Τό μηναῖο τοῦ Δεκεμβρίου στήν Ναύπακτο

Ὁ μήνας Δεκέμβριος εἶναι ἀπό λατρευτικῆς πλευρᾶς ἕνα θησαυροφυλάκιο, ἕνα σπίτι φιλόξενο γεμάτο ἀγαθά, ἕνας δρόμος πού διέρχεται ἀπό ἕνα γραφικότατο τοπίο, ἕνας μήνας γεμάτος ζεστασιά μέσα στόν χειμώνα. Αὐτό ὀφείλεται τόσο στήν μεγάλη γιορτή τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως καί στήν προετοιμασία γιά αὐτή μέ τό εὐλογημένο σαρανταλείτουργο πού τελεῖται στούς Ναούς τῆς πόλεως καί ἁγιάζεται ὅλη ἡ πόλη ὅσο καί στίς γιορτές μεγάλων καί λαοφιλῶν Ἁγίων. 

Αὐτό ἰσχύει γενικά γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, εἰδικότερα δέ γιά τήν Ναύπακτο, ἡ ὁποία στήν μικρή της, ποσοτικῶς, ἀγκαλιά περιλαμβάνει πολλά ἐκκλησάκια πού τιμῶνται στήν μνήμη τῶν ἁγίων τοῦ Δεκεμβρίου.

*

 Τό πρῶτο εἶναι τό παρεκκλήσι τοῦ Ἐπισκοπείου πού τιμᾶται στό ὄνομα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, τό ὁποῖο ἀνίδρυσε ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Δαμασκηνός. Τήν ἡμέρα αὐτή ὁ Σεβασμιώτατος τελεῖ μόνος του τήν θεία Λειτουργία, ψάλλουν μοναχές ἀπό τά δύο Μοναστήρια τῆς Μητροπόλεώς μας καί οἱ πιστοί συμμετέχουν στήν θεία Λειτουργία στόν χῶρο τοῦ λεγομένου συνοδικοῦ, πού μετατρέπεται γιά τίς ἀνάγκες τῆς θείας Λειτουργίας σέ Ναό. Ἐκτίθενται δέ πρός προσκύνηση λείψανα ἁγίων πού ἔχει στήν κατοχή του ὁ Μητροπολίτης καί τῆς ἁγίας Βαρβάρας πού φέρει κατ' ἔτος μιά εὐλαβής ἐκκλησιαζόμενη. Μετά τό πέρας τῆς θείας Λειτουργίας τελεῖται μνημόσυνο ὑπέρ τῆς ψυχῆς τοῦ κτήτορος Ἀρχιερέως καί τοῦ ἀειμνήστου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν Σεραφείμ, καί ἔπειτα ὁ Σεβασμιώτατος δεξιώνεται τούς πιστούς στήν αἴθουσα τοῦ συνοδικοῦ καί ὑλικά μέ κάποιο κέρασμα καί πνευματικά μέ κάποιον λόγο του.

*

Ὁ δεύτερος Ναός, Ἐνοριακός, εἶναι ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Νικολάου Ἀντιρρίου. Ὑπάρχουν βεβαίως καί ἄλλοι Ναοί στήν Ἐπαρχία μας στό ὄνομα τοῦ Ἁγίου Νικολάου, βρίσκονται ὅμως στήν Ὀρεινή Ναυπακτία καί συνήθως μεταφέρεται ἡ πανήγυρή τους. Τό Ἀντίρριο ἑόρτασε καί ἐφέτος λαμπρά τόν πολιοῦχο του Ἅγιο, μέ πάνδημη συμμετοχή, μέ τίς λατρευτικές συνάξεις, τοῦ Ἑσπερινοῦ, τοῦ Ὄρθρου καί τήν θεία Λειτουργία, μέ ἀρτοκλασίες, μέ λιτανεία στήν προκυμαία καί δέηση πάνω σέ πλοῖο τοῦ πορθμείου Ρίου-Ἀντιρρίου ὑπέρ ὑγείας τῶν Ναυτικῶν κλπ. Στίς ἐκδηλώσεις προεξῆρχε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης κ. Ἱερόθεος καί συμμετεῖχαν Ἱερεῖς τῆς Ἐπαρχίας μας, οἱ Δημοτικές καί Λιμενικές Ἀρχές καί πλῆθος κόσμου. Ἐφέτος τά ἡνία τῆς Ἐνορίας εἶχε ὁ Ἀρχιμανδρίτης π. Πολύκαρπος Θεοφάνης, πού μέ ζῆλο ἐργάσθηκε γιά τήν ἀναβάθμιση τῆς πανηγύρεως τῆς Ἐνορίας. Σέ αὐτό βοήθησαν ὅλοι οἱ Ἐνορίτες καί οἱ Σύλλογοι τοῦ Ἀντιρρίου. Μετά τό πέρας τῆς Λιτανείας λειτούργησε ἔκθεση φωτογραφίας, παρουσιάσθηκαν παραδοσιακοί χοροί καί προσφέρθηκε κέρασμα σέ χῶρο τοῦ Δήμου στήν μεγάλη πλατεία ἔναντι τοῦ κάστρου τοῦ Ἀντιρρίου.

Ὁ Σεβασμιώτατος στόν Ἑσπερινό ἀνέπτυξε τό χωρίο τῶν Παροιμιῶν «μακάριος ἄνθρωπος ὃς εὗρε σοφίαν καὶ θνητὸς ὃς εἶδε φρόνησιν· κρεῖσσον γὰρ αὐτὴν ἐμπορεύεσθαι ἢ χρυσίου καὶ ἀργυρίου θησαυρούς», τό ὁποῖο συνδέεται ἄμεσα μέ τόν ἅγιο Νικόλαο, λέγοντας ὅτι ἡ λέξη σοφία ἐτυμολογικά συνδέεται μέ τό φῶς, σημαίνει τήν γνώση τοῦ φωτός, καί Φῶς πραγματικό εἶναι ὁ Χριστός. Ἔτσι σοφός εἶναι αὐτός πού γνωρίζει καί ἑνώνεται μέ τόν Χριστό. Καί αὐτή ἡ γνώση καί ἕνωση εἶναι τό πολυτιμότερο πού ὑπάρχει στόν κόσμο. Ἐνῶ ἡ σοφία πού δέν συνδέεται μέ τόν Χριστό εἶναι ἐπίγειος, ψυχική καί δαιμονιώδης. Ζοῦμε σέ ἐποχή πού ζητᾶμε τά ἀντίθετα ἀπό αὐτά πού διδάσκει τό Ἅγιον Πνεῦμα μέσα ἀπό τίς Παροιμίες τοῦ Σολομῶντος καί αὐτό ἀποδεικνύεται ἀπό τό ὅτι ἀπελπιζόμαστε ἀπό τήν ἔλλειψη τῶν ὑλικῶν καί ἐπιγείων νομιζομένων ἀγαθῶν. Ἐνῶ ὀφείλουμε ὡς Χριστιανοί καί ὡς ἑορταστές τοῦ ἁγίου Νικολάου νά ἀναζητοῦμε τήν σύνεση καί τήν Σοφία, πού εἶναι αὐτός ὁ Χριστός.

Στήν θεία Λειτουργία ἀνέλυσε τό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τῶν μακαρισμῶν, πού διαβάζεται στήν γιορτή τοῦ Ἁγίου, ἀναφερόμενος στόν πονεμένο λαό πού προσέτρεχε στόν Χριστό πού τοῦ ἔδειξε ἀγάπη καί προσπαθοῦσαν μέ ὅλες τίς σωματικές καί πνευματικές αἰσθήσεις νά τόν προσεγγίσουν καί νά δεχθοῦν τήν διδασκαλία του καί τίς εὐεργεσίες του. Τό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα ἀναφέρεται στόν ἅγιο Νικόλαο πού ἦταν μακάριος ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ ἀλλά καί σέ μᾶς, τόν λαό πού εἶναι πονεμένος καί ταλαιπωρημένος καί ζητᾶ ἴαση, ζωή, ἀγάπη.

Ἐπίσης, ὁ Σεβασμιώτατος κάλεσε τούς Ἐνορίτες νά μένουν ἑνωμένοι γύρω ἀπό τήν Ἐνορία καί τόν Ἐφημέριό τους καί εὐχήθηκε στούς Ναυτικούς νά ἔχουν καλές θάλασσες.

*

Ἕνας ἄλλος Ναός πού πανηγυρίζει στήν Ναύπακτο εἶναι ὁ Ἐνοριακός Ναός τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος στήν λαγκαδούλα. Εἶναι μικρός, πετρόκτιστος, δέχεται τήν φροντίδα καί τήν περιποίηση τῶν Ἐνοριτῶν του, τοῦ Ἐφημερίου π. Γεωργίου καί τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐπιτροπῆς, σέ συνεννόηση μέ τήν Ἱερά Μητρόπολη καί ὑπακοή στόν Μητροπολίτη, εἶναι ζεστός, ἁγιογραφημένος, μέ τήν μετακίνηση δέ τῶν Σχολείων, 2ου Γυμνασίου καί 2ου Λυκείου σέ κτήρια τῆς περιοχῆς θά δέχεται καί τούς μαθητές στούς τακτικούς ἐκκλησιασμούς τους. Στόν Ἑσπερινό ὁ Σεβασμιώτατος μίλησε γιά τήν πνευματική «τηλεόραση» τῆς Ἐκκλησίας πού εἶναι ἡ λατρευτική καί λειτουργική παρουσίαση τῶν προτύπων μας, τῶν Ἁγίων, ὅπως ἦταν οἱ ἅγιοι θαυματουργοί Νικόλαος καί Σπυρίδων καί ἀνέλυσε τήν τριπλή δοξολογία πού ὑπάρχει στό τέλος τοῦ ἀπολυτικίου τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος «δόξα τῷ σέ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σέ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διά σοῦ πᾶσιν ἰάματα». Ἐνῶ στήν θεία λειτουργία ἀνέλυσε τό ἀποστολικό χωρίο τῆς ἡμέρας ἀπό τήν πρός Ἐφεσίους ἐπιστολή «ὡς τέκνα φωτός περιπατεῖτε ... καὶ μὴ συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε», πού ἀναφέρεται στόν ἅγιο Σπυρίδωνα πού ἦταν τέκνο τοῦ Φωτός, ζῆ μέσα στό Φῶς, δέν ἔχει καμμιά σχέση μέ τό σκοτάδι καί ἤλεγχε καί ἐλέγχει τά σκοτεινά ἔργα τῶν ἀνθρώπων τοῦ σκότους. Καί προέτρεψε τούς πιστούς νά εἶναι τέκνα Φωτός καί νά μήν ἐπικοινωνοῦν μέ ἀνθρώπους πού ἔχουν πονηρά καί σκοτεινά ἔργα καί διαλογισμούς.

*

Μετά λίγες ἡμέρες στήν ἴδια περίπου περιοχή πανηγύρισε τό Μητροπολιτικό Παρεκκλήσι τοῦ Ἁγίου Διονυσίου τοῦ ἐν Ζακύνθῳ, καί αὐτό μικρό, πετρόκτιστο, ἁγιογραφημένο, κτισμένο ἀπό τούς ψαράδες τῆς Ναυπάκτου, στό ὁποῖο φιλοξενήθηκε στά χρόνια τοῦ ἐμφυλίου ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Προυσιώτισσας καί τελεῖται ἀπό τότε κάθε Πέμπτη θεία Λειτουργία, καί στό ὁποῖο γίνονται κάποια τμήματα ἀπό τά κατηχητικά τῆς Ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, τελοῦνται κατά καιρούς ἀγρυπνίες. Στό προαύλιό του εἶναι θαμμένος ὁ ἀείμνηστος Μητροπολίτης Νικόδημος. Οἱ περίοικοι ἀγαποῦν ἰδιαιτέρως τό Ναΰδριο αὐτό καί συμμετέχουν βεβαίως στήν πανήγυρή του, καί τήν θερινή 24 Αὐγούστου καί τήν χειμερινή στίς 17 Δεκεμβρίου. Ὁ Σεβασμιώτατος μίλησε γιά τόν ἅγιο Διονύσιο ὡς ἕναν καλό Ποιμένα τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ὡς Ἐπίσκοπο φέροντα τήν Ἀρχιερωσύνη τοῦ Χριστοῦ καί διάδοχο τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καί ὡς μιμητή τοῦ καλοῦ Ποιμένος Χριστοῦ.

*

Καί πάλι τόν ἴδιο μήνα καί στήν ἴδια περιοχή, τῆς Λαγκαδούλας, πανηγύρισε τήν τρίτη ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων τό Παρεκκλήσιο τῆς Ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Δημητρίου πού τιμᾶται στήν μνήμη τοῦ ἁγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου. Τό Παρεκκλήσιο αὐτό, μικρό, πετρόκτιστο, πραγματικό στολίδι τῆς περιοχῆς, φιλοξενεῖ κατά καιρούς καί τμήματα τῶν κατηχητικῶν τῆς Ἐνορίας καί δέχεται τά παιδιά τοῦ 2ου καί τοῦ 7ου Δημοτικῶν Σχολείων κατά τούς τακτικούς τους Ἐκκλησιασμούς. Εἶναι καί αὐτό ἀγαπητό στούς Ναυπακτίους καί ἡ γιορτή του μέσα στήν καρδιά τοῦ Δωδεκαη¬μέρου εἶναι πράγματι λαμπρή καί συγχρόνως πολύ παρήγορη. Γιά δέ τήν Ἐνορία τοῦ Ἁγίου Δημητρίου εἶναι σάν τήν οἰκογένεια πού γιορτάζει τό παιδί της! Κατά τήν Ἀρχιερατική θεία λειτουργία ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέλυσε τό χωρίο ἀπό τίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων «καὶ ἐκβαλόντες ἔξω τῆς πόλεως ἐλιθοβόλουν. καὶ οἱ μάρτυρες ἀπέθεντο τὰ ἱμάτια αὐτῶν παρὰ τοὺς πόδας νεανίου καλουμένου Σαύλου».

*

Ὁ Δεκέμβριος στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, καί ἐν προκειμένω στήν Ἐκκλησία τῆς Ναυπάκτου, μέ τό σαρανταλείτουργο τῶν Ἐνοριῶν της, μέ τίς μνῆμες τῶν μεγάλων τῇ ταπεινώσει λαοφιλῶν Ἁγίων στά ὁμώνυμά τους Ἐκκλησάκια της, μέ τήν λαμπρή γιορτή τῶν Χριστουγέννων, εἶναι ἕνας μήνας εὐλογημένος, λαμπρός καί ἰαματικός. Γιά ὅσους δέ κατορθώνουν νά ἀποδιώξουν ἀπό τό καθημερινό πρόγραμμά τους ἄλλου εἴδους ἑτοιμασίες, πού ἄλλοτε συνδέονται μέ τήν κοσμική πλευρά τῶν ἑορτῶν καί ἄλλοτε μέ τήν ἀλλαγή τοῦ πολιτικοῦ ἔτους καί τίς ἐκ ταύτης ὑποχρεώσεις τῶν πολιτῶν, ἤ τοὐλάχιστον τό ἄγχος πού δημιουργοῦν οἱ ἑτοιμασίες αὐτές, ὁ μήνας αὐτός εἶναι πράγματι μήνας ἀναμονῆς καί προσμονῆς τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως, ὄχι μόνον ἱστορικά ἀλλά καί μυστηριακά καί προσωπικά στήν ζωή μας.
Α.Κ.