«Ἁγία Παρθένος Θεοτόκος»

 Γραπτὸ Κήρυγμα: Ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου 15 Αὐγούστου 2024

Ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου σήμερα, ἀγαπητοί ἀδελφοί, καί χαιρόμαστε, διότι ἑορτάζουμε τήν Μητέρα τοῦ Θεοῦ, τήν «Ἁγίαν Παρθένον Θεοτόκον», ὅπως τήν ἀποκαλεῖ, μεταξύ τῶν ἄλλων, ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας. Τήν τιμᾶμε, διότι ἀπό αὐτήν προσέλαβε ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ τήν ἀνθρώπινη φύση καί ἀπό αὐτήν γεννήθηκε, κατά ἄνθρωπον, γιά νά μᾶς ἀναγεννήση πνευματικά.

Σήμερα ὅλα εἶναι χαρούμενα καί εὐλογημένα, καταυγαζόμενα ἀπό τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ καί ὅλα θεολογοῦν. Ἡ θεολογία δέν εἶναι μιά διανοητική γνώση, ἀλλά ἡ ἐμπειρία τοῦ ζῶντος Θεοῦ. Καί αὐτός πού γεύεται τῆς χαρᾶς τοῦ Θεοῦ δέν ἀναπαύεται στά σωματικά καί τά κοσμικά, τά ὁποῖα ἔρχονται καί παρέρχονται καί προκαλοῦν θλίψη.

Στά γραπτά κηρύγματα πού γίνονται κάθε Κυριακή αὐτήν περίοδο παρουσιάσαμε τόν ἑβδομαδιαῖο ἑορταστικό κύκλο, δηλαδή τήν ἑορταστική θεματολογία κάθε ἡμέρας τῆς ἑβδομάδος. Γνωρίζουμε ἀπό τήν παράδοσή μας ὅτι τήν Κυριακή ἑορτάζουμε τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, τήν Δευτέρα τούς Ἀγγέλους, τήν Τρίτη τόν Τίμιο Πρόδρομο, τήν Τετάρτη θυμόμαστε τήν ἀπόφαση τῶν Ἑβραίων νά συλλάβουν τόν Χριστό, καί τήν προδοσία τοῦ Ἰούδα, τήν Πέμπτη ἑορτάζουμε τούς ἁγίους Ἀποστόλους μαζί μέ τόν ἅγιο Νικόλαο, τήν Παρασκευή θυμόμαστε τά Πάθη, τόν Σταυρό καί τόν θάνατο τοῦ Χριστοῦ, τό Σάββατο ἑορτάζουμε ὅλους τούς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας καί ἐνθυμούμαστε τούς κεκοιμημένους ἀδελφούς μας.

Ὅμως, τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν ἑορτάζουμε ὅλον τόν χρόνο, ὅλες τίς ἡμέρες τῆς ἑβδομάδος μέ τά τροπάρια πού ἀναφέρονται σέ αὐτήν, μέ τήν θεολογία τῆς Ἐκκλησίας. Θά ἔχετε, ἀσφαλῶς, προσέξει ὅτι κάθε φορά πού κάνουμε ἐμεῖς οἱ Κληρικοί τήν ἀπόλυση τῆς θείας Λειτουργίας καί τῶν ἄλλων ἀκολουθιῶν θέτουμε τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο ἀμέσως μετά τόν Χριστό καί πρίν ἀπό ὅλους τούς Ἁγίους. Λέμε:

«Χριστός ὁ ἀληθινός Θεός ἡμῶν, ταῖς πρεσβείαις τῆς παναχράντου καί παναμώμου ἁγίας Αὐτοῦ Μητρός• δυνάμει τοῦ τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ• προστασίαις τῶν τιμίων ἐπουρανίων δυνάμεων ἀσωμάτων, ἱκεσίαις τοῦ τιμίου καί ἐνδόξου Προφήτου, Προδρόμου καί Βαπτιστοῦ Ἰωάννου• τῶν ἁγίων ἐνδόξων καί πανευφήμων Ἀποστόλων• τῶν ἁγίων ἐνδόξων καί καλλινίκων Μαρτύρων, τῶν ὁσίων καί Θεοφόρων Πατέρων, τῶν ἁγίων καί δικαίων Θεοπατόρων Ἰωακείμ καί Ἄννης (τοῦ ἁγίου τῆς ἡμέρας) καί πάντων τῶν ἁγίων ἐλεῆσαι καί σῶσαι ἡμᾶς, ὡς ἀγαθός καί φιλάνθρωπος».

Βλέπετε, λοιπόν, τήν δόξα καί τήν ὑπεροχή τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, πού βρίσκεται μεταξύ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ὅλων τῶν Ἁγίων. Κανένας ἄλλος δέν ἔχει τόση μεγάλη τιμή ὅση ἔχει ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ὡς Μητέρα τοῦ Χριστοῦ. Μάλιστα, στίς προσευχές πού ἀπευθύνουμε στόν Θεό καί κατά τήν διάρκεια τῆς θείας Λειτουργίας καί σέ ἄλλες ἱερές Ἀκολουθίες λέμε: «Τῆς Παναγίας Ἀχράντου, ὑπερευλογημένης, ἐνδόξου δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, μετά πάντων τῶν Ἁγίων μνημονεύσαντες, ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα».

Αὐτή εἶναι ἡ ὑπέρτατη θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας, τό νά παραθέτουμε τόν ἑαυτό μας καί τούς ἄλλους καί ὅλη τήν ζωή μας στόν Χριστό, τόν Θεό μας, ἀφοῦ ζητήσουμε τίς πρεσβεῖες τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί ὅλων τῶν Ἁγίων. Δέν μειώνεται ὁ Χριστός ἀπό αὐτήν τήν προσευχή στήν Παναγία, διότι ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός ἀγαπᾶ τήν Παναγία ὡς Μητέρα Του. Αὐτή εἶναι Ἄχραντη, Ὑπερευλογημένη, Δέσποινα, Θεοτόκος καί Ἀειπάρθενος. Κανένας ἄλλος, μετά τόν Χριστό, δέν ἔχει τέτοια μεγάλη ἁγιότητα καί Χάρη.

Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας τήν χαρακτηρίζει ὡς «σεμνόν κειμήλιον ἁπάσης τῆς οἰκουμένης», «Ἁγία Ἐκκλησία», «πολυΰμνητον Μαρίαν», «σκῆπτρον τῆς Ὀρθοδοξίας», «χωρίον τοῦ ἀχωρήτου». Σέ κείμενό του γράφει: «Χαίροις Μαρία Θεοτόκε, δι’ ἥν προφῆται κελαδοῦσιν ... ποιμένες δοξολογοῦσιν ... ἄγγελοι χορεύουσιν, ἀρχάγγελοι σκιρτῶσι, φρικωδεστάτους ὕμνους ἀναπέμποντες, ... μάγοι προσκυνοῦσιν ... τό δωδεκάκτινον κάλλος τῶν ἀποστόλων ἐκλέλεκται ... Ἰωάννης ἔτι ὤν ἐν τῇ κοιλίᾳ τῆς μητρός αὐτοῦ ἐσκίρτησεν καί προσεκύνησεν ὁ λύχνος τῷ φωτί τῷ ἀκοιμήτῳ ... δι’ ἧς προῆλθεν ἡ χάρις ἡ ἀνεκλάλητος ... δι’ ἧς προῆλθε τό φῶς τό ἀληθινόν, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός».

Βλέπετε τήν μεγάλη τιμή καί δόξα πού ἔχει ἡ Θεοτόκος Παρθένος, διότι ὑπῆρξε ἡ γυναίκα ἐκείνη ἀπό τήν ὁποία προσέλαβε ὁ Χριστός τήν ἀνθρώπινη φύση, καί μᾶς ἐλευθέρωσε ἀπό τά δεσμά τῆς ἁμαρτίας, τοῦ διαβόλου καί τοῦ θανάτου. Αὐτό σημαίνει ὅτι δέν χαιρόμαστε σήμερα γιά τίς διακοπές τοῦ Καλοκαιριοῦ, γιά τήν δυνατότητα πού μᾶς δίνεται νά περάσουμε μερικές ἡμέρες στήν ἑλληνική φύση γιά ξεκούραση καί ἀναψυχή, ἀλλά χαιρόμαστε γιά τήν αἰτία τῆς σωτηρίας μας, γι’ αὐτήν πού ἔγινε «αἰτία τῆς τῶν πάντων θεώσεως».

Ἑορτάζουμε θεολογικά καί ὄχι κοσμικά, θεϊκά καί ὄχι ἀνθρώπινα, πνευματικά καί ὄχι ἁπλῶς σωματικά. Καί ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος προσεύχεται γι’ αὐτούς πού τήν τιμοῦν, ὡς προετοιμασία γιά τήν ἑορτή, μέ νηστεία, προσευχή, μετάνοια καί ἐξομολόγηση καί συμμετοχή στίς ἱερές ἀκολουθίες, κυρίως στήν θεία Λειτουργία, καί στήν θεία Κοινωνία τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι ἑορτάζουμε ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί καί ἔτσι τιμοῦμε τόν Χριστό, τόν Κύριο τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς, καί τήν ἁγία Μητέρα Του. Κάθε ἄλλος ἑορτασμός εἶναι ἐλλειμματικός καί δέν ἀναπαύει τήν ψυχή μας, ἡ ὁποία ἀναζητᾶ ἀληθινή εἰρήνη, ἀληθινή ἀγάπη, ἀληθινή εὐαισθησία καί ἀληθινή ἐλευθερία. Κάθε ἄλλη ἀναζήτηση εἶναι ψευδής καί δέν ἀναπαύει τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου.

Πρέπει δέ νά γνωρίζουμε ὅτι τό μίσος, πού τό συναντᾶμε συχνά στήν ζωή μας, δέν εἶναι ἀντίθετον τῆς ἀγάπης, ἀφοῦ αὐτό πού προσδιορίζουμε ὡς μίσος εἶναι ἐμπαθής καί ἰδιοτελής ἀγάπη, ἐνῶ ἡ πραγματική ἀγάπη εἶναι ἀνιδιοτελής. Ἡ βία, οἱ φόνοι εἶναι ἐκφράσεις μιᾶς ἰδιοτελοῦς ἀγάπης πού ἐξελίσσεται σέ μίσος. Ὁπότε, οἱ ἑορτές τῆς Ἐκκλησίας μας προσφέρονται γιά νά ἀποκτήσουμε ἀνιδιοτελῆ καί καθαρή ἀγάπη.

Εὔχομαι ἔτη πολλά καί εὐλογημένα, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, «ἡ Ἁγία Παρθένος Θεοτόκος», νά πρεσβεύη στόν Κύριό της καί Θεό της γιά ὅλους μας νά ἔχουμε ὑγεία σωματική καί ψυχική.

Ὁ Μητροπολίτης

+ Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος