Ρασοφορία και εις Διάκονον Χειροτονία του π. Σιλουανού Πεπονάκη

Ένας νέος άνθρωπος εντάχθηκε στην τάξη των μοναχών και εγγράφηκε στους “καταλόγους” των Κληρικών της Ι. Μητροπόλεώς μας. Πρόκειται για τον π. Σιλουανό, κατά κόσμον Δημήτριο Πεπονάκη. Ο π. Σιλουανός είναι 27 χρονών, κατάγεται από την Μαλεσίνα Φθιώτιδος και στον κόσμο ασκούσε το επάγγελμα του χρυσοχόου και του αγιογράφου.

Στον νέο μοναχό ο Σεβασμιώτατος έδωσε το όνομα του μεγάλου νεοφανούς οσίου μοναχού, του οσίου Σιλουανού του Αθωνίτου. Μεγάλη είναι η συγκίνηση την στιγμή της ονοματοδοσίας του μοναχού, που συνδέεται και συνδυάζεται με την αλλαγή ζωής, με ένα δεύτερο βάπτισμα, με την αρχή αγώνων πνευματικών, με την “αρχή νέας μετάνοιας”, με μια νέα πνευματική σχέση του νέου μοναχού με τον Άγιο και τον Γέροντα, του οποίου το όνομα θα φέρη πλέον στην υπόλοιπη ζωή του.

Η ρασοφορία έγινε στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Ναυπάκτου, το Σάββατο 30 Οκτωβρίου. Δεν είναι η πρώτη κουρά μοναχού που γίνεται σ’ αυτόν τον Ιερό Ναό, τον Ναό του μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, ενός μάρτυρος του Χριστού, τον οποίον ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς τον εξυμνεί και ως παρθένο.

Την επομένη, Κυριακή 31 Οκτωβρίου, τελέσθηκε στον Ιερό Ναό Αγίας Παρασκευής και η εις Διάκονον χειροτονία του μοναχού Σιλουανού, μέσα σε κλίμα σεμνής λαμπρότητας και χαράς, εν μέσω δεομένης Εκκλησίας. Μέσα σε ένα κλίμα προσευχής, για να στείλη την Χάρη Του ο Κύριος και τις ευχές τους οι Πατέρες μας στον νέο “εργάτη” της Εκκλησίας.

Ο π. Σιλουανός στον λόγο του αναφέρθηκε στην εκκλησιαστική παιδεία που έλαβε στα παιδικά του χρόνια από τους γονείς του, και κυρίως από την μητέρα του, η οποία και είχε την αποκλειστική ευθύνη της ανατροφής των παιδιών, μετά την προς Κύριον εκδημεία του πατρός του. Αναφέρθηκε στην καθοδήγηση που έλαβε από πνευματικούς, όπως τον Γέροντα Ιάκωβο της Ι. Μονής Οσίου Δαυίδ, καθώς και στην βαθειά επίδραση που άσκησε στην ψυχή του η διδασκαλία του Σεβασμιωτάτου, κατ’ αρχάς μέσα από τα βιβλία του, και αργότερα μέσα από την προσωπική επικοινωνία και καθοδήγηση. Και αφού ευχαρίστησε τους ευεργέτας του, έκλεισε την ομιλία του λέγοντας:

“Και επειδή γνωρίζω την ασθένεια της ανθρωπίνης φύσεως και ότι φοβερόν εστι το εμπεσείν εις χείρας Θεού ζώντος, πολύ την παράκληση έχω προς Εσάς, Σεβασμιώτατε, Πάτερ και Δέσποτα, αλλά και προς εσάς, τίμιον πρεσβυτέριον και προς όλους εσάς, λίαν αγαπητοί και στενότατοι φίλοι και πνευματικοί αδελφοί· ικετεύσατε τον Πανοικτήρμονα Κύριο και την Παντοβασίλισσα Κυρία Θεοτόκο, την τροφό ημών, όπως με αναδείξουν άνδρα επιθυμιών, ως άλλον προφήτη Δανιήλ. Έτσι ώστε να μπορώ πάντοτε να διακονώ στο φρικτό θυσιαστήριο της δόξης του Σωτήρος Χριστού, αφού στο θυσιαστήριο και γενικότερα στον Ναό του Θεού ζούμε την Βασιλεία των Ουρανών. Καί, αφού μετά παφλαζούσης καρδίας ευχαριστήσω όλους εσάς για την αμέριστη αγάπη σας προς το πρόσωπό μου, σάς ζητώ να εύχεσθε να με αξιώνη ο Κύριος πάντοτε με πνεύμα συντετριμμένο να λέγω: “ιδού, Κύριε, λάλει· ο δούλος σου ακούει””

Ο Σεβασμιώτατος, αντιφωνώντας, είπε:

“Αγαπητέ μου π. Σιλουανέ,

Χθές με την Χάρη του Αγίου Τριαδικού Θεού, κατά την ακολουθία της ρασοφορίας, εισήλθες στις τάξεις των μοναχών και έλαβες το όνομα του οσίου Πατρός ημών Σιλουανού του Αθωνίτου, του εμπειρικού αυτού θεολόγου, που είδε τον πράο Χριστό, και αυτήν την πραότητα και γλυκύτητα την πέρασε μέσα στα γραπτά του, που ομοιάζουν με τα γραπτά του αγίου Ισαάκ του Σύρου, και με τους πεπειραμένους λόγους των Πατέρων του Γεροντικού. Και σήμερα πάλι με την Χάρη του Τριαδικού Θεού θα γίνης διάκονος, θα εισέλθης στον χορό των διακόνων της Εκκλησίας, του οποίου χορού ηγείται η μεγάλη μορφή του αγίου αρχιδιακόνου και πρωτομάρτυρος Στεφάνου.

Εντός ολίγου θα ανέλθης τις βαθμίδες του ιερού θυσιαστηρίου, θα κλίνης το γόνυ σου προ της Αγίας Τραπέζης και θα ακουμπήσης τα χέρια σου με φόβο και τρόμο στο πυρφόρο θυσιαστήριο, όπου ήδη βρίσκεται ο αμνός του Θεού, “ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου”, ο άνθραξ Χριστός. Θα εναποθέσω πάνω στην κεφαλή σου το αρχιερατικό ωμόφορο και την δεξιά χείρα και θα αναφωνήσω γεγονυία τη φωνή: “η θεία Χάρις, η πάντοτε τα ασθενή θεραπεύουσα και τα ελλείποντα αναπληρούσα, προχειρίζεται Σιλουανόν, τον ευλαβέστατον υποδιάκονον εις διάκονον, ευξώμεθα ουν υπέρ αυτού ίνα έλθη επ’ αυτού η Χάρις του Παναγίου Πνεύματος”. Θα διαβαστούν οι δύο χειροτονητήριες ευχές, των ιερέων υποψαλλόντων το “Κύριε ελέησον”. Και η Χάρη του Θεού, δι’ εμού του ελαχίστου εν επισκόποις, θα κατέλθη πάνω σου και θα σε πληρώση, θα αναφλέξη την ύπαρξή σου, όπως το ηλεκτρικό ρεύμα διαπερνά σε κάποιο μηχάνημα και του δίδει κίνηση, με την διαφορά ότι στο παράδειγμα του ηλεκτρικού ρεύματος γίνεται λόγος για κτιστή ενέργεια, ενώ στην δική σου περίπτωση πρόκειται για την άκτιστη χάρη του Αγίου Τριαδικού Θεού. Θα αναφλεχθής ζωογόνα.

Δια του Αρχιερέως μεταδίδεται αυτή η Χάρη, γιατί, όπως λέγει ο άγιος Συμεών ο Θεσσαλονίκης: “πηγή του Χριστιανισμού ο αρχιερεύς”, και “πάντα τα χρηστά δια των αρχιερέων εν υμίν ενεργείται”.

Μετά την χειροτονία σου σε διάκονο και την ένδυση με τα χαρακτηριστικά άμφια της διακονίας, το στιχάριο, το οράριο και τα επιμάνικα, στρέφεται ο Αρχιερεύς και δεικνύοντας τον νέο διάκονο, το νέο έργο της θείας Χάριτος, αναφωνεί: “αύτη η αλλοίωσις της δεξιάς του Υψίστου”. Δεν είναι έργο ανθρώπινο, αλλά έργο της ενεργείας του Θεού. Και ψάλλεται πανηγυρικά: “τίς Θεός μέγας, ως ο Θεός ημών, συ εί ο Θεός ο ποιών θαυμάσια μόνος”.

Δεν θα είσαι ο Δημήτρης, ούτε ο μοναχός Σιλουανός, αλλά ο διάκονος του Θεού του Υψίστου. Με την προετοιμασία την οποία έκανες, κυρίως με την έλευση της θείας Χάριτος, θα αλλοιωθή η ύπαρξή σου, η δε θεία Χάρη θα σε ενισχύση για την δεύτερη κλήση, την δωρεά του βαθμού του πρεσβυτέρου.

“Αύτη η αλλοίωσις της δεξιάς του Υψίστου”. Είναι αλλοίωση φρονημάτων, επιθυμιών, νοήματος ζωής. Πάντοτε μου έκανε εντύπωση η ευχή της θείας Λειτουργίας του αγίου Αδελφοθέου Ιακώβου: “επειδή έμφοβοί εσμεν και έντρομοι, μέλλοντες παρίστασθαι τω αγίω σου θυσιαστηρίω, εξαπόστειλον εφ’ ημάς την χάριν σου την αγαθήν και αγίασον ημών τας ψυχάς και τα σώματα και τα πνεύματα και αλλοίωσον τα φρονήματα ημών προς ευσέβειαν, ίνα εν καθαρώ συνειδότι προσφέρομέν σοι δώρα, δόματα, καρπώματα, εις αθέτησιν των ημετέρων αμαρτημάτων, εις ιλασμόν παντός του λαού σου”.

Βέβαια, αύτη η αλλοίωση δεν είναι μια μαγική και στατική κατάσταση, αλλά μια δυναμική πορεία. Η Χάρη του Θεού θα σε αλλοιώση, αλλά και εσύ πρέπει να αγωνίζεσαι “αναζωπυρείν” το χάρισμα το οποίο θα λάβης εντός ολίγου. Ο φόβος και ο σεβασμός που σε διακατέχει αυτήν την στιγμή να σε συνοδεύη σε ολόκληρη την ζωή σου, και όσο περνούν τα χρόνια, τόσο να αυξάνεται αυτός ο φόβος μπροστά στο μυστήριο της εμφανείας και γνώσεως του Θεού”.

Την αλλοίωση αυτή που δέχεται ο Κληρικός την περιγράφει θαυμάσια ο όσιος Πατήρ ημών Σιλουανός ο Αθωνίτης, του οποίου το όνομα σού έδωσα χθές με την ρασοφορία και την κουρά σου. Ας μου επιτραπή να υπενθυμίσω μερικούς λόγους του περί της ιερωσύνης:

“Ας παραμείνουμε, αδελφοί, υπάκουοι στους ποιμένες μας, και τότε θα έλθη γενική ειρήνη κι ο Κύριος με το Άγιο Πνεύμα θα μείνη μαζί μ’ όλους μας.

Μεγάλο πρόσωπο είναι ο ιερέας, ο λειτουργός του αγίου Θυσιαστηρίου του Θεού. Όποιος τον προσβάλλει, προσβάλλει το Άγιο Πνεύμα που ζη σ’ αυτόν.

Και τί να πούμε για τον επίσκοπο; Στους επισκόπους δόθηκε η μεγάλη χάρη του Αγίου Πνεύματος· αυτοί τοποθετήθηκαν πάνω απ’ όλους και σαν αετοί ανεβαίνουν στα ύψη κι από εκεί ατενίζουν το ατέλειωτο διάστημα και με θεολογική γνώση ποιμαίνουν την ποίμνη του Χριστού.

Το Άγιο Πνεύμα, όπως είπαμε, τοποθέτησε τους επισκόπους στην Εκκλησία για να ποιμαίνουν το ποίμνιο του Κυρίου. Κι αν το θυμόνταν αυτό οι άνθρωποι, θ’ αγαπούσαν με μεγάλη αγάπη τους ποιμένες κι η ψυχή τους θα χαιρόταν και μόνο με την εμφάνιση ενός ποιμένα. Όποιος έχει μέσα του τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, αυτός ξέρει για τί μιλώ.

Ένας ταπεινός και πράος άνθρωπος περπατούσε με τη γυναίκα του και τα τρία παιδιά του. Στο δρόμο τους συνάντησαν έναν αρχιερέα που περνούσε πάνω στ’ αμάξι του· κι όταν ο χωρικός υποκλίθηκε μ’ ευλάβεια προς αυτόν, τότε είδε τον αρχιερέα που τον ευλογούσε να περιβάλλεται από τη φωτιά της χάρης.

Θα ρωτήση όμως κανείς: “Αφού το Άγιο Πνεύμα τοποθέτησε τους επισκόπους και τους καθοδηγή, γιατί, λοιπόν, δεν έχομε ειρήνη και δεν προοδεύομε;”

Γιατί δεν σκεφτόμαστε σωστά για την εξουσία που εγκατέστησε ο Θεός, και γι’ αυτό γινόμαστε ανυπάκουοι. Αν όμως παραδινόμαστε στο θέλημα του Θεού, τότε θα προοδεύαμε γρήγορα, γιατί ο Κύριος αγαπά την ταπεινή, υπάκουη ψυχή και την χειραγωγεί ο ίδιος...

Έναν εσπερινό της Μεγάλης Σαρακοστής στο Παλαιό Ορεινό Ρωσικό ένας μοναχός είδε τον πνευματικό Αβραάμιο κατ’ εικόνα Χριστού. Ο Γέροντας πνευματικός με το πετραχήλι του στεκόταν στο εξομολογητήριο και εξομολογούσε. Όταν μπήκε ο μοναχός εκείνος, αντίκρυσε τον πνευματικό, κατάλευκο γέροντα, κι είδε το πρόσωπό του νεανικό, σαν πρόσωπο παιδιού, κι έλαμπε ολόκληρος κι ήταν όμοιος με το Χριστό. Τότε κατάλαβε ο μοναχός εκείνος πώς ο πνευματικός τελεί το μυστήριο με το Άγιο Πνεύμα και από το Άγιο Πνεύμα συγχωρούνται οι αμαρτίες σ’ όποιον μετανοεί.

Αν θα έβλεπαν οι άνθρωποι με ποιά δόξα λειτουργεί ο ιερέας, θα έπεφταν καταγής μπροστά στο όραμα αυτό. Κι αν ο ίδιος ο Ιερέας έβλεπε τον εαυτό του, σε ποιά ουράνια δόξα βρίσκεται κατά την τέλεση του λειτουργήματός του, τότε θα γινόταν μεγάλος ασκητής και θα αγωνιζόταν να μη θλίψη με τίποτε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος που ζη μέσα του.

Γράφω αυτές τις γραμμές και το πνεύμα μου χαίρεται, που οι ποιμένες μας είναι όμοιοι με τον Κύριο Ιησού Χριστό.”

Αυτή είναι η Χάρη και η δόξα της Ιερωσύνης και εύχομαι να την ζήσης.

Εύχομαι, όπως είσαι αγιογράφος και αγιογραφείς τους αγίους, έτσι και πολύ περισσότερο, η θεία Χάρη να επιζωγραφίση το καθ’ ομοίωση πάνω στο κατ’ εικόνα σου, να ζωγραφισθή όχι με κτιστά χρώματα, αλλά με την Χάρη του Θεού, ο Χριστός μέσα σου και να γίνης άγιος. Να διακονής τους ανθρώπους, αλλά ο νούς σου να βρίσκεται στον Θεό. Ο άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης γράφει: “Διακονών εστιν, ο σώματι μεν ανθρώποις παρεστώς, νοΐ δε εν ουρανοίς δια προσευχής κρούων”.

Αγαπητέ μου π. Σιλουανέ,

Είναι σημαντική αυτή η στιγμή για σένα, σημαντική για την Εκκλησία του Χριστού, σημαντική και για μένα. Γι’ αυτό αυτήν την ώρα, πριν σε καλέσω να ανέλθης τις βαθμίδες του ιερού θυσιαστηρίου, αισθάνομαι την ανάγκη να προσευχηθώ στον Θεό και για σένα και για μένα και για όλους τους παρισταμένους, με την ευχή του αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου:

“Ημών δε τα τέλη της ζωής χριστιανά και ευάρεστα και αναμάρτητα εν ειρήνη κατεύθυνον, Κύριε, επισυνάγων ημάς υπό τους πόδας των εκλεκτών Σου, ότε θέλεις και ως θέλεις, μόνον χωρίς αισχύνης και παραπτωμάτων, δια του μονογενούς σου Υιού, Κυρίου δε και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού· αυτός γαρ εστιν ο μόνος αναμάρτητος φανείς επί της γής”.

Εμείς ευχόμαστε στον π. Σιλουανό “νά βαδίση στα ίχνη” του μεγάλου αγίου μοναχού, του οποίου το όνομα θα φέρη, ώστε με αυτό το όνομα να πολιτογραφηθή στην ουράνια πολιτεία, και να αξιωθή να διακονήση στο επουράνιο θυσιαστήριο.

Διακ. Κ.Γ.