Στυλιανοῦ Γερασίμου: Πεντηκοστιανοί καὶ εἰκόνες - αἵρεση καί πλάνη

Στυλιανοῦ Γερασίμου

εἰκόνες

“ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΝΗΣ”

Ὁ ἐγωϊσμός εἶναι ἡ αἰτία γιά νά ἀπομακρυνθῆ ὁ ἄνθρωπος ἀπό τήν χάρη τοῦ Θεοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἔτσι, προοδευτικά ὁδηγεῖται στήν πλάνη. Καί ὅπως ἀναφέρει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης, τρεῖς αἰτίες ὁδηγοῦν στήν πλάνη τούς ἀνθρώπους: ἡ ὑπερηφάνεια, ὁ φθόνος τοῦ διαβόλου καί ἡ παιδαγωγική παραχώρηση τοῦ Θεοῦ. Αἰτία τῆς ὑπερηφάνειας εἶναι ἡ πνευματική κενότητα, τοῦ φθόνου ἡ πνευματική προκοπή καί τῆς παραχωρήσεως ἡ ἁμαρτωλή ζωή.

“ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΙΑΝΟΙ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ”

Σ’ αὐτήν τήν ἑνότητα θά θίξουμε τήν διδασκαλία τῶν Πεντηκοστιανῶν γιά τίς εἰκόνες. Σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τους, ὁ Θεός ἀπαγορεύει τήν κατασκευή εἰκόνων μέ σκοπό τήν λατρεία καί τήν προσκύνησή τους. Οἱ ἴδιοι προβάλλουν τήν δεύτερη ἀπό τίς δέκα ἐντολές τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, πού λέει τά πρακάτω: “Μή κάμης εἰς ἐαυτόν εἴδωλον μηδέ ὁμοίωμα τινός” (Ἐξ. κ', 4-5). Δέν ἐπιτρέπονται οὔτε ὁμοιώματα ἀνθρώπων, οὔτε ἁγίων ἀκόμη οὔτε καί τοῦ Χριστοῦ. Οἱ ἴδιοι ἰσχυρίζονται ὅτι ἡ Καινή Διαθήκη ἀναφέρει ὅτι δέν πρέπει νά γινόμαστε εἰδωλολάτρες, δηλαδή νά προσκυνοῦμε εἰκόνες ἤ ἄλλα ἀντικείμενα, γιατί ὁ Θεός λατρεύεται μόνο “ἐν πνεύματι καί ἐν ἀληθεία”, καί μόνον αὐτόν νά προσκυνοῦμε καί παραπέμπουν στό Ἰωάννη δ' 24: “Ὁ Θεός εἶναι πνεῦμα καί οἱ προσκυνοῦντες αὐτόν ἐν πνεύματι καί ἀληθεία πρέπει νά προσκυνῶσι”.

Πρέπει νά σημειωθῆ ὅτι οἱ “χαρισματικοί Πεντηκοστιανοί” ὑποστηρίζουν μέ σθένος ὅτι πολλοί “ὀρθοδοξοι” θεολόγοι καί Κληρικοί δέν πιστεύουν στίς εἰκόνες, ἀλλά, δυστυχῶς, ὁ λαός ἔχει συνδέσει τήν ζωή του μέ αὐτές. Αἰτία τῆς ἐπικράτησης τῶν εἰκόνων, σύμφωνα μέ τούς Πεντηκοστιανούς, εἶναι τά μοναστήρια, πού εἶχαν ὄφελος ἀπό τήν κατασκευή τους. Οἱ εἰκόνες εἶναι πλαστές. Καμμία δέν παριστάνει τόν Χριστό ἤ τήν Μητέρα Του, τούς Ἀποστόλους ἤ τούς Ἁγίους. Ὑποστηρίζουν ἀκόμη ὅτι οἱ εἰκόνες σέ καμμία περίπτωση δέ θαυματουργοῦν, ἀλλά ἡ Ἐκκλησία γιά διάφορα ὀφέλη διαδίδει τήν θαυματουργία τους. Γι’ αὐτό μέ ἔντονο τρόπο κατηγοροῦν ἐκείνους πού ἀνάβουν κερί στήν εἰκόνα, ἀνάβουν καντήλι ἤ τήν ἀσπάζονται. Αὐτές οἱ ἐκδηλώσεις, ὅπως ἰσχυρίζονται, σημαίνουν λατρεία, προσκύνηση, πράγμα τό ὁποῖο ἀπαγορεύει ὁ Θεός. Γίνεται λοιπόν κατανοητό ἀπό τά παραπάνω ὅτι γιά τούς Πεντηκοστιανούς ὁ ἀληθινός Χριστιανός δέν πρέπει νά τιμᾶ τόν Θεό καί τούς Ἁγίους μέ τήν προσκύνηση τῶν εἰκόνων. Γιατί ὁ Θεός λατρεύεται μόνο πνευματικά.

Ἀκόμη μιά φορά διαπιστώνουμε τήν πλάνη τῶν Πεντηκοστιανῶν, γιατί οἱ εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ, τῆς Θεοτόκου καί τῶν Ἁγίων, πού κοσμοῦν τίς ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, ἀποτελοῦν χαρακτηριστικό γνώρισμα τῆς ἑνότητος τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, πού σάν γνώρισμα ἔχει τόν σεβασμό καί τήν τιμή στίς εἰκόνες, τῶν ὁποίων ὁ σκοπός εἶναι καθαρά σωτηριολογικός. Κι ἅς μήν ξεχνοῦμε ὅτι εἰκόνες ὑπάρχουν στήν Ἐκκλησία ἀπό τά πρῶτα χρόνια μετά τόν ἐρχομό τοῦ Θεανθρώπου στόν κόσμο. Αὐτή εἶναι ἡ πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως ἐκφράζεται ἀπό τήν Ζ' Οἰκουμενική Σύνοδο καί ἀπό ὅλους τους Πατέρας, ἰδιαιτέρως τῆς εἰκονομαχικῆς περιόδου. Ἡ Ἐκκλησία δέν κάνει τίποτα ἄλλο ἀπό τά νά ἀναζωγραφίζη τήν μορφή τοῦ Χριστοῦ, ὅπως τήν εἶδαν οἱ ἄνθρωποι καί τήν παρέδωσαν οἱ Ἀπόστολοι. Ὁ Χριστός εἶναι ὁρατός καί περιγράφεται. Τήν ἴδια πίστη ἐκφράζει καί ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης: “εἰκονίζουν τόν Κύριον ἠμῶν Ἰησοῦν Χριστόν σωματικῶ χαρακτῆρι, εἰρμῶ τῷ ἀνέκαθεν ἀπ’ αὐτῆς τῆς ἀποστολικῆς πράξεως παρηγμένω, ἐξ εἰκόνος εἰκόνα μεταγράφοντες, καθάπερ καί τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ”.

 αἵρεση καί πλάνη

Α. ΟΙ “ΑΓΙΟΙ”

Συνεχίζοντας τήν σειρά τῶν ἄρθρων γιά τήν Πεντηκοστιανή Κίνηση, θά ἤθελα νά παραθέσω τίς ἀπόψεις τῶν Πεντηκοστιανῶν γιά θέμα τό ὁποῖο κατέχει σημαντική θέση στήν ὀρθόδοξη πίστη μας. Πρόκειται γιά τό θέμα τοῦ ἁγιασμοῦ καί γενικότερά των ἁγίων. Σύμφωνα μέ τίς ἀπόψεις τῶν Πεντηκοστιανῶν, “ἅγιος” εἶναι ὁ ξεχωρισμένος ἄνθρωπος γιά τόν Θεό. “Άγιοι” θεωροῦνται ὅλοι οἱ ἀναγεννημένοι Χριστιανοί, αὐτοί πού ἄφησαν τόν κόσμο καί τήν ἁμαρτία καί ζοῦν ἀφιερωμένοι στόν Χριστό.

Β. ΠΟΤΕ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΑΓΙΟΙ;

Οἱ Πεντηκοστιανοί ὑποστηρίζουν ὅτι ἅγιοι γίνονται οἱ ἄνθρωποι, ὅταν μετανοήσουν καί ἀναγεννηθοῦν. Μόνο ὅταν ἀναγεννηθοῦν, ἡ Χάρη τοῦ Κυρίου τούς μεταπείθει ἐσωτερικά, ὥστε νά μισοῦν τήν ἁμαρτία καί νά ἐπιθυμοῦν νά ζοῦν τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ. Καί παραθέτουν τό ἑξῆς χωρίο: “Καθώς εἶναι ἅγιος Ἐκεῖνος ὅστις σᾶς ἐκάλεσε καί σεῖς γίνεστε ἅγιοι ἐν πάση διαγωγή” (Ἅ' Πέτρου, α', 13-16). Καί διακηρύττουν ἐπίμονα, ὅτι ὁ κάθε ἄνθρωπος ἔχει τήν δυνατότητα νά γίνη ἅγιος καί πρέπει νά γίνη, ἄν θέλη νά γνωρίση τόν Κύριο. Πρέπει νά καθαρισθῆ κανείς ἀπό τήν ἁμαρτία γιά νά γίνη ἅγιος. Ὁ καθαρισμός γίνεται ἀόρατα καί πνευματικά, ἀπό τήν στιγμή πού ὁ ἄνθρωπος θά ζητήση ἀπό τόν Θεό νά τόν βοηθήση.

Γ. ΠΟΙΑ ΓΝΩΜΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟΥΣ ΚΟΛΠΟΥΣ ΤΩΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΙΑΝΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ “ΑΓΙΟΥΣ”

Οἱ Πεντηκοστιανοί ἀπορρίπτουν τήν ἄποψη ὅτι οἱ “ἅγιοι” εἶναι ἄτομα πού ἔζησαν σέ μοναστήρια, σέ σπήλαια ἤ ἄτομα πού ἔζησαν μέ νηστεία, ἐγκράτεια καί πολύ ἀγώνα γιά τό καλό της Ἐκκλησίας, ἀλλά ὑποστηρίζουν ὅτι ὁ ἁγιασμός εἶναι μιά καθαρή ψυχική πνευματική κατάσταση πού τήν χαρίζει ὁ Θεός, ὅταν δεῖ ὅτι ὁ ἄνθρωπος ζητᾶ ἀπεγνωσμένα το ἔλεός του. Ἀκόμη ὑποστηρίζουν ὅτι πουθενά στήν Γραφή ὁ Θεός δέν δίνει δικαίωμα σέ κανέναν νά ἀνακηρύξη κάποιον ἅγιο ἑκατό χρόνια μετά τόν θάνατό του. Μᾶλλον ἀπαγορεύει τήν λατρευτική προσκύνηση σέ ἄτομα ἄλλα ἐκτός ἀπό τόν Χριστό καί τόν Θεό. Καί στηριζόμενοι στό χωρίο τοῦ Ματθαίου δ', 10: “Κύριον τόν Θεόν σου θέλει προσκυνήσει καί αὐτόν μόνον λατρεύσει”, τονίζουν ὅτι ὁ Θεός ποτέ δέν καθόρισε ἄτομα ἐκτός ἀπό τόν Ἴδιο γιά νά τά προσκυνοῦν οἱ πιστοί καί νά τά ἐπικαλοῦνται. Δέν ἔδωσε ἐξουσία σέ κανέναν ἅγιο νά ἀκούη τίς προσευχές καί νά πρεσβεύη γιά τόν ἄνθρωπο. Σύμφωνα μέ τίς Πεντηκοστιανές ἀλήθειες “ἅγιος” δέν ἀνακηρύσσεται κανείς μετά τόν θανάτό του ἀλλά στήν διάρκεια τῆς ἐπίγειας ζωῆς του. Καί ἅγιοι θεωροῦνται ὅλοι οἱ ἀναγεννημένοι πιστοί σύμφωνα μέ τό λόγο τοῦ Θεοῦ, ὅπως παραπάνω ἀναφέραμε. Οἱ ἅγιοι μετά τόν θάνατό τους ἀναπαύονται ἀπό τόν κόπο καί τό ἔργο τους καί περιμένουν τήν ἀνάσταση. Ἔτσι, σέ καμμιά περίπτωση δέν μεσιτεύουν οἱ ἅγιοι γιά μᾶς, ἀλλά ὁ μοναδικός μεσίτης στόν Θεό εἶναι ὁ Χριστός πού εἶναι ὁ Υἱός Του. Γι’ αὐτό καί ἡ προσευχή μᾶς πρέπει νά ἀπευθύνεται στόν Θεό καί μόνον σ’ αὐτόν πού εἶναι ὁ οὐράνιος Πατέρας. Ἡ προσευχή στούς ἁγίους εἶναι ἄσκοπη, γιατί δέν τήν ἀκοῦνε, οὔτε ἔχουν ἀπό τόν Θεό ἐξουσία νά βοηθοῦν τούς ἀνθρώπους.

Δ. ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΙΑΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ

Ἄν κάποιος ἔχει χάρη ἀπό τόν Θεό, κάνει θαύματα στήν διάρκεια τῆς ἐπίγειας ζωῆς του. Μετά τόν θάνατο τῶν ἁγίων ἡ προσφορά τούς εἶναι ἀνύπαρκτη. Τά θαύματα πού ἀποδίδονται στούς ἁγίους εἶναι ψευδῆ, ἀφοῦ θαύματα κάνει μόνο ὁ οὐράνιος Πατέρας, ὁ Θεός. Πρέπει ἐπίσης νά σημειωθῆ ὅτι οἱ Πεντηκοστιανοί ὁμιλοῦν καί γιά περιπτώσεις ἁγίων πού δέν εἶναι γνήσιοι, γιατί δέν τούς ἀναγνωρίζει ὁ Θεός. Οἱ ἄνθρωποι τούς ὀνόμασαν ἁγίους, ἐπειδή τούς ὑποστήριξε ἡ δική τους Ἐκκλησία. Γιά παράδειγμα, ἡ βασίλισσα Θεοδώρα, πού ὑποστήριξε τήν ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων, εἶναι ἁγία γιά τήν Ἐκκλησία μας, ἐνῶ ἡ ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων εἶναι, σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τους, ἀντίθετη μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.

Ε. ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ

Ἡ χριστιανική ζωή εἶναι ζωή ἁγιότητος. Καί ἡ μίμηση τῶν Ἁγίων εἶναι μίμηση τῆς ἁγιότητός τους, πού καλλιεργήθηκε ὡς μίμηση τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ. Οἱ ἅγιοι δέν εἶναι οἱ ἠθικῶς ἄμεμπτοι, ἀλλά φορεῖς τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καί ἡ παρουσία τῶν Ἁγίων εἶναι πολύτιμη γιά ὅλη τήν ἀνθρωπότητα. Τό ἦθος τῶν Ἁγίων εἶναι τό ἦθος τοῦ Χριστοῦ• εἶναι τό ἦθος τοῦ ἀδιαιρέτου Σώματός Του, τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἐκκλησία μᾶς τιμᾶ τήν Παναγία καί τούς ἁγίους, πού ἀναδεικνύονται στήν ἱστορία της. Ἐγκωμιάζοντας τά κατορθώματα τῶν ἁγίων καί κοσμώντας τίς ἡμέρες τοῦ ἔτους μέ τίς μνῆμες τους, προτρέπει τούς πιστούς στήν ἀρετή. Ὅσο πλησιάζουμε τούς ἁγίους καί τήν Παναγία, τόσο ἑνωνόμαστε μέ τόν Χριστό, καί ὅσο ἑνωνόμαστε μέ τόν Χριστό, τόσο ἀποκτοῦμε κοινωνία καί μέ τά μέλη τοῦ Σώματός Του, τούς ἁγίους. Ἡ κρίση καί ἡ ταραχή τῆς ἐποχῆς μας, δημιουργοῦν κάποια ἰδιάζουσα κατάσταση ὅπου ὁ ἄνθρωπος ἀναζητᾶ αὐθεντικά στηρίγματα. Ὁ ἄνθρωπος ζεῖ σήμερα ἔντονά το πρόβλημα τῆς ἀνελευθερίας, γεγονός πού δυσκολεύει τήν ἀναζήτηση τῆς ἀλήθειας. Γι’ αὐτό ἡ ἀναφορά στούς Ἁγίους εἶναι ἰδιαίτερα ἐπίκαιρη καί πολύτιμη.

Σὲ ἑπόμενο ἄρθρο θά ἀναφερθοῦμε στίς ἀπόψεις τῶν Πεντηκοστιανῶν γιά τήν Θεοτόκο.