Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνός: Ἅγιος Πλάτων, 18 Νοεμβρίου

Ὁ ἅγιος Πλάτων καταγόταν ἀπό τήν Ἄγκυρα καί ἔζησε στά τέλη τοῦ 3ου αἰώνα μ.Χ. Γεννήθηκε καί μεγάλωσε σέ πλούσια οἰκογένεια, ἀλλά ἦταν λιτοδίαιτος, ἀσκητικός καί ἐλεήμων. Ἐπίσης, ἦταν ζηλωτής καί πυρίπνους καί ἐργαζόταν μέ ζῆλο γιά τήν διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου, σέ μιά ἐποχή πού ἡ Ἐκκλησία διωκόταν καί οἱ πιστοί συλλαμβάνονταν, βασανίζονταν σκληρά καί θανατώνονταν. Καταγγέλθηκε γιά αὐτήν τήν δράση του στόν ἔπαρχο Ἀγριππῖνο, ὁ ὁποῖος τόν συνέλαβε καί προσπάθησε νά τόν πείση νά ἀρνηθῆ τήν πίστη του, στήν ἀρχή μέ κολακεῖες καί δόλο. Τοῦ πρότεινε νά νυμφευθῆ τήν ἀνηψιά του μέ τήν προϋπόθεση, βέβαια, νά ἀρνηθῆ τήν πίστη του καί νά θυσιάση στά εἴδωλα. Ὁ Πλάτων, ὅπως ἦταν φυσικό, ἀπέρριψε τήν πρόταση, ὁμολόγησε μέ παρρησία τήν πίστη στόν Χριστό, δέν δελεάσθηκε ἀπό τά ἀξιώματα πού τοῦ ἔταξε ὁ Ἔπαρχος καί δέν δείλιασε μπροστά στά φρικτά καί ἀπάνθρωπα βασανιστήρια. Ἔδωσε τήν καλήν ὁμολογία τῆς πίστεως καί στήν συνέχεια τήν σφράγισε μέ τό αἷμα τοῦ μαρτυρίου του. Τόν μαστίγωσαν ἀνελέητα. Ἔκαψαν τίς σάρκες του μέ πυρακτωμένα ραβδιά, ἐπειδή, ὅμως, ἐξακο-λουθοῦσε νά παραμένη ζωντανός τόν ἀποκεφάλισαν καί ἔτσι ἔλαβε τόν ἀμάραντο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.

Ὁ βίος καί ἡ πολιτεία του μᾶς δίνουν τήν ἀφορμή νά τονίσουμε τά ἀκόλουθα:

Πρῶτον. Οἱ ἅγιοι ἀγάπησαν τήν πτωχεία καί τήν ἔκαναν τρόπο ζωῆς. Ὅσοι γεννήθηκαν πτωχοί δέν θέλησαν νά πλουτίσουν, ἀλλά ἀγάπησαν τήν πτωχεία καί μέ τόν τρόπο τῆς ζωῆς τους τήν μετέβαλαν ἀπό ἀκούσια σέ ἑκούσια. Γνώριζαν πολύ καλά ὅτι, σύμφωνα μέ τόν λόγο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, «ρίζα ὅλων τῶν κακῶν εἶναι ἡ φιλαργυρία» καί ὅτι «λόγῳ τοῦ πάθους αὐτοῦ μερικοί πλανήθηκαν ἀπό τήν πίστη καί προξένησαν στόν ἑαυτό τους πολλά βάσανα». Ἐπίσης, γνώριζαν ὅτι ὅσοι «θέλουν νά πλουτίσουν πέφτουν σέ πειρασμό καί παγίδα καί σέ πολλές ἐπιθυμίες ἀνόητες καί βλαβερές, οἱ ὁποῖες βυθίζουν τούς ἀνθρώπους στόν ὄλεθρο καί τήν ἀπώλεια» (Α΄ Τιμ. στ΄, 9-10). Ὅσοι πάλιν γεννήθηκαν πλούσιοι ἔγιναν πτωχοί μέ τήν θελησή τους, ἀφοῦ μοίρασαν ὅλα τά ὑπάρχοντά τους στούς πτωχούς καί ζοῦσαν λιτά, μέ ἐγκράτεια. Ἐφάρμοσαν στήν ζωή τους τόν λόγο-προτροπή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρός τόν μαθητή του Ἀπόστολο Τιμόθεο, Ἐπίσκοπο Ἐφέσου: «Ἡ εὐσέβεια εἶναι, πραγματικά, πηγή κέρδους, ὅταν ἀρκῆται κανείς σέ αὐτά πού ἔχει. Δέν φέραμε τίποτε στόν κόσμο καί εἶναι φανερό ὅτι δέν μποροῦμε οὔτε νά πάρουμε τίποτε μαζί μας. Ὥστε, ἐάν ἔχουμε τροφές καί σκεπάσματα θά πρέπει νά εἴμαστε εὐχαριστημένοι μέ αὐτά» (Α΄ Τιμ. στ΄, 7-8).

Ἡ βιοτή τῶν ἁγίων εἶναι σταυροαναστάσιμη. Αὐτό σημαίνει ὅτι οἱ ἅγιοι βιώνουν τόν πόνο τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί τήν χαρά τῆς Ἀναστάσεώς Του. Ἄλλωστε, χωρίς Σταυρό δέν ὑπάρχει ἀνάσταση, ἀλλά οὔτε καί χαρά, ἀφοῦ πηγή τῆς ἀληθινῆς χαρᾶς εἶναι ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ, καί «διά τοῦ σταυροῦ, χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ».

Οἱ ἅγιοι ἀντιμετώπισαν στήν ζωή τους ποικίλους πειρασμούς, καί ὁ τρόπος πού τούς ἀντιμετώπισαν ἀποτελεῖ πρότυπο γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους, ἀφοῦ δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος πού δέν δοκίμασε καί δέν θά δοκιμάση στήν ζωή του πειρασμούς. Ὅποιος, ὅμως, σηκώνει τόν σταυρό του καί ἀκολουθεῖ τόν Χριστό, αὐτός βρίσκει ἐσωτερική ἀνάπαυση, ἐπειδή ὁ ζυγός τοῦ Χριστοῦ εἶναι χρήσιμος καί ἐλαφρύς. Ὁ Χριστός εἶναι δίπλα σέ αὐτούς πού τόν ἀκολουθοῦν, ἀλλά καί μέσα τους, καί τούς ἐνδυναμώνει, τούς ἐνισχύει, ἁπαλύνει καί γλυκαίνει τόν πόνο τους καί τούς παρηγορεῖ ἀληθινά. Ὅποιος δέν θέλει νά ἀκολουθῆ τόν Χριστό, αὐτός σηκώνει τόν σταυρό τῆς ἁμαρτίας, ὁ ὁποῖος εἶναι βαρύς καί ἀπαράκλητος, ἀφοῦ ὁ ἄνθρωπος δέν δέχεται ἀπό πουθενά οὐσιαστική βοήθεια, δύναμη, παρηγοριά, μέ ἀποτέλεσμα νά βυθίζεται στήν ἀπόγνωση καί τήν ἀπελπισία.

Δεύτερον. Κάθε ἐποχή ἔχει τά δικά της χαρακτηριστικά γνωρίσματα καί τήν δική της ἱστορία, ἡ ὁποία συνδέεται ὄχι μόνον μέ τά Κράτη, τά Ἔθνη καί τούς ἰσχυρούς τῆς γῆς, ἀλλά μέ τόν κάθε ἄνθρωπο ξεχωριστά, ὁ ὁποῖος γράφει τήν δική του προσωπική ἱστορία, ἡ ὁποία εἶναι διαφορετική ἀπό αὐτήν τῶν ἄλλων. Ἡ προσωπική ἱστορία τοῦ καθενός ἀφορᾶ τόν ἴδιο, τήν οἰκογένειά του, ἴσως καί τό κοινωνικό του περιβάλλον, ἀλλά ἡ ἱστορία τῶν ἁγίων ἀφορᾶ ὅλη τήν οἰκουμένη, ἀφοῦ οἱ ἅγιοι -μέ τόν τρόπο τῆς ζωῆς τους, ὁ ὁποῖος χαρακτηρίζεται ἀπό τήν ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη καί τήν προσευχή γιά ὅλο τόν κόσμο- δέν ἀνήκουν ἁπλῶς στήν σαρκική τους οἰκογένεια, ἀλλά εἶναι μέλη τῆς μεγάλης οἰκογένειας τοῦ Ἀδάμ, ἀνήκουν σέ ὅλη τή οἰκουμένη. Γι’ αὐτό καί ἡ ἱστορία τῶν ἁγίων εἶναι ταυτόχρονα καί ἐκκλησιαστική ἱστορία, ἀφοῦ οἱ ἅγιοι ἀποτελοῦν τά πραγματικά μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Ἄλλωστε, ἡ ἀληθινή ἐκκλησιαστική ἱστορία εἶναι τά Συναξάρια τῶν ἀγίων.

Ἑπομένως, ἐκεῖνος πού ἐπιθυμεῖ νά ἐντρυφήση στήν ἐκκλησιαστική ἱστορία δέν πρέπει νά ἀσχολεῖται μόνο μέ τά ἐξωτερικά γεγονότα, τά ὁποῖα περιγράφουν, κυρίως, τίς πτώσεις καί τά λάθη τῶν ἐμπαθῶν καί ἄρρωστων μελῶν τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά μέ τά Συναξάρια, πού περιγράφουν τόν βίο καί τήν πολιτεία ἐκείνων τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας πού μεταμόρφωσαν τά πάθη τους καί ἔφθασαν στήν κοινωνία μέ τόν Θεόν, καί ἀποτελοῦν ὑγιῆ πρότυπα ζωῆς. Παράλληλα, ὅμως, μέ τούς βίους τῶν ἁγίων, θά πρέπει νά μελετᾶ, ἀσφαλῶς, καί τό ἱερό Εὐαγγέλιο, ἀλλά καί τούς λόγους τῶν ἁγίων, πού εἶναι τό Εὐαγγέλιο ἐφαρμοσμένο στήν πράξη. Ὁ ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης συμβουλεύει τούς γονεῖς νά ἀγαπήσουν τό ἱερό Εὐαγγέλιο καί νά προτρέπουν καί τά παιδιά τους νά κάνουν τό ἴδο, ἐπειδή ὅπως ἔλεγε, «ὅταν τά παιδιά ἀγαπήσουν τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί μελετοῦν καθημερινά τήν Ἁγία Γραφή, καθώς ἐπίσης τούς βίους καί τούς λόγους τῶν Ἁγίων, τότε θά μάθουν μεταξύ τῶν ἄλλων νά ἀποφεύγουν τό ψέμα καί νά λένε τήν ἀλήθεια». Τόνιζε δέ μέ ἔμφαση ὅτι «τά παιδιά πρέπει νά μάθουν ἀπό μικρά νά λένε τήν ἀλήθεια, ἀλλά γιά νά γίνη αὐτό θά πρέπει νά μάθουν ἀπό μικρά τήν ταπείνωση». Μέ τήν μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τῶν λόγων τῶν ἁγίων Πατέρων, καθώς καί τῶν βίων τῶν Ἁγίων, τά παιδιά θά μάθουν τήν ταπείνωση, ἡ ὁποία εἶναι τοῦ Θεοῦ καί «εἶναι κάτι τό ἀπαραίτητο γιά τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Εἶναι κάτι τό ὀργανικό. Καί ὅταν λείπη, εἶναι σάν νά λείπη ἀπό τόν ὀργανισμό ἡ καρδιά. Ἡ καρδιά δίνει ζωή στόν ὀργανισμό. Καί ἡ ταπείνωση δίνει ζωή στήν ψυχή».

Ὅποιος ἔχει μέσα στήν καρδιά του τόν πνευματικό πλοῦτο, τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, αὐτός ἀγαπᾶ τήν πτωχεία καί τούς πτωχούς, τούς ὁποίους πλουτίζει οὐσιαστικά, ὁδηγώντας τους στήν ὁδό τῆς Θεοκοινωνίας, ἤτοι στήν εὕρεση νοήματος ζωῆς.