ἕκτο αὐτὸ φυσικὸ διάζωμα, ἡ Ὀρεινὴ Ναυπακτία, κάθε καλοκαίρι «ἀνοίγει τὶς πύλες της», γιὰ νὰ δεχθῇ γιὰ λίγες ἔστω ἡμέρες καὶ νὰ προστατεύση τοὺς Ναυπακτίους ἀπὸ ἄλλους σύγχρονους κινδύνους: φυσικούς, ὅπως ἡ ζέστη καὶ ἡ ἀγχώδης κόπωση κοινωνικούς, ὅπως ἡ ἀποξένωση καὶ ἡ ἀδιαφορία γιὰ τὸν γείτονα ποῦ βιώνεται στὶς μεγαλουπόλεις ἐθνικούς, ὅπως εἶναι ἡ ἀποκοπὴ ἀπὸ τὶς ρίζες τοῦ Γένους καὶ ἡ λησμονιὰ τῶν προγόνων πολιτιστικούς, ὅπως εἶναι ἡ ἀλλοτρίωση ποῦ ἐπιβάλλεται ἀπὸ διάφορους ἀνθρωποκεντρικοὺς πολιτισμοὺς ἀπὸ πνευματικοὺς κινδύνους, ὅπως εἶναι ὁ ἀμοραλισμὸς καὶ ἡ ἀπιστία κ.ἄ. –ἕνας σύγχρονος Γέροντας συμβούλευε, π.χ., τοὺς νέους νὰ προτιμοῦν ἀπὸ ἄλλα ἀθλήματα τὴν ὀρειβασία, γιατί ἔρχονται πιὸ κοντὰ στὸν Θεό!

Ἡ Ἐκκλησία μας κατανοεῖ τὴν εὐκαιρία ποῦ δίνεται στοὺς παραθεριστὲς νὰ ἔλθουν καὶ πάλι σὲ ἐπαφὴ μὲ τὴν παράδοσή μας καὶ γι' αὐτὸ βοηθᾶ σὲ αὐτὴν τὴν προοπτική. Ἂν καὶ κατὰ τὸ μεγαλύτερο διάστημα τοῦ ἔτους οἱ παραθεριστὲς δὲν ἀποτελοῦν ποίμνιο αὐτῆς τῆς Μητροπόλεως, ἀλλὰ τῶν κατὰ τόπους Μητροπόλεων, ὅπου ζοὺν καὶ ἐργάζονται, ἡ Μητρόπολή μας προσπαθεῖ νὰ ἐνισχύση τὶς ἀντιστάσεις τοὺς στοὺς διαφόρους κινδύνους στοὺς ὁποίους ἐκτίθενται καθ' ὅλη τὴν διάρκεια τοῦ ἔτους καὶ νὰ τοὺς δώση ἔμπνευση καὶ κουράγιο.

Ἔτσι, στὶς κατὰ τόπους Ἐνορίες ἐργάζονται οἱ Ἐφημέριοι μὲ τὴν τέλεση τῶν Μυστηρίων καὶ Ἀκολουθιῶν καὶ τὴν διακριτικὴ συμμετοχή τους στὴν ὅλη ζωὴ τοῦ χωριοῦ οἱ Πνευματικοὶ ποῦ ἐξομολογοῦν οἱ Ἱεροκήρυκες ποῦ κηρύττουν τὰ Μοναστήρια –τῆς Ἀμπελακιωτίσσης καὶ τῆς Βομβοκοῦς– ποῦ δέχονται τοὺς προσκυνητὲς καὶ τοὺς βοηθοῦν πνευματικά.

Κατὰ τὴν τελευταία, πρὶν τὸ καλοκαίρι, Ἱερατικὴ Σύναξη τῆς Μητροπόλεώς μας, ὁ Μητροπολίτης μας εἶχε δώσει ὁδηγίες στοὺς Ἱερεῖς μας γιὰ τὸ πῶς θὰ βοηθήσουν εἰδικὰ φέτος τοὺς Χριστιανοὺς ποῦ θὰ ἐπισκεφθοῦν τὶς Ἐνορίες τους. Ὁ ἴδιος ὁ Μητροπολίτης γράφει καὶ ἀποστέλλει εἰδικὰ σύντομα καὶ περιεκτικὰ κηρύγματα ποῦ ἀναγινώσκονται σὲ ὅλους τοὺς Ἱεροὺς Ναοὺς κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ καλοκαιροῦ (δημοσιεύονται στὰ τεύχη τῆς Ε.Π. τοῦ Ἰουνίου καὶ Ἰουλίου). Ἐπίσης, ὁ ἴδιος δέχεται τοὺς Ὁμογενεῖς, περιοδεύει τὰ χωριά, κυρίως τὰ μεγαλύτερα σὲ κάθε περιοχή, καὶ ἔχει προσωπικὴ ἐπικοινωνία μὲ τοὺς Χριστιανούς.

Μερικὰ στιγμιότυπα τῆς ἐνδιαφέρουσας περιοδείας τοῦ Μητροπολίτου κατὰ τὸν φετινὸ Αὔγουστο καταγράφουμε κατωτέρω.

Ἅς σημειωθῇ ὅτι δὲν καταγράφονται ὅλες οἱ Παρακλήσεις τὶς ὁποῖες τελοῦσε καθημερινὰ σὲ διάφορες πιὸ κεντρικὲς Ἐνορίες τῆς Μητροπόλεως, κατὰ τὶς ὁποῖες ἀνέπτυσσε κάθε φορὰ ἕνα διαφορετικὸ θέμα σχετικὰ μὲ τὴν Παναγία.

Ἄνω Χώρα

Τὴν πρώτη Κυριακὴ τοῦ Αὐγούστου ὁ Σεβασμιώτατος λειτούργησε στὴν Ἄνω Χώρα, τὴν Μεγάλη Λομποτινά, ὅπως λεγόταν τὴν ἐποχὴ τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ὁ ὁποῖος δίδαξε στὸ σχολεῖο της. Μίλησε μὲ ἀφορμὴ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας γιὰ τὴν τρικυμία καὶ τὸν «βασανισμὸ» τοῦ πλοιαρίου ἀπὸ τὰ κύματα, γιὰ τὸ περπάτημα τοῦ Χριστοῦ στὰ κύματα, τὴν παύση τῶν ἀνέμων. Ἀναφέρθηκε στὴν προσευχὴ ποῦ πρέπει νὰ κάνουμε γιὰ ὅσους βρίσκονται στὶς ἴδιες συνθῆκες, ἀλλὰ καὶ τὴν προσευχὴ στὸν Θεό, ὅταν τὸ πλοῖο τῆς προσωπικῆς καὶ οἰκογενειακῆς ζωῆς μας κλυδωνίζεται. Τότε ὁ Χριστὸς ἐπιτιμᾶ καὶ τὴν θάλασσα καὶ τοὺς ἀνέμους.

Μετὰ τὴν Λειτουργία, ἔξω ἀπὸ τὸν Ναό, συνομίλησε μὲ τοὺς Ἀνωχωρίτες, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ὁ πρ. Δήμαρχος Ἀποδοτίας κ. Βασίλειος Σούζας, καὶ εὐλόγησε ὅλα τὰ παιδιὰ μοιράζοντάς τους εἰδικὲς εἰκόνες, ὅπως ἄλλωστε ἔκανε καὶ σὲ ὅλες τὶς Ἐνορίες ποῦ ἐπισκεφθήκαμε. Τὸ βράδυ διανυκτερεύσαμε στὸ ἥσυχο περιβάλλον τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμπελακιωτίσσης, ὅπου ὁ Σεβασμιώτατος ἐπιθεώρησε τὶς νέες ἐργασίες ἐπιπλώσεως καὶ διακοσμήσεως τῶν χώρων τῆς Μονῆς.

Ἐλατοῦ

Ἡ Ἐλατοῦ ἀποτελεῖ πάντα ἕναν ἀγαπημένο προορισμὸ τοῦ καλοκαιριοῦ, ποῦ συνδέεται μὲ τὴν ἀνάβαση στὸ βουνὸ καὶ τὸν ἑορτασμὸ τῆς μεγάλης ἑορτῆς τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος.

Στὸν πανέμορφο πετρόκτιστο Ναό της, στὸν ὁποῖο λειτουργεῖ γιὰ πολλὰ χρόνια ὁ π. Νικόλαος Δημόπουλος, συγκεντρώνεται ὅλο τὸ χωριό, καθὼς καὶ ἀπὸ τὰ γειτονικὰ χωριά, Τερψιθέα καὶ Ἄνω Χώρα. Ψάλλουν καλοὶ ψάλτες, γνῶστες τῆς βυζαντινῆς μουσικῆς ποῦ παραθερίζουν στὸ χωριό, τελεῖται ἡ ἀρτοκλασία, εὐλογεῖται ὁ καρπὸς τῆς ἀμπέλου. Φέτος συλλειτούργησε καὶ ὁ π. Φώτιος Κυρίτσης, παλαιὸς Ἐφημέριος τοῦ χωριοῦ, καὶ ἐκκλησιάσθηκε ὁ Ἐλατιώτης π. Κωνσταντῖνος Μαγκλάρας.

Ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέλυσε τὸ θεολογικὸ νόημα τοῦ κοντακίου τῆς ἑορτῆς: «Σὺ ὑπάρχεις ἀληθῶς τοῦ Πατρὸς τὸ ἀπαύγασμα». Συσχέτισε τὸ χωρίο αὐτὸ μὲ τὸ χωρίο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ὅς ὧν ἀπαύγασμα τῆς δόξης καὶ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ» καὶ ἀνέλυσε μὲ ἁπλὰ λόγια τί σημαίνει ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἀπαύγασμα τῆς δόξης τοῦ Πατρὸς καὶ τί σημαίνει ὅτι εἶναι χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ. Γενικά, μίλησε γιὰ τὴν δόξα, τὸ Φῶς τοῦ Θεοῦ καὶ ὅτι ὁ Θεὸς μᾶς δὲν εἶναι ἰδέα, φαντασία καὶ ὕλη καὶ ὅτι καὶ ἐμεῖς μποροῦμε νὰ συμμετάσχουμε στὴν δόξα Τοῦ.

Ἔπειτα στὴν πλατεῖα τοῦ «Ξενιτεμένου Ἐλατιώτη», μιὰ θαυμάσια-παραμυθένια πλατεῖα κάτω ἀπὸ τὸν Ναό, ἀνταλλάσσονται εὐχὲς καὶ προσφέρεται σὲ ὅλους παραδοσιακὸ κέρασμα τοῦ χωριοῦ. Τὸ μεσημέρι προσφέρθηκε γεῦμα στὴν οἰκία τῶν ἀδελφῶν Κωνσταντίνου καὶ Ἀσπασίας Παναγιωτοπούλου.

Γραμμένη Ὀξυά

Τὴν Πέμπτη 9 Αὐγούστου λειτουργήσαμε στὴν Γραμμένη Ὀξυά, τὸ πιὸ ἀπομακρυσμένο χωριὸ τῆς ἐπαρχίας μας, ποῦ ἔχει συγκοινωνία καὶ ἐπικοινωνία περισσότερο μὲ τὴν Φθιώτιδα. Ἐδῶ ἐφημερεύει γιὰ πολλὰ χρόνια ὁ π. Ἀθανάσιος Δρόσος, ποῦ ἔχει τὸν σεβασμὸ ὅλου τοῦ χωριοῦ. Ἐκείνη τὴν ἡμέρα δὲν τοῦ ἐπέτρεψαν τὰ περίπου ἐνενῆντα ἐτῶν πονεμένα πόδια του νὰ συμμετάσχη στὴν θεία Λειτουργία. Ἐκκλησιάσθηκε ὅμως, χάρηκε τὴν θεία Λειτουργία, συνόδευσε ἔπειτα τὸν Μητροπολίτη στὴν πλατεῖα, μίλησε μὲ ὅλους.

Ὁ Σεβασμιώτατος στὸ κήρυγμά του τόνισε τὴν σημασία τῶν δύο μεγάλων ἑορτῶν τοῦ Αὐγούστου, τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου. Στὸ τέλος δὲ τῆς Λειτουργίας συνεχάρη τοὺς κατοίκους γιὰ τὶς παραδόσεις τους, τὰ παιδιὰ γιὰ τὴν συμμετοχὴ τοὺς στὴν θεία Λειτουργία, τοὺς φιλοπρόοδους κατοίκους ἀπὸ τοὺς ὁποίους βγῆκαν ἐπιστήμονες ποῦ προσφέρουν στὸ κοινωνικὸ σύνολο. Συνεχάρη καὶ ἐπήνεσε ἰδιαιτέρως τὸν π. Ἀθανάσιο, καὶ τὰ μέλη τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου ποῦ ἐργάζονται μὲ ζῆλο καὶ θέλουν νὰ ἐξασφαλίσουν τὰ δίκαια τῆς Ἐνορίας τους.

Ἔπειτα συνομίλησε μὲ τοὺς κατοίκους στὴν πλατεῖα τοῦ χωριοῦ κάτω ἀπὸ τὸν πλάτανο, καὶ ἐκεῖ παρετέθη τὸ μεσημέρι νηστήσιμο λιτὸ γεῦμα. Πρὶν ἀναχωρήσουμε ἀπὸ τὴν Γραμμένη Ὀξυὰ ἐπισκεφθήκαμε τὰ δύο ἐξωκκλήσια, τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος, τὸ ὁποῖο φροντίζει καὶ περιποιεῖται ἰδιαιτέρως ὁ ἰατρὸς Παπασπύρου, καὶ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς, χτισμένα καὶ τὰ δύο σὲ τόπους ἰδιαίτερης φυσικῆς ὀμορφιᾶς.

Κυδωνιά

Τὸ μεσημέρι κινήσαμε γιὰ τὴν Κυδωνιά, διὰ μέσου τῆς Λεύκας, στὴν ὁποία κάναμε μιὰ στάση καὶ ὁ Σεβασμιώτατος συζήτησε μὲ κατοίκους ποῦ βρίσκονταν ἐκείνη τὴν στιγμὴ στὴν πλατεῖα.  Γιὰ νὰ ἀνεβοῦμε ἔπειτα στὴν Κυδωνιὰ ἔπρεπε νὰ διαβοῦμε μέσα ἀπὸ τὴν κοίτη τοῦ ἤρεμου εὐτυχῶς τὴν ἐποχὴ αὐτὴ ποταμοῦ Εὐήνου, κάτι πού ἦταν ἐφικτὸ μόνον μὲ τὸ αὐτοκίνητο-τζὶπ ποῦ ἔχουν χαρίσει ἐδῶ καὶ δεκαετίες στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη τὰ ἀδέλφια Μπαλή, Ὁμογενεῖς τῆς Ἀμερικῆς, ἀπὸ τὴν Κεντρική.

Τὸ μεσημέρι ξαποστάσαμε γιὰ λίγο στὸν ξενῶνα ποῦ διαθέτει τὸ χωριὸ μὲ μέριμνα τοῦ κ. Κωνσταντίνου Ἀποστολοπούλου, καὶ τὸ ἀπόγευμα ὁ Σεβασμιώτατος ἐπισκέφθηκε καὶ ὁμίλησε στὸ ἀνοικτὸ Σχολεῖο, τὸ ὁποῖο ἔχουν διοργανώσει οἱ κάτοικοι τοῦ χωριοῦ στὸν χῶρο τοῦ παλαιοῦ Δημοτικοῦ Σχολείου, καὶ στὸ ὁποῖο παραδίδονται διάφορα μαθήματα τόσο σὲ μικρότερα παιδιὰ ὅσο καὶ σὲ μεγαλυτέρους. Ἐπί κεφαλῆς τῆς προσπάθειας εἶναι οἱ κυρίες Παρασκευὴ Σμάνη καὶ Δήμητρα Ἀποστολοπούλου.

Ἡ ὁμιλία μὲ κεντρικὸ θέμα ἡ Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία τῆς Ναυπάκτου, κράτησε περίπου μιάμιση ὥρα καὶ ἐπεκτάθηκε, μετὰ ἀπὸ ἐρωτήσεις, σὲ διάφορα θέματα, ὅπως ἡ Παράδοση, τὸ νόημα τῆς ζωῆς, τὰ ἀρχαῖα θέατρα καὶ οἱ ἀρχαῖοι ἀθλητικοὶ ἀγῶνες, ποῦ εἶχαν χαρακτῆρα θρησκευτικό, καθαρτικὸ καὶ ἀθλητικό, ἡ σημασία τῶν ἐκπαιδευτικῶν στὴν ζωὴ τῶν παιδιῶν, οἱ διάφορες ἐξελικτικὲς κρίσεις τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους, ἡ διάκριση σὲξ καὶ ἔρωτα, ἡ ὡρίμανση τοῦ ἀνθρώπου μέσα στὴν Ἐκκλησία κ.ἄ.

Ἀμέσως μετὰ ἀκολούθησε ἡ Παράκληση στὸν νεόδμητο, διακριτικὰ διακοσμημένο καὶ παραδοσιακὰ ἁγιογραφημένο Ἱερὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Νικολάου, κατὰ τὴν ὁποία ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέλυσε τὸν ὕμνον-παράκληση πρὸς τὴν Παναγία: «ἴασαι τῆς ψυχῆς μου τὸ ἄλγος». Μίλησε γιὰ τὰ ψυχικὰ τραύματα ποῦ εἶναι ὀδυνηρὰ καὶ συμβαίνουν ἀπὸ ἔλλειψη ἀγάπης, τὰ ὁποία θεραπεύει ἡ Παναγία. Ὑπάρχει σωματικός, ψυχικὸς καὶ πνευματικὸς πόνος. Ὁ τελευταῖος μᾶς βασανίζει, ὅταν δὲν ἐπιτυγχάνουμε τὸν σκοπὸ τῆς ζωῆς μας, ποῦ εἶναι ἡ θέωση.

Ἀμέσως μετὰ τὴν Παράκληση ταξιδεύσαμε πρὸς τὴν Ναύπακτο, διανύοντας μέσα στὴν νύκτα μιὰ ἀπόσταση δυόμιση ὡρῶν μέσα στοὺς ἔρημους ἀπὸ αὐτοκίνητα δρόμους τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας καὶ Δωρίδας.

Γοργοεπήκοος, 10 Αὐγούστου, Παράκληση

Στὶς 10 Αὐγούστου ὁ Σεβασμιώτατος τέλεσε τὴν ἱερὰ Παράκληση στὴν Ἱερὰ Μονὴ Παναγίας Γοργοεπηκόου καὶ μίλησε μὲ θέμα τὸ μυστήριο τῆς Παναγίας καὶ τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Παναγία μᾶς δείχνει τὸν σύνδεσμο τοῦ Χριστοῦ μὲ τὴν Ἐκκλησία καὶ δὲν μποροῦμε νὰ βροῦμε τὸν Χριστὸ ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ποῦ εἶναι τὸ Σῶμα Τοῦ. Μνημόνευσε δὲ τὸν λόγο τοῦ Γέροντος Σωφρονίου ὅτι: «Τρία πράγματα δὲν μπορῶ νὰ κατανοήσω: 1) πίστη χωρὶς δόγμα 2) Χριστιανισμὸ ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία 3) Χριστιανισμὸ χωρὶς ἄσκηση». Ἔκανε δὲ τὴν εὐχὴ νὰ δώση ὁ Θεὸς νὰ ζήσουμε ὅλη μας τὴν ζωὴ μέσα στὴν Ἐκκλησία, χωρὶς αἱρέσεις, παρασυναγωγές, σχίσματα, νὰ κοινωνοῦμε τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, νὰ φύγουμε μὲ τὴν εὐλογία τῆς Ἐκκλησίας καὶ νὰ κοιμηθοῦμε ἐν μέσῳ τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἔγινε μὲ τὴν Παναγία καὶ τὸ βλέπουμε ἁγιογραφημένο στὴν εἰκόνα τῆς Κοιμήσεως.

Ἀράχωβα 12 Αὐγούστου

Τὴν Κυριακὴ πρὶν τὴν ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως ὁ Σεβασμιώτατος λειτούργησε –κατ' ἔθος– στὸν Ἅγιο Νικόλαο Ἀράχωβας, μετὰ ἀπὸ πρωϊνὸ ταξίδι δυόμιση ὡρῶν.

Ὁ Ναὸς πετρόκτιστος, μὲ θαυμάσιο ξυλόγλυπτο παλαιὸ τέμπλο καὶ ἄλλα ἀναθήματα, διακοσμημένος καὶ περιποιημένος ἀπὸ τὸν νεώτερο στὴν ἡλικία Ἐφημέριο τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας, Ἀρχιμ. π. Γαβριὴλ Πλάκα. Ὁ Σεβασμιώτατος μίλησε μὲ ἀφορμὴ τὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς ἡμέρας γιὰ τὴν πίστη καὶ τὴν ἀπιστία καὶ συγκεκριμένα γιὰ πηγὲς τῆς πίστεως –Ἁγία Γραφή, δημιουργία, προσευχή, προσωπικὴ γεύση τῆς θείας Χάριτος– καὶ γιὰ τὴν διαστροφὴ τῆς ἀπιστίας. Στὸ τέλος τῆς θείας Λειτουργίας τελέσθηκε τὸ ἀρχιερατικὸ μνημόσυνο τῶν πεσόντων ὑπὲρ τῆς πίστεως καὶ τῆς πατρίδος Ἀραχωβιτῶν. Στὸ ψαλτήρι ἦταν ὁ κ. Βασίλης Μπράνης, ὁ κ. Κώστας Ἀράχωβας καί, βεβαίως, ὁ ἀναγνώστης κ. Γεώργιος Γαλανόπουλος, ὁ ὁποῖος προσφωνεῖ κάθε φορὰ –ἐπίσης κατ' ἔθος– τὸν Σεβασμιώτατο ἐκ μέρους τῶν Ἀραχωβιτῶν. Ἀποσπάσματα τῆς προσφώνησής του δημοσιεύουμε στὸ παρὸν τεῦχος.

Μετὰ τὴν θεία Λειτουργία προσφέρθηκε κέρασμα στὴν πλατεῖα τοῦ χωριοῦ μὲ τὶς θαυμάσιες ὀρτανσίες, ποὺ σφύζει ἀπὸ ζωή.

Ἱερὰ Μονὴ Ἀμπελακιώτισσας

Ἡ μεγάλη ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἑορτάζεται πανηγυρικῶς στὴν ὁμώνυμη Ἱερὰ Μονὴ Ἀμπελακιωτίσσης, στὴν ὁποία φθάσαμε μετὰ ἀπὸ δύο σχεδὸν ὧρες πρωϊνὸ ταξίδι.

Προσκυνήσαμε μέσα στὸ ζεστὸ Καθολικὸ τῆς τὴν θαυματουργὴ εἰκόνα τῆς Παναγίας καὶ τὸ εὐλογημένο χέρι τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου. Μετὰ τὴν λιτανεία καὶ τὴν ὑπαίθρια ἀρτοκλασία ὑπὲρ τῶν μελῶν τοῦ Συλλόγου ποῦ φροντίζει γιὰ τὴν Ἱερὰ Μονή, ὁ Σεβασμιώτατος μίλησε γιὰ τὴν ὀμορφιὰ τῆς Παναγίας ποῦ ἦταν καὶ ἐξωτερική, ἀλλὰ κυρίως ἐσωτερική. Καὶ ἦταν τόσο τὸ κάλλος Της, ὥστε τὴν ἠράσθη ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς καὶ τὴν ἔκανε Μητέρα Τοῦ. Μὲ αὐτὴν τὴν ἔννοια γίνεται ἀποδεκτὴ καὶ ἡ φράση τοῦ Ντοστογιέφσκι ὅτι «ἡ ὀμορφιὰ θὰ σώση τὸν κόσμο», δηλαδὴ αὐτὴ ἡ ἐσωτερικὴ ὀμορφιά, ποῦ εἶναι ἀποτέλεσμα ἐσωτερικῆς καθαρότητος, φωτισμοῦ καὶ θεώσεως.

Ὁ Σεβασμιώτατος εὐχαρίστησε τὸν π. Πολύκαρπο ποῦ διατηρεῖ ἀνοικτὸ τὸ ἱστορικὸ αὐτὸ Μοναστήρι, καθὼς καὶ ὅλους ὅσοι βοήθησαν γιὰ τὴν ἑτοιμασία τῆς ἑορτῆς, ἰδιαιτέρως τοὺς ἐθελοντὲς καὶ τὶς ἐθελόντριες ποῦ ἀνέβηκαν εἰδικὰ ἀπὸ τὴν Ναύπακτο γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτό.

Ἀνάμεσα στοὺς ἐκκλησιασθέντες κατὰ τὴν ἡμέρα αὐτὴ στὴν Ἱερὰ Μονὴ ἦταν καὶ ὁ Δήμαρχος Ναυπακτίας κ. Ἰωάννης Μπουλές, ὁ ὁποῖος παρακάθησε μαζὶ μὲ τὸν Σεβασμιώτατο καὶ τοὺς Ἱερεῖς στὴν λιτὴ ἑορταστικὴ τράπεζα.

Στόν Ἅγιο Βλάσιο

Στὶς 17 Αὐγούστου στὸν Ἅγιο Βλάσιο Ἀγρινίου ἑορτάζεται πανηγυρικὰ τὸ θαῦμα τῆς διασώσεως τοῦ χωριοῦ ἀπὸ τὸν ἅγιο Βλάσιο. Καὶ στὸ χωριὸ αὐτὸ φθάσαμε γιὰ τὴν θεία Λειτουργία μετὰ ἀπὸ δυόμιση ὧρες ὀρθρινὸ ταξίδι. Ὅπως σημείωσε καὶ ὁ Σέβ. Μητροπολίτης στὸν λόγο του, εἶναι δύσκολη ἡ μετακίνηση καὶ οἱ δρόμοι, ἀλλὰ εἶναι καλοὶ οἱ ἄνθρωποι καὶ σὲ ἀποζημιώνουν μὲ τὴν εὐλάβειά τους.

Ὁ Σεβασμιώτατος μὲ ἀφορμὴ τὴν ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως καὶ τοῦ θαύματος τοῦ ἁγίου Βλασίου, μίλησε γιὰ τὴν Ἐκκλησία καὶ τὰ χαρίσματα ποῦ δίνει τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, τὰ ὁποία χαρίσματα δὲν καταργοῦν οὔτε ἐπικαλύπτουν τὸ ἕνα τὸ ἄλλο, ἀλλὰ ἀλληλοσυμπληρώνονται καὶ συγκροτοῦν τὸν ὅλο θεσμὸ τῆς Ἐκκλησίας.

Μετὰ τὴν Λειτουργία συζήτησε μὲ τοὺς Ἱερεῖς τῆς περιοχῆς διάφορα λειτουργικὰ καὶ ὑπηρεσιακὰ θέματα ποῦ τοὺς ἀπασχολοῦσαν, καθὼς καὶ μὲ τὶς Ἀρχὲς καὶ τοὺς κατοίκους στὸ καφενεῖο τοῦ χωριοῦ.

Ἦταν πάντως αἰσθητὴ ἡ ἀπουσία τοῦ μακαριστοῦ π. Κωνσταντίνου Μάλαινου, ἐπὶ ἔτη Ἐφημερίου καὶ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Ἁγίου Βλασίου, τὴν Πρεσβυτέρα καὶ τὴν κόρη τοῦ ὁποίου ἐπισκέφθηκε ὁ Σεβασμιώτατος κατ' οἶκον γιὰ νὰ τὶς εὐχηθῇ καὶ τὶς παρηγορήση.

Κατασκηνώσεις «Ἀρχιμανδρίτης Βενέδικτος»

Μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς παρουσίας μας στὸν Ἅγιο Βλάσιο, ὁ Σεβασμιώτατος ἐπισκέφθηκε καὶ τὶς Κατασκηνώσεις τῆς Χριστιανικῆς Ἑνώσεως Ἀγρινίου, μετὰ ἀπὸ πρόσκληση τῶν ὑπευθύνων, μὲ ἐπί κεφαλῆς τὸν Ἱεροκήρυκα π. Λαυρέντιο, ποῦ ἐκκλησιάσθηκαν στὸν Ἅγιο Βλάσιο. Ἡ φετινὴ ἐπίσκεψη τοῦ Σεβασμιωτάτου εἶχε ἰδιαίτερη σημασία, ἀφοῦ συνδυάσθηκε μὲ τὴν ὀνοματοδοσία τῆς Κατασκηνώσεως, ποῦ ἔλαβε τὸ ὄνομα «Κατασκήνωση Χ.Ε.Α. Ἀρχιμανδρίτης Βενέδικτος Πετράκης» πρὸς τιμὴν τοῦ μακαριστοῦ Ἱεροκήρυκος, Ἱδρυτοῦ τῆς Ἑνώσεως καὶ τῶν Κατασκηνώσεων.

Στὴν εἴσοδο τῆς Κατασκηνώσεως ὑποδέχθηκαν τὸν Σεβασμιώτατο παρατεταγμένοι οἱ Κατασκηνωτὲς καὶ ἀμέσως ἔγιναν τὰ ἀποκαλυπτήρια τοῦ μνημείου μὲ τὸ νέο ὄνομα τῆς Κατασκήνωσης. Προσφώνησε ὁ Πρόεδρος τῆς Ἑνώσεως κ. Γαρουφαλὴς καὶ στὴν συνέχεια ἔλαβε τὸν λόγο ὁ Σεβασμιώτατος, ποῦ μίλησε μὲ συγκίνηση καὶ ζέση γιὰ τὸν π. Βενέδικτο, ποῦ ἦταν Πνευματικὸς Πατέρας τῶν γονέων του καὶ δικός του πρῶτος Πνευματικός.

Ἀκολούθησε δέηση στὸν Ἱερὸ Ναὸ τῆς Κατασκηνώσεως καὶ ἡ μεσημβρινὴ τράπεζα, κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ὁποίας οἱ κατασκηνωτὲς τραγούδησαν μὲ ζωντάνια κατασκηνωτικὰ τραγούδια καὶ ὁ Σεβασμιώτατος ἀνταπέδωσε μὲ τὸν λόγο του, μιλῶντας γιὰ τὴν δύναμη καὶ τὸν πλοῦτο τῆς Παραδόσεώς μας καὶ τῆς ἱστορίας μᾶς ποῦ ἔχουμε ὡς Χριστιανοὶ καὶ Ἕλληνες, ὡς Ρωμηοί.

Παλαιοπαναγιά

Κατὰ τὴν ἑορτὴ τῆς ἀποδόσεως τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἑορτάζει ἡ Ἐνορία τῆς Παλαιοπαναγιὰς Ναυπάκτου. Κτισμένος ὁ Ναὸς πάνω στὸν λόφο, κυριαρχεῖ σὲ ὅλη τὴν ὁμώνυμη συνοικία τῆς πόλεώς μας, καὶ πλημμυρίζει ἀπὸ κόσμο ποῦ ἀγαπᾶ τὴν Παναγία καὶ τὸν ναό της. Στὸν Ἑσπερινὸ ψάλλονται μὲ λαμπρότητα οἱ θαυμάσιοι ὕμνοι τῆς Κοιμήσεως, τελεῖται ἡ ἀρτοκλασία καὶ γίνεται λιτάνευση τῆς εἰκόνας καὶ τέλος, μετὰ τὴν ἀπόλυση τοῦ Ἑσπερινοῦ, ἱερὰ Παράκληση.

Ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέλυσε τὸν χαρακτηρισμὸ «θεῖον ἔμψυχον ἄγαλμα» ποῦ δίνει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς γιὰ τὴν Παναγία καὶ σημαίνει ὅτι ἡ Παναγία εἶναι ἡ πηγὴ ἀγαλλιάσεως καὶ χαρᾶς γιὰ τοὺς ἀνθρώπους, τοὺς ἁγίους, τοὺς ἀγγέλους καὶ γι' αὐτὸν τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, καὶ ὅτι ἡ Παναγία ἔχει καθαροτάτη ψυχὴ στολισμένη μὲ πολλὲς ἀρετές, μὲ μεγάλη θεία Χάρη, περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλο κτίσμα. Σὲ αὐτὸ τὸ ἔμψυχο θεῖο ἄγαλμα γράφηκε μὲ τὸ θεῖο χέρι τοῦ Θεοῦ τὸ ὄνομὰ Τοῦ, «εἰς στηλογραφίαν», ὅπως ἐπιγράφει πολλοὺς ψαλμούς του ὁ προφητάναξ Δαβίδ. Ὀφείλουμε καὶ ἐμεῖς νὰ δίνουμε χαρὰ στὴν Παναγία γινόμενοι καὶ ἐμεῖς «στηλογραφία» καὶ «ἔμψυχα ἀγάλματα» τοῦ Χριστοῦ.

Πλάτανος

Τὴν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τῆς ἀποδόσεως ὁ Σεβασμιώτατος δὲν ἔμεινε στὴν Ναύπακτο καὶ τὴν ἑορτάζουσα Ἐνορία τῆς Παλαιοπαναγιάς, ἀλλὰ ἀνηφόρησε τὸ πρωΐ στὸν Πλάτανο Ναυπακτίας. Ἐκεῖ λειτούργησε στὸν μεγαλόπρεπο πετρόκτιστο ἐνοριακὸ Ναὸ τοῦ ἁγίου Νικολάου, στὸν ὁποῖο συγκεντρώνονται αὐτὴν τὴν ἡμέρα ὅλοι οἱ Πλατανιῶτες, γιὰ νὰ ἑορτάσουν τὴν Παναγία καὶ νὰ χαροῦν τὴν λαμπρὴ αὐτὴ ἡμέρα. Φέτος ἔλειπε ὁ μακαρίτης ἱεροψάλτης Κωνσταντῖνος Ροντήρης, καὶ στὸ ἀναλόγιο ἔψαλε ὁ κ. Νικόλαος Καραγεῶργος, ποῦ ἔρχεται κάθε καλοκαίρι ἀπὸ τὴν Νέα Ὑόρκη, καὶ ὁ Ν. Παϊρακτάρης.

Μετὰ τὴν θεία Λειτουργία προσφέρθηκε κέρασμα στὴν πλατεῖα κάτω ἀπὸ τὸν πλάτανο, ἔξω ἀπὸ τὸν Ἱερὸ Ναό, καὶ ὁ Σεβασμιώτατος χαιρέτισε καὶ εὐλόγησε ἕναν-ἕναν ὅλους τοὺς Πλατανιῶτες καὶ συνομίλησε μὲ τὸν κ. Γρηγόρη Τσάλτα, Πρύτανη τοῦ Παντείου καὶ Ὑπουργὸ στὴν ὑπηρεσιακὴ Κυβέρνηση Πικραμένου, τὸν Δήμαρχο κ. Ἰωάννη Μπουλέ, τὸν Πρόεδρο τοῦ Τοπικοῦ Διαμερίσματος κ. Δημήτριο Ροντήρη, τὸν καθηγητὴ κ. Νικόλαο Παπανικολάου, τοὺς κ. Ἀντώνιο καὶ Γεώργιο Βλάντη, ἐκπροσώπους τοῦ Συλλόγου Πλατανιωτῶν Ἀμερικῆς κ.ἄ.

Ἐπίσκεψη Ρουμάνων

Τὸ διάστημα 25-29 Αὐγούστου ἐπισκέφθηκαν τὴν Ναύπακτο μιὰ ὁμάδα Ρουμάνων Ὀρθοδόξων μὲ ἐπί κεφαλῆς τὸν Ἐφημέριό τους, προκειμένου νὰ συζητήσουν μὲ τὸν Σεβασμιώτατο θέματα πνευματικῆς ζωῆς. Διέμειναν στὶς Κατασκηνώσεις τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καὶ συμμετεῖχαν σὲ καθημερινὰ πολύωρα «σεμινάρια» ποῦ τοὺς παρέδιδε ὁ Μητροπολίτης.

Τὴν Κυριακὴ 26 Αὐγούστου λειτουργήθηκαν στὸν Ἱερὸ Μητροπολιτικὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου. Ὁ Σεβασμιώτατος στὴν ὁμιλία του πῆρε ἀφορμὴ ἀπὸ τὸν νεανία ποῦ ἀναζητοῦσε –πρᾶγμα κατ' ἀρχὰς συγκινητικὸ καὶ ἐπαινετό– τὴν αἰώνια ζωή, ἀναζητοῦσε καὶ τὸ «τί» καὶ τὸ «πῶς» θὰ τὴν ἀποκτήση καὶ αὐτὴ τὴν αἰώνια ζωή, ἀλλὰ τελικὰ ἐγκατέλειψε τὴν ἀναζήτησή του. Μίλησε γιὰ τὴν χριστιανικὴ ζωὴ ὡς ὁδὸ καὶ πορεία, ὡς μιὰ διαρκὴ κίνηση ἀπὸ τὴν φιλαυτία στὴν φιλοθεΐα, καὶ ἀνέφερε τὸν λόγο τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου, ὅτι πρέπει νὰ εἴμαστε θεοδρόμοι καὶ ὄχι παροδῖτες.

Στὸ τέλος τῆς θείας Λειτουργίας ὁ π. Θεόδωρος εὐχαρίστησε τὸν Σεβασμιώτατο γιὰ τὴν ὑποδοχὴ καὶ τὴν ἀφιέρωση τοῦ χρόνου του, μίλησε γιὰ τὴν ἐμπιστοσύνη καὶ τὴν ἀγάπη ποῦ τὸν περιβάλλουν οἱ Ρουμάνοι γιὰ τὴν ὀρθόδοξη θεολογία μὲ τὴν ὁποία τοὺς τρέφει μέσῳ τῶν βιβλίων τοῦ καὶ τοῦ προσέφερε τίμια Λείψανα Ρουμάνων Νεομαρτύρων.

Πανήγυρη Τιμίου Προδρόμου Βομβοκοῦς

Στὶς 29 Αὐγούστου πανηγύρισε ἡ ἱστορικὴ Ἱερὰ Μονὴ Τιμίου Προδρόμου Βομβοκοῦς. Μιὰ πολὺ σεβαστὴ καὶ ἀγαπητὴ ἑορτή, ποῦ σηματοδοτεῖ τὸ πέρας τοῦ καλοκαιριοῦ, σὲ μιὰ ἐπίσης σεβαστὴ καὶ ἀγαπητὴ Μονὴ γιὰ τοὺς Ναυπακτίους. Πλῆθος λαοῦ συνέρρευσε στὴν Ἱερὰ Μονὴ τόσο γιὰ τὸν Ἑσπερινὸ ὅσο καὶ γιὰ τὴν θεία Λειτουργία.

Ὁ Σεβασμιώτατος κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ Ἑσπερινοῦ μίλησε γιὰ τὴν ἱστορικὴ ἐξέλιξη καὶ τὴν μεγάλη ἀξία τοῦ ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ καὶ ἀνέλυσε τὸν δ' ἱερὸ Κανόνα τῆς Δ' Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς ὁποίας προέβλεψαν καὶ κανόνισαν περιπτώσεις παρεκτροπῆς μοναχῶν ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξη βιοτή. Τέλος ἐπήνεσε τὴν συγκεκριμένη Ἱερὰ Μονή, τὶς Μοναχὲς καὶ τὸν Πνευματικό τους Πατέρα τὸν π. Ζαχαρία Ζάχαρου, καὶ ἐξέφρασε τὴν πλήρη ἀγάπη καὶ συμπαράστασή του σὲ αὐτήν, διότι προσπαθεῖ νὰ βιώση τὸν ὀρθόδοξο μοναχισμό.

Στὴν θεία Λειτουργία μίλησε γιὰ τὸν Τίμιο Πρόδρομο, τὸ ἄνθος τῆς ἐρήμου, ποὺ ἦταν καρπὸς μιᾶς εὐλογημένης συζυγίας καὶ εὐλογημένου γάμου, δικαίων γονέων, ἑρμηνεύοντας τὸ χωρίο τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ: «ἦσαν δὲ δίκαιοι ἀμφότεροι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, πορευόμενοι ἐν πάσαις ταὶς ἐντολαῖς καὶ δικαιώμασι τοῦ Κυρίου ἄμεμπτοι» (Λούκ. α', 6), ποῦ ἀναφέρεται στοὺς γονεῖς τοῦ Τιμίου Προδρόμου, καὶ ἀνέλυσε τὸ πῶς ἐκφραζόταν αὐτὴ ἡ θεοφιλὴς ζωή τους.

Μετέωρα

Οἱ περιοδεῖες τοῦ Αὐγούστου περατώθηκαν μὲ τὴν διήμερη ἐκδρομὴ στὸ Μέτσοβο καὶ τὰ Μετέωρα γιὰ τοὺς ἀκροατὲς τῶν ὁμιλιῶν τοῦ Σεβασμιωτάτου, ποῦ γίνονται κάθε Δευτέρα κατὰ τὴν διάρκεια τῆς χρονιᾶς. Στὴν πολὺ ἐνδιαφέρουσα αὐτὴ ἐκδρομὴ θὰ ἀναφερθοῦμε ἀναλυτικὰ στὸ ἑπόμενο τεῦχος τῆς Παρέμβασης.

Α.Κ.