Κωνσταντίνα Σταμοπούλου: Τὸ πρωτογενὲς ὑλικὸ τῆς 28ης Ὀκτωβρίου

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸν Πανηγυρικὸ τῆς ἡμέρας ποὺ ἐκφώνησε ἡ κ. Κωνσταντίνα Σταμοπούλου, Διευθύντρια τοῦ 1ου Γυμνασίου Ναυπάκτου.

Προέχει νὰ σταθμίσουμε τὸ πνεῦμα φιλοπατρίας καὶ θυσίας τῶν ἀγωνιστῶν τοῦ '40 καὶ νὰ ἀντλήσουμε ἀπὸ αὐτοὺς τὸ πρωτογενὲς καὶ ἀνόθευτο ἱστορικὸ καὶ ὑπαρξιακὸ ὑλικό, γιὰ νὰ δοῦμε τὸν κόσμο μὲ ἄλλα μάτια καὶ νὰ πλάσουμε ὅραμα καὶ νόημα ζωῆς. Προέχει νὰ μὴν ἐξαντλοῦμε τὸ χρέος μας σὲ τελετὲς καὶ συνάξεις, ποὺ ὅταν λήξουν μᾶς ἀνακουφίζουν μᾶλλον ἀπὸ τὴν ὀρθοστασία, παρὰ μᾶς προβληματίζουν.

Ποιό εἶναι, λοιπόν, αὐτὸ τὸ πρωτογενὲς ὑλικὸ ποὺ μᾶς προσφέρει ἡ 28η Ὀκτωβρίου καὶ μπορεῖ νὰ μᾶς βοηθήση νὰ πλάσουμε καὶ σήμερα ὅραμα;

Πρῶτα-πρῶτα εἶναι τὸ συστατικὸ τῆς πίστης στὸ Θεό, ποὺ κρατοῦσε ἐκεῖνα τὰ παλικάρια ἀλώβητα μέσα στὴν ὑπερβατικότητά της. Ἐπιτρέψετέ μου, Σεβασμιώτατε, νὰ ὑπενθυμίσω αὐτὸ ποὺ Ἐσεῖς ἀναφέρετε στὰ ἐπιλεγόμενα τοῦ βιβλίου Σᾶς "Ὑπαρξιακὴ Ψυχολογία καὶ Ὀρθόδοξη Ψυχοθεραπεία". Ἐκεῖ τονίζετε, ἀναλύοντας μεταξὺ ἄλλων καὶ τὶς ἀπόψεις τοῦ Ψυχιάτρου Βίκτωρα Φράνκλ, ὁ ὁποῖος ἐπέζησε μέσα ἀπὸ τὴν φρίκη τοῦ Ἄουσβιτς καὶ τοῦ Νταχάου, ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἀποκτᾶ μὲ τὴν πίστη στὸ Θεὸ ὑπαρξιακή-ἐσωτερικὴ πληρότητα. Γι' αὐτὸ ὁ ἄνθρωπος τῆς πίστης δὲν φοβᾶται τίποτα, οὔτε κρεματόρια, οὔτε θάνατο.

Εἶναι, δεύτερον, τὰ συστατικὰ τῆς φιλοπατρίας καὶ τῆς φιλελευθερίας, ποὺ ἀκυρώνουν τὴν πρωτιὰ τῆς ἀξίας τῆς ζωῆς. Καί, νὰ τὸ μυστήριο, σὲ βγάζουν κατ' εὐθεῖαν στὴν ἀγάπη κάθε ἄλλης πατρίδας. Εἶναι, τρίτον, τὸ γενναῖο ρίσκο κάθε ἀνθρώπινης ἀνάτασης καὶ αὐθυπέρβασης. Ὄχι ἡ νίκη ἢ ἡ ἧττα, μὰ ἡ ρώμη καὶ ἡ τέχνη νὰ διακινδυνεύης, ἡ ἔνταση τῆς ἀναμειξῆς σου στὴν ἱστορικὴ πρόκληση, ἡ τέχνη νὰ λὲς ΟΧΙ σὲ κάθε μορφὴ φασισμοῦ, φανεροῦ ἢ καλυμμένου. Εἶναι, τέταρτον, ἡ παληκαριὰ νὰ λὲς ΟΧΙ σὲ ἐκβιαστικὰ διλήμματα, ἂν εἶναι νὰ ὑπηρετήσης ὑψηλὲς ἀξίες, ποὺ νοηματοδοτοῦν τὴ ζωή σου, ἀξίες ὅπως ἡ τιμή, ἡ ἀνεξαρτησία, ἡ εἰρήνη.

Εἶναι, τέλος, τὸ σθένος νὰ λὲς ΟΧΙ καὶ σὲ κάθε σπίλωση τοῦ Εἶναι σου, τὸ σθένος νὰ ἀρνεῖσαι τὴν ὑποταγὴ καὶ τὴν δουλεία, εἴτε πρόκειται γιὰ τὰ ἴδια τὰ πάθη σου, εἴτε γιὰ τὸν σύγχρονο μιλιταρισμό, εἶναι τὸ σθένος νὰ ἐπιλέγης μιὰ αὐθεντικὴ ὕπαρξη...

Γιὰ τὰ παιδιά μας, μὰ καὶ γιὰ ὅλους μας, ἡ σημερινὴ ἡμέρα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου εὐαγγελίζεται τὸ ὅραμα καὶ τὴν ἐλπίδα πῶς, ὅταν εἴμαστε γαλουχημένοι μὲ ὑψηλὲς ἀξίες, τότε μένουμε ἐς ἀεὶ ὑψηπετεὶς καὶ ἀκραιφνεῖς πατριῶτες ἀπέναντι στὶς προκλήσεις τῶν πολέμων καὶ τοῦ ἐκβαρβαρισμοῦ. Τότε, σίγουρα, κρατᾶμε ἀναμμένη τὴ δᾶδα, ποὺ οἱ ἀγωνιστὲς τοῦ Ἀλβανικοῦ Μετώπου καὶ τῆς Ἀντίστασης μᾶς παρέδωσαν. Τότε δὲν ἐνδίδουμε στὴν ἀπειλή, μά, ἀπεναντίας, ἀποκρινόμαστε στὴν κλήση τῆς Ἱστορίας δημιουργικά, μὲ τὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα. Τότε δὲν γιορτάζουμε ἁπλὰ μιὰ ἐπέτειο, ἀλλὰ ἐπαναπροσδιορίζουμε τὴν ὅλη πορεία τοῦ ἐθνικοῦ καὶ ἀτομικοῦ βίου μας.