Στοὺς μαθητὲς τῶν Ἐκπαιδευτηρίων Πάνου

Συνέντευξη τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου

1. Ἐρώτηση: Ποιά εἶναι ἡ γνώμη σας γιὰ τὴν σημερινὴ κατάσταση στὴν Ἑλλάδα;

Ἀπάντηση: Ἡ κατάσταση στὴν Ἑλλάδα αὐτὸν τὸν καιρὸ εἶναι δύσκολη σὲ σχέση μὲ τὰ τελευταῖα χρόνια τῆς ἀλόγιστης εὐημερίας. Ὅμως, πάντοτε πρέπει νὰ σκεπτόμαστε μὲ τρόπο θετικὸ καὶ νὰ βλέπουμε σὲ ποιά κατάσταση βρίσκονται ἄλλες Χῶρες, στὶς ὁποῖες ὑπάρχουν μεγαλύτερα προβλήματα. Σὲ μερικὲς ὑπάρχουν πολὺ καλὲς οἰκονομικὲς συνθῆκες, ἀλλὰ παρατηρεῖται ἔλλειψη νοήματος γιὰ τὴν ζωή, καὶ σὲ ἄλλες ἐπικρατοῦν πεῖνα, πόλεμοι, φτώχεια. Σκέπτομαι τὰ παιδιὰ τῆς ἡλικίας σας ἄλλων Χωρῶν ποὺ ἐξαναγκάζονται νὰ ζοὺν σὲ τραγικὲς συνθῆκες, νὰ πολεμοῦν, νὰ τραυματίζωνται καὶ νὰ πεθαίνουν, νὰ εἶναι γυμνά, πεινασμένα καὶ τόσα ἄλλα. Τελικά, δὲν πρέπει νὰ μᾶς καταλαμβάνη ἀπόγνωση καὶ ἀπελπισία, ἀλλὰ νὰ βλέπουμε καὶ τὰ θετικὰ σημεῖα στὴν ζωή μας καὶ νὰ αἰσιοδοξοῦμε γιὰ τὸ μέλλον. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ ποίημα τοῦ Ὀδυσσέα Ἐλύτη μὲ τίτλο: «Τὸ τρελοβάπορο», ποῦ ἔχει στὸ κατάρτι του ὡς «βιγλάτορα», «παντοτινὸ τὸν ἥλιο τὸν Ἠλιάτορα!».

«Ἔλα, Χριστὲ καὶ Κύριε, λέω καὶ ἀπορῶ
τέτοιο τρελὸ βαπόρι τρελοβάπορο
Χρόνους μᾶς ταξιδεύει δὲ βουλιάξαμε
χίλιους καπεταναίους τοὺς ἀλλάξαμε
Κατακλυσμοὺς ποτὲ δὲ λογαριάσαμε
μπήκαμε μὲς στὰ ὅλα καὶ περάσαμε
Κι’ ἔχουμε στὸ κατάρτι μας βιγλάτορα
παντοτινὸ τὸν ἥλιο τὸν Ἠλιάτορα!».

2. Ἐρώτηση: Τί μᾶς προτείνετε γιὰ ἕνα καλύτερο μέλλον;

Ἀπάντηση: Τὸ πιὸ πρόχειρο ποῦ μπορῶ νὰ πὼ εἶναι νὰ ἀποκτήσετε ὁλοκληρωμένη παιδεία, ποὺ εἶναι ἀπαραίτητη γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση κάθε δυσκολίας. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι ὁ σοφὸς Ἡράκλειτος εἶπε: «Γιὰ τοὺς μορφωμένους ἀνθρώπους ἡ παιδεία εἶναι ἕνας ἥλιος». Καὶ ὁ Δημόκριτος εἶπε: «Ἡ παιδεία γιὰ μὲν τοὺς εὐτυχοῦντας εἶναι κόσμημα γιὰ δὲ τοὺς ἀτυχοῦντας εἶναι καταφύγιο». Ὅταν κάνω λόγο γιὰ παιδεία ἐννοῶ μιὰ ὁλοκληρωμένη γνώση, μιὰ καλλιέργεια διανοητική, συναισθηματική, ψυχικὴ καὶ πνευματική. Ὁ εὐπαίδευτος εἶναι ἕνας ὥριμος ἄνθρωπος ποὺ γνωρίζει νὰ κάνη ἀξιολόγηση τῶν πραγμάτων καὶ νὰ τὰ ἀντιμετωπίζη κατάλληλα. Μέσα σὲ αὐτὴν τὴν προοπτικὴ θέτω καὶ τὴν ἀπόκτηση ὁλοκληρωμένων προτύπων στὴν ζωή σας. Ὅποιος ἔχει σωστὰ πρότυπα μπορεῖ νὰ ξεπεράση ὅλα τὰ προβλήματα. Ἔχετε ὅλες τὶς δυνατότητες νὰ δημιουργήσετε ἐσεῖς ἕνα καλύτερο μέλλον.

3. Ἐρώτηση: Τί πιστεύετε γιὰ τὶς Ἐκκλησίες, οἱ ὁποῖες ἐπιβάλλουν τὸν Χριστιανισμὸ μὲ ἀκρότητες;

Ἀπάντηση: Ὅ,τι ἐκφράζεται καὶ διδάσκεται μὲ ἀκρότητα εἶναι ἀνώριμο, φανατισμένο καὶ προβληματικό. Αὐτὸ δημιουργεῖ ἰδεολογίες, ἀφοῦ οἱ ἀκρότητες συνδέονται μὲ ἰδεοληψίες καὶ τελικὰ καταλήγουν σὲ καταστροφές. Πάντοτε στὴν ζωή μας πρέπει νὰ ἀποφεύγουμε τὰ ἄκρα, δηλαδὴ τὸν φανατισμὸ καὶ τὴν ἀδιαφορία. Συνηθίζω νὰ λέω ὅτι, σύμφωνα μὲ τὸν Πλάτωνα, ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου ἀποτελεῖται ἀπὸ τρία μέρη, ἤτοι τὸ λογιστικό, τὸ ἐπιθυμητικὸ καὶ τὸ θυμικό. Καὶ αὐτὰ τὰ τρία μέρη πρέπει νὰ εἶναι συντονισμένα καὶ ἐναρμονισμένα μεταξύ τους. Ἡ λογικὴ χωρὶς ἐπιθυμία καὶ θυμὸ εἶναι ἕνας σκέτος ὑπολογιστής. Ἡ ἐπιθυμία χωρὶς λογικὴ καὶ θυμὸ εἶναι ἀκράτητη, ἐπικίνδυνη. Καὶ ὁ θυμὸς χωρὶς λογικὴ καὶ συναίσθημα δημιουργεῖ ἐμπαθεῖς καταστάσεις καὶ κοινωνικὲς ἀναστατώσεις. Ὡς πρὸς τὸν Χριστιανισμὸ πρέπει νὰ ξέρουμε ὅτι ὅ,τι λάθη γίνονται ὀφείλονται στοὺς ἐμπαθεῖς ἀνθρώπους καὶ ὄχι σὲ αὐτὸ ποῦ δίδαξε καὶ μᾶς παρέδωσε ὁ Χριστός. Ὅπως δὲν εὐθύνεται τὸ πολίτευμα τῆς Δημοκρατίας γιὰ τὴν διαφθορά, ἀλλὰ εὐθύνονται αὐτοὶ ποὺ ἀσκοῦν τὴν ἐξουσία ἢ οἱ ἴδιοι οἱ πολῖτες, τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὴν Ἐκκλησία.

4. Ἐρώτηση: Πῶς καταφέρατε νὰ πιστέψετε καὶ νὰ ἐμπιστευτῆτε ἕνα πρόσωπο, τὸν Χριστό, χωρὶς νὰ τὸν ἔχετε ἀντικρύσει ποτέ;

Ἀπάντηση: Γιὰ ὅλα τὰ ἱστορικὰ γεγονότα στηριζόμαστε στὴν μαρτυρία τῶν αὐτοπτῶν μαρτύρων. Τὰ γνωρίζουμε καὶ τὰ πιστεύουμε χωρὶς νὰ ἤμασταν παρόντες, ἐπειδὴ τὰ βεβαίωσαν ἄλλοι. Πιστεύουμε ὅτι πῆγαν οἱ ἄνθρωποι στὴν σελήνη ἂν καὶ δὲν πήγαμε ἐμεῖς προσωπικά. Ἔτσι προάγεται ἡ ἐπιστήμη. Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ γιὰ τὸν Χριστό. Ὁ Χριστὸς εἶναι Θεός, ἀλλὰ καὶ ἄνθρωπος, ἕνα ἱστορικὸ πρόσωπο ποὺ ἔζησε σὲ ὁρισμένο τόπο καὶ χρόνο, δίδαξε στοὺς ἀνθρώπους, ἔδειξε ἀγάπη καὶ καλωσύνη, κτύπησε τὴν ὑποκρισία τῶν ἀνθρώπων, εὐεργέτησε αὐτοὺς ποὺ εἶχαν ἀνάγκη, σταυρώθηκε καὶ ἀναστήθηκε. Τὸν εἶδαν πολλοὶ ἄνθρωποι, οἱ εὐαγγελιστὲς τὸν εἶδαν ἀναστημένο καὶ παρουσίασαν τὴν ζωὴ Του. Ἑπομένως, ὑπῆρξαν πολλοὶ μάρτυρες τῆς διδασκαλίας Του, τῶν θαυμάτων Του, τῶν παθῶν Του καὶ τῆς Ἀναστάσεώς Του. Στὴν συνέχεια, αὐτοὶ οἱ αὐτόπτες μάρτυρες ἔδωσαν τὴν μαρτυρία καὶ μαρτύρησαν γι’ Αὐτόν, δηλαδὴ ὑπέγραψαν τὴν μαρτυρία τους αὐτὴ μὲ τὸ αἷμα τους, γιατί ἦταν βέβαιοι γι’ αὐτό. Ἐγὼ πιστεύω στὸν Χριστὸ ὄχι μόνον γιατί ἐμπιστεύομαι αὐτοὺς ποὺ τὸν γνώρισαν ὅσο ζοῦσε, ἀλλὰ καὶ γιατί γνώρισα στὴν ζωή μου καὶ ἀνθρώπους ποὺ μὲ τὴν δύναμη τοῦ Χριστοῦ ξεπέρασαν ὅλα τὰ προβλήματά τους, τὰ πάθη τους, ἀπέκτησαν μιὰ γεύση τῆς παρουσίας Του. Ὅλοι, κατὰ διαφόρους βαθμούς, ἔχουμε μιὰ ἐμπειρία τῆς θείας ζωῆς τοῦ Χριστοῦ καὶ αὐτὸ δημιουργεῖ εἰρήνη, ἀγάπη. Βέβαια, τὴν ζωὴ τοῦ Χριστοῦ μποροῦμε νὰ τὴν ζήσουμε μέσα στὴν Ἐκκλησία.

5. Ἐρώτηση: Ποιό εἶναι κατὰ τὴν γνώμη σας, τὸ πραγματικὸ νόημα τῶν Χριστουγέννων;

Ἀπάντηση: Πολλὰ εἶναι τὰ νοήματα τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων, πάντως ὄχι τὰ ὑλικὰ καὶ τὰ αἰσθητά. Μερικὰ ἐντοπίζονται στὴν ταπείνωση τοῦ Χριστοῦ, τὴν σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων, τὴν ἁπλότητα τῶν ποιμένων, τὴν ἀναζήτηση τῶν σοφῶν μάγων, τὴν προσφορὰ τῆς Παναγίας καὶ τοῦ Ἰωσήφ, τὴν ἀλαζονεία τοῦ Ἡρώδου, τὸν ὕμνο τῶν ἀγγέλων. Κάθε ἕνα ἀπὸ αὐτὰ ἔχει πολλὰ νὰ μᾶς διδάξη. Ἐκεῖνο ποὺ θέλω νὰ τονίσω ἐδῶ εἶναι ὅτι καὶ σήμερα ὑπάρχουν πολλὰ παιδιὰ ποὺ ζοῦν τὶς ἴδιες τραγικὲς καταστάσεις μὲ αὐτὲς ποὺ ἔζησε ὁ Χριστός. Γεννιοῦνται σὲ σταύλους, σὲ φτωχικὰ σπίτια, ἀντιμετωπίζουν τὴν κακία τῶν ἀνθρώπων, συμμετέχουν σὲ πολέμους, σκοτώνονται, πεινοῦν καὶ ὑποφέρουν, ἐξαναγκάζονται νὰ γίνωνται πρόσφυγες καὶ πολλὰ ἄλλα. Τὰ Χριστούγεννα εἶναι ἑορτὴ χαρᾶς, ἀγάπης, εἰρήνης, εἶναι ἑορτὴ προσφορᾶς καὶ προσευχῆς γιὰ ὅλα τὰ παιδιὰ τοῦ κόσμου ποὺ ὑποφέρουν. Εὔχομαι, ἔτσι νὰ ζῆτε τὰ Χριστούγεννα σὲ ὅλη σας τὴν ζωή. Νὰ εἶστε πάντα παιδιὰ στὴν καρδιά σας καὶ νὰ ἀγαπᾶτε κάθε πονεμένο ἄνθρωπο.–