Γραπτό κήρυγμα: Κυριακή, 11 Ἰουλίου, Οἱ Προφῆτες

Κυριακή, 11 Ἰουλίου

Οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἑνώνονται μὲ τὸν Θεὸ καὶ δέχονται τὶς ἅγιες ἐνέργειές Του λέγονται καὶ ἐκεῖνοι ἅγιοι. Ὁ Θεὸς εἶναι ἅγιος κατὰ τὴν ἀπόλυτη σημασία, ἐνῷ οἱ ἄνθρωποι ποὺ κοινωνοῦν μαζὶ Τοῦ λέγονται ἅγιοι κατὰ σχετικὴ σημασία καὶ ἔννοια, διότι κοινωνοῦν μαζὶ Του.

Μεταξὺ τῶν ἁγίων συγκαταλέγονται καὶ οἱ Προφῆτες, ποὺ ἔζησαν στὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ ὁδηγοῦσαν κατ΄ ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ τὸν λαὸ Του. Τέτοιοι Προφῆτες ἦταν ὁ ΄Ἠσαΐας, ὁ Ἰερεμίας, ὁ Δανιήλ, ὁ ΄Ἠλίας, ὁ Σαμουήλ, ὁ Μωϋσῆς κλπ.

Ἡ λέξη Προφήτης προέρχεται ἀπὸ δύο λέξεις τὸ "πρὸ" καὶ τὸ "φάναι", καὶ δηλώνει αὐτὸν ποὺ προλέγει καὶ ἀποκαλύπτει τὰ μέλλοντα, ἀλλὰ καὶ συγχρόνως διδάσκει. Ὁ Θεὸς ἀποκαλύπτει τὸ θέλημά Τοῦ στὸν συγκεκριμένο Προφήτη, ὁ ὁποῖος ἔλεγε: "λάλει Κύριε ὅτι ὁ δοῦλος σου ἀκούει" καὶ στὴν συνέχεια αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος μετέφερε τὸ θέλημα καὶ τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ στὸν λαό, λέγοντας: "τάδε λέγει Κύριος". Τὸ "λάλει Κύριε" καὶ τὸ "τάδε λέγει Κύριος" εἶναι ἐκεῖνα ποὺ δηλώνουν τὸ ἔργο τοῦ Προφήτου. Ἐπειδὴ οἱ Προφῆτες ἔβλεπαν τὸν Θεό, τὸν ἄσαρκο Λόγο, γι΄ αὐτὸ καὶ ὁ λαός τους ὀνόμαζε, ὅπως φαίνεται στὴν ζωὴ τοῦ Προφήτου Σαμουήλ, "ὁρῶντες" καὶ "βλέποντες".

Τὸ ἔργο τῶν Προφητῶν ἦταν πολὺ μεγάλο. Αὐτοὶ μετέφεραν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ στὸν λαό, αὐτοὶ ξεχώριζαν τὴν πλάνη ἀπὸ τὴν ἀλήθεια καὶ μὲ τὴν ἀλήθεια καθοδηγοῦσαν τὸν λαό, αὐτοὶ ἤλεγχαν τὸν λαὸ καὶ τοὺς ἄρχοντες, ὅταν αὐτοὶ ἀποστατοῦσαν ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ὁδηγοῦσαν στὴν μετάνοια, αὐτοὶ ὁμιλοῦσαν γιὰ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Μεσσίου, αὐτοὶ προετοίμαζαν τοὺς ἀνθρώπους γιὰ νὰ τὸν δεχθοῦν. Ἔτσι τὸ ἔργο τους ἦταν μεγάλο καὶ θαυμαστό.

Ὅσο μεγάλο καὶ ὑπεύθυνο ἦταν τὸ ἔργο τους τόσο καὶ οἱ δυσκολίες ἦταν πολλές. Ὁ λαὸς συνήθως δὲν θέλει λόγους ποὺ ἐναντιώνονται στὰ πάθη του, γι΄ αὐτὸ καὶ πολλοὶ Προφῆτες πέθαναν μαρτυρικά, ὅπως τὸ περιγράφει καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή του.

Ὅταν κάποιος παρουσιαζόταν ὡς Προφήτης, ὅμως δὲν μιλοῦσε ἐξ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ μὲ τὸ δικό του στοχασμὸ καὶ τὴν δική του φαντασία, αὐτὸς λεγόταν ψευδοπροφήτης.

Προφῆτες δὲν ὑπῆρχαν μόνον στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ἀλλὰ καὶ στὴν ἀρχαία Ἐκκλησία καὶ ἡ θέση τους ἦταν μεγάλη καὶ τιμητικὴ μεταξὺ τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας, δηλαδὴ ἡ θέση τους ἦταν μετὰ τοὺς Ἀποστόλους. Καὶ κατὰ κάποια ἑρμηνευτικὴ ἀνάλυση, ὡς Προφῆτες στὴν ἀρχαία Ἐκκλησία ὀνομάζονταν οἱ θεολόγοι, αὐτοὶ ποὺ ἔβλεπαν τὸν Θεὸ στὸ ἄκτιστο φῶς καὶ στὴν συνέχεια καθοδηγοῦσαν ἀπλανῶς τοὺς Χριστιανούς.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς διδάσκει ὅτι ὅπως οἱ Προφῆτες στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ἔβλεπαν τὴν πρώτη παρουσία τοῦ Χριστοῦ, τὴν ἐνανθρώπησή Τοῦ, καὶ προετοίμαζαν τὸν λαὸ γιὰ τὴν συνάντηση μαζὶ Τοῦ, ἔτσι καὶ οἱ Προφῆτες στὴν Καινὴ Διαθήκη, οἱ θεούμενοι καὶ θεόπτες ἅγιοι, βλέπουν τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τὴν Δευτέρα ἔλευση τοῦ Χριστοῦ μὲ ὅλη Τοῦ τὴν δόξα καὶ καθοδηγοῦν τὸν λαὸ πρὸς τὴν κατεύθυνση αὐτή.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης διδάσκει ὅτι ἡ αἵρεση ἐπικρατεῖ ἐκεῖ ποὺ δὲν ὑπάρχουν Προφῆτες, δηλαδὴ δὲν ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν προσωπικὴ κοινωνία μὲ τὸν Θεὸ γιὰ νὰ καθοδηγοῦν ἀπλανῶς τὸν λαὸ καὶ νὰ κάνουν τὴν διάκριση μεταξὺ ἀκτίστου καὶ κτιστῆς ἐνεργείας, μεταξὺ ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ καὶ ἐνεργείας τῶν δαιμόνων.

Καὶ σήμερα ὑπάρχουν τέτοιοι εὐλογημένοι ἄνθρωποι, ποὺ ἔχουν τὴν θέση τῶν Προφητῶν μέσα στὴν Ἐκκλησία, τοὺς ὁποίους πρέπει νὰ ἀναζητοῦμε γιὰ νὰ καθοδηγούμαστε σωστὰ στὸν δρόμο πρὸς τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, στὸν δρόμο τῆς σωτηρίας μας.

Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ